Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 49, 9 December 1871 — La 28 o Novemaba ma Waipio nei. [ARTICLE]

La 28 o Novemaba ma Waipio nei.

E ka Nupepa Kūokoa A ME ) koū Luna Hooponopono ; { Moha. kakou: —He wahi mea iki wale no ka'u e makemake nei e kamakamailio pu me oe, a nau e hookapalili aku i mua o ko kaua "iliulaula" e noho mai nei; oia paha, e nui ana paha na ho'loha e hui pu aku ana me oe ma keia kumu hookahi. I pokole ai ka hana ana raa kou noonoo ana ; no ko'u mau hoa'loha no ka hoomakaukau ana no na mea hou o ka ia, a o ka'u, o ke koena i koe mai a lakou mai. Ua malamaia ka la 28 o Novemaba, o kela a tne keia makahiki ma ke)a a me Keia wahi o keia Aupuni Hawaii holookoa nei, mai ka hoomaka ana mai o keia la 28 a hiki i keia la 28 o keia Nov., nei, o ke "Kuokoa ana ou e Hawaii." A ma ka hoomaopopo ana o ko'u lunaikehala no na la e like me keia ano la : i hoomanao ia e na kupa iliulaula Hawaii a me ka poe o na aina e i hookupaia malalo o ke kumukanawai o ko kakou Moi lokomaikai Kamehameha V ; me he mea la, ke pii nei os e Hawaii i ke kulana kiekie o kou hanohano noho Moi ana maluna o kou noho Aupuni Kuokoa ana, ma na mea e pili ana i ka 20 a me ka iwi o kou aina hanau, ka lepo kanu o na iwi o kou mau kupuna, ao ka lepo au e kaena ; "Ua mau ke ea o ka Aina i ka pono," ua puka mai ka la ma ka hikina, a ke ike nei oe i ka napoo ae ma Lehua, a ke puana ma» nei ka leo o na lepo ; "o oe no ka io o kuu io me ka iwi o kuu iwi, a e kapaia oe kuu aina hanau," o ka iewe hookahi. 0 kou hoomanao ana e Hawaii i kela a me keia la 28 o Nov., o kela a me keia ma- ■ kahiki, ke holo nei kona inalamalama ma na kihi eha o ke Ao Honuu holookoa, a ke hooaiai la i na lunikehala o kela a me keia kino uhane e noho ana ma krla a me keia wahi, a ma ka nana ana i ka ia au e Hawaii e kaena nei, ke nana mai nei ka poe o waho ia oe, i kou ai ana, inu ana, hele ana, a me kou mau pono kino, ua huki ae oe i ka alihi lalo o kau upena a pili pu me ko luna, a o oe no kai ike i na mea a pau o loko o kau kakai, i ka ono, a o na mea a pau ma kou aoao a o kou waihona meli ua mau kona kulu ana akau a me ka hema, ke alo a me ke kua, nou ponoi no ia, o oe ka ona nui maluna o kou mau waiwai paa a me lewa, a o ka mea nui maluna oia mau mea, o kou lawe ana mai i kou ike a me kou ak«imai a kau iho i kanawai maluna oia mau pono i hoomalu pono īa ai kou ola, ka makana makamae a ka mea Mana Loa i haawi lokomaikai mai ai nou; aka ; Ke noho inai nei no kekahi mau aupuni a me kekahi mau mokupuni malalo o ka hooponopono ana o kekahi mana aupuni, aia ko lukou pono makaainana ma ka hooikaika ana ma na mea i haawi ia mai e kona mana aupuni; aole o lakou mau la hoomanao ; aka; 0 oe e Hawaii, nou iho no kou a o kau mea e hana ai, nou ponoi no ia ; a o ka mea au e ninau iho iloko ou ; no hea la ka pono a me ka pomaikai, ka ma* luhia ke kuikahi ka ohana, kaai a me ka inu haaheo ana ou e Hawaii ? Eia paha ka haina, a lehulehu wale aku. O kou malama ana i ka ipukukui o ka ma-

lamalama i lawe mua ia e na elele d ka Haku. 0 kou kuai lilo ole ana ika pono o kou hunau mua. O kou aloha aina, a pela aku.

