Ka Nupepa Kuokoa, Volume X, Number 51, 23 December 1871 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. Kahu Ku i ka wa.—Ua lohe mai makou, e hoihoiia ana o Kev. J. W. Mahoe e noho i kahu ku i ka wa no ka ekalesia o Koloa ma Kauai a hiki i ka wa e loaa ai he kahu no ia kihapai. . £7*' Ua ku mai ka mokuahi Nebraska ma keia awa, ma ke kakahiaka nui Sabati aku nei, iloko o 15 la inai Nu Kilani mai.ine na ohua a me na ukana no keia awa a me Kapalakiko. Ke Kuna " Pauahi."—Ua ikeia iho, ua hoomoeia aenei o " Pauahi" ina ke ala holo moana mawaena o Honolulu nei a me Hilo. Ke kali nei oia no ka malie ae o ka makani pakuikui l'ona ma ka hema mai nei. Hoikalaia.—O ke kanaka Hawaii hana karaima nona ka inoa J. Welewele, e noho la ma Hamakua i Hawaii, ua huikalaia aku e Ka Moi ma ka la 18 o keia malama, a ua hoihoi hou ia kona mau pono Kivilu iaia, e like me kona wa i puka mai ai. Nele paha auanei » Lihue.— Ua loheia mamua iho nei, ua noi mai ka ekalesia o Lihue ma Kauai ia Mr. T. Puuohau o ke Kula Kuhuna ma Wailuku, e hele aku e malama ia ekalesia, aka, no ka lawa ole o na makahiki elua o kona noho haumanaana, nolaila aoleoia e hele aua ilaila. Halawai makaainana o Honolulu.— Ua konoia mai makou e hoolaha akea aku, ma ka hora 7 ponoi o ke ahiahi o ka la 30 o keia malama, e malamaia ana he halawai makaainana ma Kaumakapili.no ka noonooana i na Luna inakaainnnU e hele aku ai ma ko kakou aoao, i ka Ahaolelo e hiki mai ana. He mau luina Hawail pioma Kapalakiko. Ua hiki ae ina Kapalakiko maluna o ka moku Horatio Harris, he ewalu inau luina Hawaii, ua paa na lima i ka hao, mai Tahiti ae, a ua lawe loa ia i kahi o ke Kanikela e hookolokolo ai. Ua manaoia, onu luina keia o ka moku okohola Roman i hoohaunaele ai rna kekahi o na mokupuni liilii ma Im hema, i loheia mai ai mamua. Na buke makana. —Eia ma ka Hale Kuai Buke o Henere M. Wini, na buke o kela a me keia ono, i kupono no ka makana ana i nu keiki. Aia pu hoi malaila, na pepa kakau o na ano a pau, na buke kii a me ia mea aku īa mea aku. Mai poina ike komo mai ilaila i keia mau la koke no, i loaa ai ka ai na ka noonoo. Ahahui Ku i ka WA.—Ma ke kakahiaka 0 ka h 19 iho nei o keia malama, ua malamaia he Ahahui Ku i ka wa no na Kahunapule a me na lala o ka Ahahui E'uanelio o keia mokupuni, maloko o ka luakini o Kaumakapili, no ke kumu hookahi, o ka hookaa wale ana i la e hookahuia ai o Rev. G. W. Pilipo no Kaumakapili a me ke koho ana i Komite nana e lawelawe ia hana eehia. Ua lohe wale mai makou, o ka la 31 o keia malama ka la a na hoahanau i makemake ai e hoonoho, i hiki mai ka makahiki hou, ala* ila, hoomaka oia i kana hana. No na mokupuni o Kilipaīi.