Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 1, 7 January 1871 — Page 3

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Jonia Kamada
This work is dedicated to:  Joseph P. Leong

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

LA HOOKAHAKAEA O NA KAA WAI. – Ma ka halawa’ o ka Oihana Kanai Ahi nui o keia @, ua hooholoia, o ka Poalima @ 3 o Feberuari, e malama ia @ hookahakaha o na keiki kaa @. @ na kaa wai a me na @ kaa wai mawaho o ka @ Helu 2, a na ka Luna @ ka Oihana a me kona mau hope, e @ Kahi e alaka@ i ka puali @ lehulehu.

            KA LA @ MA HONOLULU. – Ma Ka @, ua malamaia ka la hape @ kanaka a pau, aka, no ka ua o ia ia, @aneane hakukele no ka nanaina o na alanui, a ua poluluhi no na ao o ka lewa, aka, aole no ia hookaulua na mea kino kanaka a pau i ka pepehi ana i ka lakou mau mea kupalu i hoomomona ai, no ka olioli, i ka loaa ana o ua makahiki hou e like me keia ke ano. Ua malamaia na paina ohana maloko o na hale iho, a o na ahaaina akea ma na hale nunui, na lanai a ma ka halepule paha. Aole a makou hoahewa, aohe ao hoi he ku nemanema, no na mea i hanaia e like me ka hiki ia ka lunaikehala ke hoapono.

            KUILIOLOA! – Ma ka la Sabati iho nei la 1 o Ianuari, make iho la kekahi ilio, na Makanoe, no ka ike ole ia o ka mea nana i pepehi a i haawi paha i ka laau make, ua nui loa ko lakou minamina. Penei ka lakou hana ana i ua ilio nei: hoopihaia ka waha i ka lau ahue (ipuawaawa,) a kaei ia kekahi ma ke poo a hala loa i lalo ma ka opu, mawaena o na wawae eha, a hook@kii ia ke alo iluna i ka la. Ua kauia ua ilio nei iluna o ka hale laau mawaho mai o ke pili laau, ma ka hakala mauka kokohe i kaupoku, elua la o ke  kaulaiia ana o ua ilio nei i ka la; ma ka Poalua, ua kanuia ua ilio nei, no ka pilau paha, a i ole ia, ua loaa aku la paha i ka pule ka mea nana i pepehi ka ilio. E pono e ao ke “KUOKOA” i kela mau hoahanau no ka ekalesia o Kaumakapili; mai lawe hou mai a hoikeike i na hana ano hoomanaka o ka wa pouli, i mea na na hanauna hou e nana aku ai, me ka hooweliweli mai, i ku i ka hoomakaukau i keia hana o ka wa kahiko. Ma ke alanui Liliha, kokoke maKunawai, mahope iho o ka hale o Papa ko kakou makamaka haole.

PAU I KE AHI A MAKE. – Ma ke aumoe o ka po o ka la 31 o Dekemaba, pau iho la o Nahau w., i ke ahi, penei ke kumu i pau ai; ala ae la ua Nahau nei a ho-a i ka ipu kukui he aila honua oloko, a no ka a hoopipi, kimokimo aku la oia i ka ipu kukui i pii’ku ka uwiki e like me ka mau o na ipu kukui piula au, he aila kohola oloko. Ia wa e pii pu aku ana ka uwiki me ka aila a haule ma ka papa hele a aa ae la; a ike oia ua a ke ahi, uhi aku ia kela i ke kihei ana e aahu aua, e apu mai ana ke ahi, pau mai ke kihei a kona muumuu; a o ka poe hoi o ka hale lilo lakou i ke ahi o ka papahele kahi i kinai ai, o Nahau hoi, ku ae la oia iluna, me ka a no o ke ahi iaia, o ua mea la i pau ai i ke ahi, he luahine no, a o kona wahi i loaa ai i keia pililkia a make ai ma Manoa no.

S. H. KAPULE

Manoa Ianuari 3, 1871

Kauai.

            NA MAKAAINANA IKE A LII. I ka pae ola ana aku e ka Moiwahine kanemake Kaleleonalani, ma ka mokupuni o Kauai, ma kana huakai hele hooluolu, ua oluolu i na makaainana aloha alii o ua moku la o Manokalanipo, ka hele ana mai e ike i ka lakou malihini alii me na hookupu aloha ana, e like me ko kakou ano, he heahea. Mai ka palapala mai a kekahi mea i kona makamaka ma Honolulu nei, i lawe mai ai makou i keia mau mamala olelo malalo iho:

            “I ke awakea o ka Poakahi (Dec. 26) iho nei, ua hele mai na kanaka o Koloa, mamuli o ke alakai ana a Lunakanawai Lilikalani, e hookupu i ka Moiwahine. O ka ai, ka i-a, ka puaa, moa huamoa, na mea ai ulu a me na mea ai ulu e ae he lehulehu. Nana aku, makena! O ka nui o na noe ia hele mai ia hookupu ana, he 176. Ma na lio wale no ka holo ana mai Koloa mai a hiki i o makou new. (Lawai).”

            -Ma ka hoomaopopo ana, i ka noho ana o na kamaaina i ua la nei, (oia ka la Kirisimaka) aole no i hoomaopopoia. Aole manao nui o na kanaka i keia la.