He nui wale aku na hoike kupono e pili ana i kou pono e Hawaii, a Ua i hookahi mea a kakou e kamailio ai no keia mea. O ka makahiki 1843 ma ka la 28 o Nov., oia ka la i ala mai ai mai kou hiamoe ana, iloko o na ia a me na po o eooo inalama mamoa iho o ka hoihoi ia ana mai o kou hanu i ka ia 31 o lulai makuhiki 1848; a ma īa makahiki no ma ka la 25 paha o Feberuari, oia ka makamua o kou hoomaka la ana e hoomalule īa, a ī loko oia manawa: oia ka kaua e noonoo pono ai. (Ja like oe e Hawaii me he kanaka la i hookolokolo ia no kekahi hewa kalaima, i ka wa i ioaa mai ai ia oe ka palapala hopu ma ka lima mai o ka makai, a i kou ike ana i na munao o loko, ulu mai la na manao kaumaha a me ka hopohopo no kou ku aku i mua o ka aha hookolokolo; aia kou hilinai ana ma ka ike a na hoike, a o kou hoahewaia a me kou hooponoia aia ma ke akamai o ka ninau ana a kou loio i na olelo ike a na hoike; a ma ka hoomaopopo ana i na la ekolu o ka makahiki hookahi i hoike ia maluna, me he mea la, ua like oe me ia, ma ka hoomaopopo ana i ke ano o ku hiki ana mai o (Lord George Paullet) Lo Keoki, a o ke ano 0 kana mau hana ma ke alo o kou Moi Lokomaikai, Kamehameha 111 ; ua ku no ia i ke knumaha a me ka hopohopo o ka luna ike hala o ko kakou Moi, a me na makaainana o ke aupuni. Ua lelele ka oili a ua makau oe e Hawaii noolelo hooholoa*ka Lunakanawai (Beritania no kou hoopaiia e koho kauwa aku oe malalo ona, no na makahiki au e Hawaii i ike ole ai, aka, ma ka hooholo ana a ka Lunakanawai i kana tolelo hooholo; ua hookuu ia oe e Hawaii malalo o ko Pauku 16, Mokuna V o lakobo o ka Buke Hemolele a ka mea Mana Loa loa ; £ like me ka mea i hoike ia ; "O ka pule a ke kanaka pono, e lanakila nui no ia." Pela ke kauoha ana a Kamehameha 111 1 na haipule a pau e noho ana ma Hawaii nei, e pule ikaika i ke Akua, e noi aku laia ehoopau i na manao kue ae hoohuli i ka manao lopuwale o kela kanaka i kaili waie akuai i ka tl Hae oani o Hawaii nei," ae

hoihoi ia mai ka Ea o ka aina i na 'iii a me na makaainana. A o ka olelo hooholo au e Hawaii i lohe & ikemaka ai oe ma ka k 28 o Nov., makahiki 1843 ; 4, Ua Kuokoa oe e Hawaii." A nolaila, e Hawaii, e ala oe iluna e ku oe & maloeloe ae hooniaka aku kou man wawae e hehi ma kela a me keia wahi o honua holookoa. A e hoomanao oe ika mea nona mai kou lanakila ana : A o ka la 28 o Nov.,au e kaena nei, e hoomanao oe, o ka piha ana no keia o keia mau hua helu iloko o keia makahiki 1871; a nolaila, e pono no i kela a me keia ke hoomanao nonan. 0 na hana o ka la 28 o Nov„ 1871, ma Waipio nei ; Ke hoike aku nei au, ua maikai na hann, mulalo o ka hooponopono ana a ka Hon. G. W. D. Halemanu: ua hookipa oluolu aia i na malihini a me ka poe o kahi loihi. Ua hana i na mea ai, a ua kena ka puu i ka ono o na kelekele puaa, ua lealea no na pepeiao i ka leo o na manu liilii kamalii mai Kaala a hiki i Wahnanu. Ka leo o ka ohe a me ka pahu, na haiolelo kuloko a me kuwaho a me na mea maikai no e pili ana i na hana oia : E Aloha auanei. J. K. Kaili. Hamakua, Hawaii, Nov. 28, 1871.