Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 39, 30 September 1871 — Unnumbered Page

Page PDF (1.57 MB)

This text was transcribed by:  Mia Prunesti
This work is dedicated to:  Ruby K Prunesti

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Na mea Hou o Jarvis Island.

 

            Ma ka Poalima, la 2 o lune, pepehi ia iho la kekahi lima hana o keia Ailana, e ka haole kamana, a haule aku la ia i ka ili o ka honua, me ka nunulu a puaa, a ma ko'u puka ana aku mai ka hale waiho mea ai o keia Ailana, ike aku la au, aia ka, o kekahi o ka'u mau keiki ka i eha, oiai ua pili pu ia mau hale i kahi hookahi, a holo aku la au me ka manao ua hala aku ke ola, a ma ko'u, a me na hoa lomi ana, ua pohala mai oia. Ua ike pono ke alii o keia Ailana, oia o A. J. Kini, a ua kipaku ia keia haole e hoi i ka hale, me ka olelo o ke alii iaia, aole o'u makemake e pepehi oe i ke kanaka, aole au i kep i ke kanaka i mea pepehi nau. O keia haole, ua ao pinepine ia, mai ko makou hiki ana mai a hiki i keia wa, aole lohe o keia haole, ua nui no ka poe i pepehi ia, a kahe mai ka wai ulaula, a ua olelo na lima hana o keia Ailana, imua o Johnson, e ao i ka haole, ua ao ia, aole nae he pau o kona pepehi ana, a ma ka hiki ana mai o A. J. Kini, ua ao hou ia, aole no he lohe, ua mau kona hoeha wale i ua limahana o keia Ailana, he oi aku ka piena o na limahana i keia haole, ua pani au i ko lakou manao, aia a hoi i Honolulu, alaila imi aku ka pono ma ke Kanawai. 

            Iulai 16. Ma ka hora 7 o ke Sabati i naue aku nei, make iho la o Edward Bianes, he sela oia no ka moku Siam, i ka mai fiva he 3 la o kona kaa ana a make iho la ia, o ka nui o kona mau la ma keia honua, he 26 makahiki.

            Iulai 22. Ua haalele mai ka moku Siam i keia Ailana, ua lawe aku ia he 850 tona GUANO.

            Iulai 24. Hoea mai ka moku okohola ma keia aina, ua lele mai na alii i uka nei, he 14 on a malama mai ka Home mai, au loaa iaia he 400 aila Pamuela.

            Iulai 26. Hoea mai ke kialua mawaho o keia ailana, me ko makou manao, o ko makou wahi mahimahi alo kai. Ma ka hapalua o ka hora 8, ua nalo hou aku oia mawaho ona kai o keia Ailana, a ua mano makou aole la i ike i ka aina kona mea i nalo hou ai, aka, aole i pau ko makou nana ana, me ka lana o ka manao, o ka mahimahi no o ua Ailana nei, oia hoi ke kuna C.M. Ward. A ma ka la 27, hoea mai ana ka mahimahi o ua Ailana nei, ua lawe mai oia he mau lima hana no ua Ailana nei, me na lako ai o keia aina, a me ka makou mau nupepa, ka mea a makou e kaunui nei e ike i na mea hou o ke one hanau, a me na aupuni nui o keia honua. A no ko'u menemene ia kakou iliulaula, nolaila, me na manaolana e hooko ia ke kanawai o ka aina maluna o keia haole i hana ole e like me ka ka Agena ao ana i na haole a paul o keia mau Ailana.

            Iulai 22. Ua piha ka maku Sad Siam, i kana ukana nui, oia hoi ka lepo manu (guano) au lawe aku ia he 1,000 tona.

            J.W. MOLIA.

 

Ua Pomaikai anei ke Aupuni i keia

HANA A KE KAHU KULa NUI AOLE PAHA?

 

E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe:

            Me ka lana o kuu manao aole no oe e pauaho mai ana i ke amo ana i keia ukana e hooili ia aku nei ia oe, no ka mea, he opu kanakamakua kou. E ninau iho au anei kekahi poe, Heaha la ia hana? Eia hoi ka'u, e kali iki iho ka hai ana aku i ka haina. E wehewehe mua aku au a loaa ae no ka haina iloko oia wehewehe ana.

            Penei iloko o ka wa i hui ai na kumu o keia Mokupuni holookoa o Hawaii nei, ua hoomaopopo ia ka noho ana o keia mau apana elua (Hilo a me Puna) malalo o ka Luna Kula hookahi a me kona hope, aia malalo o ko laua malu e noho nei i keia wa.

            Iloko no o keia manawa, ua haawi ia he uku paa i ka Hope Lunakula, he 16 dala mai ka wa hana a ka wa hana ole, o ka malama okoa. O kana hana o ka hele e ao i na Kula Aupuni i ka himeni, mai Laupahoehoe ma Hilo ahiki i Laeapuki ma Punn, n.e ka hoike pu aku hoi i na kula a pau i ka ike i ao ia e ka lakou mau kumu iloko o ka pule a mau pule paha i ao ia ai.

