Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 21, 27 May 1871 — Page 4
| This text was transcribed by: | Ashley |
| This work is dedicated to: | Ashley K. Iaea |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA KUOKOA.
E aloha aku ia wai!
A little boy had sought the pump.
----
1. He wahi keiki makewai,
Ua imi i ka pauma e.
A pauma ia a inu ae,
A kena no ka makewai,
I ae ua keiki makalii,
PAloha oe, e Pauma e,
No kou wai ono maikai nei
Ao i haawi wale mai."
2. Hoole nae ua pauma nei,
"Aole make aloha ia'u,
Aole n@ ia wai maikai,
Ke Kahe wale nei no au."
A pane ae ua keiki nei.
"Aloha oe, e Wai maikai,
Ua lawe au a inu ae,
A kena po kou makewai."
3. H@ nae ua wai maikai.
"Aole make aloha ia'u;
No uka, no ka ponawai
I poai au a kahe nou."
A pane ua kamaiki nei,
"Aloha oe, e Punawai."
Hoole nae ua punwai,
"Aole make aloha mai."
4. "Heaha wau ke ole ae
Ka ua me ka hau maikai?
A haule ole laua nei,
Pau ole, ea, kou makewai."
A pane ae ua pokii nei,
"E Hau, e Ua, Aloha e,
No ko olua wai maikai,"
Hoole laua, a i mai,
5. "He mea ole maua nai
Ke ole ae ka La laelae,"
A pane ae ua keiki e,
"Aloha oe, e La laelae,
Aloha pa kausani no,
No kou haawi wale mai
I keia wai, a inu au,
A kena no kuu makewai."
6. Hoole nae ka La laelae.
"Aole make aloha ia'u;
No ka moana i pii ai
Ka mahu i ka wela o'u,
A ao, a haule ua mai."
"E ka Moana piha mau,
Aloha oe no kou maikai,
A haawi i ua wai nei ia'u,"
7. Hoole ua moana nei,
"Aole ia'u--ke Akua no
I hana i kuu hohonu e,
Ia iā la ke aloha ou."
Kulou ua keiki makalii,
A pane mai ke akahai,
"Aloha oe, ke Akua e,
No kou haawina maikai nei."
HAWAII.
Ka Oihana Kahunapule a Kahu
EKALESIA.
----
HELU 2.
Ua nanaia ke kino kupono i ke kahuna, a kahu paha, mai ke poo a i ka wawae. Pono ke maikai ke kino, kiekie, puipui kupono, hanohano, ikaika, nawaliwali ole, kina ole, i mahaloia, aole hooheneheneia. He hana maikai a kaumaha a koikoi e kau ana malu na iho ona He kino ikaika, ka i hiki ke halihali i ua kaumaha nei, me ka hookuloulou ole ia, a hina ole, a hoopepe ole ia. I na he laau kino wiwi palupalu me he ohe la, a pa mai ka makani ikaika, a kau na huhui hua kaumaha, pehea ua laau nei? hai paha, hina paha, a haihai hi@ mai ke koki a ka mole.
2. KA UHANE. Heaha ka uhane kupono i ka oihana kahuna a kahu ekalesia? He mea nui a hohonu keia. E aho ke hemahema ke kino, a kina ka uhane, nawai e ae e kalaiaʻi? Nui na mea e pili ana i ka uhane.
(1) KA NAAU, kahi noho o na manao, na iini, na noonoo. I nanu aha ka pono? I naau maemae paha. He punawai ka naau, nolaila i kahe mai ai, a kahe aku ai na wai. Ina ua maemae ka punawai, maemae na wai e kahe ana mailaila mai. Ina he ino, he lepo, he mananalo, he awaawa ka punawai, pela no na wai mailaila mai. E maemae ka naau o na kahuna a kahu, i kahe mai na wai maemae. Eia hoi ua mau wai nei, Galatia 5 : 22, 23, ke aloha, ka olioli, ke ahonui, ka lokomaikai, ka maikai, ke akahai, a pela aku. E piha mau ka wai maemae, i kahe mau ka wai maemae. E malama i ole e maloo ka panawai, a ino, a lepo, a pilau, a ino na wai kahe. E pule mau i ka Uhane Hemolele e noho mau inaloko, e hoopiha mau, e hoomaemae mau. E kini mau o hele mai ka enemi a hoō i kona wawae lepo, a hoolepo i ka wai.
(2) KE AkANAI kekahi mea e pili ana i ka uhane. Pono ke akamai, ike, naauao, makaukau ke kahunapule, a kahu ekalesia. He oihana nui a oi keia. Pehea la e hiki ai ke malama pono i keia oihana, ke hawawe, a n@, a akamai ole? Holo anei, a lanakila ka oihana kauka, loio, lunakanawai, &c., ke hemahema, ike ole, naaupo na kauka, na loie &@? Aloha ino na kanaka mai, a pilikia i ke kanawai, ke kii aku i ua kauka ike ole, i na loio naaupo; poino auanei lakou. He poino kino nae ia. He poino uhane ko na kanaka paulele ma na kahunapule hawawa, akamai ole.