            -I keia Poaono ae (oia keia la 7 o lanuari, a ke Kuokoa e haaheo nei) e haalele ana ka Moiwahine ia Lawai, a e holo aku ana e hooluolu ma Waimea, a pii wale aku paha i kanahele o Alakai me ka lehua o Makanoe. Nani wale ka ike ana aku i ua nahele kaulana la.

Hawaii.

            HE MEA HOU MA HALAWA, KOHALA AKAU.

            -Ma ka la 24 o Dekemaba, 1870, ike iho la au he Ahaaina Makahiki; ua akoakoa mai na makua me na keiki. Eia na mea i hanaia, he umikumamaloa himeni.

            Ka mua, he himeni haole, a pau ia; he himeni Putaritari, pau ia, he himeni paikau, me ke kuhikuhi o na lima, pau ia. Ku mai o Uilama haole puhi ohe, me na keiki puhi ohe, eono ko lakou nui, elua hookani pahu, me ko lakou mau kahiko. Ku mai o Keoni Kalama, kumukula o Halawa, hana ia kekahi hula i pili ana i na ka makemake o ka lehulehu. O keia mau himeni he umikumamalua, na keia kumu ne Keoni, oia ke kumu i hiki ai keia mau hana lealea, a oia ka oi o ka’u ike ana. E hoi ana nae ua kumu la i Honolulu i ke kula Kauka lapaau, nolaila, kekahi mau himeni, ua haku ia no kona haalele ana ia Halawa, a hoi aku i Honolulu, nui loa ke aloha o na makua iaia. Me ke aloha i ka L.H. a me na keiki ulele-hua kepau o ka Halepai.

J. W. KAPOLOLU.

Waimanu, Hamakua H., Dek., 27, 1870

            HE KAO HANAU KUPANAHA. – Aia ma Hiona, kekahi kao wahine i hanau kupanaha, elua ana keiki, hookahi keiki kao maoli a hookahi keiki kupanaha, a penei kona ano: O kona kino, he kino kanaka maoli, ua paa pono i ka hulu, o ke poo, he poo ilio a he pepeiao ilio, o kona ihu, he ihu kanaka, he waha kanaka, he wawae kanaka, a o kona mau manamana, he manamana kao. Ua hanau ma ka la 4 o Dekemaba, M. H. 1870. Oia ae la no kahi nu hou kuaaina, me ke aloha.

L. B. KALAMA

Kaalaiki, Kau, H., Dekemaba 5, 1870

            KA PO NUI O NA PALANI MA HILO. – Aia ma ka po o ka la 24 o Dekemaba, 1870, hora 12, ma ke kani mua ana o ka bele mua, ua hoomakaakau mua ia na kukui ihoiho ma ka hale holookoa o Ioko e hoomaamaama ana ia loko a pau; ua kahiko ia o loko i na lau lipolipo o ka uka iuiu, oia hoi ka maile a me ka ieie, ua hele o loko a pohu i ke ala a ka maile, oiai, o ka po ka i hoomakaukau ai ke kuakoko o ka hanau ana o Iesu Karisto. A ma ka la 25, hanau iho la o Iesu Karisto, wahi hoi a na Palani, nolaila, ua oiaio anei keia wanana a ka aoao hoomana pope. I ko’u manao, aole i hoike ia mai ma ka Baibala, o ka la 25 o Dekemaba, oia ka la hanau o Iesu Karisto, a lakou e kapa mai nei he Baibala poomuku, wahi a lakou. Ma keia po i haiia ae la maluna, ua hele o loko a piha i na haole a me na pake, e makaikai i na hana oia po a na Palani.

-     J.A.KEOLANUI.

PIHA KA LAE AKOAKOA O KAIPALAOA I KE ONE. – Aia ma ka malama a Novemaba i anui hope aenei, a hiki mai iloko o keia malama, ua piha pono kela wahi i ke one, aole pela mai na makahiki he nui i kaa hope aku, pela ka olelo a na kini kahiko o Hilo nei. Nolaila, he mea hou no ia i ka ike ana a ka poe kupa kahiko o Hilo nei, a me na keiki hoolele puuwai o ka aina ua kaulana. O kahi i hana ia iho nei i ka uapo pohaku, ua paa loa ia wahi a koakoa i ke one, e ike me ka olelo maluna ae, a mawaho pono aku o ua uapo pohaku la, a me ka uapo hoopili waapa, he hohonu ia wahi mamua, a i keia wa, ua papau loa, a ke poi nei na nalu, a he wahi hee nalu na na kamalii a me na kanaka makua. Nolaila, e ike no na keiki kupa o keia aina, i noho ma na wahi e ae o keia mau mokupani i keia mea hou o ko lakou aina hanau. I na he la ua nui ia, aole he wahi anuanu iki iloko o na io kanaka, noho mau aku no lakou iloko o ke kai, a po ka la i ka ili o ke kai, i nei mea o ka makemake i ka hee nalu, e like me ka iini iloko o ke kanaka, pela no a hiki i keia la a’u e kakau nei i keia leta.

J. A. KEALOHANUI.

Puueo, Hilo, Hawaii, Dec. 20, 1870

Pane ia O. H. Kiniwelapua.

