Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 26, 1 July 1871 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oaliu.

He Kula kumu ka na kumu o keia, apaea ma Kawaiahae inehinei, a o ka hopena, ie meaeloaa ai i na kumu kekahi inau loini, lokahi. ■———

Zis" Ma ke ahiahi Poaha iho nei nia Kauluvtela, Honolulu, make iho la o IVir. W. H. Peope (Pi) Uekahi o na haole leninanina o keu Kulanakauhale.

C Ma ka Poakahi aenei e noho ai ka Ahi Hookolokolo Kiure, aka, aole nae i makennkeia na Kiure Hawaii a hiki i k;i Poikoln, alaila, hele mai. C7* Ua lohe mai makou, ua pau i ke ahi kelahi wahi keiki uuku ma ka pa o Horiokaipu, Honolulu nei, i ka Poaha i hala iho la. Ahahlm Mokopuni o Oaho.—E like-nie ke kumukanawai o keia Eha, ke kauohn ia ku nei na Kahunapule, a me na Elele pakahi o kela Ekalesia, keia Ekalesia e naue loke mai ma kahi, a ine ka la i hoike ia nialuna ae. P. VV. Kaawa. Lunahooiualu. (P 1 * Ma ka pau ana ona hoike kuln o keia Apana, ua hoomaha iho nn haumana i hookahi malama, a hoomuka hou mn ka Poakahi inua o Augate. X/* Ma ke ahiahi Poalua iho nei, un ku roaro Kapena Kahoohuli o ni mai lepera n»a keia Kul&nakauh&le, mai Kalawao mai o Molokai. I holo mai oia e hooponopono i kona mau waiwai. Ka Mei no Honolulu nki. —Ua lonoia, e hoi mai ana ke Alii Kn Moi i keia kakahiaka Poaono, mai Moiokai mai, maluna o kona kuna alii Pauahi. E kani ana na pu o Puo.vina la, alaila, o ka hoi ana mai ia o Ka

He Makamaka.—Ma keia Poakahi ae, i ka wa a ke Kilauea e holo aku ai no Lahaina, e hoi aku ana o Rev. A. O. Polepe a me kona ohana ma Lahainaiun», no ka hoomakaaoa ma kana oihana kumuao.

Ka la 4 o lulai. —Ma ka Poalua aenei, la 4 o keia malarf)a, oia ka hiki ana aku o Amenka Huipuia i ke kanaiwa kumamalima o na makahiki o ko lakou kuokoa ana. Ua ld*e mai makou, he mau ahaaina liiīii ke haawiia ana no ka hoomanao ana ia la knulana o ia Aupuni nui. Na Kula la Aoponi.—Ma ka Poaha iho nei ka la hope ioa o ka hoikein aoa o na kula Ia maoli he umikumamawalu o keia apana. | Nolaila, ua hoomaha mi keiki mai kn imi naiauao nna mai a J<ahea hou ia aku e kula.

