Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 53, 31 December 1870 — Ka ili ana o ka mokuahi "Sagino." [ARTICLE]

Ka ili ana o ka mokuahi "Sagino."

Ma ka la Poaono aku nei i hala, ua hoopuiwaia keia wahi anaina, e na lono knuma ha i hōea mai maluna o na nioku holoholo pili aina mai Kauai inai, e hoike ana, mn ka la 29 o Okatoba i hala, ua haalele aku ka mokuahi Ainerika Sagim, (ka moku eli awa ma kahi Mokupuni uuku o Brook, i hoouna* ia e hoohohonu i ke awa no na mokuahi o Kina i wahi hooili lanahu ai,) i ua wnhi Mokupuni la, a holo mai Ia i kahi Mokupuni uuku i kapaia ma ka olelo haole oOeean, (Moana) he 70 paha mile ka inamao mai ma ke Komohana. 1 ka holo ann mai, malia paha ua helu hewaia ka mannwa, nolaila, i ka wanaao o kekahi kakahiaka aku, ili iho la oia ma na kuaau o ua wahi Mokupuni hapapapa loa la o Moana, a lilo i mea poino a pau loa. He 18 la mahope ihoo ko lakou ili ana a opu nui wale ana maluna o kela wahi aina he one wale no, aa maoli mai la o LutanelaTalbot, healii moku,Petero Fran* cis Puuku, W. Halford, Jno, Andrews ā me Jas Minor opio e holo mai i Hawnii nei maluna o ka waapa hamama pu wale iho no, me ka manao e imi ola no ka lehulehu. Ma ka la 15 o Noveinaba, haalele io aku Ia lakou, a holo mai la i Hawaii nei, iloko o na mile rae he mea la, ua oi aku mamua o 1000. I ua waapa nei ma ka moana, ua huki iu lakou e ke au n ua pa lauwili mai hoi ka inakani, nolaila, ua hala ia lnkou he 30 la inaluna o ka opu o ke kai; ua pau kahi

ai, a o na kino, ua hele a maopaopa ika anee mau ana iluna oka wnapa. Ma ka ,Ia 16 o Dekemaba ike ahiahi, poaiki mai la lakou mawaho aku onn knpakai, a no ka hiki ole ke hookomo poeleele mai, hoolana iho la lakou mawaho aku me ke kali aao ae alaila hookomo aku, Aka, i ko lakou hoolana ana, pauhia loa lakoue ka hiamoe, oiai, ua hele mai la a mnluhiluhi na kmo. In lakou nae e lana ana, ikaika aku ko Inkou waopa maluna o na kua nnlu o Kalihikni n lumilumiia iho la ko lakou waapa e ka nnlu a huli. 1 ka huli ana o ka waapa, poho rho )a o Lutanela Tolbot a me kekahi matr Kiinn e ae elua. O Halford ame kekahi mea e iho, o laua kai hoopaeia aku ikahakaima keano olulo, aka, aohe i owehewehe ae k«i-ao, make iho la kekahi o laua, a pnkele maio Halford, ka mea nana i hai mai i keia mo»fe!©' kaumaha. Ma ke ku ana mai o na kuna Waiola a tne Jinnie mai Kauai mai, ua loaa mai keia mea hou kaumaha, aka, ua hapni koke ke Knnikela Amerika o Honolulu nei, ma' ka hoolako nna ia Kona Pakeke i na mea ai no kn poe e noho la ma kahi Mokupuni, a ma ke kakahinka nui Sabati iho, ua hoounnin nku ia e holo e hoopakele i ke 93 mau waha e noho la paha me ka pololi. No ka inanno o ke Kanikela Nohoo Amerika ma ko kukou nei alo alii, nole pnha e hiki koke aku o Kona Pukeke, ua noi mai la kela i ke Kilauea e hoounaia aku e hoopakele mai i kela poe. Ua haawi kokeia aku ke Kilauea inalalo o kana hooponopono ana. Ua hoolako kokein i kn lanahu e lawa ni no akahi malama, me ka lako ai e ola ai ka lehulehu popilikia; ama ka hora poeleele loa o ka Poakahi iho nei, ua holo aku la oia ma ia huakai hoopakele ola. Ke hnawi aku nei makou i ke Kilauea e hooholo hikiwawo loa la, a e hoopomaikaiia kana huakai, ma ka hiki ana aku, e ola ana lakou a pau. Ke hauoli nei makou i na mnnao aloha o na lunn Aupuni i hooikaika e hooholo ike Kilauea ma ia huakai, oiai, ua ike kakou Hawaii ponoi, mnhope oka uhnuha ana a na puuwai Amenka he miliona a oi ae o ko lnkou mau dala a ine na ola o ko lakou mau kumu Misionari, e kauo ae ia kakou e ike i ka noho anu ona aina naauao, o wahaina hoi e hoihoi aloha aku kakou ano ma ke kokua ana, i ka pilikia oko Unele Sam mnu kanaka. Akuhi no a loaa ka kakou wahi makana aku i kela aupuni pili makamuka kokokeo kakou.