E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe: -

E ae mai oe ia’u i hookahi a’u pane ana iaia, oia hoi kela mau hua maluna, aia ma ke kolamu eha, aoao 2 o ka Helu 48 o kou kino holookoa, i kakau ia i ka la 12 o Oct., M.H. 1870.

la oe e O. H. Kiniwelapua, ua ike au i kau mau pane hoohilahila ana no’u, ma na mea e pili ana i ka Ahaaina i Kapua nei, a’u i ike ole iho ai ia oe, ma ia la, ke i nei oe ia’u, “He keiki au no Apaiana, a o ka makou Himeni he mau Himeni pili loa i na aina pouli.” O ka pono o ke Akua Hemolele i ka lani a me na lealea o keia ao, ke hai huikau ia nei e oe, o kuu inoa maikai o Kaluaihalawa, ke hai hoino ia nei e oe o Kaluaihala a me Kaluaihalana, kupanaha maoli oe e ka luna ekalesia hoopunipuni nui wale, i noho ka oe i ka hale e ohumu ai a imi hala mai ia makou ma ke ala.

Ua hai leo nui ae no ke keiki a Namaielua, he Ahaaina maka poniuniu ma ka aina i Kapua, he poi ka ai, he bipi ka i-a, aohe puaa, he a-hi ka i-a maoli, aohe uala, e hele ae no ko kakou Kula Sabati nei, e like me ku’u e hai nei, alaila, hoi me kahi puolo, paina no hoi a piha ka lua o ka inaina. Nolaila, ua hele ae no kekahi poe me ko lakou makana, ke i nei oe, “Ua makana ia ka mea haipule i ke pa puaa,” o kou lalau ia, aohe puaa a makou, he ole loa no, aole no i hana ia ka pono o ke Akua me ka hoomaewaewa o makou, ke i mai nei oe, “Ua lalau makou no ka ike ole i ka Palapala Hemolele.” Ke i aku nei au ia oe, na’u ia Kauwila mua, i hohole a manaka.

E ninau mai paha auanei oe, “Haina,” aia ma na kanawai he 10 o ke Akua e hoike ana penei: “Mai hoike hoopunipuni oe i mea e hewa ai kou hoa launa. 2. Mai imi hala oe i kou hoa noho. 3. Mai manao ino aku o manao ino ia mai. 4. A i manao io oe he haipule, mai kaulawaha oe i ko alelo.” Aka, i ko makou ike maoli aku no, o oe no ka oi o ka manaoio ma Kapalilua nei, pelaka-u, naue ka honua o oe ke olai, malamalama kalewa o oe kauwila, naha ka lani o oe ka hekili, huli a mahi o Pakuhiwa, o oe ka haipule opaha ka poka hao, o oe la hoi o Rev. J. H. Mahoe, e hewa of Paulo a me Kila, helelei na mea paa a ka Luna Paahao. Nolaila, ua loaa pono oe ia’u ma ka moeuhane, ua hai mai ke Akua i ko inoa ponoi, au e huna nei, e kapa nei oe o O. H. Kiniwelopua, o ko hoopunipuni nui loa ia, eia kou inoa, o Mose Hu, keiki a Kahoi o Milolii, Kumukula naaupo a ke aupuni i haalele iho nei, ua kupono keia olelo o ka Palapala Hemolele ia oe, o kau e huna ai ma ka pouli. Hoike ia kou inoa maikai ma ke akea, aole nae oe i loaa i ke keiki Hapauaika o Keopuka ia Mose Daniela, i kapa iho ai oe i kou inoa O. H. Keahilele, i kela makahiki i hala i pane ia mai ai oe he nika alualu kao, me ko kamaa laui. Nolaila, e o’u hoa mai ka la kau hanohano i Haehae a ka welo koi awe ula i Lehua, mai kulana oukou a hooiaio i ka hoopunipuni.

Eia ka’u olelo hoonaauao ia oe, mai komo mai oe ma kahi haiki, o poha ko auwae i ka Pana Ulei, kamau iho ke kauila o Kapualoa, pau na niho, wali ole kahi hapuu o ka aina o kaua. Me ka mahalo i ka L. H. a me na keiki ulele hua kepau o ka Hale Pai.

