Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 4, 27 January 1872 — Page 2

Page PDF (1.72 MB)

This text was transcribed by:  Kekolu Neumann
This work is dedicated to:  my mother

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            Parisa, Dec 25-Ke manao nei na nu-pepa o Parisa, e imi ano o Be maka i mu e nohu hou ia mai ai na akana aina o Farani i waihoia mai e na Germania.

            ua hoauna aku nei o Coun Rumsal, ke Kuhuna e ko na aina e oFarani, he palapala pane ia B sinnka, no kona olelo hope.

            Ua hoohuiloia e Farani, e hoololo i nin. aolo ohua nawapena o Farani a me Eaclani, ma na awa e pili koke la laua.  (Anle ka paha aua ei e hana io ia ana ke ala moe aku malaio o ke kai?)

            Ka Halawai o na Uwao Kiekie ma Geneva.

            Nu loka, Dec 15-Ua hiki mai kekahi lono mai lauluna wai.  e olelo ana : 'O na Konisina a pau i kolnia ai e ke Kui-kahi ma Wasinetona, Uwao Kiekie no ka hihia o ka moku Ala-bann, un halawai inoa tho nei lakou i ke-ia la.  O Coun Scloss:s, ka Riele i ko-hoia mai e ke @, luaia, oin kai ko-@ reresidena, n oa hoopanee ka ha-lawi ana a hiki ka la 15 o Ianuani.

No Italia.

            Roma, Dec 22-I ke Kuhina Kaua o Ita-liu e kupuna anu no ka hooinaia aku o ke kulkula oua ana o na koa hoike akea au to oia, nohe inea e wakau aku ai ia Farani, no ka mei, ke kue nei ka nui i kana mau hoo-ponopono aupuni ana.  Ua hoopanee ka Ahaolelo a hala na lu kuloia.

            Roma, Dec-28 ua lehulehu wale na Aki-Bihopa a we na Bihopa i kali aku i ka Moi o Italin, m ka la Karsimake, a haawi aku la i ko lakoi mau hoopnauakai ana no ka manawa.

            Ma ka Hape Noin, hoouna aku la ka Moi Vikoa Emanuela i kona Elele, e hele aku e hawaaii kona Emanuela i kona Elele, e hele aku e hawii kona hoomaikai i ka Pope Eianue, ua hoole mau ka Pope i ka ike ana mai i ka Moi Vikoa Emanuela i kona Elele, e hele aku e hawaii i kona hoomakai i ka Pope.  Eia nae, ua hoole nuai ka Pope i ka ike ana mai i ka Ele a ka Moi.

            Roma, Dec 31-( keia la, ua haawi aku ka Moi o Itlia,. he Ahaina nui i na Lu-na Aupani o na aina e a me na Luna Au-puui tho maloko o ka Hale Alii o ka Pope mamua.  Ua aloha mai la oia no ko lakou manao aloha, a ke lana nei kona manao, e hoomauia aku ia hipuu na a ka nohona lo-hoomauia aku ia hipuu ana a ka noho'na lo-kahi e like me ka mea i keia iho nei ua ka @,

            Sana Peter.  Dec. 26- Ua puka ae he kuahaua Impernla maloko o ka nepepa i keia la. e houpa ana i ka nui o na koa no ka puala kaua o ka 1872, e lawe ia he 6 ka-naka koa mailoko mai o ua tausani kanaka pakahi.

            Sana Peteroboro. Dec. 30-0 ka moku kaua Rukini Kunt e holoholo ana ma ke kai Kasebinna, ua loobia i kaino nui.  o na wea epau, na alii moku na luina a me na ahua, ua pau pu i ke poho iloko o ke kai.  Aia maluna o ia moku he akahi miliona dala Rukini, ua pau pu nae i ka poholo.

            Ka Hopu Kinoia ana o Barigana lana.

            Loko Puakai, Dec. 2- Ua hopu kinoia o Barigana Iana i keia kakahiaka maloko o kona hale noho ua keia kulanakauhale, e ka Hanuku o Amerika Hui, no ka hihia he pepehi kanaka.  ma ka auina la, ua koi wai loio o ka auo hoopiia, e hookuu ne  ia Barigama Iana ma ka bela, e koho ia i ke-kahi o kona mau hale noho in a kekahi hale noho ponoi ona.