—Mamua iho nei, un komo mai na misionari o Samoa ma na mokupuni malalo o ka Poai Waena o ka | Pae Aina o Kilipati, e lawelawe i ka oihana i misionari, mamuli o ke noi ana mai a kn Ahahui Misionari o Ladafla. Aka, i keia manawa, ua Jawe aku lakou i ko lakou mau misionari mai ia mau mokupuni aku ma ka Hemi, a ua waiho mai ia kihapai nui no na misionari Hawau. Owai la o kakouiinakaukau e hele e hoohuli mai i ka poe e noho ana iloko o ka malu o ka make ma ia Pae Aina ? Kauoha no na Haumana e komo ana ma Lahainaluna.—Mamuli oke kuka pu ana me ke Kahukula Nui, ua hooholoia no na Haumana a pau o kela apana keia apana e komo ana ina ke Kula Nui o Lahainaluna i ka malama o lulai, 1872, e ninau pooo ia'na lakou no ko lakou ike, penei: 1 Ma ka Hninahelu Hox, ma ka Mokuna 1 a hiki i ka hope o ka Mokuna VII. 2 Ma ka Hoikehonua. Ma na ninau a pau maloko o ka palapala liilii i kapaia "Olelo Hoakaka." Nolaila, e hooikaika na haumana a pau e manao ana e komo i ke Kula Nui i lawa no ko lakou makaukau e like me na mea i haiia maluna, o pale ia'ku lakou np ka hapa ® ka ike. S. E. Bihqpa. Kula Nui o Lahainaluna, jQek. 12, 1871

E haioleloana o A. Kaiauli Esq., * me kekahi poe e ae nialoko 0 ka iuakini 0 kawaiahao, ina ka hora 7£ ponoi, 0 ke ahiahi Sabati (apopo) Dek\ 24. no ke ino o ka wai ona. He olulo pake.—i ke kakahiaka Poaono aku nei 1 haia, ua loaa ke kino make o kekahi pake, e iana ana roa ka ilikai, maloko keia awa. Me he mea !a, ua make oia he mau la mamua aku o kona ikeia ana. O keia no kekahi 0 na pake i laweia mai ai e ke kialua Kamekameha V. mai ka Pae Aina mai 0 Tahiti. Aohe i akaka ke kumu 0 kona make a hiki mai i keia manawa. He mau Manuwa no keia AWA,—Ua hiki mai na lono mai Kapalakiko mai, e haaiele ana na moku kaua Amerika Kalifonia, Nasragansett a me Penesacola ia awa aia ka la 1 o Dekemaba nei. E holo mai ana ka moku mua elua i keia awa, a o ka moku hope i Amerika Hema. Ina e hiki mai laua, alaila, e ikeia nuanei 0 Keoni ma kula nei e holohoio iio ana. Kahu kkalesia no Hana.— Ua waiho o Rev. E. Helekunihi i kona noho kahu ana no na hipn a ka Haku ma Kolon, a ua hoi aku e malama i ka ekalesia haalele pinepine ia ena kahu ma Hana, Maui Hikina, kona aina hanau ponoi, Ina, ua hooliloia ka wa a ia ekalesia i noho kahu ole iho nei, i mea na lakou e ike ai i na kumu o ka haniele pi-' nepineia ana, alaila, ke kau leo aku nei ma* kou, e makaala loa i ole ai e hoonele hou ia. I ikaika no ka pipi i ka ai weuweu, a i holo ka mokuahi i ka nui o ka lanahu. S. P. Ahiona ma Kina.