            A i ka hoomaka ana iho nei o keia hapaha kula un hoomakapu mai au hope luna kula la i kana hana. Eia nae hoi, aia hiki kela ma ka hale kula i ka wa e kula ana, ninau aku la i na haumana. Ua ao ia no oukou i ka himeni? Ae, wahi a na haumana. Ninau hou no kela, o wai na leo i ao ia? O mea, o mea. A e, hana mai oukou ia mea. O ka hana mai la no ia a pau ka himeni, haawi iho la ke wahi ninau a pau, o ke ke ae la no ia ke heo la (hele) a komo aku ana ia hale kula aku, oia like no o kana mau hana a pau.

            A i ka huli hoi ana mai o ka huli hoi loa iho la no ia i ka home me ke komo hou ole ae iloko o na hale kula, a i ole hoi, he kauoha iho la hoi.  O mea ka leo e hoopaa ai a hele hou mai au, he oki loa no.

            Iloko o keia hana ana a ke Kahu Kula Nui, aohe wahi pomaikai i loaa i ke Aupuni, o ke dala ke pau. Aole no o ko hai ike himeni kana e pai ai, i ike na kula o keia mau apana ia ia i ka himeni. O keia hana no a ke kahu kula nui, e hookelakela ana no i na haumana ana i ke akamai i ka himeni, a kaulana ae no ma o keia haumana ana ka ike himeni o na keiki o keia mau apana. Pelaka, he hou wale iho nei no kana ao ana, he mua loa aku no ka ike ana i ka himeni.

            Eia keia o keia 16 dala i lu wale ia ae la la, hoohalahala iho la ua o hope luna kula i ka uuku o ka uku, aia ka a 25 dala o ka malama e lu wale ai nana, alaila, a.e ia. Ma keia hope aku, e hele hou e like me keia.  Heaha iho la ka hewa oia 16 dala he kau wale iho no iluna o ka lio, a pau ae ana he malama pela aku ana?

            Ina a ae mai ana o Kahukula Nui i keia noi ana. Eia ka'u, o ka wawae o ko lio a hoki paha ke eha o ke kua ke puka, o na uha ke maluuluu i ke kau iluna o ka lio, o ke kala o ke aupuni ke pau, aohe nae he pomaikai e loaa ana.  Eia ke kumu nui o ko'u hoole ana pela, o ka uuku loa o ka wa e ao ai i ka himeni, he wahi hapalua hora a emi iho wale no ka manawa e ao ai, aole paha e paa ana, no ka mea, he opiopio loa ka hapa nui o na haumana o na kula i keia wa, aole i kaika ka noonoo ana.

            E hai aku wau i kekahi mau lilo e ae a ua o Kahukula nui new i hoolilo ai.

            Lilo i ke kumu kula haolekane $100 i ka malama. 

                        "" Wahine Haole 70 ""

                        " Mr. Wiliama Nape 20 ""

                        "" Mrs W. Nape 16 ""

                        "" E. P. Hoaai 16 ""

                        " Hope Lunakula ae nei 16 ""

            Nolaila, o ka nui o ka lilo ia lakou nei i ka malama $138 a he mau tausani elua a oi ka lilo i ka makahiki.  Auwe keia luhi o kakou e na makaainana e lu wale ia nei ia lakou nei.  E kuhi mai paha au anei oukou la o ko lakou nei nui, a eono, oia ka mea e nui ai ka ike, he oki loa.

No ka mea, i ka hoike ana iho nei o ke kula a ua o Kahukula nei, malalo o ka lakou nei ao ana, i hai ia ae la maluna, aohe i holo mua ka ike ma na mea helu, aka ua holo mau ma na mea lea, no ka mea, ua hoonuiia ka manawa o ke ao ana ma ia mea.

            No ka mea, i ka hoike ana iho nei o ke kula a ua  o Kahukula nei, malalo o ka lakou nei ao ana, i hai ia ae la maluna, aohe i holo mua ka ike ma na mea helu, aka ua holo mau ma na mea lea, no ka mea, ua hoonuiia ka manawa o ke ao ana ma ia mea.

            Nolaila, ke i ae nei au ua lilo keia luhi o kaku na makaainana i ka lu wale ia e Kahukula nui i ka ole, a kakou e kapa ae ai o "Kahukula puni dala."

            Oia ka nui o na mea au i manao ai e hai a kea aku ma o@ la e "Kuokoa."

            Me ka Hope Luna Hooponopono, a me na keiki ulele hua kepau ka waihona ola o ka manao maikai.  Me ka mahalo.

                        MINAMINA

 

Eia'e ua mea e poloke ai.