Ke Kipua ana Janes Fisk, E ka powa hohe wale,

            Na loka, Ion 6-Na ka born 4 a me 20 minute o keia ahiahi.  ua kipu papalua ia ae la o James Fisk Jr. ma ka amauma e Ede-wada Siokes ma ka Hotele Nui Waena.  E lele aku ana o Fisk mai ke kaa lio iho a komo aku ai i ka Hotele, me ka ike ole o Fisk, a ua hamama ko ua pown la kuka.  Unubi ae la ia i kona pupannapana wave lahulehu, a kuu aku is ekoia kani ia Fisk.  O ka poka mua, kono aku la a waiho ma ka kipooiwi; o ka lua halahu aku la na ke poo; o ke kolu, komo aku la ma kona puhaka, kahi ia i ma-naoia ai, inalaila kona ku ana i make ai.  Hikaka aku la o Frisk e hina, aka, o ke kei-ki a ka mea maoao ino, ku aku la e nana me na maka huhu, a hoopuka ae la i ke huaolelo ino me ke kakana,  "Ua bana ino iho nei i ke keiki a ka puaa i keia manawa."  Nana mai la ao o Fisk i ka mea mana ia powa aku aka, aole nae i pine mai.  Lobe ka poe o ka hotele i ke kani o ka pu, holo nui la i kahi o popilikia, a lawe wikiwi-ki ia oku is o Fisk i kona keena, a hiki ko-ke mai la ke kauka o ua hotele la e lapaau.  O ka pawa hoi, hopuia mai la oia, a haawi-ia aku la i ka makai.  Aole oia i pale mai i kona hopa ia ana aku.

            Ua mansoin, o ke kumu, ua @, paha ko Stokes unanao iaia i ku hoike ai ma Gork-ville, i keia la.

            Ua kohoia ke Kiore Koronelo, e ninani-nau i keia hihia.  A ea ka ke kanaka popi-likia i pane mai ai : Ua hele moi oia (Fisk) i ka hotele, e nioau ai ia Miss Morse, a no ka oleloia ana aku ei ae no iloko, pii aku ai oia ma ke alapii.  Aole oia i ike a ku ana oia ma ka puhaka.  laua e hi a aku ana.  iki.

            O Jarcues Fisk Jr.,  oia kekahi o na haole waiwai loa o ke kulanakauhale.  Nu loka a ua kaulana kona @ ia mea, he wai wai .  Ua hele o ia oia  mawena o na on a millions o ia wahi a ke dals i ahu ai.  Penei ka puunane ana o kona waiwai :  Ia Mrs. Hooker kona kaikuahine, he $f100.000 : a ie kona makuakane a me ka makuahine, he $3,000 pakahi e ohi ai i kela a me keia ma-kahiki.  I na kaikamahine elua a Morse, he $2.000 pakahi no ka makahiki.  I ka Mahele Koa Helu 9, he $11,000.  I kana wahine ke kuena o kona mau waiwai a pau loa a iaia ka hana ana i na mea pili na hana hou. 

            Ka makaikai a ke Duke Alexis Ma Amerika.

            Ke hele makanikail la ke Keiki Alii ALexis i na Mokunoioa Komohana o Amerika Hui-puia.  Ma na wahi a pau ana i hiki kono aku ai, ua apo aloha ia mai oia.  Ua hoana e ia, he huakai alualu holohollona ahiu nana, malalo o ku hooponopono ana a Gen Seri-dana.  Ua manaoia, e lawe ana lakou i na lako ai a me na aahu, e like me ko na koa hele mama ana, a e hala ana he mau la ia lakou.

            I ke Duke Nui i haalele iho ai i ke kula-nakauahale o Kikako, ua haawi aku la oia i ka Meia o ke kulnakauhale,  he bila kikoo dala, he $5.000 ka nui, no ka poe popilikia o Kikako, me kana palapala hoalohaloha no ka ili ana mai oka popilikia maluna o ke kulanakauhale, he bila kikoo data, he $5,00 ka nui , no ka poe popilikia o Kikako, me kona palapala hoaluhaloha no ili ana mai o ka popilikia naluna o ke kulanahauhale.

@ na kanaka a pau i aie i kona aku pepa a olelo hoolaha paha, e hookoa ko-ke mai a e laa iaia ko ka Luna Hoopuka aloha.

            E hoomaka ana ka Buke XI

ma ka la 6 lanuarn , a e hoomauia aku ana ka hoopuka a pau ka makahiki 1872.  O ka poe lawe pepa a pau e uku e mai i ko lakou oku pepa no ka makahiki 1872, e ne ia la-kou e komo pu mai iloko o ka Ahaina Ma-kahiki a ke kuokoa e haawiia ana i Febe-ruari,1872.makahiki 1872. e na ia la-kahiki a ke kuokoa e haawiia ana i Feburuari, 1872.                   H.M. WINI>

I na Luna Kuokoa o Maui!

            Ma ka Poakahi, la 19 o Febuari, e hoa-lele ana ka Hope Luana Hooponopono o ka nupepa Kuokoa ia Honolulu, a e hele ana e ohi i na aie o ka ma-kahiki 1872,  E hoolohe i keia e na makamaka.  H. M. Wini.

            Keena Kuokoa, Ian. 6, 1872.

