Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 50, 16 December 1871 — Page 3

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Daisy Aiwohi
This work is dedicated to:  Kamehameha Schools Maui High School

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

nuu ai a kuhiuia - e ai ai hoi a olilihu "loa kohi kelekele a ka Puukolu" a mai poina nae i ka wehe ae i na hipuu a ke aloha i mea e hoopau aku ai i ko makou pilikia no ka hooponopono hou ana i ko makou luakini, a pela aku – E lulu ana no na keiki o ke one kaulana o Mahamoku a me ka wai hoohoelo i na pali o Namalokama – i mau pehu a o na loaa e pau, e hooliloia no kela pilikia loakini a me na mea like. Me ke aloha,
Jno. W. Nakuina.

 

No na Mea Hou o Kauai.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:-

Eia mai na mea hou o ka Apana o Lihue, a nau e lawe aku imua o ko kaua mau kini heluhelu nupepa, i ike mai ai lakou i kekahi mau mea hou o ka aoao hikina o ka mokupuni o lalo.
Ke ano o ka aina.
            I keia mau la, ua ane loli ae na hiohiona hiehie o ka aina, ua ano panoa ma kekehi wahi, a ano uliuli ma kekahi wahi, aia no nae ma ka oka waokele ka uliuli, a ma kai mai he ano panoa, a ma kai loa a hiki i kahakai, he panoa loa, ua puehu ka lepo i keia manawa me he uwahi la no ka imu; a ua like me Waimea ka ula o ka lepo. i ka wa e holo aku ai me ka lio, aohe lepo mai a koe o ke alanui. O ka mauu ua maloo loa. Aia ma kahi i kanu ia
ʻ i ke ko, malaila kahi uliuli iki o kai o ka aina.
Ka hula puili.
            Ke olu nei ka hula-puili ma keia apana, ke hula nei kekahi mau kane, wahine a me kekahi mau keiki, ma kekahi mau hale. Piha loa i na kane, wahine a me na keiki no ka hula-puili no; ke holo nui nei kekahi poe ma ia hana lapuwale, olioli loa lakou ma ia mea, nui ko lakou makemake. O ka hana o ka pono maoli, aole o lakou makemake, aole lohe i ke kani o ka hele i ka la Sabati, kuli loa ko lakou mau pepeiao. Aia lohe lakou i ka leo o ka mele olioli a me ke kakani o ka puili, kaakaa koke na maka, lohe koke na pepeiao, ku iluna a holo koke me ka olioli o ka manao. Eia ka
ʻ u minamina, o o na keiki ka hele nui o kekahi poe keiki i ka hula-puili. Ke alakai nei kekahi mau makua i ka lakou mau keiki i ka hula-puili. Akamai loa kekahi mau keiki i ka hula-puili. Aohea la ka poe hoomalu o ke aupuni e nana maka iki ae mei i ka poe hula, aole hoi he hoopii ae i keia kumulau hoolaha ino e hana mai nei.
Ke Kula Kumu o Kaui.
            Elua wahi o ke kula ana o na kumu, o na kumu mai Hanalei a Koloa ma Lihue nei kai i kula ai e like me ka rula a ke Kahukula Nui; o J. AWaiamau ke kumu ma ke koho ana a ka Puuku o keia apana e like me ka mana i loaa ia ia;-O na kumu hoi o o Waimea, ma Waimea no kahi i kula ai, o G.B. Rowela ke kumu. Ma ke kauoha a ke Kahukula Nui, ua kohoia o G.B. Rowela i kumu na na kumu o Kauai nei, ua olelo ke Kahukula Nui ia G.B. Rowela e hele i Lihue nei e kula ai i na kumu, ua hole o G.B. Rowela aole e hele, ua noho a kula aku i na kumu o Waimea. Aole no hoi e hiki i na kumu o keia mau apana ke hele ma Waimea, oiai aole i hoololiia ka rula a ke Kahukala Nui, nolaila, ua noho no lakou e like me ke kunikuhi o ka rula a ke Kahukula Nui. Ua maikai ka rula a ke Kahukula Nui. No ka mea, i koho ia i kumu ka nuha, ua kupono loa keia wahi no ke Kula Kumu, oiai, o ka hapalua keia o ka mokupuni. E pono i ka mea i koho ia ke hele mai e kula i na kumu ke hiki mai i ka malama o Dekemaba, aole e pono e nuha hou me he Miula (Hoki) hoololohe auwai la.
Ka aina mahiko o Kauai.
            He maikai no ka aina, ke mahi nui ia nein a wahi kupono i ke kanu. Ke uliuli nei ke ko a ka poe mahiko, he oluolu pono na maka ke nana aku. ikaika no ka luna nui a me na paahoha i ka hana, maluhia no ka noho ana o na paahana, aole haunaele nui mawaena o ka Haku me ke Kauwa, (koe wale no na pake mamua aku nei). i keia makahiki, he makahiki ko keia, ua oi aku mamua o kela makahiki i pau iho nei, oiai. Ma ka aina o ka poe hui, he nui ke ko, a pela no G.N. Wilcox aina. O ka wai main a kahawai mai i hookah ia me na auwai a komoiloko o ke ko aia ka mea i ulu pono ai ke ko. A ua ana hou ia iho nei he auwai hou mai uka loa mai, o ke eli koe. Nana aku no i ka hana a ka naauao, aole palena e pau ai.
            Oia na apana mea hou a
ʻ u e hoouna aku nei. A ke haawi aku nei au i ko ʻ u aloha i ka poe heluhelu ao pepe, a me na keiki hoonoho hua kepau o ka papa pai, a me ka Lunahouponopono o ke Kuoka.
S. R. H. Keala.
Niumalu, Kauai, Okatoba 6, 1871.