D. W. KALUAIHALAWA,

Kapua, S. Kona Hawaii, Dec. 9, 1870

No Luahaku

Hanohano Kawaikini kaha i ka malie,

Kupukupu iluna na pae mauna o Alakai,

Oia ke kilohana i ka noe o Hauailiki,

I ku mauna lihau anu o Kahelekuakane,

A ka ua pehi pua hinano e hoonuu mai la,

Ke nana aku i ka maka o ke koolau pu-a i kanahele,

E alawa malie ana ma ka pea hala o Luia,

Huai ka mapuna a ka wai o Namalokaina,

Hoohanini ka omaka wai ua o Kaliko,

E pale ana i ka hoolua maka iki,

Ua manai lehua o Luupali,

Noho no kui i na pua hala o Halaula,

Ua ula pua-pua wale ka maka o ke koa,

Oia koa kumu ole i ka uka o Kahihikolo,

Ma ka maha laau o Hunahunalauki,

I kili hehe a me he hano lea la ka leo,

Hano ka leo o ka ua wawalo i na kuahiwi,

E paha nei i ka nahele aala o Halaulani,

Ilihia okoa ia ka nani ka uka o Kamoku,

Makalapua ke ike i ke oho o ka palai,

Ike aku ia koolau wehe i ka lau o ae ki,

Holei lena ke kino o ka awapuhi,

E hoopaipai ua ana me Hihimanu,

He hana kaulaiia na Kaukaopua,

E hoolale ana me ka ua oa Hanalei,

Like i ka lupua pahelehala,

E hoolulu ana i ka pua hala ai a ke Kinau,

Ke hanai la i ke one o Mahamoku,

Hoopuni Waioli i ke anu a ka ua kiu,

Lea ka apa i ka limu ka kanaka oa Manuakepa,

Kaakepa ka manu i ka ohia o Kupakoili,

Hooilua a piha pono ke one o Hoohila,

He ane hila wale no ka wai o Lumahai,

Haina ka uli ka ena makani o Kaumaka,

I makamaka na hala o Naue i kehukai,

Makai ka makani o Haena he lawakua.

Ke poloai la i na pali o Makana,

I Makana ka lauae aala i na pali,

He lei no ke kini au hulaana o Hoolulu,

Ke ike aku i ke alo pali o Kalalau,

Mamaka maikai ka naenae i “Waialoha,”

Honi i ke ala lalo o Honopuwaiakua,

Noho ke onaona i Honopuwaikanaka,

Kanaka kaili i ka haka lewa o Nualolo,

Alanui ole iho la na pali a Ola,

Ola i ka makani haiko ka wai o Kapona,

Ola i ka oopu peke o o Hanakapiai

Ola na wahine kiai pali o Kaiwikui,

Ola Kilioe o Kakioe, o Kamakapii,

Ola o Hoohila i ka liko pua o ke Kehei,

Ola na ko a ka Aalahina i ka pali,

Ola i ka wai kuauhoe a ka lawaia,

Ola ke kai o Koamano i ka pali o Hooilo,

Ola ke kupa hailona ahi o Kamaile,

Olioli e ka malihini o Koholanui,

E kakali ana i ke kuenu mai o ka momoku,

I ke oni ae a ka auhau niolo i koholaiki,

O ke aweawe a ka papala hoohueloai makua,

Hoomakua ke ahi i ke alo o na pali,

Ke alualu la ka malihini e kuni i ka ili,

A uli ka ili hoi i ka pali o Milolii,

Lolii e ke ahi kau o Anaki iluna,

Ke lele oni ae la i ka maka o ka hoku,

O ke aka ke maalo ana i na pali,

E ualo ana i ka pahapaha o Polihale,

I aloha ia mai e ka makani Puanahai,

E ke ahe makani he Koolauwahine,

He lii wahine ka ua ula i ka moaoa,

He lii kane ka la no ke kapa laau o Kahelu,

Anoano i Mana pa ke kaiaulu,

Hoohaale iluna ka wai a ka liula,

Hapai kiekie i ke aka o ka aina ko,

Kewakewa ke kaha ke alia o Malaekoa,

I ka pai ia e ka makani moana kela,

E au aku e au mai Kalanamaihiki,

Moana halau ka wai a ka naulu,

Upolu okoa ka hale ohai o Limaloa,

I ke ani a ka makani anu o ka Waipao,

O Mai ka mea nona ia inoa,

O ka manu lu lehua makani o Waimea,

Makani kolo iliahi ua Kapaahoa,

Hoa i ke kino o ka wai ula wai kea,

I pili lua ia ka wai o Makaweli,

Mai ka poli o Lehua a ke one o Luhi,

Luhi i ka Hinana i ka ia paili me ka hoa,

            -he hoa – e –

E noho ae ana e walea,

I ke kau o ka makemake,

            a ana ae – a maikai no – e

MALIE KAHELE.

Honolulu.

Palapala mai Nu loka mai.

He wahi palapala na Rev. Henry Loomis, kekahi Kahunapule i hele pu mai me Rev. N. G. Clark D. D. mai Bosetona mai, a launa pu me kakou i ka halawai Iubile, Iune 1870.

JAMESVILLE, NU IOKA

Novemaba 29, 1870

Rev. L. Kamika, Aloha oe a me kau wahine:

Ua maluhiluhi no au no ka hana i keia la; aka, he pono ia’u ke hoomanawanui, a kakau i kekahi mau lalani ia olua i keia ahiahi, no ka eke leta i ka la apopo.

            Ke makemake nei au e hui aku ia olua, aole au i hoopoina i ka olua hookipa ana mai ia’u, a ma ka lokomaikai o ke Akua, ua loaa hou mai ia’u ke ola o ke kino.

            Elua malama mamua aku nei, oia ka wa i hele mai ai au i keia wahi; a eha malama i koe a’u e noho ai ma keia wahi, e hai aku i ka olelo a ke Akua i keia poe kanaka. He mea keia e hoao ai i ka ikaika o ko’u kino, mamua o ko’u hele ana aku i ka aina e.

            Elima mile wale no keia mai ko’u wahi home mai.

            He wahi ekalesia uuku keia, i ka wa a’u i hele mai ai, a aneane paupauahola kou a pau, no ka mea, he loihi ka manawa, aole he K.ahunapule nana e hai aku i ka olelo a ke Akua ia lakou.

            Ekolu nae hebedoma i hala ae nei, ua hooponopono hou ia keia ekalesia, a elua mea hou i komo iloko ia wa.