— Ui lohe mai ma. kou, 0 ko kakou makainaka pake nona ka inoa maiuna ae a me kona ohana i holo aku nei e ike i kona ohana, ua loheia mai nei, aia lakou ma Kanatona nia ka la 15 0 Augate me ke ola maikai. Ua noiia mai oia e kekahi Ahahui Misionari Amerika, e holo aku ilaila e lawelaweai i ka hana mnwnena 0 konn mau hoa kanaka, ma ka uku kiekie, aka, no ka nui o kona aioha a me kona ohana ia Hawaii nei, noiaila, e huli hoi mai ana no i ka aina mokupuni nona na kainulu i hoouliuli mau ia e na launahele, a i koanianiia e na makani kolonahe. Ua hoopaiia ke Ki pu. —Ua lohe mai nei makou, o ke kanaka ui nona ka inoa Samuela Nowiien, 1 kani ulia wale ai ka pu pana» pana a make ai o Koaumauma ma Lahnina, ua hoahewa mai nei ke Kiure iaia no ka lawe ola ma ke degere akolu, Ke mukemake nei makou i ka hookolokolo a me ka hoahewaia ana o ka mea nona keia hihia imua 0 na kanaka ponoi o kona wahi i hanau ai, 1 loaa ole ai iau he kuaiu e kapilipili ai. O ko makou makeinake, e ikeia ke kanaka ilihune a nee ke kanaka waiwai, ka hapauea a me ka ui imua o na maka o ke kanawai. Ka Hokuao ma Apaiana.—Ma ke ku ana mai o ka Mokuahi Nebraska mai Nu Kilaoi mai, ua ioaa mai i ke Kakauolelo 0 ka Papa Hawaii, he palapala mai a Mr. Randolpoh mai 0 Apaiana, e hai ana, ma ka la 11 0 Augate i hala, ua ku aku ka moku kialua misionari Hokuao ma ia mokupuni, iloko 0 na ia he 13 mai Honolulu aku nei. A aia maloke o ia palapala, i*ikeia iho «i, ua hoole na kanaka nole e uku i ka aila i auhauia ai maluna 0 lakou no na poino i hana inoia aku ai ina hale ona mi?ionari. E hakaka no lakou 1 ka moku kaua nana iakou i noi nku e uku, Me he inea la, ma ka hoomaopopo iho, ua waiwai ole ka huakai a ka manuwa. Na wahi Koho balota.—Ua hoolnha ae ka Oihana Kaiaiaina i na wahi e koho balota ai na Lunamakaainana no ke Kau Koho o 1872 e malamaia ana ma ka Poaknhi mua 0 Feberuari e hiki mai ana, a penei na wahi 1 hookaawaleia : Hawaii. Apana 0 Hiio—Haie Hookolokoio o Hilo. Apana a Hamakua—Hale Hookolokolo o Waipio. Apana o Kohala-—Hale Hookokikok) o W'aimea a me ka Hale Hookolokolo » Koha* ia Akau. Apana 0 Kona Akau—Haie K»b Kailua. Apana 0 Kona Hema—Hak Kula o Honaunau. Apana 0. Kau—Hale Hookoiokoio Waiohinu. Apana 0 Pona—Haie Kula 0 Halepuaa. Maui. Apana 0 Lahaina—Hale Hookoioko'.o Lahaina. Apana 0 Kaanapali—Haie Kuia o Honolua. Apana o Wailuku—Hale Hookoiokolo 0 Wailuku, ame ka Hale Kula Ulupalakua. Apana 0 Mukawao—Hale Hookoiokolo 0 Makawao. Apana o Hnna—Hale Hookolokolo Hana ; Haie Kula Keanae; Hale Kuia Mokulau, Kaupo. Apana 0 Molokai a me Lanai—Hale Hookolokolo Hou, Pukoo, Molokai; Hale Kula, Kfiohai, Lanai. Oahu. Apana o Kona—Hale Hookolokolo, Honolulu. Apana 0 Ewa a me Waianae —Haie Kuia Waiawa ; Hale Kula Waianae. i Apana 0 Waialua—Hale Kuia Waiaiua. I Apana o Koolauloa—Hale Kula Hauula. Apana o Kooiaupoko—Hale Hookolokolo Kaneohe. Kaual Apana a Waimea—Haie Kuia Waimea ; Hale Kula, i Niihau. Apana 0 Puna—Hale Kula, Lihue ; Hale Kula, Koioa. •5Apaoa 0 Hanalei—Hale Hookolpkolo, Hanalei. » *