(£7* Ua hoi mni na Kaikamaliine Carandinis puukani mai Kapnlakiko mai, a ua hoi ioa aku la i Nu Holani mi ka Mokuaki o lakeu i kau mai nei, E haiolela ana o Kev. G. W. Pili» po a m$ kekahi poe maloko o ka luakini o Kawaiaho, ma ka hora 7£ o keahiahi Sabati, (apojpio) no ke ino oka wāi ona. Ua konoia na mea a pau e hele ae ilaila. Ua hoohikilale mau ia na keiki hoo* noho hua oloko o Dala Nui i na auina Ia Poakolu a pau, mamuli o ke knoi pinepine ana o ke oeoe a kahi Mokoahi holo honua o keia Mokupuni, e hoi mai nei mai kana kaalo mau ana. _ No Kona ke "Kilauea".—Ma keia Poa» kahi ae, lulai 3, i kulike ai e like me ka Papa Kuhikuhi manawa holo o keia mokuahi Huwaii, e haalele ana oia ia HoAolulu nei, ma ka hora 5 o ke ahiahi, a holo aku i Kona. i Hb pau io na maniaiki. —Ua lohe mai makou, ua noiia aku he umi mau haumana o ke Kuia Hoopoiolei o Kapalama, e ke Kuhina o ko na e, e lawe mai e hoohana ia lakou mawaho nei. Ua hookuuia mai ua poe la, a ua laweia aku e hoohana ma ka mahiko pahn o Kaneohe i pani no na manihiki e boi la ika moana. Oia anei ke ano oke kukuluia ana o kela Hoopololei. Ahaaina a ka Poe Hur Malu.—Ma ka Poakahi iho nei, na hnohanaia ae na Koa e pii i ka maile, a e kau maloko o ka Hale Hooikaika Kino ma Alanui Nuuabu inamea o ka nahelehele, no ka ahnaina a me ka hulahula a ka poe Hui Malu o keia Kulanakauhale. Ua malamaia he ahaaina a he hulahula a hiki i na hora aumoe loa. Na Pilikino,—Ma ka holo ana aku a ke '•Kilauea" i ka Poakahi iho nei a me na awa ku mau ma ia huakai, aole e emi malalo o kanakolu kumamaono na ohua o hope a me akahi haneri ona ohun o mua. O keknhi poe, i holo aku la e hooluolu ma na ea o ka ua kaulana a me kokahi mau wahi eaeo kupono ai ka hanu ana aku e oluolu ai mai na la ikiiki oka noho ana wela o Honolulu. i Ua Hoohuiia i Hookahi.—l keia awakea, lulai 2. maloko o ka luakini o Kahana, Koolauloa, e hoohuiiaana e Rev. P. W. Kaawa, o Kev. E. Kekoa, ke kahu o ka Ekaleaia o Kahana, me Miss Mere Pililua kekahi o na hua o ke kula kaulana o Waialua, i ka manawa ia Rev. O. H. Kulika. He ahaaina nui ka m honhannu o Kahana, e haawi ana no ka loaa ana oka home alua ame ka hnpa maikni o k:t lakou kahu hanai ola. Eia ka makou, i hookahi o laua puuwai. E PAKELE ANA PAĪIA K MAKE ANA PAHA. —Ma ka Poalua iho nei, ua holo mai kekahi keiki ni mai Mounalua mai inaluna o ka lio ma ke alanui e hiki inai ai i Kapalama, aka, iaia i holo mal ai a hahwai me kekahi kaa pipi i piha i ka pohaku e hele ana i Honolulu nei, kapae ae la oia i kona lio ma ka aoao o ka kaa, a ia maeiawa hookahi no, puiwaae la kona lin a haule iho la oia mamuu o ka huila o ke kau, n pii mai la ka huila maluna o kona wawae a hai iho la. Mai kn hiohiona mai o kona eha, he mea kanalna loa ke koho aku e pakele ana,