            Ua mahuahua nui mai keia anaina kanaka a me ke Kula Sabati i keia mau hebedoma. Ke launa mai nei hoi ka Uhane o ke Akua me na kanaka; a ke imi nei kekahi poe i ke ola o ko lakou mau uhane. Ua ike olua, ua phia ko’u lima a me ko’u naau i ka hana. He umikumamalua ka poe i hoakakaia e komo iloko o ka ekalesia, i ka la Sabati mua o Ianuari, i ka makahiki hou.

Pomaikai au no ko’u hiki e hana hou i ka ka Haku; a no kona hoomaikai ana mai i ka’u hana hemahema, e hoohuli i na kanaka i ka pono. E pule nui olua, i hiki ia’u ke hana nui i ka ka Haku hana. Ua paa ko’u manao, e hele auanei e hai aku i ka olelo a ke Akua i ka lehulehu e make ana iloko o ka pouli, ke ae mai ka Haku.

            I ka palapala ana mai o Dr. Clark ia’u mamua aku nei, olelo mai oia, e oluolu mai ana kona kino. I ko maua holo ana i Oahu, a hoi mai, oia kekahi mea e pono ai ko maua kino nawaliwali.

            Ke makemake nei au e mahuahua na haole naauao a maikai e like me ia.

            E haawi i ko’u aloha ia Mrs. Dillingham a me na makamaka e ae a pau.

            Ko olua hoahanau iloko o Kristo.

HENRY LOOMIS

I Ka Poe Aie.

------

            Ke kono nei makou i ka lehulehu aole i hookaa pau mai i ko lakou wahi kanaenae

aloha no ke Kuokoa o ka makahiki e pau nei, e hookaa pau mai ano, mamua o ko kakou komo ana aku iloko o ka makahiki hou, me ke kuapapanui i ka aie no ka wa i hala. He makahiki hou ae keia, a nolaila, he pono e hookomoia kakou me na manao hou, a e hoopau i na luuluu o ka wa i hala. E hoolohe mai i keia.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

-O KA-

MOKUAHI HAWAII

“KILAUEA.”

-------------

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi a pau – Hora 5 ahiahi

     “         Lahaina i na Poalua a pau – hora 7 kakahiaka

     “         Maalaea       “        “       10    “

     “         Makena        “        “       12 awakea.

KA HUAKAI HOLO I HILO

HAALELE ia Kawaihae i na Poalua alua, no Hilo – Hora 9 P.M.

     “        Honoipu i ka hora 11 aumoe, me ke kalewa aku

   i Naohaku, ma ka hora 1 kakahiaka.

HULI HOI ANA MAI ILILO MAI.

HAALELE ia Hilo i ka Poakolu -    -   Hora 5 ahiahi

       “      Mahukona i ka Poaha  -     “  4 wanaao

       “      Kawaihae i na Poaha a pau   “  3 ahiahi

       “      Makena       “      “       “ 10 ahiahi

       “      Lahaina i na Poalima a pau   “  6 kakahiak

KA HUAKAI HOLO I KONA.

HAALELE ia Kawaihae i na Poaloa alua a pau   Hora12 aum

HULI HOI MAI KEALAKEKUA MAI.

HAALELE ia Kealakekua i ka Poakolu – Hora 12 awakea

       “        Kailua i ka Poakolu             “   6 ahiahi

       “        Kawaihae i na Poaha a pau      “   3 awakea

       “        Makena      “      “           “  10 ahiahi

       “        Maalaea      “      “           “   1 wanaao

       “        Lahaina i na Poalima a pau       “   6 kakahiaka

C. H. JUDD (KALE KAUKA,)

AGENA

467-2m

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA.

E ike auanei na kanaka a pau, mai Hawaii o Keawe, a Niihau a ke k@kii, mai ka poe waiwai maluna loa, a ka papa haahaa malalo loa, ke papa aku nei au ia oukeu, mai hoaie mai i kuu wahine mare ia Mrs. @EI, no Anehola, Kauai, ua haalele mai kela ia’u a me ko maua wahi moe, o ko ka wahine mau no o ka puni noho kapae, nolaila, aia keia maluna o ia noho e holo nei. A i hookuli oukou, maluna no o oukou ia poho, aole au e hookaa i na aie a a pau.

Mr. KUEKE

475 lt*

Lihue, Kauai, Dek 26, 1870

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA.

Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke kauoha aku nei au i na kanaka maoli, e hele mui mai ma ko’u Hale Humu Kamaa, ma

MA ALANUI NUUANU, HELU 70, HONOLULU.

E lawe mai no hoi i na kamaa kahiko o oukou, a na’u no e hana ai i na ano hilo hou. He $.75 o ka hana @ a i paa ole ka’u hana ana, e hoihoi aku no wau i ka oukou da@, me kuu makana aku i hapaha, ke paa ole kuu hana ana. Eia no hoi, ina e makemake oukou e oki i ko oukou mau kamaa, e lawe mai no na’u e oki aku me ka uku haahaa loa, a i hemo, e lawe mai no na’u e hana hou aku me ka uku ole. Ke kauoha aku nei no hoi au i @ poe nona na kamaa e waiho ae nei, e kii koke mai, aka, ina e kali aku au a hala na mahina eha, e lawe ana au ma ka Hale @, i hoi mai ai na poho o kuu hana ana i ko oukou mau kamaa.