E imi oa kahunapule, na kahu ekalesia i ke akamai, i ka naauao, i ka makaukau.
Heaha ka akamai?
(1). Ke akamai, ka naauao, i loaa ma na kula nui; e akamai ma ka heluhelu, ma ke kakao lima, ma na helu, ma ka Palapala aina ma ke Ana Honua, ma ke Ao Hoku, ma na olelo e ke hiki. No ka mea, he poe alakai lakou, he poe wehewehe i na mea pohihihi e pili ana i ka naauao maoli. He poe nana a hoike paha i na keia. A hawawa lakou, pakele anei i ka nukoia. henehene ia? He naaupo ka, ko kakou kahua! loaa ole, hemo ole kahi pauku i paa ai na haumana!
He mea palena ole ke akamai, Mai kuhihewa, ua pau ka naauao i ka loaa, i ka hemo ana mai, mailoko mai o na kula nui, a waiho wale i na buke hoonaauao, aole nana hou, aole imi hou i ka naauao. Aole pau i ka loaa, aole lana iki mai, kiekie, lipolipo, kahi i koe. Aole pau ka imi ana i ka naauao. a make. A make, aole pau--emau ana no ka imi, ka huli ana.
E hoolakoia i na buke hoonaauao a pau i pa@ ma ka olelo Hawaii, a e hulihuli mau no. A e ao a ike i ka olelo Bentania, a e hoolakoia i na buke hoonaauao haole, me ka heluhelu mau no hoi. Moana, a oolea ke kino ma ka ai mau ana i ka ai. Maona a ikaika ka uhane, ma ka huli a hoō mau ana i ka naauao.
Wiwi, a palupalu, a make ke kino ke ai ole; wiwi, a nawaliwali, a poino ka uhane, ke waiho i ka imi ana i ka ike.
(2). KE AKAMAI i loaa ma na kula kahunapule, ma ka heluhelu ana i La Baibala, a me na buke e pili ana i ka Baibala, i ka ekalesia, i ka oihana kahuna a kahu ekalesia.
Ka Baibala ke kumu nui, ka waihona dala nui, ka Baneko nui, A mau no kona piha. Aole pau ka waiwai, ke kii a lawe, a pa tasusani, pa miliona ke kii a lawe ana.
E makaukau loa na kahuna ma na mea a pau e pili ana i ka Baibala. Ehia mahele nui? ehia mahele liilii? owai na inoa o na mahele? owai na inoa o na buke? a nawai hoi i kakau i kela, i keia? Pehea ka odo o ke kakau ana? owai ka mua? owai ka lua? ke kolu? ka ha? a pela aku a hiki i ka hepena. Owai ka Penetekuka? owai na buke kanawai? na buke Moolelo? na buke Halelu? na buke kaula? na buke euanelio? na buke apisetole? na buke Apocrypha? ma hea ia mau buke?
E makaukau ma keia mau mea a piu. E paanaau.
E makakau ma ka buke hoike manawa. Ehia wa mai ia Adamu a lesa? Ehia makahiki ma kela a ma keia wa?
E makaukau ma ka buke Hoike Honua no ka Palapala Hemolele. Nui wale na aina, na kulanakauhale, namauna, na muliwai, na kai, na loko, ma ka Baibala. Aia mahea kela me kela? He pakaua, he puukaua, he papu, he asenela ka Bailbala. @ e ahu nei na mea kaua he nui wale. He nui hoi na kaua ; he kaua i ka diabolo, i ka hewa, i ka naaupo, i ka hoomanakii, hoomana Pope, hoomana Moremona, he kaua i ka hoomaloka, &c. Mailoko mai o ka Baibala e lawe ai i na mea kaua, a hoauhee aku i keia mau enemi. Mailaila hoi na mea e hooluoloiaaʻi, a e hookupaaiaʻi ka poe pono. Nolaila, a kamai, e makaukau na kahuna a kahu, ma ka Baibala, ma ka wehewehe, ma ke kuhikuhi a hoike paananu ana i na pauko. (Aole i pau.)
Ka Moolelo o ka Aha Lanakahiko o
NA MOKUPUNI O MAUI.
----
LAHAINALUNA, MEI 10, 1871.
Halawai ka Aha i ka hor 3, 45 P. M. kohoia o Rev. W. Kahookaomaha i Lunahoomalu, pule ka Lunahoomalu.
NA LALA O KA AHA.
NA WAHI NA KAHU NA LUNAKAHIKO.