PONO AKU LA KA MIKO ANA. —Ua lolie lT»fti mnkou, ma kn pau nna o nu hana hiuieni ma ka halepule o Kaneohe ma ka po Poaono aku nei i halu, ua puka ae kekahi inau keiki ma. waho o ka luakini a hoomaka iho In e hakaka. Ua lele mai kekohi poe e ae iloko o ia hakaka, a ua iele pu mai hoi ka Lunamakai 0 ia wahi e hoopau ae i ka akn,aole nae i lanakila a pau wale i ka hoi. Ua 1 iho !a uu poe hoohaunaele la, ua liio lakou i mea nui ma ia wahi, noln-ila, heopapau loa ai i ka hakaka. U ke kumu nui paha nana i koi i na koiikoi e haknka, o ke poluluhi i ka wai-ona hoopupule kino. Ma ka Poakahi iho nei, ua kikoo mai la ka Lunakana* wai hoomalu o Koolau i ua poe hoohaunaele la mi Honolalu nei, a ua lawe nai ia a ko* piia i na uku hoopai e ao mai ai ia lakou, he Kanawai ka hoohaunaele hakaka. Pono aku la ka miko nui ana o ke kolohe i na paakai kopi. — Hoi hou i ke ehu me he Moi 'la—E haawi mai i kekahi wahl kaawale o ko kakou Kilohana no ka'u wahi ukana. I ike mai ai ke ke kini o Honoiulu e noho mai la, mai ka ia puka a ka la welo, no ko'u hnohao i ke kumu i hoi bou ai i ke ehu mehe moi la, kekahi poe i komo iloko o ka hooie wai ona. Ua ike ia hoi kekahi o lakou e inu una a ko'u ka puu i ka wai a ka naulu, e ona ana ma kekahi wahi o Honolulu nei a ma na kuaaina hoi kekahi. tia haiia mai ao e kekahi mea i ike maka, i kekahi wabi hapahaole i komo iloko o ka hoole wai ona, e ona ana o ia iloko o kekahi ona bale maika. Nolaila mai ko'a haohao i ke kumu o keia poe i uhai wale ai i ka lakou haiolelo hoole wai ona. Aia ma ka po o ka ia 4 lune nei, ike aku la au ma ka iuakini o Kawaiahao he poe i ku pakahi mai e haiolelo hoole wai ona. I mai la kekahi kanaka ia'u, o na mea hope i ku mai nei, he mau hoole wni ona maa laua, a no ka olioli paha nolaila paha laua i hai hou mai nei. 1 aku laau i ko'u hoa a me kekahi poe e ku pu ana me a'u, a kahi a maopopo ia'u ke kumu i inu hou ai kekahi poe i bai i ka olelo hoole wai ona, nin»u mai la keia, no ke aha ? 1 aku la au, aole lakou ia me ke anaina, aole e inu hou i na wai ona aole hoopa aole hoao. Eia; im k» wale mai no lakou e hai i na ino o ka iama i hana

i» maiun* o kekahi poe a n,P ana ma ka hale p»āhao, a me ko lakou moe ana ma na wahi ino roe ka ]jj 0 ana 'o ko i„. kou maa dala a me kekahi mau waiwai eae „ ■ .. t " Kaiamo Kapauh», lune 32, IS7I. ? Hookahi %valb no PailataMa ka holo ana aku o ke kiapa «D. C. Murray," oa kau aku ka lua o na pailata hookomo moku o keia awa inaluna ona, me ka manap e hooma. iki irr Kalaponi no keknhi mau pule & hoi koke mai no. Nolaila, ua kaa ka hal* hookomo i na mokuahi ekolu o keia hebedo. ma, maluna o ka mea hookahi i koe ma ia oihana. _____ IiAULE ILOKO 0 KE KAI A PAKELB -~(Ja lohe mai makou, ma ke kaa an* o ka moku kuoa l riDce ma,abo J«J u '«P>a pali o Kaholo, ma kana huakai hope aku nei i Kona a me [ Kau, oiai e lula wale ana ka moku, uaup.i. ae ohua o ka paepae o ka pea hope a Jele ana iloko o ke kai, aka, ua awiwi roai ka mea poino a kau hoq iluna o ka moku. Ka Hale Uinihkpa o Halkwai.—Ua paa loa aenei ka hale uinihepa hou maikai o kekahi ona kalepa waiwai keia kulanakauhale, eku nei ma Alanui Moiwahine. Iloko 0 na la pokole i koe, al«ila, e paa ana ka na kamana hoomaikai ana ia loko, a weheia ne 1 hale kuai lole no ka lehulehu puni iole e hoohiehie ai. Ka aha Him«ni ma Kankohe.—CJa lohe mai makou, ua inaikai no na leo mele o na himeni i meleia e na puukani o Kaneohema ka lakou hoikeike nui o ka Poaono aku nei i ha,a » me kaJhookoeia o kekahi mau ie» i hoomakaukauia no ka manawa ole. Ua piha no ka hale i ka poe iho olaila a me kekahi poe hoohanuhanu ea mai keia kulanakauhale aku, i paukiki aku e ike ia hana. fce ma nao nei makou, aole paha e haule ana n»alolo o na dala o elua haneri n»e kanahiku m loaa aia po. Ua lohe pu mai no hoi makou, ua hoolnkoia na mea ai a ua hanai e ia inamua o ka hoomaka ana o na hana o ia po. ka poe > hele aku e komo. Oia hana no »a e mahaloia ai ouiiou o Kuneohe. Aole haunaele maloko o ka luakini e like me ka nu«. pepa Aupuni elua. Malia paha, ua opu ino. Ke KO ANA MAI O KA "VV O NGA WoN&A."— Ma ke ahiahi Poakahi iho nei, ku n>ai la ka mokuahi nona ka inoa maluoa ae, iloko o na la he 26 mai Kikane mai, ma ke ala ae o na mokupuni Aikanako. Ma keia holo ana mai, ua halawai oia me ka makani pakuikui mamua aku nei, a ku wale mai nei, nolaila, ua haule kona manawa ku i hoolahaia ai. he 3 la ke kuawale. Ua lawe mai oia he knnakolu kumumalimn mau ohua a me na eke !e--ta he nui wale. Oka iawe leta nui ana pa|ha keia i ike ia mai ka hoomakaia nna mai o keia laina hooholo mokuahi. —-Ma ka hora <o ke nhiahi Pōalua iho nei, ua holo aku oia i Knpalakiko, me kana ukana mai na pan.ilanu inai ma ka Hema, mahope o kona ku nna ma Honolulu nei, i iwiikalua kumamnhi wale no mau hora. 0 ke kumu o kona awiwi, i p:»a ai kona manawn holo. Ma keia la, e haalele ai ke kolu ona mokuahi o keia laina. a holo mai i Honolulu nei ame Kapalakiko. Ua lawe aku nei L.n moku maluna ae, he m»u wahi ko pan, oiai o koonei wnhi ukana nui no la