            A ke kauoha aku nei no @ au ia oukou, e hele mai ma ko’u Hale Humu Kam@, e kuai ai i na

            NOHO-LIO hou makai,

                        NA KAULA KEEHI,

                                    NA PALE KEEHI,

                                                KAULA OPU LIO,

A e loaa no au ia oukou ma ke Alanui Nuuana, Helu

AOIU (Pake).

Honolulu, Ianuari 7 1871                                                                475-6m

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NA LAAU LAPAAU

A DR. JAYNE.

OIA NA

LAAU KUNU,

LAAU HOOPAU NAIO ME NA KOE

LAAU HOOPAA, HI

LAAU HOOMAEMAE KOKO,

LAAU HAMA – PENIKILA,

HU’ALE OLA.

AIA MA KAHI O

KAKELE me KUKE

Honolulu,                                                                        422

Maui.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

APO A-I ILIO!  APO A-I ILIO !!

KUAI MAKEPONO loa. AOLE UKU no KA HOOPAA ANA I NA KUNI AUPUNI.

Na Mea Kamana o na ano a pau.

NA MEA PAAHANA O NA ANO A PAU.

NA KOILIPI, NA KOI LIILII,

            NA PAHI LOLE BIPI, NA KAULAWAHA,

                        NA KAULA KAOHI A ME NA KEPA.

NA LAAU NOHO LIO PANIOLO,

            NA KAULA OPU HULU LIO A ME NA KEEHI LAAU,

                        NA MEA HOOHIEHIE NOHO LIO,

                                    NA KAPUAI HAO LIO a me na Kui kakia kapuai Lio.

NA PENA A ME NA AILA MAKEPONO LOA O NA ANO A PAU.

NA IPUHAO, NA IPUKI, NA PA-PALAI,

                        NA IPUHAO LIILII, NA IPUHAO NUI HOOMOA KALO.

NA AHI-KOE, NA PU-KAUPOOHIWI WAHA PAKAHI A WAHA LUA,

            NA PAULA, NA LU A ME NA KUKAEPELE PU.

NA KUAINA HILO O NA ANO A PAU LOA.

O keia maumea a pau, e kuaina aku no na kumukuai emi loa ma ke @ kuike,e

DILLINGHAM & CO.

 

Ma ka Hale Kuai Kahiko o D@mana makua.                                                          475 3m

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA.

MAHOPE iho o ka la 1 o Ianuari 1871, aole loa au e uku ana i kekahi aie, ke ole e loaa kekahi palapala kauoha mai a’u aku.

AWA (Pake).

Waialua, Oahu, Ianuari 2, 1870.                                                         475.4t*

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

E.O. HALL & SON.

[E. O. HALL A ME KE KEIKI].

NA MEA KUAI LAKO HAO, LOLE,

            NA PENA, AILA & NA LAKO KALEPA.

Halekuai ma na huina o Alanui Moi a me Papu.                                           475 ly

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

JUDD A ME LAYTON.

[ALANI KAUKA A ME LEITONA]

NA MEA KUAI MEA AIONA LAKO@ AI A a pau, na mea ulu a me na mea hoo@ lio.

Halekuai malalo oka Hale Mu, Alanui Papu, Honolulu.                                   475 ly

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HAULE!

UA haule he huhui ki me ka inoa o ka mea nona ‘ia huhui ki. O ka mea e loaa ai a hoihoi ae ma ka Hale Kudala o Adamu a me Waila, a ma ke Keena Kuokoa, e uku pololei ia no.

(475.1t*)                    J. R. HELEN.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

E HOOLOHE!

MAMULI o ke kauoha a ka Puali Kinai Ahi Helu 4, ke kanohaia aku nei na lala ku mau o pau o ia Puali, e hele pau loa ae i ka halawai ku i ka wa, ma ka hora 7-1/2 o ke ahiahi Poakahi. Ianuari 9, ma ko lakou hale, me ka aahu pu mai hoi @ ko lakou mau aahu Kinai Ahi, me ka hookaa pu mai hoi i na auhau malama, me ka hoolako mai no ka Ahaaina o ka la hookahakaha, me ka hoopilia i na hakahaka o ka poe hele loa a me kekahi mau hana e ae he lehulehu. O ka poe kue i kekahi mau mea ano nui o kela, e hoopau ia aku no ke loaa ole ko kumu kupono.

J. U. KAWAINUI.

475 1t                                                                             Kakauolelo

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PAI KII ANO HOU!

OIAI, UA HANA HOU AE NEI AU i na aniani malamalama o ko’u HALE PAI KII a maikai, ma

MONIKAHAAE, HONOLULU

Nolaila, ke lana nei ko’u manao, ua ku ia i ka hanohano o ke

PAI ANAINA KII O NA ANO A PAU,

mai ke kii liilii loa e kupono ai i na kaula wa@ a me na lei a@, a hiki i na kii nuu@i ku hale ma ke ano haahaa loa o ke kumukuai. E k@ai pu ia aku no hoi na Kii Pepa o na wahi kaulana o Hawaii nei, na k@ o na Moi kane, na Moiwahine a me ka poe hanohano e ae.