Lahainaluna Rev. S. E. Bihopa Aea,
Lahaina J. Kalawaia,
Kaanapali Nakupala,
Honokoh@ Hale,
Waihee Nalau,
Wailuku " W. P. Kahaʻe Napue,
Waikapu " W. Kahookaumaha Makaiwi,
Honuaula Makuakane,
Kaupo Kahue,
Kipahulu " D. Puhi Kualei,
Pana Kanakaole,
Keanae " S. Kamakahiki Kamali
Lanai " N. Pail Keal koa,
Halawa Molokai " S. W. Nueku Paule,
Kaluaaha " S. P. Heulu Halualani
Olowalu Pepee.
Na lala mau Rev/ C. B. Aneru, M. Kuaea no Lahainaluna, Rev. W. P. Alekanedero no Wailuku. Ma ke noi a Rev. M. Kuaea, ua ne ia o Rev. P. W. Kaawa, Rev. E. Kekoa, Rev. J. F. Progue, a me Mr. J. Kamakele i mau hoa kuka no ka Aha. Heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala, a ua hoaponoia.
Kohoia o Rev. M. Kuaea. Rev. J. F. Pogue a me J. Kalawaia i mau komite imi ana, a o Rev. W. P. Alekanedero me W. P. Kahale i komite imi kumumanao, a ma ke noi ana a Mr. Bihopa. ua kohoia o Bihopa a me Pali i komite e haku i wahi olelo e pili ana i ka make ana o Rev. J. Kikiakoi.
Hoike mai ke komite imi hana i kekahi hapa o na hana i kamkaukau, penei ;
1 Hoike kihapai.
2 Hookama ana i mau keki o ka Aha.
3 Heluhelu kumumanao.
4 Na palapala hoopii.
5 No ka hula.
6 He pono anei ka Aha Lunakahiko ke kauaoha aku i na ekalesia e lulu i dala no ke kahu a me ka eleele no ka hele ana i ka Aha Euanelio Hawaii ?
7 No na ekalesia Kahu ole.
8 O na dala i luluia e na ekalesia Hawaii nei, i ka wa e kaapuni ana kekahi Misionari mai na aina e mai, no wai la ia mau dala, nona anei, no ka Papa Hawaii anei ?
9 Ke koho ana i mau elele no keia mau mokupuni i ka Aha Euanelio ma Honolulu i ka malama a Iune 1871.
10 No ke aha la i hooko ole ai kekai mau ekalesia o Hawaii nei i ka lakou hanai kumu ?
11 Ke koho ana i mea nana e hoike i na mea ano nui o keia Aha i ka Aha Euanelio ma Iune 1871.
12 He mea pono anei i na Kahu Ekalesia a haiolelo hoi e lawe i ka oihana luna aina no kekahi konohiki, a me na oihana ano like e ae ?
13 He mea pono anei i na ekalesia e hookama i kekahi mau kaikamahine, ano maikai, a kekahi mau makua ilihune iloko o ko lahkou mau kihapai. I manao nei i ka naauao. e hoo@ aku ia ia i Makawao me ka uku aku i kona uku makahiki ?
Aponoia kei hapa o ka hoike a na komite.
NO NA HOIKE KIHAPAI.
Hoike mai o Kanakaole, ka Lunakahiko o Hana, no ia kihapai.
Hoike mai o Rev. D. Puhi no Kipahulu.
Hoike Mai o Kahue ka Lunakahiko no Kaupo.
Hoike mai o L. Kaiwi ka haiolelo o Honuaula no ia kihapai.
Hoike mai o Rev. W. Kahookaumaha no Waikapu.
Hoike mai o W. P. Kahale no Wailuku.
Hoike mai o Rev. S. Kamakahiki no Keanae. Hoopanee ka halawai, a halawai ma Lahaina, i ka la apopo, mahope o ka pau ana o ka haiolelo a na haumana o ke kula. Pule o Rev. J. F. Pogue.
Lahaina, La 2, Mei 11, 1871.
Halawai hou ma Wainee i ka hora 2 P. M. Pule o Rev. M. Pali. Heluheluia ka moolelo, a ponoia. Koena o na hoike kihapai.
Hoike mai o Kalau,, Ka Lunakahiko o Wailuku, a me J. Kealoalii, ka haiolelo no ia kihapai.
Hoike mai o J. Kaimana, ka haiolelo no Honokohau.
Hoike mai o Nakupala ka Lunakahiko no Kaanapali.
Hoike mai o Rev. M. Kuaea a me J. Kalawaia, ka Lunakahiko no Lahaina.
Hoike mai o Rev. S. E. Bihopa no Lahainaluna.
Hoike mai o Pepee no Olowalu.
Hoike mai o Rev. S. W. Nueku no Halawa Molokai.
Hoike mai o S. P. Heulu no Kaluaha a me Siloama.