 

Ua make ma ka moana me ka waa.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:-
            E ae mai no
ʻ u kau wahi kaawale o kou kino holookoa, i hiki ke ike mai ou mau kini helahelu ma kela a me keia wahi au e hiki aka ai.
            Ma ka po Poalima o ka pule i hola iho nei, oia hoi ka la 1 o Dec., nei, ua make aku la o William, (hapa oika) o ke kumu o kona make ana i holo i ka pahu ana ae o ka mahina, aole no hoi oia wale no eha lakou, elua maluna okahi wao, hookah hoi ma kahi waa, ao William hoi maluna o kona wahi waa, ia  lokou nei nae e makaukau ana e holo olelo mai o Onaha, “e William haalele ia aku ia wahi waa aku mai kaua maluna o ko kaua waa,” hole aku la no Willian, ua pono no au ma ko
ʻ u wahi waa he hoopailua au i ko puhi paka, o keia kanaka o Onaha nona no ua wahi waa nei, he wahi waa kupono ka no ka lae hio i ka hoe waa aole no ka maukauka.
            A pau ia olelo a Onaha ia William, olelo hou aku no ia (Onaha) e aho hoi ha maluna oe o nei waa owau ma na wahi waa, he liu kena waa wahi a William, o ka pau ana keia o na olelo i kula o ko ka moana aku koe, o ko lakou nei holo kau la no ia ma ka moana me ka hoomanawanui wahi e loaa na mea e oluolu keia kino, ia wa no i kau ai o William, he paa kakini no ma na wawae me ka palemai a me ka lolewawae a he palemai ko luna a he palule huluhulu me ke kuka, manoanoa ma waho iho, a he papale kaleponi ma ke poo, ua maa no hoi oia i ka holo i ka lawaia ma ua wahi waa nei, a me ia mau pono no a pau ma kona kino, a he nika Akamai no oia ma na hana a pau o keia ao.
            Ia lakou i hoe aku ai a kau pono i ke koa aweoweo lawaio no lakou nei, a no ka ai ole ae o ka aweowea hoe ae la lakou e imi hou aku i kou hou, aole nae o William makemake e haalele ia koa koi mai kona poe hoa e holo po, olelo aku no keia “o oukou no ke imi koa hou aku a maanei no au a hoi aku.” Oiai ua maa no ia i nap o mua ma kahiana e lawaia ai, a i keia po hoi hele i ka pono ole, haalele lakou nei iaia o ko lakou papa leo hope loa ana no ia a hele aku la o William i ka pono ole, ia lakou e lawaia ana a hiki i kea o ana a puka ka la, hoi lakou nei a pae i ke awa e noho mai an aka poe hapai waa aole o kana mai, ninau aku la lakou nei, aole i hoi mai nei o William? Hoole ia mai la no hoi, kakoli ia aku la a awakea aole he hoi mai manao ia ae la ua make, imi ka imi aole he loaa, holo keuahi poe ma ka waa, loaa makau me kea ho kai loaa aku, a a o na pono a pau aole, me ke kino pu no hoi o ke kanaka, nolaila.
            O keia William, ua hanauia oia ma Honuaula, Maui, he makuahine Hawaii a no na aina paele mai ke kane oia ka makuakane o William, nolaila, hapa i ka Hawaii a hapa i ka nika. Ua noho no oia i Hawaii nei a hala na makahiki, he 30 a oi ua holo aku i ke okohola, a ua noho aku oia ma kela aina o Nu Zilani no na makahiki he 33 a ua noho iho nei hoi i aa aina makuahine (Hawaii) makahiki a oi, maluna mai o ka mokuahi Wonga Wonga kona hoi ana mai mai Nu Zilani mai.
            Ua noho iho nei oia ma Kaohekanu, Hamakualoa, Maui, ua kuai aina malaila, a malaila oia i noho iho nei me kana mau hana maikai a hele aku la i mua o ka ihi kapu o na kkapu e hoike iaia iho i mua o ka ihi kapu o na kapu e hoike iaia iho e like me ka ioba i a penei:
            I hele kohana mai nei au mai ka opu mai o ko
ʻ u makuahine, a e hoi kohana aku au ilaila; na iehova i haawi mai, ma iehova hoi i lawe aku; e hoomaikai i aka imoa o iehova.