E KO KALUAAHA E; Aloha oukou;

            Anoai, ma ke ahonui o ke Kuokoa a me kona kapena, Ke hai aku nei makou i ka wehewehe o ka ninau koi-lipi a oukou, a oia keia: "O ka Inaina o ke Akua" ua koi-lipi la.  I mea e maopopo ai i ka wa mamua o ke ao nei, oiai o Adamu a me Eva ma ka Paredaiso, oia ke kihapai o Edena.  Mahope o na Oleloao a ke Akua ia laua, no ka hoomalu ana i ka laau i ikeia ka pono a me ka hewa.  Ua pale ae la laua ia mau olelo, apo no a ai e like me ka hoowalewale a ka nahesa.  Mahope mai oia wa i wehe ai ke Akua i ka Aha Hookolokolo mua o ke ao nei ma ke kihapai o Edena, o ke Aukua ka Luna Hoomalu.  Mahope o ka ninaninau ana a ka Luna Hoomalu, ua hooholoia oia, ua ili ka hewa maluna o na mea ekolu, Adamu, Ewa a me Satana (ka nahesa).  "Ke waiho nei au i kuu inaina mawaena o olua a me ka nahesa, Kinohi 3:15."  Mhope o keia, ua haawi pakahiia ka hoopai maluna o ua mau mea la ekolu.

            Maanei kakou e ike ai, oia ka hoomaka ana mai o ke Akua e hookomo i kono inaina i ke ao nei; pela no ka anai asna mai a hiki mai i ke au ia Noa.  Pulumiia mai na mea ola o ka honua me ke kai nui. 

            Ua mau mai no ia ano anai ana o Kona inaina maluna o ka poe hoolohe ole Iaia i ke au o na Parao ma Aigupita.  Pela no i ka wa o na Iudaio ma ka waonahele, a pela wale aku.

            He manawa loihi loa mai ka anai ana o au huaolelo la maluna o kekai a hiki mai i ke pio ana o Babulona i ka wa o Ieremia ke kaula, aneane 595 M.H. mamua o Karisto.  Ua kaena mai o Ieremia ma o Iehova la kona Alihi Kaua, Ieremia 51:20.  Ua unuhiia ma na Baibala ano hou mai nei, "Hamare Kaua." Aka, o ka oiaio a me ka pololei "Koi Kaua: "Battle Axe."  E nana i na Buke Baibala Haole a me na Baibala Hawaii kahiko, ma ua mokuna la o leremia i haiia.

            He manawa loihi okoa e ae, hoike mai o Isaia i kana ike hookahi no keia, Isaia 10:5, a ma ia hoike a Isaia, ua pau ke kanalua ana, O ka inaina io o ke Akua ua koi la. 

Mai ia wa loihi mai a hiki ae la o Ioane ma na kula, na waonahele, e ao ana no ka bapetizo a me ka mihi, hoopuka ae la oia ma ka haiolelo maoli, aole me ka olelonane: "Ano ke waiho nei ke koi-lipi a ke Akua ma ke kumu o na laau, &c."

            No ka Isaia haipoolelo loa ana mai i manaoio ai ke Kula Sabati o Kamoiliili, he "Inaina o ke Akua' ka haino. Aka, in a no ua manao makou "o ka make hope loa," oia hoi ke kaawale ana o ka uhane mai ke Akua ae, oia hoi ka 'Auwe akolu" a loane i hoike mai ma Hoikeana.

He nui no kahi a ko makou mau kapuai e hoomaha'i maloko o ka Baibala, no ka imi ana aku i na ikemaka i koe; aka, e aui kakou i ka lua o ka ninau.

"O ke aha na laau a keia koi e oki ai?"

            EIA NO IA: "O kela kanaka keia kanaka i malama ole a hana ole i kona makemake a lilo aku mamuli o ke diabolo; alaila, aia maluna ona pa maka o ke Akua," O lakou ka i olelo ia "Nawai la oukou i ao aku e holo i pakele i ka inaina e kau mai ana?"

            E nana i ko Sodoma poe a me Gomora, i ko Besedaisa, Koratisa, Sidona, ia ko Keaiwa ma Kau i Hwaii, a pela aku.  A he nui no paha na wahi e kuhikuhi mai ana ke huli aku oukou i ka olelo a ke Akua. E aho paha ua lawa e na hoa inea o ke Kula Sabati.  ke noi nei makou i ka Haku e kokua mai ia kakou i ka wehewehe ana i ke ano o kana olelo maikai.

            P.S.-Manao kuhihewa no makou o ka make ke koi, aka, i ka imi nui ana, akahi no a maopopo ka moku ana ia i ke koi-Ina e oki ke keiki i ka laau i ke koi, o ka moku o ka laau a hina ilalo, oia ka make. Pau ka ulu ana o au laau la, a o ka mea i moku ai ke koi, a o ka pau ana o kona kupu o ka make.  E ola kakou i ke Akua.

            KULA SABATI O KAMOILIILI.

Kamoiliili, Sep 28 1871.

 

No Waialua no.