Hoike mai o Rev. S. E. Bihopa laua o Pali na komite no ka hoomakaukau ana i olelo hoalohaloha no Rev. J. Kikiakoi i make, penei;
No ka mea. Ua kupono i ka manao o ka Haku o ke kihapai e lawe aku i ka uhane o kekahi lala o keia Aha, oia hoi, o Rev. J. Kikiakoi, ke kahu o ka ekalesia in a Olowalu me Ukumehame, nolaila e hoo@loia, Ke hoomanao nei keia Aha. me ke aloha nui i ka Haku, i kona haawi ana mai i kona kihapai ma Maui nei i ka paahana e like me Kikiakoi, i piha i ke aloha, a me ka manaoio, a me ka ikaika loa i ka imi ana i na uhane o kanaka, i hoonani no hoi i kona Haku ma ka manaoio lanakila o kona make ana. Ke ae haahaa aku nei makou me na naau ehaehai ko ka Haku lawe ana kau i kana kaowa hooikaika. No ka mea, ua pono ko ka Haku mau manao a pau. Ke uwe pu nei no hoi makou me kela ekalesia, me ke aloha nui i ko lakou luuluu, a me ka nele.
Hapaiia ke kumuhana 2, no ka ninaninau ana ia G. Puuloa, i maopopo ka pono e haawe i palapala haiolelo. Lilo ia Rev. S. E. Bihopa ke alakai ma kono ano haipule ; a ia Rev. M. Kuaea ke alakai ma na mea o ka Baibala. Aponoia e haawi ka Lunahoomalu o ka Aha a me ke Kakanolelo i palapala haiolelo no ka makahiki elua.
Hoike mai o Rev. W. P. Alekanederano kela Kula Kahunapule ma Wailuku.
Hapani ke kumhana 4, no na palapala hoopii.
Palapala nei a Lahaina ia Rev. M. Kuaea i kahu no lakou ; waihoia ia M. Kuaea. Ae oia e lilo i kahu no lakou. Kohoia o Rev. W. P. Alekanedero, Rev. S. W. Nueku, Rev. S. E. Bihopa, a me W. P. Kahale. i mau komite nana e hoonoho paa ia M. Kuaea, i kahu no Lahaina.
Palapala noi a Honuaula ia L. Kaiwi i kahu no lakou. Ua apono ia Aha. Kohoia o W. Kahookaumaha, W. P. Kahale a me M. Kuaea i komite nana e hookahuna ia ia.
Palapala kue a na hoahanau o Pelekanu a me Wailau, kekahi hapa o ka ekalesia o Halawa, ia Rev. S. W. Nueku. Kohoia o Rev. W. P. Alekanedero, M. Kuaea a me Pogue i mau komite e noonoe no ia palapala, a hoike mai i ka Aha.
Palapala noi a na hoahanau o Pelekunu a me Wailau ia Rev. N. Pali i kahu no lakou, me na dala pu ($100.00) no ka makahiki; waiho pu ia ia palapala ma ka lima o ke komite mua.
Palapala noi o Hana ia W. Nehemia i haiolelo no lakou; waiho loa ia.
Hoopanee ka halawai a popo hora 9 A. M. Pule o J. Kalawaia.
Lahaina, La 3, Mei 12, 1871.
Halawai ka Aha ma Wainee, hora 9. A. M. Pule o Rev. D. Puhi. Heluheluia ka moolelo a hoaponoia.
Hapaiia ke kumuhana 7, no na ekalesia kahu ole. Hooholoia, e malama mau aku no na kahu nana i malama mamua i ua mau ekalesia la.
Hapaiia ke kumuhana 6, no ka lulu dala no ke kahu ekalesia a me ka elele no ka hele ana i ka Aha Euanelio, Hooholoia, e waiho i keia kumumanao, a hiki i ka Aha Euanelio ; e pono nae i na kahu a me na lunakahiko, e hoi aku a paipai i na ekalesia e kokua i na lilo no na kahu, me na elele o lakou.
Hoike mai ke komite no ka palapala hoopii o Pelekunu a me Wailau. Ke manao nei ko oukou komie, e hoihoi ia mau palapala a i elua i na hoahanau o Pelekanu &c. Aponoia.
Hapai ka noonoo no ke kumuhana S. no ke dala i luluia e na ekalesia i ka wa a kekeahi Misionari e kaapuni ai. Hooholoia, o na dala a pau i luiuia e na ekalesia, no ka Papa Hawaii wale no ia dala.
Hapai ka noonoo no ke kumuhana 10. No ka hooko ole o kekahi mau ekalesia i ka lakou hoohiki hanai kumu. Hooholoia e paipai ikaika na kahu ekalesia, a me na luna i na hoahanau o lakou.
Hapai ke kumuhana 12. No ka lilo o ke kahu ekalesia. a haiolelo hoi i lana aiana. Hooholo lokahi ka Aha, aole pono ke kahu ekalesia, a me ka haiolelo, ke lilo i luna aina, a me na hana like e ae, ana e lawelawe ai.