Ka La Hanau o lesu ma Kawaiauao. ' (Ja loh« mai makou, e malama ana ke Kahu £kaiesia o Kawaiahao i aoaina kamalii ma kt hora IQ£ o ke kakahiaka Poakahi e hiki ro»i ana, Dec. 25. Ma ia anaina, e mele mai ai na Kamalii Kula Sabati, ka Papa Himeni o Kawaiahao a me ka Poe Puhi Ohe o ka Moi, i kekahi mau mele i hookaawaleia no ia !a. £ heluheiuia ana he mau pauku baibaia, a e haiia ana he haioleio i kupono oo ka la ka i hanau ai ka Haku ma ke ano kino kanaka. Ua haiawai mai makou me na oleio hoohenehene a kekahi poe no ka akahi a ikeia raa ka aoao Hoole Pope e maiamaia ana ka ia 25 o Dekemaba, ma ke ano la hanau io no ka Haku, aka, no ko makou kuleana oie e papa aku, no ka mea, he okoa no ke poo nana la hana, nolaila, aole makou e keakea aku ana. Hdli hoi ana i Honolulu.—Ma ke kakahiaka o ka Poaono, hora 8, Novemaba 11, IS7I, ua haalele aku ke C. M. Ward ia Bakers [sland (Puakaiiima), ua iawe pu niai oia i kekahi mau paahana i pau ko iakou wa hana. Oa hoi pu mai me ka Luna nui oJ. W. Snow a me kona £wa, ka iaua keiki a me kekahi mau iuna,e hoioana no Howlanel Island (Ulukou), ua hiki aku malail» i ka ra 12, ua ku malaila no ka wa pokoie a hoio mai, ua lawe pu mai 4 mau iima hana. Oka nui o ka poe i hoi mai i Honolnlu nei mai keia mau Ailana aku he 52; ua koe aku kekahi poe no na malaina 3 a oi ae ma ka ai. Noi kaua me ka ino ma keia hoi ana. Oka nui ona la mai na inokupuni guano aku a i Honoluiu he 24. Ua make aku 1 kanaka, ma ka la 29 o Novemaba. J. Puheekai. Na ke Kahukola nli. —Kia malaio iho nei, he papa hoike no na hapaha, na hooma* ha o na Kula aupuni a rae na manawa o na Kuia ao Kumu ma kela a ma keia mokupuni, a ka Papa Hoonaauao i ae ni ma o ko lakou kanaka hana ia, ke Kahukula nui : 1. iN'ona hapaha kula. 1. £ hoomaka ana ka hapaha mua o ke kula ma ka Poako■ lu mua o lanuari, a e pau ana nia ka Poalua elua o Maraki. 2. E hoomaka ana ka hapaha elua o ke kaia ma ka Poakolu eha o Maraki, a e pau ana ma ka Poalua mua o lune. 3. E hoomaka ana ka hapaha ekolu o ke kuia ma ka Poakolu eko\u o luiai, a e pau ana ma ka Poalua eha o Sepatemaba. 4. E hoomaka ana ka hapaha eha o ke kuia ma ka Poakolu elua o Okatoba, a e pau ana ina ka Poalua ekolu o Dekemaba. IL No I£A HALAWAI ANA 0 NA KULA AO kumu. 1. £ hoomaka ana na kulaao kumu ma ka Poaha, mahope iho o ka ia i hoopauia ai ke kula ma keia me keia hapaha. 2 £ hoomauia'oa na kuia ao kumu. ma keia me keia akoakoa ana, no na ia ekolu ; koe nae ka halawai ma ka hoomaha loihi—e hoomauia'na keia halawai no na ia ewalu. 111. Na wahi k aoia na kula ao kumu. No na apaua o Hilo, Puna, me Kau—ma Hiio. No na apana o Kona—ma Napoopoo. No na apana o Hamakua me Kohala—ma Waimea. No ka mokupuni o Miui me Lanai—ma W aiiuku. * No ka mokupuni o Molokai, ma Kaluaaha. No ka mokupuni o Oahu, ma Honoluiu. No na mokupuni o Kauai me Niihau, ma Waimea.