I KA LUNA HOOPONOPONO; Aloha oe:

            Ke kakau nei au, a ke hoouna aku nei i kekahi mau mea i ike ia a i hana ia hoi ma Waialua nei, e pili ana i na poino ulia wale, i inai pu ia mai hoi, e kekahi hana kupanaha i hanaia i keia au kupono o ka la iluna pono, e hu-ai ana i kona malamalama olinoolino a ahu wale ka mea e hana ana i ka pouli o Santana.  A nau ia e ka opu lokomaikai o "ke Kilohana pookela no ka Lahui Hawaii," e hooaiai aku imua o ka poe 3,000,e heluhelu ana ia oe, a e ike ia no ia malalo iho.

KA POINO MA KE KAHUA HEIHEI LIO O WALIKANAHELE.

I ka Poaono iho nei, la 23 o Sepatemaba nei, haule poo iho la o Poo (k,) iloko o ka poino ulia wale ma Waialua nei, penei; ke kumu o kona pilikia ana, ina lio heihei i hoomaka mai e holo e hele ana no ua Poo nei i kahi koke i ka pahu hopu o na lio holo kahi ana i manao ai malaila e kapae ae ma kapa o ke alanui, o ke kuia mai la no ia i kekahi lio heihei ma ke kua a lele walawalaki aku la, a waiho mai ana i kahi e.  O na poino, lepe ka ihu, palapu ka lae, kapakahi ka waha, eha na iwi mahunahuna kahi ola, ke waiho nawaliwali nei.  He wahi lawakua ano lolo no keia, oia no paha ka mea i halawai ai me ka eha.

KA ANAANA KUPANAHA.

            Iloko o na la i hala aku nei, ua make wale iho no kekahi bipi kauo kaa ma Kanekuakua i kahawai o Kawailoa, ma uka iho o ka aina o ke kula kaikamahine o Kawaipuolo nei.

            I ka make ana o keia bipi ua minamina o Luanuu ka mea nana ka bipi, nolaila, ua kii oia ia Ka@iki kekahi kahuna kuni, e hele mai e anaana i ka bipi make i make ai ka mea nana i pepehi a i ole, i hana paha i kekahi mea make e ae.  Nolaila hoi; i ka nana ana o ke kahuna anaana, ua ike oia ua make kolohe ia ka bipi, nolaila ninau aku la oia i ka mea nana ka bipi, Nui anei kou minamina i ka bipi? Ae. Ina pela e haawi mai oe ia'u he $10.00, alaila, kuni au, he opala ia uku i ka mea nana ka bipi.

            Ia wa no, o ka iliki iho la no ia o ua wahi kahuna nei i ka pule, o ka hele ia a hoomaha, ia kulu hou ana iho, o ka hele ia a naeiki, ku mai ana ekolu kanaka iloko o ke kahoaka, o Mokumaia, Pohooo a me Kahakai na inoa.  E make ana lakou no ka pepehi ana i ka bipi wahi a Riki, o ka make o kekahi, he kuapuhi, he kuhewa ko kakahi, he o-e ia e ka bipi ko kekahi, au kokoke keia mau kanaka i kahi i make ai o keia bipi, nolaila, paha-i holo hu-a ai ka ike o ke kahuna hoopunipuni maluna o lakou ma kana pule ana.

            Auhea oukou, e nana pu mai kakou i keia hana naaupo.  "A hu kupanaha ka la i Mana," ka hana a ke kahuna Hawaii. Ke ola maikai nei no keia mau kanaka i kuni ia e make, aole aole wahi a kau iho no hailona make i hai ia maluna o lakou. Me ka mahalo. 

Kawaipuolo.

Puaena, Waialua, O., Sepatemaba 26, 1871.

 

 

I NA LUNA "KUOKOA!"

 

K kaheaia aku nei na Luna a pau o ke "Kilohana Pookela o Ka Lahui Hawaii,"  e  ohi aku i na uku nupepa no ka hapa hope o ka poe lawe Kuokoa i koe, a e hoouna koke mai i ka Luna Hooponopono ma Honolulu.  E wiki a eleu mai oukou.

 

OLELO HOOLAHA.

            E HOOLOHE e na mea a pau loa, aoel au e hookaa ana i kekahi ale i hanaia ko'u inoa, ke ole ka'u olelo kauoha kakau.  WM. LYAN.

Honolulu, Sept 22, 1871.   513-3@

 

T.A. LLOYD.

MA ALANUI PAPU, HELU 76.

 

AUHEA OUKOU E KA POE MAI

Kaokao,

Kaokao ai iwi,

Hano a Hui,

Koko ino,

Kikala Haneenee,

Puha,

Alaola,

Poohuai,

a me ka mai wahine o kela ano keia ano.

E LOAA NO IA OUKOU NA LAAU MAIKAI

Loa, e ola ai o na ano mai i haiia ae la

maluna, ke kipa mai oukou ma ka

Halekuai o ka mea nona ka

ino maluna, ma Alanui

Papu, Helu 76 ma ka

aoao ma Eva o

ka Hale Aupuni, ma Honolulu Hale.

He Laau Hou Loa Mai Kaleponi mai.

