Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 44, 4 November 1871 — Ke kaawale ana o ka Wahine ME KE KANE. [ARTICLE]

Ke kaawale ana o ka Wahine ME KE KANE.

He make i nloha nui ia ea'o, a ke noho hoomanno nei au nona. A eia kona wahi moolelo, ua hanuu īa o Mrs. Doleta, Kalua, Kaohaiula, i Kamole, Kula, Maui nei, ua hanau ia oia i ka makahiki 1847, ka nui o kona mau la ma keia ao, he 23 makahiki; me 9 milama, me 14 la, ke ano o kona noho ana, he anohiahaa kona kino, he 5 kapuai kona kiekie, he akahai kona noho ana, he hoomaemae ma ka noho una, ua hoonaauao ia oia i na kula liilii, aole nae i noho paa ma Kula, ua hele mai lakou a noho ma Wailuku nei. Ika nohoana i Wailuku, ua ]awe ia e kekahi kaikamahine i aikane, a ua noho oia malalo ona, me Ka oluoiu, a ua lilo oia i mea aloha ia e kona poe nana i hanai, a ua noho haahaa malalo o lakou, a hookahi wale no ona hale i noho ai ahiki i ka loaa ana oke kane. Ua loaa iaia kekahi haawina maikai loa, oia ka ike himeni, a o ka leo waena kona oi loa, ua ku oia ma kekahi papa himeni me ka mahalo in, i ka makahiki 1865, noi aku au iaia e mare, a ua a-e mai oia a i ka ia 13 o Novēmaba 1865, mare ia maua ma Wailuku nei, e Rev. Alekanekelo, a hoi aku la maua i Lahaina, a noho iho la me ka haku haole, a i Lahaina ko maua wahi i komo ai i ka hoahanau, a he makahiki ka noho ana ia Lahaina, a hoi aku Ia i Honolulu, he mau mulama wale no a haalele iho la i na haku, a hoi aku Ia maua ia i ' Wailuku, a noho iho la ine ka oiuoiu no o Ika noho ana, he pili mau no nae ka nawali-i wali ma kona kino, a i ko la 31 o Maraki, o keia makahiki, loohia iho la oia i ka mai eha o ka poo, a me ka maka, a ua loihi ka waiho ana ahiki i ka la 15 o Okatoba nei, haaleie mai la oia i keia ola ana. Ke ano o kona make ana, i ke kakahiaka o ka la 15, i haiia maluua, ala mai la ia a olelo mai la e hanai iaia, oiai, o ka'u ai hope loa ana paha keia, a ua hanai io no eha wale no miki poi, a o ka pau no ia, mahope iho, olelo mai la oih, e hele ana au, aole au e noho ana ke manao nei au i ke ahiahi o keia la au e hele ai, pela ka manao e noho nei, a kakau leo ana ma o ka Haku ala, a kena mai la e hele au i ka pule, a hele no hoi au, olelo mai la oia, e hai aku i ko'u aloha i na hoahanau, i na hoa aloha, i na makamaka, aloha ia lakou a pau, aloha i ke kahu i ka mea nana e puunaue i ka palena o ke ola, a e olelo aku ia lakou, e haalele ana au i keia ola ana; a ua hele no hoi au ika pule, a pau ka pule hoi aku la au, ninau mai la oia ma hea ke poo olelo hai aku la au, a ua nui kona hauoli, ia wa ua piha oia i ka olioli, a puana koke ae oia i keliahi Himeni oia ka himehi 195. Ua olioli kuu naau, e ake e hele e, e imi au i hale mau, no kuu uhane nei, ekolu pauku ka mele ana, a pau ke mele ana, pule aku la ia i ka pule a ka Haku, a pau ka pule ana, hoomaha iho Ia ke kamailio ana, a kani hōu ka bele pule ahiahi, hele hou au i ka pule, a pau ka pule hele aku la au i kekahi halawai liilii, a i a'u e noho ana ia anaina loaa ia a'u ka haupu, a o ko'u hoi mai Ia no ia, i ka hoi ana mai ua hala kela. Mamua o kona heleana, olelo mai la oia i ke aikane e pule, a ua puie no hoi a pau, i ka pau ana o ka pule, huli aku la oia ma ka paia, a kuu aku la i ka uhane, a make hiamoe iho la, me ka maikai, a kuu iho ia kona luhi, a i ka waiho ana o kona kino kupapau ua paiupalu ioa kona mau ami, aole i oolea iki ahiki i ka wa i hooia ai i ka pahu. Ka ioaa ana o ka pahu, ma ke ahonui o John xMua, ua kokua mai oia ma ka hana ana, a ua aie nui au iaia no kona lokomaikai. Kona huakai hope loa, aole mau haahanau a mau hoa o kona papa himeni i hele mai, a he mau keiki wale no kai hele mai i ke anaina pule, a na ke Kula o Waiioa ka mea nana i himeni hookahi, a pela iho la kona hope loa. J. A. Kaohaiula. Halaula, Wailuku, Maui, Oct 19,1871.