Hapana ka noonoo no ke kumuhana 13, a ma ka noonoo ana i na manao wehewehe a C. B. Aneru. Hooholo ka Aha e pono e kokua aku na ekalesia i kekahi makua ilihune, i makemake nui e hoonaauaoia kana kaikamahine ma ke Kula o Makawao, a e pono e hoi aku, a paipai na kahu, a me na luna, i na hoahanau.
Hoopanee ka halawai a ka hora 2 1/2 P. M. Pule o Pogue.
Hora 2 1/2 P. M. halawai hou ka Aha. Pule o Rev. S. W. Nueku. Heluheluia ka moolelo, a aponoia.
Hanai ka Aha, i ka ninaninau ia Paulo, ka Lunakahiko o Halawa, i lilo oia i keiki na ka Aha e komo ai i ke Kula Kahunapule ma Wailuku. Kohoia o C. B. Anaru e ninaninau ; a ua aponoia e komo o Paulo ma Wailuku.
Hapaiia ka noonoo no ke kumuhana 11, e hoike i na mea ano nui o keia Aha, i ka Aha Euanelio. Hooholoia, na ke kakuaolelo e hoike, a e hoouna aku i ka moolelo o ka Aha i ka Nupepa " Kuokoa."
Kohoia ka Lunahoomalu e palapala aloha aku ma ka inoa o keia Aha, i ka Aha o Kauai.
Hapaiia ke kumuhana 9. no na elele o keia mau mokupuni i ka Aha Euanelio. Eia na elele ; no Lanai, o Kealakaa ; no Keanae, M. Hamali ; o J. Kaikapu, no Wailuku ; a no Waikapu, o J. Kamkele.
Hoopanee k aAha, a halawai hou ma Wailuku, i ka Poaha eha o Novemaba 23, 1871.
Pule ka Lunahoomalu, a hookuu aku i ka Aha ma ka Inoa o ke Akua.
W. P. KAHALE,
Kakauolelo o ka Aha.
------------------------
Butaritari, Makin Island.
----
Ianuari 25, 1871.
Rev. J. F. Pogue, Aloha oe, a me kou ohana, Ma ka lokomaikai o keia kapena moku (Capt. Bane, Bark Tyza), ua oluolu iaia e lawe aku i ko maua mau palapala, a hiki ma ke awa o Sidney (Kikane), a mai laila ae a i Honolulu. Nolaila, ua lana mai ka manao, e halawai hou aku me oe ma ka ka leta ; a e hai aku hoi i kekahi mau mea o
Na Hoahanau Ekalesia.
Ke mau nei no ke ano maikai o na hoahanau, elua nae i hoihope, a ua kapaeia; aneane kanalima na hoahanau i keia wa maanei.
Kula Kaikamahine.
O ke kula kaikamahine i hoomakaia maanei, i ka malama o Augate--1870, no Abaiana mai na kaika mahine ehiku, a hookahi no Butaritari nei. Ua holo malu aku lakou a pau. Ua hoi aku ko Apaiana ma ka la 26 o Novemada; 1870, he mau malama elua ko kekahi poe, a e akolu malama ko kekahi. O ko lakou makemake, e hoi aku no i ko lakou aina, oia paha ke kumu o ko lakou haalele wale mai i ke kula,, oiai, e hoomakaukau ana ke alii o Apaiana e hoi aku i ko lakou aina. Ua olelo nae keia poe kaikamahine, ua makaʻu no ka huhu aku o kaʻu wahine ia lakou. O ka oleloao aku, oia paha ka lakou i kapaʻi he huhu. Ka i noa hoi, a ikeia kekahi hemahema, alaila, pono hoi ke olelo aku.
Ua maluhia ko lakou noho ana a hiki i ko lakou wa i haalele mai ai ; a ua makaukau no hoi ma na palapala, a me na hana lima kupono no ka hoomakaukau no ka wa kanaka makua.
Ka Makahiki Hou.
Ua malamaia ka pule mua o keia malama. Ma na la a pau, he halawai baipule, ma ke kakahiaka, a ma ke ahiahi no hoi.
Ahaaina a ka Haku.
He Ahaaina a ka Haku ko makau ma ka Sabati elua o Ianuari, a ua noho mai na lala a pau o keia ekalesia, he kanaha a oi ae. Ma ia la no, ua hookomo hou ia, elima mau mea hou ; elua i kapaeia no ka hoi hou i ke ano kahiko.
Ke mau nei no ke kula-wae o Kanoa, ma kona hale iho no ; a ua mau no ka hele ana mai o na haumana.
Ke hooikaika hou nei au i keia wa e loaa hou na haumana o keia kula, (Kula Kaikamahine) he mau makua i olelo, e hoihoi mai ana i ka lakou mau keiki me aʻo, aole nae i hooiaio mai ; ke paipai nei no nae au ia lakou. He nui ka minamina oʻu, a me ke kaumaha no ka hiolo koke ana o keia kula, a pela like no hoi paha ko kakou manao a pau. He mea kupono no nae ia i ko kakou noonoo, i na no kaʻu wahine a me aʻu ke kumu o ka haalele mai o na kaikamahine, alaila, na kekahi i makaukau no ka hoolaka ana i na kaikamahine e malama i keia hana. O ka Haku ko kakou mea nana e kokua mai ma na hana maikai a pau, ke paulele aku kakou malama on a. E noi nui aku hoi i ke Akua no keia hana.
