Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 39, 30 September 1871 — I hookahi puuwai. [ARTICLE]

I hookahi puuwai.

O ka iini nui paha ia mawaena o na mea i hoohuiia, a hoopaaia hoi i nn kaola kaakolu o ka berita paa o ka mare, o ke ake <l I hookahi puuwai." A ina pela ka manao ana, alaila, ke hoakakn e nei au i kekahi mau mea e ko ai ia iini ana o ka Miulehu: Ua manao paha ku lefiulehu, aia a hoopnnia i ka berita o ka mare, o ka wn kupono ia e imi ai a noonoo i kekahi mau mea e liloai i hookahi puuwai. Aole lon pela e ponoai, o ka noonoo ana ia o ka poe e "Kapokahi mni nei Mnnuia, o Hoohilala ka wiaa." Aka, oka wa

pono, mainua ae no is o ka iioopaain ana mnliilo o ka berita he(nolele o ka mare. E nana aku i na kamana, mnmun o ko lakou manao a-na e hana i kekahi mea, noonoo e lakou i na mea e lilo ai i hookahi ka lakou mea e hana ai; ina he ha-

le ka mea i manaoia, noonoo e ia mamua na mea e lilo ai i hale, i kahi e pili ai kela a me kein laau, kela a ine keia pnpa ; pela no ia e noonooai a lilo ia i hookahi, alaila, kepa ia aku he hale. Pela no ka poe e iioi nna e lilo I iiookahi puuwai, e noonoo e mamua o ka hookuuhua ana ; a no keia mea, eia paha kekahi mau mea e pono e hoomaopopo ia e keia lahui ili ulaula :

1. I like ka hplehelena o ke knne me ka wahine—O kekahi kumu nui keia o ka hoolnlao ana o kahi punli iwiaoao wahine, me kahi laata Butarit«li kane, no ka loaa ole o keia kumu ; a i ka hoomaopopo ana mai Hawuii a hala 4oa aku i Niihau, ua ike kuinaka ia. A o keia olelo hai, "Aohe ke kohu o Hanunanuna, Puiwa ka manu eeua i ke kanaka"—No ke aha keia ? No ka loaa ole o keia kuinu, oia hoi ka like ote o na helehelena, a no ia mea, piikoi aku la ka manao, a haalele ino i na olelo a laua i hoohiki ai iniua o ka mea nana laua i mare a imua hoi o ka o ka Mea Mana Loa ; a no ia mea, ua ike pinepineia iloko ona nupepa a kakou na Olelo Hoolaha a ke kane no ka wahine, a ka wahine hoi no ke kane, e i ana,- "Ua naalele kumu ole mai kuu wahine mare ia'u"—"Ua haalele kumu ole mai kuu kane mare ia'u." He kumu no ko keia haaiele ana, oia no ka loaa ole o keia kumu hookahi, "O ka like ole o na | helehelena o ke kane me ko ka wahine.'' Aka, ina he like, pela no laua e lilo ai i hookahi puuwai.

2. I like ke kulana o ke kane me ka wahine—O kekahi kumu, keia, a he pono e hoomaopopo ia e kuu iahui ili ulaula ; aole ka makahehi waie no ma ka nani o ka helehelena, aka, e nana pono aku i kona kulana, i ke kupono me kou (wahine a kane paha). Inā he ilihune kou kuiana, pela no ke kulana o ka mea au i manao aku ai e lilo I hookahi puuwoi; mai piikoi aku i kona waiwai nno, o noho iho auanei a ioaa ka papa ieo mawaena oolua» kikoniia mai ko wahi iae i na olelo kalakala ooi e "Paholehole ka I

ili la e Kaluniakea," n pii ae lu lioi kon wahi kai, hao ae hoi oe ma ko noao Pe lekane, nele i ka lilo nno I hookahi puuwai. Ma keia kumu ka hio nui ann o kuu lahui, aole lakou i hookupono nialuna iho, aka, ua hoohio ae la mu na palekai o ka puniwaiwai, a malaila ka iini nui ana, e onou nna kahi luaui makuakane u inakuahine pahn, i ka laua kaikamahine, "E mare ae oe ia mea, he kanaka waiwai, i ola ko knkou ilihune, pono hoi ka noho ana." A mamuli o keia onou ana, o ka ae no ia a mare ano. aohe nae he nann iho ma ka like o ke kulana. 3. E ao e ke kane a me ka wahine i ka noho malie, aole ka liele wale i kauhale e holoholo olelo ai; o kekahi kumu nui keia o ka ulu nna o ka hoopaapaa ku i ka hakaka, ma waena o kekanea me ka

Wiihine ;ua il<e nui ia nae keia mawaena ona wahine. Ua pono ka Mnnao Pepa 0 ka Nupepn, e olelo mai nei, "O ka wahine ke upmipu oi okn lionua nei." O keia mea o ka holoholo olelo, aole ia i ka poe nnaupo wnle no, nka, i kn poe no kekalii i hoonnaoaoia nt;i na hale nui o ka hnononuao, a he men hilahila lon nae ke komo pu ana aku o ka poe noauao iloko o ia lepo poho o kn nnaupo ano pegnnn. Ain nae a lohe ia ia olelo i hele ai i kauhnle e kamailio ni, a ninauia aku hoi, he puni ka hoole; ika hoole no a kua hakaka, Uu na hookolokolo, kuhi aku a kuhi mai. Ano keia mea, aole e lilo 1 hookaly pnuwai. A i mea e lilo ai, he pono e malama ia Ueia kuuiu, Eao ke kane a me ka wahine i ka noho malie, aole ka hele wale i kauhale e holoholo oleio ai. 4. I Kristiano io ke kane a me ka wahine—lloko o na kumu mua ekolu i hoikeia, ua oi aku keia kumu mamun o lakou, ahe pono e malama nui ia. Mamua ae o ka hookauhua ana, e hakilo e nku ke kane, ina he wnhine Karistinno io ia, a pela no hoi ke kane, aole i wahine pegana ano naaupo, o lih) ole no olua I hooknhi puuwai, a lilo aku kou ano Krisliuno i mea o!e, a haele aku elun i ke au a ka hew»hewa,e pinana ana i ka lapa mnnu ole. Aka, e hookanaka, ame keia mnu kumu e lilo ai I hookahi puuwai. Ua okiau inaanei,a na kakou Hano e kuekau hou aku i na kumu i koe e lilo ai I hookahi puuwai. Sbma. Kohala, Sept 21, 1871.