Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 27, 8 July 1871 — Ka Ulu ana o keia Lahui. [ARTICLE]

Ka Ulu ana o keia Lahui.

E ka Nupepa Ki okoa e ; Aloha oe:— Ua ulu ia n»ai ko'w n>nnao e hookomo iho ma kou mau Kolamu i hai akea aku oe i ko kaua mau hoa lehulohu o keia mau kaiulu, Oia hoi keia, e Ulu ana no keia Lahui o Hawaii nei ma keia mua aku ke malama pono ia lakou. Oiai ua ike iho nei wa'u ma ke Kulu ao kumu ma Wailuku i neia mau la o wau no kekahi hoa hui aloha oia kula mai Hana Maui Hikina a Kahakuloa Maui Komohana manuahi wale mai o Lanai. A ma ia Kula no kuinu ua hoikeakea ia mai e R. Bailey ke kumu ao o na kula la no ka emi, a me ka emi ole o keia lahui oia hoi-na kula Aupuni i kukulu ia ma Hawaii nei. Oiai oia ke kumukula mua ma Wailoku o na keikikane oia o Haleole ma Malaihi ma a pela no hoi na kaikamahine ana i ao ai ia lako i mau kumulaau hoolaha no keia lahui no ka noho pono ana o lakou me ka imi naauno,! qoho pono i ka wa Opiopio iloko o na ma-1 kahiki mua o kona noho imi naauao ana aoie ka noho kalohe i na wa opiapio. Ma kuu ike kumaka ana i neia mea hooulu lahui a ka poe no i na kola i malama pono ia e na makua oiai he oiaio no penei iike maka ia ai aia ma Lihue kekahi hiapo a kuu mua wahine ua mare oia i kekahi kane kupono no ke kula Kahuna Pule o Wailuku ua hanau na laua eha keiki; holo maoli no a pela nku no e nana i ke kahu Ekalesia o Lahaina e wawa ia nei e noho pu mai, ua hanau kana hiapo okona wa i oo ke kino oiai ua pih poao aku me ka mea ia kula ia me ka noho pono ana a ka poe malama hooiaha pono he poe kumukula. Mai keia wehewehe ana he- nui no ka poe i htyiau keiki. O wa'n no keknhi ua mare ia ea'u ina wahine opio i malama pono ia e na kumukulaa me na inakna o hknu ua pau loa no lakou i ka han-m kpiki n ke oia nei lakou i mua o'u i neia mau A. D, o ko'u ola ana ma Uein honua n e ulu ana ko'u /nhui maloko ae o ko lakoa puhaka ke mau ka mala-

ma pono nna, ke mau ko ke Akua waiho } ana i ke oia kino, | Ma keia kula kuniu ana ua hai pakahi | raai na kumukula 1 ka nui o na keiki kane a kaikamahine ua nui no na keiki ht 3 l au i me 1 kanaiia ina ka heiu Hawaii a k,i Helu Alapia 1,240 oia ka nui o na haumana i hai ia mai e na kumukula i hiki mai u ia keia kula kumu koe he mau haie kula i mti. lama ole na kumu i ka Kula a ke kahu kula nui o ka emi ana o ka uku la he 3?i wale no ma k"a Apana o Lahaina oia paha ka men i ' noho ai wahi a na hoa kumukula.

A ina e hoike mai ko Lihue kuia komu me ko Kaluaaha pela hoi ko H&waii i La nui o na haumana o ko kakou ike pu ana iho no ia e ulu io ana keia lahui n»a ka no* ho pono ana iloko o na kula Aupuni a me na kula e ae o keia Aupuni. . ina kakou e nana ma ka Hoike honua no Amerika Huioia malaila ka nui o nu Hale Kula i kukuluia ma na Moku A»na a pau iloko oia Ainh nui mai Maine a Kaliponia he 31 moku innmua i na ia o kuu ike ana iu 13uke ia A. D. 1843. E noho ana wan A. Moku a me J. P. Kaumaea a me D. Bohina na kumu nana i aiakni ia'u i nei mea hou he naauao ma ka malu ulu o Lele a me ka makani kauaula kuhi a'u i nlo lua ole ai i ka naauao a me ka pono oiaio oka hoomana kalikiano, a nolaila, ma kuu ike oiaio ana ma keia mau kuinu oiaio o na hale kula i kukulu ia ma keia Aupuai ka inea e ulu io ai keia lahui, pela i ulu ai nio Ameri» ka huiia a nui na kula malnila. A nolaila r.; ii na kahunapule a kakou i hiki mai Maraki 20, 1820. A no kuu oiaio e ulu ana no keia lahui nolaila waue kulewa oku la i mua o oukou a na oukou ia e puunaue pu iho mai Hilo a ka ua kanilehua a hi\na io ka haole ia Nlihau aloha oukou e o'u mau hoa Kumukula. D. H. L. Hakuolk. Kauaula, Alaui, lune 24, 1871.