O ka makemake o ke alii o keia aina, o ka hula, oia kekahi mea e keakea mai ana i keia hana. Ua kona na kaikamahine liilii, a me na keikikane, e aoia ma ka hula, a nolaila, ua pau ai kaikamahine ma ia hana, a nele ka hele ana mai ke kula.
Ua paa iho nei, he hale hula hou, no ke alii o keia aina, i oi loa aku mamua o kela hale kahiko, a oukou i ike ai. He 244 kapuai ka loa, 104 kapaai ka laula. E kahea ana ua alii nei. "i na alii o n a mokupuni ma ka hema e hele mai e hula" iloko o ua hale nei. Manomano ka ikaika o ke Diabolo iloko o keia alii.
O ko makou noho ana i keia wa., he oluolu no i kekahi wa, a nawaliwali no i kekahi wa. Aka, ua malama mai no ka Haku ia makou a pau. Owau me ke aloha aku.
R. MAEA.
-------------------
Mai kanuia kekahi kaikamahine i
KONA WA E OLA ANA.
---
Ke hoike mai nei kekahi Nupepa, i paiia ma Milwaukee, Amerika, i ka mai a me ka make, o kekahi kaikamahine ma kela kulanakauhale. Ua manao kona mau makamaka, ua make loa i ka mai ma kona a-i. ("Croup.") Nolaila, ua hoomakeukau lakou e kana iaia. Ua loaa mai ka pahu kupapau, a ua hoomoe ia ia maloko ; ua akoakoa mai ua hoahanau, a me na makamaka, e hoolewa kupapau.
I ka hiki ana mai o Rev. Ioane Bading e alakai i na hana haipule, ua kau e oia i kona lima i ka lae o ke kaikamahine make ; Eia hoi ! ua mehana ka ili o ke pao ! Nolaila, ua hoopaneeia ka hana, a me ka hoolewa ana i ke kupapau. .A ua maopopo koke mai no, he ola maoli maloko on a. a e kahe ana ke koko iloko o na aa. Ua hoi hou mai kona ike ; ua ola maoli ka mai maloko o kona a-i, ,a ke launa hou nei oia me kona mau hoahanau.
-------------------
HAAWINA KULA SABATI.
----
HELU XXIII. IUNE 4, 1871.
NA MEA AIE ELUA.
Pauku Baibala, Luka 7 : 36-50.
36 Kona ae la kekahi Parisaio ia ia e ai pu me ia. A komo aku la oia iloko o ka hale o ua Parisaio la, a noho hilinai iho la e ai.
37 Aia hoi, he wahine ma ia kulanakauhale, he wahine lawehala ia, a ike aku la oia e noho ana ia e ai maloko o ka hale o ua Parisaio la, lawe mai lahoi ia i ka ipu alabata poni.
38 Ku iho la ia mahope, ma kona mau wawae, e uwe ana, hoomaka iho la ia e hoopule i ke Iesu mau wawae me ka waimaka, a holoi iho la me ka lauoho o kono poo, a honi iho la i kona mau wawae, a poni iho la me ka mea poni.
39 A ike ae la ka Parisaio nana i kono ia Iesu, olelo iho la ia iloko on a, i iho la, Ina he kaula keia, in a ua ike ia i keia wahine i hoopa ia ia a me kona ano ; no ka mea, he wahine hewa ia.
40 A olelo mai la o Iesu, i mai la ia ia, E Simona, he wahi olelo kaʻu ia oe. I aku la oia, E ke Kumu, e olelo mai no.
41 O kekahi kanaka elua ana mea ale ; elima haneri deniri ka aie a kekahi, a kanalima hoi a kekahi.
42 Aole a laua mea e hookaa aku ai, kala wale aku la oia ia laua. E hai mai hoi oe, owai ko laua mea i aloha nui mai ia ia ?
43 Hai aku la o Simona, i aku la, Ke manao nei au, o ka mea nana ka aie nui ana i kala wale ai. I mai la oia ia ia, Ua pono kou manao.
44 A hahu ae la ia i ka wahine, i mai la oia ia Simona, Ke ike nei anei oe i keia wahine ? Ua komo mai nei au iloko o kou hale, aole hoi oe i haawi mai i wai no koʻu mau wawae ; aka, ua hoopulu iho keia wahine i koʻu mau wawae me ka waimaka, a ua holoi iho hoi me ka lauoho o kono poo.