E hoikeike aku au i mua o ʻ u mau kaikuana, iloko o iesu Kristo, i ka William mau hana maikai, a he mea paha ia e hoolana mai ai i ka manao o na hapa nika a pau me na hapa e ae, e hoohalike me ka William mau hana maikai.
            Aole makemake o William e hoopuka i na olelo pelapela,aole no hoi e hoolauna kamailio me ia poe e olelo ana, o kana mea hoihoi loa o ka hoolauna me ka poe maika, olelo maikai kuka ma na pono o ka Haku. i loko no o kona noho ana iho nei i loko o ke ia ekalesia, ua lawe mai oia i na hana paipai i kela Poaono keia Poaono, e hele ai ina kauhale e hoala mai i ka poe palaka, nanea, ua olelo hoi kela he makemake oia e hoi i ke kula Kaula ma Wailuku kea e ia mai, eia ka e hele e ana kela ma kela aoao, a noho hoi ka uhane a me ka poe haipule i ike i kana mau hana maikai ma keia aoao, me ke kalokalo aku i ka ihukapu e hookau ia main a pono maluna o William.
            E hoohalike e na hapa nika, hapa haole, hapa pake, pukiki hoi, e like me ko oukou makamaka, ma na hana maikai e hana ai aole ma na hana ino a pelapela. Me ke Aloha.
L.H. Hiakameahou.
Hamakua-loa, Maui, Dekemaba 5, 1871.

 

No Waimanalo.

Ka nani o ke Kula Sabati.
            Nov., 16, 1871.- Ua hoikeia ke Kula Sabita o Waimanalo. Ua piha ka naau i ka Mahalo a me ka olioli, ua holo i mua na hana, a ua nani maoli no. He mea hauoli no ka maau i ka ike ana i na opio i oi ole mamua o makahiki elima, a i na hapaueu hoi i emi ole maloalo a ke kanaono makahiki, e hapai like ana i na hana. O kahi mea nani loa nae.Aole hookah mea o lakou inele i ka ike himeni. ikaika maoli no ke kahu, a me na kumu o na Papa Kula Sabati.
            Eia iho malalo nei kekahi haiolelo i heluheluia mai e kekahi o na pokii, mai ka Papa Kula mai a S. W. Polani. i hoounaia mai e hookomoiloko o ke Kilohana, mamuli o ke nui a na hoa.
            Mamuli no hoi o ka lokomaikai nui o na kamaaina, ua hoonuu na malihini i loko o na la elua, a koe no ka mea ai. S.L. M.

Na Huila e holo ai ke Kula Sabatia imua.