O ka haole nana i hana i keia laau, oia o

B.H.LYON,

a ua kupono loa no na mai i haiia maluna;

ua ola no kekahi poe iaia, i kon manawa e lapaau ana ma Honolulu nei.

 

E wiki mai oukou e na kananka Hawaii, i loaa i keia ano mai, i ulu hou ka lahui Hawaii, o ko ananei ka olelo a na poe akeakamai.  Me ke aloha nui.   513 8m

 

HOOLEWA KUPAPAU!

 

MA ka hora 4 o ke ahiahi Sabati, la 1 o Okatoba, e hoolewa ia ana ke kino kupapau o

Mrs. ELA NAPUA KALUAHINE, mai kon hale noho mai ma Niuhelewai, Kapalama-kai. Ke kono ia aku nei na makamaka a me na hoa'loa, e akoaakoa mai ma ka hora 3 o ka auina la. E kai ana ka huakai a hiki i Kaawaiahao.  513 1t*

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI na kanaka a pau, haole, pakiki, a me na pake, ke nana mai i kela, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ala ma ka aina Konohiki o MAKAUEA, kekahi @lo kane iokia iae keokeo, elua wawae keokeo mahope, akahi mamua, liao kuni J.P ma ka aoao hema mahope, ina e ike mai ka mea nona keia lio, e kii koke mai me na dala $5.00 no ke kome hewa a hoopoino i na mea kanu. Ina e kii ole mai a hala na la he 15, lilo loa keia lio ia'u, e kuni no wau i ko'u hao ponoi.  KAHOLOAA.

Makauea, Kalihi-waena, O., Sept 27, 1971.  513-3ts*

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE auanei na kakaka o na ano a pau loa, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Mrs. ULAULA KAPUA,

no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u, a ua hele aku oia mamuli o kona makemake, a ua imi au iaia ma na hale makamaka, aohe nae he loaa.  Eia la oia ihea kahi i noho ai? A ina oia e loaa ma kekahi hale aku a me kekahi mea e aku paha, a ua lawela aku paha maluna o kekahi moku i ka aina e aku, e hopuia kekahi o ia poe e a'u, a i ole, e kekahi makai paha a'e e hoouna aku ai, a e hoopiiia ma ke Kanawai o ka aina.  Me ke aloha no.   J.PEA.

Wahiawa, Waialua, Oahu, Sept 27, 1871.  513-4t*

 

OLELO HOOLAHA.

 

I NA hoa o ka ua Ukiukiu o Makawao, aina hoi a ke aloha i noho ai maua me kuu wahine, i na uka anuanu o K@@aha Aloha oukou.  Ke kaheaia aku nei oukou a pau, o ka Poaona oia ka la 28 o Okatoba, e hiki mai ana, e naue malie oukou @ ka luakini o Huelo, e nana i ka hoolewa ana o ke kino kupapau o R. RAHELA PUOWAINA, a e uhiia oukou me na @ eleele lipolipo i ka wao, he hainaka keokeo ma ko oukou mau lima.  Ia oukou hoi e na Waieha, Aloha oukou -- Kahikoia oukou i na mea eleele, a e hele ae e nana i ka hoolewa ana.  Ua loaa mai ka pahu @u hou no ka hoolewa.  Aole i papaia na wahine ke hele mai e nana, ua makaukau kahi mea paina a m@ka opae ula o Hamakua paia ala i ka hala no oukou a pau. Aloha no oukou,  R.K. PUOWAINA.

Kuiaha, Sept. 22, 1871,     513-1@*

 

OLELO HOOLAHA.

 

E IKE mai ka lehulehu a pau, aia ma ka helu 38 o ke Kuokoa, o ka la 232 o Sepatemaba nei, ka hoolaha wahahee a kuu kane Kamakaimi, e papa ana ia'u, aole e aie, no kuu haalele ka iaia.  Aole au i haalele ioia, oiai oia ka'u i ike aku i ka haalele ia'u. Oia kai haalele mai ia'u, ua nui ke keiki manuahi me ka wa wahine e. Ua ike no ka lehulehu o maua e noho iho la.  2 Ua pepehi mau ia'u i na wa a pau, he pakele wale iho no ko'u ola, a maka'u au iaia, ua ike no na makua o maua, i ka pepehi lokoino o kuu kane ia'u -- 3 Aohe imi o kuu kane i mau aahu no'u, i mea e maikai ai ko maua noho ana he kane a he wahine.  Ua loaa ko'u pono ia'u iho no.  Ma keia mau kumu ekolu, e manao mai ai oukou, ua haalele anei au i kuu kane? He mana hiki ia'u @ke aie i keia wa, oiai aole i weheia ko mauo berita mare ma ke Kanawai, a na kuu kane e hookaa ia mau aie, no ka mea, oia no kekahi kanaka inoa nui ma Kapalilua, Kona Hema, a kaulapa no hoi.  Ua pau, ke huli hoi nei ke kaikamahine punwai palupalu o Italia.

            Mrs H. KAENAKU.

Honolulu, Sept 27, 1871.     513-1*

 

KEENA O BUFUMA HALE.