45 Aole oe i honi mai iaʻu ; aka, o keia wahine, mai koʻu komo ana mai, aole ia i hooki i ka honi ana i koʻu mau wawae.
46 Aole oe i poni mai i kuu poo me ka aila ; aka, ua poni mai keia wahine i koʻu mau wawae me ka mea poni.
47 Nolaila hoi, ke olelo aku nei au ia oe. O na hewa on a he nui loa, ua pau ia i ke kalaia ; no ka mea, i nui ai kona aloha ; aka, o ka mea ia ia ka mea uuku i kalaia, oia ke aloha uuku.
48 I mai la ia i ka wahine. Ua kalaia na hewa ou.
49 A o ka poe e noho pu ana. i iho la lakou i loko o lakou iho, O wai keia e kala nei i ka hala ?
50 I mai la oia i ka wahine, Ua oia oe i kou manaoio ana ; e hele aku oe me ka pomaikai.
----------------
Pauku Alakai. -- Ua ola oe i kou manaoio ; o hele me ka pomaikai. Luka 7: 50.
Kumu noonoo. -- Ke aloha o Iesu no ka poe mehi.
Ninau ano nui. -- Owai ka poe i aloha nui ia?
---------------
MANAO WEHEWEHE. -- O ka "ipu alabata" he ano omole pohaku keokeo aiai loa. O ka wehe ana, he wawahi maoli. Mareko 14: 3. No ka mea ua sila paa loa ia i ole e pau wale ke ala o ko loko. O keia wahine, he mea i maa i ka noho hewa ana, aka me he la ua iki i ka pono ole, a ua makemake oiaio no e haalele. O keia kulanakauhale, o Kaperenauma paha ; o kahi e paha ; aole no i ikeia. --- O ka "noho hilinai" i ka wa e ai ana he mea mau no ia i na Iudaio. Me he la e hilinai ana ma ka pela o kekahi punee, a i ke kala o ka hale na wawae, kahi i hele mai ai ua wahine la i oleloia.
Aohe i maopopo loa ke kumu i kono ai ka Parisaio ia Iesu. I mea paha e hiki iaia ke makaikai pono i kona ano. I mea paha e maheloia mai ai e na kanaka. Me he la aole no kekahi aloha ia Iesu, oiai ke nalu iho ia ia, aole o Iesu he kaula oiaio. -- -- -- He mea mau ma ia aina ka holoi ana i ka wawae o ka poe malihini.
Elua ano pono ; -- o kekahi o ka hookaawale loa mai ka poe hewa aku ; o kekahi, o ka imi aku ia lakou e ao aku ma ke ano aloha. Ina aia me kakou ka Uhane Hemolele e like me Iesu, Alaila ua hiki ia kakou keia ano pono ; in a aole i like auanei ko kakou pono me ko ka Parisaio.
Ina ua ike pono kakou i ka nui o ko kakou hewa i kalaia, alaila a nui ananei ko kakou aloha. Pela no o Paulo a me Davida i ko laua mihi ana, a ua oi loa ko laua aloha mahope aku.
----.-----
NINAU.--36 Heaha ke ano o ka poe Parisaio ? Ia Iesu e paina pu ana me ka Parisaio, owai ka i komo mai ? Hele ia mahea ? Heaka ke ano o keia wahine ? Pehea ka manao o ka Parisaio nona ? He pono anei ia manao ? Ua ike anei o Iesu i ke ano o keia wahine ? A no ke aha hoi kona huhu ole aku ia ia ? Heaha ka mea i laweia mai e ka wahine ? Heaha ka "alabata" ? Pehea ka wehe ana ? No ke aha ka manao o ka Parisaio, aole o Iesu he kaula ?
Ua kamailio maoli mai anei ka Parisaio i kona manao ? Pehea ka i ike ai o Iesu ? Heaha ka olelo a Iesu i ka Parisaio ? Owai ka inoa o ua Parisaio nei ?
Heaha ka Iesu i hai aku ai ma ke ano olelo nane ? Heaha ku aie o kekahi ? Heaha ko kekahi ? Heaha ke denari ? Pane. Umikumamalima keneta. Pehea ka aie o keia mau mea elua ? Owai o laua ka i oi o ka pomaikai ?
Ua malama pono anei ka Parisaio ia Iesu i kona hookipa ana iaia ? No ke aha la hoi kana kono ana aku iaia e ai ? Heaha ka ka Parisaio i hana ole ai ? Heaha ka ka wahine i hana ai ? Owai ka i oi o ka pomaikai--o ka wahine paha, o ka Parisaio paha ? Heaha ka olelo hope a Iesu i ka wahine ? Heaha ka olelo waiwai loa a Iesu ia kakou ?
--------------------------
KA NUPEPA KUOKOA ,
HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU
kela Poaono keia Poaono.
$2.00
No na mahina he Umikumamalua !
$1.00 no na mahina eono,
ME KA HOOKAA MUA MAI.
---
NA OLELO HOOLAHA--aole i oi mamua o 10 laina oe ka @puka hookahi ana, $1.00 ; alua komo ana, he $1.50 ; @kahi malama, $2.00. E ulu mua ia mai ke dala o na @hool@ a pau e hoo@ ana mai e pai.