[he haiolelo na kekahi Kaikamahine Hawaii.]
            E na hoa:-Ua ike oukou i ka moku holo i hukiia ka hae, a piha pono na pea i ka makani, ua hukiia ka heleuma, a ua makaukau na mea a pau. A o ka holo aku la no ia maluna o na ale kai lipolipo o ka moana; a i ke awa i makemakeia. A e like me ka moku holo i na ale kai lipolipo o ka moana o keia ao, mai kekahi awa; pela no ke Kula Sabati. He moku uhane, he moku no ke ola, e holo ana maluna o ka moana uhane, mai keia awa honua aku; A i kela awa lani, iloko o ka aina uhane ma kea o o ka Akua.
            Ua ike ae la kakou, he moku io maoli no ke Kula Sabati, he moku no ka ekalesia, he moku e holo ana i ke ola. O ke kahu ekalesia, o ka ona ia o keia moku o ke Kahu Kula Sabati, ‘o ek kapena ia nana e hookele o na kumu Kula Sabati, o na Sela ia nana e hooponopono, na haumana Kula Sabati, o na ohua ia e aloia ana maluna o keia moku, a i ke ola.  O ke kuikahi a me ka lokahi o ka manao; ka makani ia e holo ai.- o ka ika-ika me na mea ao; na pea ia e holo ai ua moku nei.  i na ua ratio like ka lokalu o ka manao me ka ikaika hana; alaila, e holo pono auanei ke Kula Sabati imua.
            Ina e nana koku i ka moku ahi; ekolu no mau mea hoonui ikaika e holo ai. Ka ipuhao mahu, ka pahu mahu, a me na huila i na piha pono keia mau mea a pau i ka ikaika, alaila, e kaikai aku no ia i ka mea nui, a holo aku imua.
            Pela no.  ina piha na lala a pau o ke Ku-la Sabatii ka ikaika; alaila, e ume aku no ia i ke kula sabati, a holo nku imua.  Pehea la ko oukou manao?  ina ike oukou i ka makani mamua mai, a e poholua mai ana na pea, a e lauwili ana i-o a ia nei, pehea la ka moku, holo anei imua?  Aole, e emi hou ana i hope.  A e like me ka emi hou ana i hope o ka moku; pela no ke kula sabati. i na moku ke apo hao o ke kuikahi, a moku hoi ka lokahi o ka manao; alaila, e pau auanei ka ikaika o na lala o ke Kula Sabati, a emi hou i hope. Nolaila , eia mai kekahi rula nui e holo ai ke Kula Sabati.
            E like me ka paa ana o na lola a pau o ke Kula Sabati, iloko o ke apo o ke kuikahi me ka lokahi o ka manao e hapai like; pela no ka ikaika o ka mana hapai e holo ai ke Kula Sabati imua.

            Ke holo mua nei ka honua nei ma kona mau hooikaika elua. O ka ikaika Ume mai a me ka ikaika kaapuni. Ua ratio like keia mau ikaika e hoonee aku i keia honua ma kon auapuni, a puni ka la, i kela makahiki keia makahiki. Ua mau no ka puka ana mai o ka la i kela la keia la, a me ka hiki ana mai o ka po i kela po keia po, a puni ka makahiki. A mai hea mai la kona nee mau ana? Mai kona mau hoonui ikaika mai no, Pela no ke Kula Sabati. ina noe e kuni kakou i keia mau hoonui ike me ka pae pae i ka makahiki; pela no ka ikaika hoonee e holo imua, o ka makemake, ka ikaika, o ka lokahi, ka ikaika, ka make, make, alaila, e holo no ke Kula Sabati i mua.
            O ka makani, ka ua, ka uwila, ka hekili, a me ke au o ka moana; mai hea mai la keia mau mea? Eia, mailoko mai no ia o ka pumehana o ke ea, aia a pumehana ke ea; alaila, hiolo a hoopuka mai i keia mau mea a pau. Pela no; i na pumehana na kumu hooulu iloko o na lala a pau o ke Kula Sabati; alaila, e holo no imua; Nolaiala, eia mai kekahi leva (ume) e holo ai ke Kula Sabati imua.
            E like me ka paepae i ka makahiki; pela no ka ikaika hoonee e holo imua, o ka makemake, ka ikaika, ka lokahi, oia no na ume e pii ai ke Kula Sabati iluna. O ka holo ana o ke Kula Sabati imua, ma ke ala iliwai; oia no kona pii ana iluna, a i kona kikoluna.E nana ma keia wahi ko’u manao paipai.
1 “Ua holopono oukou, aohi mea nana i keakea,” (wahi a kekahi kapena maku kahiko i pae aku la i kela iwa lani.) Ua loaa iho nei ko kakou moku, o ke Kula Sabati. A o ke kapena, o Kriso, nana e hookele aku mai keia awa pouli, kupikipiki-o; a i ka awa kai malino malamalama mau loa. E kau na mea a pau maluna o keia moku, e imi oe i kou makaukau iloko o ke Kula Sabati, oia kou hoailona e kau ai maluna o keia moku, a holo aku.
2. E hoomana kakou i ka olelo a kekahhi kanaka naauao kahiko. “E hele kakou e nana i ka puu anononona,” i kumu hana no kakou. O ka poe anonanona; he poe lakahi loa keia ma ka hana. O ka lakou kulana; aia lakou malalo loa o ko kakou mau kapuai wawae, aka, o ka lakou hana, ua kiekie ia maluno o kakou, a ua lilo i kumuao na kakou
3. ia oe e ka Ekalesia keia manao hope. E hiipoi nui oe i keia kekaki hiapo au, e hookomo mai i ou manamana lima a pua iloko; i kahi e hanaiia ai lakou i ka “waiu aiai o ke ola.” E ka Ekalesia; o kou kokoolua keia nana e kakoo ia oe ma kau mau hana nui. E like me na kula hoonaauau; o ke ka Eoanelio kokoolau ia, ma ka hoomalamalama ana i ko kea o nei. Nolaila, ia oukou hoi e o’u hoa haumana o ka io o ka la Waimanalo nei. E koho kakou ia iesu i kumu ao na kakou, no ka mea, oia ke kumu Akamai, naauao, “a e loaa ia kakou ka maha no ko kakou mau uhane.