PROFESSOR HASELMYER,

ME

KANA MAU HANA KAULANA

ME NA

Lima nihi Palanaiki Palanehe ole!

NA HIMENI ANA A ME NA HANA KUPUA

NA MANA a me na IOLE I AOIA.

Aohe on a lua ma ka hana ana i keia mau mea.

E hana ana ma ka po Poakahi, la 2 o Okatoba; ma ka po Poaha, la 5 o Okatoba; ma ka Poaono, la 7 o Okatoba.

A E HAAWI ANA OIA HE MAU

Leo Mele Lealea me na Hana Kupua.

Ma ka auina la Poaono, Okatoba 7.

I ko PROF. HASELMAYER manawa e noho ai ianei, e hoike ana oia i kana pila kupanaha,

CATILOCARAFE,

He Pila ano hou i kapaia, ke

'Kakanikekekapalilihonehonepalaleleokuolo'

Kana Pau hookani kupanaha a

ME KA BELE KANI EA!

He mau hookani ano uh@ne ana, i oi ae mamua o na mea e ae o ia ano i hanaia. Ka hana a na manu Kanare he iwakalua i aoia; na manu Saparo o lava, na manu Palota a me na lole.

A MA NA HIMENI LEO KAHI PU ANA MA KA PIANO NUI.

Uku Komo - Na noho i paleia  $1.00

"          "        "      mahope      50

"        "       "   i hoookaawaleia 1.50

E loaa no na Palapala Komo ma ka Hale

Kuai Buke o T.G. Thrum a ma ka

Puka Komo.  E weheia na puka

ma ka hora 7 1/2 A e hoomaka

ka hana ma ka hora 8.

KA HOIKE LEALEA NUI.

Ma ka auina la Poaono, Okatoba la 7, e weheia ana na puka ma ka hora 1 1/2 a e hoomaka ana ka hana ma ka hora 2.

He hapalua ka uku komo no na wahi a pau o ka hale - Na kamalii, he 25 k@eta.

 

OLELO HOOLAHA.

 

E IKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona, ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i ka poe waiwai, haole, pake a me na kanaka a pau o kela ano keia ano, mai hoaie mai a hookipa paha i kuu wahine mare ia MRS. KAENAKU, oiai ua haalele mai kela i ka olu o Kaukeha a me na mea a pau i hoolako ia, a ua hele aku ia mamuli o ke koi a kona puuwai.  Ina oukou e hoaie iaia, maluna no oan a ko oukou poho.

      W.H. KAMAKAIMI.

Opihihali, Kona Hema, Hawaii.                  512 2@*

 

Ilio Nalowale!   $20.00, Makana !!

 

NALOWALE MA KA POALIMA. Sepatemaba, he wahi ILIO PEPEHI IOLE uuku, he elele ka hulu, a ua ok@a na pepeiao. O

"JACK"

kona inoa. E haawiia ka uku i halia maluna ke hoihoi mai i au Ilio la ia

512 3@                          F. BANNING, ma Peleula.

 

I KA POE AIE LOLE.

E NA KANAKA, PAKE HAOLE, a me ka poe a a pau i aie mai i na waiwai mailoko aku o kuu HALE KUAI LOLE ma Hanalei, Kauai, ke kahea aku nei au ia oukou e hele mai e hookaa ia'u iloko o na MALAMA ELUA ma Hanalei, Kauai, a e hooponopono pu hoi.  Ina aole e hookaa koke mai, mamua o kuu holo ana i Kina, alaila e waiho ia no ka ohi aku i na aie maluna o Apoe kaikaina ma ka hale kuai.

4t*                                                   KOKA, (Pake.)

Hanalei, Kauai, Sept 16 1871.     

 

OLELO HOOLAHA.

E ike auanei na kanana a pau owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa aku nei au i ka poe waiwai, na haole, na pake a me na kanaka a pau o keia ano keia ano, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Mrs.  MAEHU, no ka mea, ua haalele kumu ole mai kela ia'u, a ina e hoaie mai oukou iaia, maluna no on a ko oukou poho, aole au e hookaa i kana aie.         

            IOSIA KEOLA.

Naohi, Waikpu, Sept. 15 1871.         512 2t*

 

JUDD A ME LAYTON

[ALANI KAUKA A ME LAITON.]

 

NA MEA KUAIMEA AI O NA LAKO AI A a pau, na mea ulu a me na mea hoomomona lio.

Halekuai malalo o ka Hle mu, Alanui Papu, Honolulu.

475 1y

 

E.O. HALL & SON.

[E.O. HALL A ME KE KEIKI].

 

NA MEA KUAI LAKO HAO, LOLE,

NA PENA, AILA & NA LAKO KALEPA.

Halekuai ma na huina o Alanui Moi a me Papu.  475 1y

 

"KILAUEA" NO KAUAI!

