Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 48, 2 December 1871 — ka Hoopaiia ana o ka Moremona Tamaki Hawkins. [ARTICLE]

ka Hoopaiia ana o ka Moremona Tamaki Hawkins.

Ma ka la 18 o Okatoba,ma ke kul&nakauhale o Loko Paakai ma Uta, laweia mai la i mua o ka Lunakanawai Mc Kean o ka Aha Kiure, o Mr. Tamaki Hawkins, kekahi ona kanaka koikoi o ka ekalesia Moremona o Barigaina lana, no ka hihia karaima, he moekolohe me Elizabeta Mears a ine Sarai Davisa. He hihia keia i kamailio nuiia ma na holele, hale hana, hale kuai, hale inu ki a me na wahi akoakoa akea o ia kulanakauhale haumia, no ka mea, o ka hihia mua keia i hoopiiia no ka mare lehulehu, O ka mea e hoopiiia nei,ua mare mua oia me kana wahine rnua o Hariata i Birmingham, Enelani, he 22 makahiki i hala aenei. Mahope koke iho o ko laua mare ana, nee koke aku la laua i Uta, kahi a laua i noho iho la a loaa iho la keia hihia. Ika 1862, ua ikeia keia kanaka a me kana wahine, he mau mea maikai. Aka, komo koke- mai la ka uhaee ino, oia hoi, ka mare lehulehu iloko o ke kane, a hookuonoono loa iho la. Hookomo mai la oia i kona ohana, he mau wahine hou, o Elizabeta Mears a me Sarai Davisa, na mea ana i hooia mai ai, he inau wahine hou nana malalo o na ruia a me na kanawai o ka hoomana Moremona. Oka mua o keia mau wahine manuahi, ua hanau mai nana, ekolu mau keiki. Ua hoopiiia ka paahao malalo o ke kanawai o Uta i hoaponoia e Barigama lana i kona wa e noho kiaaina ana no Uta, a i kakau inoa ia ma ka la 6 o Maraki, 1852, e heluhelu ana penei; "O na kanaka a pau i hana i ke karaima moekolohe, e hoopaiia oia ma ka hoopaahao, aole e oiaku mamua o iwakalua makahiki, a aole hoi e emi malalo iho o ekolu makahiki, a i oleia, ma ka uka dala, aole e oi aku [i ka akahi_tausani dala, nole hoi e emi i ka ekolu haneri dala; a i ole ia, ma ka hoopaahao a me ka uku dala, e like me ka manao oka aha. A ina ua hanaia keia karaima mawaena okekehi mau aono, ua mare ia kekahi a o laua paha a elua,e hoopaiia no e like me keia. Aole loa e hiki ke hopuia kekahi mea i inoekoiohe, aia wale no a hoopii mai ke kane a o ka wahine paha."

Ua laweia mai na olelo ike a ka wahine mua i mare ai i Eneloni a me ka laua kaikamahine he 18 makahiki. i mua o ka aha. Ua hoike mai ka laua ike i ka hopena awahia o ka mea i hoopiiia. Ua lawe n\ai ka aoao pale i kona mau hoike, a mahope o ka pau ana o na olelo hoike o na aoao elua, ua ku mai na loio o ke aupuni a me ka aoao pale e wehewehe i na oielo. Mahope o ka pau ana o na olelo wehewehe a na loio, ua komo ke kiure īloko o ke keena. He umi wale no minute oka noonoo ana i ka lakou olelo hooholo, a pau īho la lakou i ka hooholo, e ahewaia ka mea i hoopiiia no ka hewa karaima. Mamua ae o ka hookolokoloin ana, he hookahi la a me ka hapa o ka waeana ī na kiure o ka aoao pale, a ua wae wale ia no, a ahe poe mailoko mai oia ohana. Noiaila» o keia hoahewaia ana, mailoko mai no ia o kona pua hookahi. Ma ka la 28, ma ka hora 12 awakea, ua hai ka lunakanawai kiekie i ka olelo hooholo» e ahewa ana i ka mea i hoopiiia ma ka hoopnahao ana i ekolu makahiki a me ka uku dala pu he elima haneri dala. Oia ka hopena o Ka poe hoopaakiki mahope o ka lawe ana i na wahine a nui.

He huakai hoomanamana. —Aia ma ka la mua o Nov. nei, oia ka Poakolu. la'u i oili aku ai niai ko'u home aku, ike aku la au i kekahi huakai lio nui ma ka aoao komohana mai. Aia hoi ka poe maluna ona lioe noho ana, ua kahiko likeia Jakou i na aahu keokeo mnka-like. Noonoo nui iho la au i ke ano o ka hana a keia huakai e heie nei; aole nae i loaa kona ano, ia manawa, ninau aku la au i kekahi kanaka e noho ana mawaho oka pa. Owai keia huakai lio nui e hele nei? a heaha ka hana a keia huakai ? i mai la kela. no Kaunakakai aenei kekahi poe, no uka hoi o Kalae kekahi poe. He poe mai wale no lakou a pau loa, e hele ana nae lakou e hoolana mai ma ka hikina a ka La. Ninau hou oku fa wau ia ia. Owai ko lakou kahuna lapaau ? i hou mai la oia, o Kuakala no hoi o uka o Waialala, loaa koke mai la ia'u ka manao e hoi e kakau i l;e--ia mea hou. I mai la nae ko'u wahi luaui (makuwahine,) ina e hoopiiia aku kela poe i ke lii makai, paa mai kela poe i ka hopuia. Aole nae o'u nana aku i kana, O ko'u hoomaka koke iho la no ia e kakau i keia mea hou. He like ioa no keia ano hoomana ika wa o Kaonu ma Hawaii. Nolaila, ke nonoi aenei au i ka poe lima lawelawe o ke aupuni, e kinai ae lakou i keia hana lapuwale. Ia oukou hoi kekahi e ka poe e koinonei i keia hana hope ole. E nana aku ia lesu Karisto e oia ai. N. K. Haole.