Kaneakua.

 

Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai.

Ua hookohuia mai ka mea non aka inoa malalo iho, i Luna Hooponopono no ka waiwai o
J. LANGHERNE DESHA (KINIKAKE)
i make nolaila, ke kaheaia aku nein a kanaka a pau i aie mai iaia, e hookaa koke mai a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai mai me na hooiaio pololei iloko o na malama eono mai keia la aku, a i ole la , e hoole loa ia.
W. C. PARKE, Luna Hooponopono Waiwai.
Honolulu, Dec. Dek. 12, 1871. 524 4t

 

OLELO HOOLAHA.

E iKE auanei na kanaka o na ano a pau loa, owau o ka mea non aka inoa malalo nei, ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare la
Mrs. WAIWAIOLE.
Ina oukou e hooale iala, maluna no ona ko oukou poha, aole au e hookae ana ia aie, no ka mei, ua haalele kumu ole mai oia ia’u. (524 1t*)          HIONA.

 

KUAI KUDALA
A KA
LUNA HOOKO WAIWAI!

MA KE KAUOHA A ALABATI F. KAUKA Esq. a me MRS. KATARINE TORBERT, (HULIPAHU) na Luna Hooko o ka Waiwai o L.L, TORBERT (HULIPAHU) i make, e kualia aku no ma ka POAONO, DEKEMABA 23.
ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka Hale Kuai ma Ainahou, ke koena o ka waiwai e waiho nei ma ka lima a no ka mea i make hoi, oia

Na Pukaaniani,

Na Puka Hale,

Na Pani Puka Olepelepe.

‘Na Pukaanlani olepelepe,

Na Kui Hao,

Na Aila Pena,

Ekolu mau Kolu nui hoopii hale,

Waiho Buke, nan oho, na ku Hale Oihana,

Pakaukau kakau, Pakaukau,

Wati nui helu malama,

Hookahi Lulawai,

Ua elua mau paa mea anaaina a kahi kii,

Hookahi Pea maikai hou,

Hookahi waepa hou palahalaha olalo,

Na Papa kahiko he nui,

Na lio laau a me kela mea keia mea,

E.P. ADAMS (ADAMU)
Luna Kudala,

Honolulu, Dekemaba 14, 1871. 524 2t

 

MAKANA MAKAHIKI HOU.
ma ka
HALE HOOPAHEEHEE HUILA,
Ma ka

PO POAONO, DEK. 30,1871.

E haawai ana maua, he mau paa kamaa Hoopaheehee maikai pakahi ekolu ia ekolu mau mea Akamai i na hoopaheehee ma ko maua hale.
            AOLE E AE iA KEKAHI MEA I HOOPAHEEhee i ko maua HALE mamua, e hooopaheehee i lilo na makana iaia.
            E HAAWI ANA NO HOI MAUA I KA MEA KUai nui i na Palapala Komo, mai keia wa aku, he WATI DALA poi lua maikai, i hanaia ma kea no Beritania.
            O na Palapala Komo e hiki ai iloko o ka Hale, he 25 keneta pakahi.
            E hamama au aka puka i ka hora 6 1-2, e pau ana i ka hora 9 1-2.

WILLIAM & WALLACE,

520 1mt Na Ona.

 

MOKUMAHU KILAUEA!
NO KAUAI.
MA  ka POAHA Dek. 21, ma ka Hora 3 AHIAHI e HOLO AI.

NO KA HOOMAKA ana o ka noho o ka AHA KAAPUNI ma Lahaina, ua hoololila ka holo ana o “KILAUEA,”mai ka la 14 Dekemaba, a kala 21, a e hoomaka aku ka holo ana mai Honolulu, in, ia la, i ka hora 3 o ke ahiahi no Hanalei; a e haalele ana i Hanalei, i ka hora 8 kakahiaka, Dekamaba 22, no Waimea; e haalele ana ia Waimea, i ka hora 3 ahiahi no Koloa; e haalele ana ia Koloa i ka hora 4 kakahiaka, Dekemaba 23 no Nawiliwili; e haalele ana ia Nawiliwili i ka awina la Poaono, no Honolulu.
MA KA PAKAHI, DEKEMABA 25,
E HOLO ANA KA MOKUMAHU NO HILO,
            A e kaapuni ana ia Hawaii, a e hiki ana ma Honolulu nei i ka la Sabati, Dekemaba 31, 1871.
Aole hoomoe o ka uku kino.
SAMUEL G. WAILE,
Honolulu, Nov, 25, 1871.     (512 lts)    Agena.