Maui. Kula Kahunapple ma Wailuku.—E hoomoku ho« ana ke Kula Knhunapule o Wniluku, Maui, i ka la 1 o Aogate. Aleicanedrbo. INa Mea Hou o Lahaina.—Ma ka Fonkolu aenei, lulai 5, e hoomaka ana ke kuU kiekie o Lahainaluna. —M.a ka la 5 no o lulai, e hui nna jq ka* h.unapule o Maui mn Wainee, luakini o L«hai«a, i ka hora ]0 a. m. Ma ka la 8 o lulai, e hoike ann ke Ku* la Sabati o Wainee, Lahainn. Ma ka la 9 o lulai, e hoonuhoia ana o Rev. M. Kuaea, i kahu no ka £j<alesiit o Wainee. Haule mahope.—Malalo o ke poo o di hunahuna o Maui o kela pule i hala, nona keia poo: '• Na Kulu Waitnaka, n e hoike ana i ka nui o na dalu kokua a ko Molokai poe i haawi manawnlea moi ni no ke kala knikamahine o M<vkawao t ua haule i ka poe hoonohohua kepaa na kokua a ko Waiaiua poe. Nolaila, ke hoike aku nei ao maanei, • ka i>ui o ka lakou inau kokua, he $11.00. I kn hoikeia aoa aku nei o ka nui o na haa a eukou i haawi puolo mai ai na'u e lawe no ia kula makamae, i kekahi o ko oukou makamaka ili keokeo i noho ioihi ma Mo!o---kai, i launa nui me oukou, oia hoi, ks mea i hookiekieia ae i kahu no ua kuil kaikamahine la, ua loaa mai kaaa paiīe aloha i« oakou, a penei no ia : " He nui io no na dala a ko Mnlokai poe i kokua mai ai i keia kula Kilohana. Aloha no aa ia lakou." Ke manao nei ao, o ka loaa ana mai o keia ole> lo hoolana mai ko oukou makamaka m*i, bt komu ia nana e paipoi e hookaa po)ofei mai ka poe i koe i ka lakoa mau hoohiki aoa ma* lalo o kekahi palapala kakau inoa e paa nei. Me ka mahnlo. M. Kuaea. Keiki poholo i ka huila wai.—-Ma ka la 20 o lune, 1871, ua haule kekahi keiki i ka huila wai nui o ka mitini hoomaloo ko o L'« Halewili o Hālehaaheo, i Waihee, o Kalae kona inoa. Penei ke kumu o keia poinoana: I hele ua keiki nei i ka inu wai, a ike » keknhi mea keokeo iloko o kn wai a kii aku, o ka pakika aku la no ia haule anu nm kahi a ka huila wai e oiniu ana, koino kekah wawae mn ka aoao malalooka hoila, paa 'oa ka huila wai, (hoomaha na mitini i k