            Olelo hoolaha.

            He mea hoike keia. no kuu manao e hoo-mau aku i ka hoopuka ana i ka "Nupe-pa Kuokoa," no ka makahiki 1872.  E hoonanina ana ka pepa me na wehewehe ma-nao maikai ana,, a e hoonuiia ae hoi kona maikai ma kekahi mau ano e ae.  O ka uku pepa, e mau ana no ia e like me ko keia wa:

ELUA DALA ($.200) O KA MAKAHIKI MA KW KUIHW>

            A hooiliia aku no ke "Kuookoa" i kela pule keia pule, me ka hookawale ana i kela a me keia pepa, iloko o ka wahi, ma ka inoa o ka mea nona ka pepa, in a ua kas e mai na Dela Elua, ($2.00) no ka makahiki okoa.  Aole loa e ae ia ku hookua hapa ana.

            E ukuia na Luna e like me ka hoike ma-lalo neu: O ka mea e loaa na inoa he umi a oi aku, me ka makaala i ka ohi mua ana mai i ko lakou mau uku pepa, e ukuoia oia, he haawi wale ia nana.  Penei ka hoonohoono ana :

            No 10 inoa a oi aku, he 10 keneta uku

            "50"     "15"

            "100" "20"

            "200"   "25"

            Hookahi wale pepa e haawi wale ia na ka Luna me ka uku ole.

                                                                                    H.M Wini,

                                                                        Luna Hoopuka.

            Honolulu, Jan 6, 1872

Ka Makou Makana.

            Oiai, no ka nui loa o ka poe e mai nei i ka makou makana no ka poe hookaa e i ka lakou makana no ka poe hookaa e i  ka lakou uku nepepa " Kuo-kea keia makahiki, a makahiki, a no ka pukole pu hoi o ka manawa, nolaila, ke haiia aku nui ka lono i na luna " Kuokoa" pau. ua hoopaneeia ka manawa e pa ai ka puke a hiki ka la hope o Felruari.

            O ka poe lawe "Kukoa" no ka makahiki e makemake ana e lona @, na makana mai a makou aku, ke he aku nei ka lonoo, e hoouna mai ka ouk mau DALA ELUA mai keia waaku a he i ka la hope e Feberuari, e loaa no makana.  O ka poe ma na paia wauir e makemake ana e loan ke kii milimili no ka manawa e loaa wale ai me ke kumu-kauai ole, hookahi no kumukuui ole, hookahi no kumukuui, o ka uku e ae i na dala elua no ka nupepa, a he panee wale aku no keia.  E wiki mai na kauoha, a elea mai na hoouna dala hoihoi like na aoao elua

Na olioli lubile nui o ke ao na

            O ke kana kaulana ma na mea kano mea nona ka inoa P. S, Gilmore i bana oa ai ma Bosetons, a e noho nei  ma Lada keia wa ma kana, hana i hoounia @ hoo akaukau no ka lubile, ke @ ika la oia.  O ka manao maol,i @ maia i Ahahui Pele Lubile @, tona i ka makahi.  1872 @

100000, a na ka poe @ e mele mai, i kokua 2,000.  E wehe mua ia anoopau aku i ka la 4 o lulai.  mua o na hebedoma elua, e @ kela mau la no Enelani wale no a ua na naoia e hoomanao nui no ke kuikahi he @.  Ma ia mau la manao o keia haole, o ko na au o Eoro-pe hoouna pakahi mai i mau Poe Puhi Ohe, me ka hooahuia o ia poe me na kahiko o ka lakou mau aupuni iho, i hoohanohanoia na lahui pakai iho, i hoohanohapoiana lahui pakahi iho iloko o ka Ahahui Mele luhule Lahui pakahi iho iloko o ka Ahahui melelubule Laui mua loa.  Ua hele aku o Gil-more i Europa me na hoapono a ka Pereri-dena a me kona mokuaina iho o Makesukuka.

            Na Ekaiesia no ka Mokupuni o Hawaii.

            Ke lana nei ka mokupuni o Hawaii o Hawaii. -

            Ka lana nei ka manao o kekahi mau Kahu Ekalesia o ka mokupuni o Hawaii.  Eia malalo iho nei he wahi hapa o na leta i loaa mai.  Ma keia mau hapa leta i loaa mai.  ma keia mau hapa leta i ike lea ia ke kummu o ka manaolona.  Malia paha ka wa kupono keia e imi ai kakou i ke Akua, a e ninini iho oia i ka pomoikai malauna o kakou, a lawa a hu:

            ohala Kmohaha.

            O Rev. G. C. Luhiau, ke kahu ekalesia ma Kohala Komohana.  Peneikana :

            "Eia ka mea e hai aku ia oe, e kii mai oe i ke dala $100 o ka painoia, alaila, aole aie i na buke