 

NA LAKO HOOHIE HOU LOA
ma ka
HALE KUAI BUKE O H, M, WINI!

            MA KO’U HOI ANA MAI NEI MAI AMERIKA, ua lawe pu mai au  kekahi mau mea hoohanohano a hoohiehie o na wahine. Ua wehe ae nei au no ke kuai aku, a ke kakahe mai nein a wahine e kuai. Eia main a inoa o ua mau mea hou nani nei:
Na Paa Kula Pepeiao o na ano nani a pau.
Na Paa Kula Pepeiao Kanikau.
Na Lei Pupu Eleele Kanikau, nunui a liilii.
Na Lei Pilali nani loa.
Na Kupee Kanikau.
Na Kupee Ea Honu.
Na Kea Kanikau,
Na Komo Lima.
Na Pihi Pulima Kanikau.
Na Pihi Pulima Pa.
Na Pale Kui Aniani.
Na Hulu Palaki lauoho.
Na Hulu Palaki Niho.
Na Eke Dala.
Na Pepa kakau me na hua kumu.
Na Pepa Kanikau.
Na Wahi Leta Kanikau.
            A me na mea o kela a me keia ano, o ka Laina Kuai Pepa, no na kumukuai make pono loa, 520-6ts

 

OLELO HOOLAHA.

UA AE IA AKU O Mr. SAMUEL G. WAILA (Wilder) e komo pu mai i Hoa Hui i loko o ko makou Hui, mai keia la aku. DOWSETT & Co.
(Kimo Pelekane ma.)
Honolulu, Nov. 11, 1871.     520 lm

 

E. O. HALL & SON.

[E.0. HALL a me ke keiki].

NA MEA KUAI LAKO HAO, LOLE,
NA PENA, AILA & NA LAKO KALEPA.
Halekuai ma na huina o Alanui Moi a me Papu.     475 ly

 

OLELO HOOLAHA!

OIAI, ua hoolaha aku au i na mea a pau i aie, e hookaa mai – Eia hou keia manao, ina i makaukau ole kekahi poe i ka dala, e hele kino mai e ike ia’u, me na Bila pu, i hiki ke hooponopono i aka Manawa e hookaa ai, aohe o’u manao e hoopilikia koke i kela a me keia mea i ale, o ka oluolu a me ka pololei ko’u makemake     KIMO PELEKANE,
Hanolulu, Nov. 8, 1871.    (519 3m)    (DOWSETT & Co.)

 

AINA KALO HOOLIMALIMA!

E Hoolimalimaia aku an aka aina Loi Kalo, mauka iho o kahi o Mr. J. BROWN. Aia maluna olaila, he Eono Loi Kalo, me ka pomaikai wai, a he wahi maikai no ka mahi ana i na mea ulu, E hoolimalimaaia aku no hookah, elua a ekolu paha makahiki. E ninau ia     E. P. ADAMU,

Ma ka Hale Kudala.          512-1m

 

OLELO HOOLAHA.

O WAU KA MEA non aka inoa malalo iho, ke hoike aku nei au, ua hoolilo loa aku au ma ke kuai i ka ili-aina o Kahuauli, e waiho nei ma Luluku, Koolaupoko, Mokupouni o Oahu, ua lilo loa ia Major W. L. Moehonua, a me kona mau hooilina, a o ka Palapala kuai i hanale e a’u, a i kakau kope ia ma ka Buke o ke Aupuni, ua oiaio loa la, a ina pohihihi kekahi, e nana ma ka Buke kope, a i ole ia o ninau mai no ia’u.
NAOPALA kona X kaha.
Ike maka} W. E. Pii, Kukui. 3ms.

 

OLELO HOOLAHA.

Ua hookohu aku au ia J. Londoa Keaunui, i hope oiaio loa no’u ma ke Kanawai, no ko’u mau pono ma ka waiwai o Mrs. Manena i make, a iaia wale no ka maua e hana a hooponopono imua o na Aha hookolokolo o keia aupouni. Ua hookuu loa aku nu laia ka hana. i na he kuleana ko kekahi i ka waiwai o mrs. Manena, me na hope nei no o’u e hooponopono ai.
Mrs. K. KELIIKIPI.
Kapalama, Dek 2, 1871.     523 4t

 

LAKO KUKULA HALE !!