KANIKAU--he 4 kineta oe ka lalani hookahi--pinei : he @ lalai. $1.00 ; 10 @, $2.00 ; a pela ku.
KA U@ NO NA OLELO HOOLAUA--ka uku papa, a me ka uku o ke Kanikau, e haawila no ma ka ilima o na Luna o ke Kuokoa, ai olelo, e hoouna mai ia Kauka Kulika.
NA UKU PEPA A PAU A HOOKAA ANA MAI NO--aole e kaula ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha. ma ka inoa e ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E p@ ke ki@ keia mau rol@, no ka mea, he ani no ka a@ au no kela nupepa.
AIA KE K@ O KA NUPEPA KUOKOA--ma ke keena i noho mua ia iho nei e J. W. Akukina, maluna ae o ka Hale Leta. O na hope k@, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.
H. M. WINI, Luna Hoopaka.
----------------
" KA NUPEPA KUOKOA."
Ia published in Honolulu
EVERY SATURDAY.
$2.00 per annum, or $1.00 per six
months, in advance.
---
ADVERTISEMENTS not exceeding 10 lines, in@ for $1.00 twice or $1.50 ; and $2.00 for one month ; all advertisements must be paid for in advance.
KANI KAUA will be cragged 1.00 per page, or 4 cts. a line
PAYMENTS FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaua, may be paid to any of the Agents in Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.
ALL SUBSCRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives, will be inserted on the subscript @ list, until paid fo. This @ must be strictly adhered @ on account of the low subscription price
THE OFFICE OF THE KUOKOA over the Post Office. Office hours from 9 A. M. to 4 P. M.
H. M. WHITNEY, Publisher.
Bound Volume of the KUOKOA, for sale at the office over the Bookstore--$3.00 each.
Persons having complete sets of the above, can have them bound by paying $2.00 each.
-----------------------
NA BUKE
HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII.
---
Baibala Hemolele Nui ili gula nani ma ua ku-
hikuhi ma na @………………………………….$12 00
" " Nui ili eleele kaukau wai gula………… 5 00
" " nuku iki iho, " " ………….. 8 00
" " Paoanaiki iho ili elele………………….. 4 00
Kauoha Hou ili gula nani ma na kuhikuhi………………….. 3 00
" " eleele kaekai wai gula………………….. 1 00
" " " ………………………. 75
Kauaha Hou H@ Haole……………………………………… 75
U@ Hawaii 1843 me ka kanawai…………………………….. 25
" " 1855…………………………………………….. 25
Moolelo Ekalesia……………………………………………… 50
Ha@ Ili lahilahi……………………………………………….. 10
Hele Malihini ana……………………………………………… 25
No ko ke Akua ano……………………………………………. 25
Li@ Kamahi…………………………………………………… 25
Hoike Palapala Hemolele………………………………………. 25
Moolelo o Heneri Opukahaia………………………………….. 25
Hoike Akua……………………………………………………. 25
Weheweheha ia………………………………………………… 25
Ninau Hoike III manoa n@…………………………………….. 25
" " " lahilahi………………………………………… 10
Kumumua Kala Sabati………………………………………….. 10
Make Lawe Lima……………………………………………….. 10
He Boke no ka Pope…………………………………………….. 10
Ui Kula Sabati @ 3……………………………………………… 85
" " " 4………………………………………………. 05
" " " 5………………………………………………. 25
Buke Euanelio a Ioane…………………………………………… 10
Himeni…………………………………………………………… 60
Himeni Ui nani…………………………………………………. 1 00
Na Kauoha Hou Pakeke.
Ili Gula nani…………………………………………………….. 1 50
Ili eleele kaekae nani…………………………………………….. 50
Ili eleele…………………………………………………………. 35
Kauoha Hou Pakeke me na Halelu.
Ili Gula nani…………………………………………………….. 1 74
Ili eleele kaekae wai gula….…………………………………….. 60
Ili eleele…………………………………………………………. 50
Na Hulelu Pakake.
Ili Gula nani…………………………………………………….. 50
Ili eleele kaekae wai gula….…………………………………….. 30
Ili eleele…………………………………………………………. 20
Ka @ @oonani (Buke Mele)…………………………………… 25
Eia na buke haawi wale.
Palapala li@--
Helu 4--Makemake anei oe i ke ola ?
Helu 6--Kahele i o Kristo ia.
Helu 7--Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.
Helu 11--No ka hoohiki wahahae i ke Akua.
Helu 16--Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a ma ka Bapetiso ana.
Helu 17--Mai hana ino i na holoholona.
Helu 8--No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao.
Ka Moolelo o Batimea Paaiki.
J. P. POKUE,
Kakaoolelo o ka Papa Hooko o ka Ahahui kuanelio o ko Hawaii Pae Aina.