}akoa haoa) hikilele ke kapeoa malama o na n)itini i ka paa, i hele mai ka haua e nana, aole he ike ia o ke iumu o ka paa ana o ka hoila, aia i ka nui loa ana mai o ka wai, ikaika loa ke kaomi ana o ka wai i ka huii«, bemo aka la ke keiki me ka pokopoko n k* i*i oba uha akau, laweia aku ia e ka mi maloko oka honua, he 30 paha anana U loa. Ike ia e kekahi kanaka ua keiki oei. kiiia a hspaiia ilaoa. liaila ka ike pono ana ibo o ka lehulehu i ua keiki nei ua mainoioo, l o ke kino—Kumakena ka makuakane me ke kopnnakane ike aloha. Ua kii ji ke kaaka Perusia i Wailuku t a ua okiia • moko kela uha i mainoino a kanuia i ka }epa. Ke koe nei ke ola iioko ona. He ma. kahiapo keia oa Kealoha o»e Kaanaana na J. Kealoalu. Waih«*e, Maoi, lune 24,1871. Hawaii. akou.—Ma ka 1 o lune, ma Pahoehoe, Kona Hema, oa kiiia mai la e ki elele a ka make. o 01iva, ke keikikane eka oaa kaulana K. W. Kuaiinoku. Ma Wtiohino i Kao, mamua iki iho no, na laweia »ku ia kana wahine mare. A nolaila, uja ka Jawe papaioaia ana aku o na ohua makamae o kona ohana, no!ai(a, ua il\ \ho ke kaomaha maiona o ka mea hookahi i hoooohoia iho e c aku mahope.

014 Mahtnerūne.—O keia haole kamaaina i nobo loihi ma Hawaii nei, a he ohana oai kona e noho nei i ka pohu lai o Kona, 0 Ch»Tles Hall kona inoa ; he kamaaina alakai oia ina haole malihini, maluna o na kuahiwi mauna o Hualalai, Maunaloa, a hiki aka i Maunakea ; ua ola mahunehune oia 1 na ia i kaa hope aku la, penei ke kumu: M* lre ahiahi o ka Poakolu, oia ka la 14 o lune, hora 6r. hele aku la oia ika hie. a iaia e oki wahie ana ma keknhi pali, oa )o«« ka wahie, a hoolei ilalo o ka pali i kekahi mau pauku w«hie, a lalau hou aku la i kekahi pauku wahie hou, iaia nae i hoolei aku aī i ua pauku wahie nei, o ka lou ae la oo ia o kekahi lala o ua pauku wahie nei m«bope o ka pnlule, a o ka lele pu aku la no ia ika pali me ka wahie—a haule ana ilalo ine ka maiooino; oa haki pu ka wawae malana ae o ke kapuai, naha pu ka iwi o ka auwae, kahe a wai aku la ke koko me ka manaonao; me ke kahea ana i kana keiki ia Henere, ame kekahi poe e ea. I ka lohe ana o Henere ma kahi mamao loa aku, a hoio mai Ia me ka manao he leo uwo bipi, pela kona lohe ai; eia ka o kona makaakane, e waiho a make ana. Ua ana ia ke kiekie o keia pali, he 24 kapuai; nia kem pali ma Laumaia, ma ka aoao Hikina o Maunakea. L'* noho oia malaila no ke ki bipi ia maa la. me kana keiki, me A. Spencer, • loohia iho la i keia poino. O kona hale noho mau, aia ma Kalaieha, e mnlama ai »na hipa oF. Spencer; nke waiho nei oia ine ka maopopo ole o kona oia. ne 60 kona maa makahiki i keia wa. S. H. M.