H. L. CHASE (Keki)

475 6m                                                                               PSi Kii.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

A.  S. CLEGHORN.

AKE AKE AKE

KE KAUOHAIA AKU NEI NA KANAKA

Hawaii a pau mai

HAWAII A KAUAI,

a me na makamaka o Kona, Oahu, e kipa @e a luana ma kona mau Halekuai Lole, ma

ALANUI NUUANU,

                        MONIKAHAAE, A MA

            KA UAPO MAUKA IHO O HALE MAHOE.

Ua hoolako ia e ia na lole o na ano a pau loa, a e kuai MANUAHI, MANUAHI, MANUAHI, loa aku ana oia, ma na kumukuai EMI LOA MAMUA AE O NA LOLE I KUAHA ma Honolulu nei. Nolaila, ano ka wa pono e kuai ai, no ka mea, ua makemake au e kuai makepono loa aku i keia mau lalo, i pau aku keia mau lole nolaila, kuai mai aka kahi no ke dala.

            Penei ke ano o kekahi mau lole:

LOLE KALAKOA o kela a me keia ano, no kela a me keia kumukuai.

            Na PAPALE WAHINE nani maoli,

                        Na PAPALE KANE a me ko na kamalii,

LOLE WAWAE KANE o kela a me keia ano,

            PALULE, KAMAA, Kamaa-buti,

                        AHINAHINA PELEKANE.

            Na Lole maoli keia-manoanoa a makepono.

KEOKEO PIA,

            KEOKEO maoli,

                        AINAKINI,

                                    HULUMANU,

                                                LIPINE KILIKA,

            a pela aku, a pela aku.

E hele mai e ike maka no oukou.

He hiki no ia’u ke kena aku a haawi

aku ia oukou i na hoolaulea ana a nui wale, ma ke kuai ana mai mako ko’u mau Halekuai Lole.

            Na’u no me ke Aloha a me ka Mahalo

(A. S. CLEGHORN) AKE.

Honolulu, Ianuari 7, 1870                                                                   475 3m

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

$15.00 MAKANA

EIKE auanei na kanaka a pau ma keia wahi, a i ka poe e hele lulu wati ana ma ka Halekuai Iudaio, ma Kolopo, e uku no au i ka makana maluna ae, i ke kanaka e loaa ai ka Wa@ Pakeke, i palapalaia penei; E. LEVRY, N. 2682, a hoihoi mai la’u, maka Hotele aina ma Liiliikawai, Alanui Hotele, Honolulu. He makemake wale no ko’u eike i keia wati, a hoihoi aku no.

AHIONA (Pake)

Mea Hana Wait.

Honolulu, Dec. 24 1870                                                                                              473-1m

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NOHO LIO! NOHO LIO!

O NA NOHO LIO MEKIKO A MAKEPONO LOA I humuhumuia me na ili Kaleponi, e loaa no ma ka Hale Hana Noho Lio o

DALTON & BLAUVELT,

430-ly*                                                              Ma Alanui Moi, Honolulu.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA.

UA lohe wale au, ke hele nei kekahi pake ma o a maanei, a ke olelo nei oia, he “kaikuaana” wau nona. Ke hoole loa aku nei wau, aole wau he kaikuaana nona, aole no hoi he wahi mea a lihi pili iki, he ole loa no! Nolaila, mai puni hou mai oukou i ka olelo a kela P@ke, oiai aole loa o’u wahi pilikana hookahi maanei, owau wale no, aia wale no ko’u poe a pau ma Kina.

AGIU, Mea Humu Kamaa

Alanui Nuuanu, Helu 70, Dej 26 1870                                                   474 4t*

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HALE PAI KII.

UA MAKAUKAU KA MEA NONAKA inoa malalo nei no ke pai an i na

KII PEPA

me ka maikai loa. Aia kona Hale Pai Kil@ kahi o KINI Pai Kii mamua, maluna ae o ka Hale Pai Nupepa “Kuokoa.”

YATSING (Pake)

470-6m                                                                            Mea Pai Kii.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WM. WEIGHT.

UILAMA.

Amara, a Hana Kapuai Lio.

Alanui Alii mauka o ka Halewai,

Honolulu, Ua makaukau @ no ka Hana Kapuai Lio.

(462 - @)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KUAI EMI! KUAI HOLO!

Ma ka hale o UILAMA.

Hale Kuni Ala Hao o Uilama (@)

431 ly              Ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu a me Kauka

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KAUKA C. F. NICHOLS

HE LAPAAU HOMEOPATHICA.

O KE ANO o ka haawi ana i ka laau kupono n@ na mai

                        HUI,

                                    RUMATIKA,

                                                MAI PIVA.

                        a me na mai i kaa a loihi.

            KEENA OHANA. – Ma ke kihi Komohana a Ala nui Papu a me Kalepa. E loaa no oia ma ka Hale Hana @ kakahiaka, mahope o ka hora 8; i ka nuina la, mai ka hora a ka hora 6. Hale-noho, Helu 98, Alanui Beritania.

            Honolulu, Dec.24, 1870.                                                 374-6m*

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KA WA MAIKAI

E IKE AI I KE KAKAULIMA ANA

-A ME-

Na kumu nui o ka Hooholomoku.