O KA MEA DALA, E HELEMAI E KUAI ME A’U i na

LAKO KUKULE HALE,

a e loaa ana no la lakou ma ke kumukuai haahaa loa.

            Ua nui ka Papa, na Laau, na Pani-puka, Aniani, a pela aku, e waiho nei, a e ake ana au e liloaku.
            Aia no ma Kapalama, kekahi mau mea makepono; a o na mea e pili ana ia wahi, e kii aea no ilaila me ke dala-ua haawi au ia Kupihe ko kuai.      KIMO PELEKANE.

Hoaolulu, Nov. 8, 1871.     691 3m

 

HALE KUAI MAKE PONO LOA!

KE KAHEA aku nei au ia oukou e na kanaka a pau, e hole nui mai ma ko’u Hale Kuai lole,

MA ALANUI MANAKEA, HULE 61.

Aia malaila na lole maikai, kupono i ka makemake o na wahine a me na kane. Na lole o kela ano keia ano, no na kumukuai haahaa loa. O ke pakalaki o keia kikina, ke kumu o kela kuai makepono loa ana. – Ke kahea aku nei nu i ka poe i aie mai ia’u, e hele mai ma kuu Hale Kuai, e halawai a kuka pu no ka hookaa ana i na aie, e like me ka hooholo hou ana mawaena o kakou. Aole pono e waiho i ka aie o keia ao no kela ao, pono ka hoekaa e mamua.     AHO (Pake.)
Honolulu, Nov 8, 1871.     619 6m*

 

E NA KANAKA A PAU

E maliu mai, ke poloai aku nei au ia oukou a pau e na kanaka e lawe mai i ko oukou mau kamaa huli n’au e hana lhou a aulii a oki paha i na he loihi, no ka hana hou ana i na kamaa i ano kahiko e hana no wau me na ili pipi Palani paa maikai, eia kekahi aole i maopoopo ia’u ka manawa e hemo hou ia mai aole wau e hana ana ia kamaa. Eia kekahi na’u e hana i puu aulii maikai i 75ct ka uku ina hala na malama elua a ekolu paha a ano kahuli ike e hoihoi hou aku i ka 75ct ola a me a’u hele pu maua ma ka hale Hotele aina na’o e uku. 50ct. Eia kekahi e malama oukou ina pepa e haawiia aku ana ia oukou. Eia kekahi ina he mau noho pailiolo kahiko ko oukou e lawe mai na’u e hana me ka aku oluolu. Eia kekahi he nui na lala noho lio maanei mau kaula keehi – a pela aku.
            Eia kekahi ina wau e koli a liala na malama ekolu, alaila e lawe no wau i ke kamaa, o oukou i ka hale kudala no ka mea he haiki ko’u hale humu kamaa.
O wau no me ke aloha,
AGIU (Pake).
July 1 st A. D. 1871     50-6m.

 

HALE KUAI LOLE HOU!

E WEHEIA ANA I KEIA POAONO,

SEPATEMBA 16.

NO

KAMAKI A ME PEREDA,

HAYSELDEN BROTHERS,

Na Keiki ma ka Hale Kuai o Ake mamua.
Ke kono aku nei laua i na kanaka o Honolulu,
A me ka Lehulehu a pau, me ke kukala aku, ua lilo aenei ia laua kela wahi maikai ma ke Kihi akau o na huina o na Alanui Papu a me Alii!
ME KA MANAO E HOOLILO I
Hale Hoahu a Kuai lole MALOKO.
Ke oleloia mai nei, ua piha pu ke Kaona i na Hale Kuai, aka, ke hilinai nei laua, mamuli o ka hoomanawanui loihi ana i awili pu ia mai me ka oluolu a me ka hoolohe a me
KA MAIKAI O KA LOLE
E Kuai ia aku ana!
Ka mea e loaa mai ai ke kokua, a hoohuliia mai ka lehulehu, i ka wa o lakou e ike ai.
IA OUKOU E NA WAHINE!
KA MAUA E KAU NUI AKU NEI, E KOMO MAI.

51l 3ms

 

HALE KUAI NU HOU!
HALE KUAI
 O
UILAMA
MAUKA o MAEMAE,

Malaila na mea a pau e kuaiia’i.

50l – 6m

 

JUDD A ME LAYTON.

[Alani Kauka a me Leitona.]