E HAALELE ana ka mokuai "KILAUEA" ia Honolulu nei, ma ka Poaha, Okatoba 12, ma ka hora 3 auina la, no Kauai.  E ku ana ma Hanalei, Waimea. Koloa a me Nawiliwili.

            SAMUEL G. WAILA,

Honolulu, Sept 14, 1871.  (519 @ts)  Agua.

 

OLELO HOOLAHA PAPA!

 

MAI keia ia aku, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, aole e hopuhopu a hooholo wale i ko'u mau lio a me na lio e ae malalo o ka'u malama ana, me ko'u ae ole aku, no ka mea, aia ka malama o na lio malalo o MAHALO ko'u kanaka, mai keia la aku.

            SAMUEL ANARU.

Kailua, Oahu, Sept 6, 1871.     510 6m

 

HONOLULU DISPENSARY

 

LAAU LAPAAU HAAWI WALE, no na mai a pau o keal ano keia ano, ma ka Hale Kauka o G.P.JUDD.

Helu 31, Alanui Papu, Honolulu.  509 2ms

 

E NA KANAKA A PAU

 

E maliu mai, ke poloai aku nei au ia oukou a pau e na kanaka e lawe mai i ko oukou mau kamaaa buti n'au e hana hou a aulii a oki paha i na he loihi, no ka hana hou ana i na kamaikai, eia kekahi aole i maopoopo ia'u ka manawa e hemo hou ia mai aole wau e hana ana ia kamaa.  Eia kekahi na'u e hana i puu aulii maikai i 75ct ka uku ina hala na malama elua a ekolu paha a ano kehuli iki e hoihoi hou aku i ka 75ct oia a me a'u hele pu maua ma ka hale Hotele aina na'u e uku .50ct. Eia kekahi e malama oukou ina pepa e haawiia aku ana ia oukou.  Eia kekahi ina he mau noho paniolo kahiko ko oukou e lawe mai na'u e hana me ka uku oluolu.  Eia kekahi he nui na @ala noho lio maanei mau kaula keehi-a pela aku.

Eia kekahi ina wau e kali a hala na malama ekolu, alaila e lawe no wau i ke kamaa, o oukou i ka hale ku@alu no ka mea he haiki ko'u hale humu kamaa. 

O wau no me ke aloha

            AGIU (Pake).

July 1st A.D. 1871     501-6m

 

OLELOHOOLAHA.

 

L.A. LLOYD.

Oia hoi o Kamaki.

HALE KUAIMEA AI O NA ANO A PAU.

 

E loaa no i na mea a pau loa na mea a ko lakou naau i iini nui ai o na

Mea ai o kela ano keia ano,

ke kipa mai lakou ma ka hale kuai o ka mea nona ka inoa maluna ma ALANUI PAPU, Helu 76, ma ka aoao ma Ewa, e kupono ana i ka Hale Aupuni ma Honolulu Hale, me ke kumukuai oluolu loa i ko kanaka makemake.

Na Berena paa, Palaoa wela,

Ko, Laiki, Kulina ai a ka moa,

Na Mea Hoomomona lio o kela ano keia ano,

Na Waiu bata,

Waiu paa o Kaleponia,

me na mea ai a pau loa a na Haole

o kela ano keia ano.

Ina he poe ma kahi loihi e makemake ana i mau mea e kupono ai no ka lua o ka ianina, pono no ke kauoha mai, a e hooili koke aku no ma ka moku.

Honolulu, Sept 21, 1871.

512        3ms.

 

HALE KUAI LOLE HOU!

 

 

E WEHEIA ANA I KEIA POAONO,

SEPATEMABA 16.

-NO-

KAMAKI A ME PEREDA,

HAYSELDEN BROTHERS,

Na Keiki ma ka Hale Kuai o Ake mamua.

 

Ke kono aku nei laua i na kanaka o

Honolulu,

A me ka lehulehu a pau, me ke kukala aku, ua lilo aenei ia laua kela wahi

maikai ma ke

Kihi akau o na huina o na Alanui

Papu a me Alii!

ME KA MANAO E HOOLILO @

Hale Hoahu a Kuai Lole

MALOKO.

Ke oleloia ai nei, ua piha pu ke Kaona i

na Hale Kuai, aka, ke hilinai nei

laua, mamuli o ka hoomanawanui loihi ana i awili pu ia mai me ka oluolu a me ka hoolohe a me

KA MAIKAI O KA LOLE

E Kuai ia aku ana!

Ka mea e loaa mai ai ke kokua, a hoohuliia mai ka lehulehu, i ka wa a lakou e ike ai.

IA OUKOU

E NA WAHINA!

KA MAUA E KAU NUI AKU

NEI, E KOMO MAI.

105      3ms

 

HALE KUAI NU HOU!

 

HALE KUAI

-0-

UILAMA

MAUKA o MAEMAE,

Malaila na mea a pau e kuaiia'i.

 

501-6m

 

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

-O KA-

MOKUAHI HAWAII

"KILAUEA."

 

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi a pau - Hora 5 P.M.