UA hiki mai nei o PROF. J.G. WOOD ianei, a na manao oia e noho iki maanei, nolaila, ua makemake ola e haawi aku i na ao ana i ka poe a pau e makemake ana i kela mau ike maluna ae. E hoomaka ana ke kela ma ka la 3 o Ianuari. A. D. 1871, a e hoomau ia aku ma ka Halekula o Kaumakapili, i keia a me keia ahiahi o na la noa. E ike ia no ka uku ma ka hele kino ana aku i ke kumu. Malia paha i kekahi mau ahiahi laelae konane o ka mahina, e lawe ae ola i kana mau mea paa hana me kana mau haumaua, a nana ae i ka Mahina. Ua ike no oia i ka olelo Pukiki a Paniolo hoi. O ka poe makemake ia mau olelo, e ao mai no ia ma ka uku oluolu. O ke kakaulima, o kekahi ike no ia ana i manao ai e ao aku. Kaninau pono i ka uku a me ka manawa iaia.  474-3m

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HELU 100! HELU 100! HELU 100!

MA WAIKIKI @ O KA HALEKUAI NALO MELI o Mr. HALEWAI, e kuaii aku ai na ano lele he hui ma ke kuai liilii a manuahi loa, a @ ka HALEKUAI NALO MELI ae hoi, e kuai @ aku na ano Lele he nui wale.

            E hele mai a ike no oukou iho a lu-la iho, me na hoomaikai aku I na kanaka Hawaii, no ko lakou kipa mau ana mai e kuai i ua wa I hala; a ke @ nei ka manao, e hoomau mai ana no oukou peia, oiai e kuai ia aku ana me na kumukuai haahaa loa.

JNO T. WATERHOUSE (Halewai)-

Honolulu, Dec. 23870.                                                                    473-tf

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Aliona Kauka O na mai Pake!

Ena mea i loohia e ka mai Pake ke kahea ‘ku nei o Aliona (Pake Kauka) ia oukou, e hele ae ma kona hale noho, ma Alanui Hotele, a me Alanui Maunakea, a e loaa no oia ia oukou, a nana no e hoola i ko oukou ma@ mai oia ano. Ua hoi mai oia mai Hilo mai, a ua minamina ko laila poe mai iaia. nui ko lakou palapala mai iaia, e hoi aku malaila, aka, aole ae o Aliona – no ke kupono o kona ola ma ia wahi no ka ua. Nolaila ua hoi mai nei oia, a e pono oukou; e hele koke ma kona wahi, a e loaa no ia oukou na laau maikai, e hoopau loa ai ia mau puupuu ano ino! E makaala oukou! a e hele koke i ona ‘la, a e ola no!! Mai kali! e wiki!! a e hele a e pakahi, a e hele no a pau!!! Aohe akamai e ae, oia wale no! nui ka poe i hoola ia o keia kulanakauhale, eia no lakou ke noho maikai nei, aole pii hou – Nolaila, e hele ae i ona ‘la, a e ola no oukou. Oluolu no ka uku, a e olelo no, no oukou,                                                                  873-4ms.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

N Buke Himeni Hou i loaa mai nei maluna o ka “Mose Tela.”

The Carmina                                                                $1 75

The Junilee                                                                  $1 50

Mount of Zion                                                                        $1 50

Sabbath Bell                                                                $1 50

Church Bell                                                                 $1 50

Harp of Judah                                                             $1 50

The Shawn                                                                  $1 50

Church Melodies                                                         $1 25

Jewels                                                                          $2 75

Plymouth Collection                                                   $2 75

Plymouth Collection of Hymns                                  $1 50

The Fresh Laurels                                                           75

Silver Lute                                                                     62 1/2

Silver Bell                                                                      75

Golden Wreath                                                              75

New Golden Chain                                                        37 1/2

Nine O’clock in the Worning                                         75

Song’s for Social & Public Worship                           $1 50

Ma ka Hale Kuai Buke o                                         H. M. WINI.

                                                                       471-1M

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KAUKA C. P. NICHOLS.

HE KAHUNA LAPAAU AKAMAI I KA HAAWI ANA i na laau no kela a me keia ano mai. E hiki no oia ke ninaninauia ma kona Keena Lapaau ma ke kihi o ke Alanui Kalepa me Papu, mai ka hora 11 a i ka 1; hora 4 a i @ Kahi noho ma ke Alanui Beritania, Helu 98.           373-3ms.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA.

KE PAPAIA AKU NEI NA MEA A PAU O PAPAAKO- ko me Haleaha, na aina @ waiho an@ ma Koolauloa, Oahu, aole e hookuu wale i ko lakou mau holoholona maluna i na wahi i hoikeia ae la maluna, ina e komo hewa ka Lio, Bipi, Hoki, Puaa, Miula, e uku lakou pakahi dala, ($1.) ina e hoopau i na mea kanu, e uku hou no e like me ka nui o ka poino a poho. A ina he Hipa, Kao, Moa, he @paha pakahi no ke poo, a ina he Manu @aka, he hapalua pakahi no ke poo, a ina he kanaka kuleana ole. aole hiki iaia ke hele ma na wahi i hai ia ae la maluna, a ina e ku-e kekahi, e uku no ia no ke komo hewa $1.00 E hopu no ka maua mau Paniolo, oia o Pamawaho me Kauahikaua.                                               AKOWAI, AHUNA, NUO, Pake.

            Haleaha, Koolauloa, Ian. 22, 1870                                                               420-ly