NA MEA KUAI MEA a iO NA LAKO AIA a pau, ne mea ulu a me na mea hoomomona lio.
Halekuai malalo o ka Hale Mu, Alanui Papa, Honoluka.
475 ly

 

HALE KUAI LOLE

NA LAKO HAO,
PENA, AILA, na mea KALEPA. HALEKUAI makeponoloa.
ALANUI Nuuanu.     (514 6m*)     GOOKIM.

 

HOOLAHA AKEA!

O WAU O KIMO PELEKANE, KE kauoha aku nei au i na kanaka a pau, i aie i na lako hale a mea e ae ma kuu Hale Kuai Papa.
            E hookaa mai me ka hoohakalia ole.
            Ua loohia au i ka pilikia, ua make iho nei o MAUNAKEA kuu kokoolau, a nolaila, o na aie a pau e waiho nei i hala ka Manawa i kamailioia e hookaa, e pono e hoopau koke ia.
            Ua ahoni au i na kamaka a pua, ua loihi ka wa o ke kakaii ana, aole au i hoopii i na wa i hala – Nolaila, pela no hoi oukou e hooikaika mai ai a hoopau i na aie e waiho nei, i hiki ia’u ke hooponopono eku me ka ohana.
Honolulu, Oct. 24, 1871.     517-2m

 

T. A. LLOYD.

MA ALANUI PAPU, HELU 76

AUHEA OUKOU E KA POE MAI

Kaokao,
Kaokao oi iwi,
Hano a Hui,
Koko ino,
Kikala haneenee,
Puha,
Alaala,
Poohuai.
A me ka mai wahine o kela ano keia ano.
E LOAA NO IA OUKOU NA LAAU MAIKAI
Loa, e ola ai o na ano mai i haiia ae la
maluna, ke kipa mai oukou ma ka
Halekuai o ka mea nona ka
Inoa maluna, ma Alanui
Papu, Helu 76, ma ka
Aoao ma Ewa o ka Hale Aupuni, ma Honolulu Hale.
He Laau Hou Loa mai Kaleponi mai.
O ka haole nana i hana i kea laau, oia o
B. H. LYON,
a ua kupono loa no na mai i haiia maluna;
ua ola no kakahi poe iaia, i kona Manawa
e lapaau ana ma Honolulu nei.
            E wiki mai oukou e na kanaka Hawaii, i loaa i keia ano mai, i ulu hou ka lahui Hawaii, o ko auanei ka olelo a na poe akeakamai. Me ke aloha nui. 513 8m

 

OLELO HOOLAHA.

T. A. LLOYD.

Oia hoi o Kamaki.

HALE KUAI MEA AI O NA ANO A PAU.

E loaa no i na mea a pau loa na mea a kko lakou naau i iini nui ai o na
Mea ai o kela ano keia ano,
ke kipa mai lakou ma ka hale kuai o ka mea nona aka looa maluna ma ALANUI PAPU, Helu 76, ma ka aoao ma Ewa, e kupono ana i ka Hale Aupuni ma Honolulu Hale, me ke kumukuai oluolu loa i ko kanaka makemake.
Na Berena paa, Palaoa wela,
Ko, Laiki, Kulina ai a ka moa,
Na Mea hoomomona lio o kela ano keia ano,
Na Waiu bata,
Waiu paa o Kaleponia,
me na mea ai a pau loa a na Haole o kela ano keia ano.
            Ina he poe ma kahi loihi e makemake ana i mau mea e kupono ai no ka lua o ka inaina, pono no ke kauoha mai, a e hooili koke aku no ma ka moku.
Honolulu, Sept. 21, 1871.
512     3ms.

 

HALE KUAI BUKE HOU!
MA KA HALE LETA MUA,
A MA HONOLULU HALE,
MEA HOU A HALE KUAI MANUAHI.

Ua lawe ae nei o H.M. Wini. i ke Keena Nui i haaleleia iho nei e ka Oihana Leta,
A ua hanaia iho nei a paa i
HALE KUAI BUKE,
e like me ka hana ana ma na aina e, kahi e loaa ai i ke kuai, na
BUKE HAWAII ME KA NA HAOLE,
Na PAPAPOHAKU me na BUKE kakau,
Na KII NUI a liilii,
Na ano PEPA kakau a pau,
Na PENI me na iNIKA,
Na POO LETA
a me na mea heluhelu a kakau maikai.
NO IA MEA, E HELE MAI A iKEMAKA i
kuu Hale Kuai Buke Hou, a kuai
iho i na Buke maloko olaila.
E LOAA NO NA POO LETA HAWAII MA
Loko o keia Hale Kuai.
Me ke aloha.
HENERE M. WINI.