"       Lahaina i na Poalua a pau - hora 7 kakahiaka

"    Maalaea   "     "     10 kakahiaka

"     Nakena   "     "  12 awakea.

 

KA HUAKAI HOLO I HILO.

HAALELE ia Honolulu i na Poakahi aha o ka malama.

"    ia Kawaihae i ka Poalua ae hora 9 P.M., a me Mahukona i ka hora 11 o ia po.

 

HULI HOI ANA MAI HILO MAI.

HAALELE ia Hilo, Poakolu    -    Hora 5 P.M.

    "     Mahukona, Poaha.       " 4 A.M.

KA HUAKAI HOLO I KONA.

HAALELE ia Kawaihae na Poalua   Hora 9 P.M.

HULI HOI LOA ANA I HONOLULU.

"     Kawaihae i na Poaha a pau   "  12 awakea

"    Makena i na Poalima a pau  Hora 6 A.M.

"  Maalaea   "  "   "  9 "

"   Lahaina i na Poalima a pau  "    "  6 P.M.

SAMULE G. WILDER (WAILA),

494 tr      AGENA

 

OLELO HOOLAHA.

 

KE kahea aku nei au ia oukou, e hele mai ma ko'u ha le hana

Kula Pepeiao,

Komo Lima,

Pine,

Komo LIma Gula,

Komo Dala o na ano

a pau-Eia hoi, ina paha he mau dala keokeo a ulaula ka kekahi, e makemake ana e hana i komo, e lawe mai a na'u e hana aku, me ka noho pu mai no hoi o ka mea nona ia komo, e nana i ka'u hana, aia a pau ka'u hana ana, alaila, hoi ka mea komo.  Ina he mau komo kahiko ko oukou, e lawe mai no, a na'u e hana aku.  Ina e apiki ka mea komo ma ka lawe ana aku i kekahi mea ike, e hoihoi mai i ke komo no'u a e lawe ana aku i kekahi mea ike, e hoihoi mai i ke komo no'u a e lawe aku i ka'u dala ulaula a keokeo paha.  I na hoi he mau komo dala ko oukou, e makemake ana nae e hana i ka wai gula, e lawe mai na'u e hana, a ina e hemo ka wai gula a'u i haua ai iloko o na mahina he 11, e lawe mai no a na'u e hana hou aku me ka uku ole, a ina e pau na mahina he 12, aole au e hana ia komo.  Aia ko'u hale hana ma Alanui Nuuanu.

Honolulu, Mei 12, 1871. (493 6m*)  AKI (Pake)

 

HALE KUAI WAIPUOLO!

 

NA MAKAMA O WAIALUA a me KOO-lauloa, Aloha oukou-Ua ku hou mai ka Hale kuai e lako ai oukou i na

MEA HAO,

Na Laka Puka, Ami Puka o kela ano keia ano,

Kui-wai, Helu 3,4,5,6,8,10,12,20

Kui i kuiia, Helu 4,6,8,

Kui-nao mai ka liilii a ke nui,

Koi-lipi, Koi liilii, Koi kakia aho,

Hamare maikai, Pahiolo, Makau lawaia

NA LOLE,

Ahina-nao, ekolu ano,

Leponalo o kela ano keia ano,

Keokeo eha ano,

Lole Uwewahina,

Lole Kaleko Nu Hou.

NA MEA AI,

Palena paa, Mea Ono,

Ko Helu 1 & 2, Ko keokeo,

Kafe no Kona, Ti-lau,

Paakai hoohu palaoa.

NA LAAU O KAUKA JAYNES.

Haale, Laau kunu. Laau hoomaemae koko,

Laau hamo, Carminative Balsam (laau hooapaa hi)

a me kekahi mau laau e ae he nui wale.

E hooikaika ana ko oukou makemake, @ lako kakou

i na MEA HANA MAIKAI, ma ke kumukuai emi!

            S.N. EMERSON.

Waialua, Iune 27, 1871.    513  3m

 

HALE KUAI BUKE HOU!

MA KA HALE LETA MUA,

A MA HONOLULU HALE,

MEA HOU A HALE KUAI MANUAHI.

Ua lawe ae nei o H.M. Wini, i ke keena

Nui i haaleleia iho nei e ka O@HANA LETA,

a ua hanaia iho nei a paa i

HALE KUAI BUKE,

e like me ka hana ana ma na aina e,

kahi e loaa ai i ke kuai, na

BUKE HAWAII ME KA NA HAOLE.

NA BUKE KULA HAWAII A HAOLE,

Na PAPAPOHAKU me na BUKE kaku,

Na KII NUI a liilii,

Na ano PEPA kakau a pau,

Na PENI me na INIKA,

Na POO LETA

a me na mea heluhelu a kakau maikai.

NO IA MEA, E HELE MAI A IKEMAKA I

kuu Hale Kuai Buke Hou, a kuai

iho i na Buke maloko olaila.

E LOAA NO NA POO LETA HAWAII MA-

loko o keia Hale Kuai.

Me ke aloha.

HENERE M. WINI