Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 4, 27 January 1872 — Page 4

Page PDF (1.76 MB)

This text was transcribed by:  Kala'iakea Ortiz
This work is dedicated to:  Pauahi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Kupepa Nuokoa

Hark ! how the watchmen cry !

6-8

(Palua)

1 Hamau ! ke hea mai nei

            na kiai o lesa ;

Hoolohe, a e aha e,

            Ua ala ko ka po.

He leo paipai nei,

            Eia'e ka enemi ;

E paa ma mea e kaua ai,

            Hoouka i auhee.

2 Na koa o Lesu,

            Homakaukau ano

Na pahi me na naau pu,

            a nauwe ae ukou.

Hoouka, ulupa

            i koonei enemi ;

Hooluelue, kuekaa

            I hina a pau loa'e.

3 E nana ma na puu.

            Ke kau la no ka hae,

Ke kea nani o Lesu,

            Ke 'Lii kokua mai.

Ma kona moa e paa,

            A lawe a kai ae,

Ca ula i ke koko laa,

            Makaila e mana'i.

4 Ke hea nei na kiai

            I kanaka a pau,

            Kulou imua o ka 'Lii,

Hoomana a makau.

            E naue me Lesu,

Ke Poo, ka Luna mau,

            Nana, hahai, hoopili pu,

A lanakila no.

5 Nona ka mana a pau,

            Maluna a maanei ;

Nona ke aupuni oia mau,

            Me kona naui e.

E paio nona mau,

            Ke ola me ka lani pu.

A mau ka pomaikai.    HAWAII.

E malama i ke Akua.

            Heaha ke ano o ka malama i ke Akua? Ua akaka ke ano o ka malama i ke Alii, i ka makua, i ke kumu.

            O ka heluhelu ana i na kanawai, a hoopaa naau. a hoomaopopo, oia anei ka malama i ke 'Lii? O ka lohe i na olelo papa a ka makua, oia anei ka malama ana i ka makua? U ka hele ana i ka hale kula, a lohe i na rula a ke kumu i kau ai, oia anei ka malama i ke kumu? Aole paha oia ke ano o ka malama. He mea hikiwawe ke heluhelu, a lohe, a hoopaa naau. Okoa nae ka malama.

            Ke manao nei kekahi poe, ua malama la@ @ @ @ @ @ @ @ @ @, ma ka heluhelu a lohe a hoopau naau ana i ka ke Akua olelo, ma ka malama ana i ka la Karisemaka. ka la hanau o lesu--me na la he nui wale no na haipule o lesu-- na la ahaaina, me na la hooke ai.

            Ikaika lakou i ka hoomanao i keia mau la, i ka hele ana paha i ka halawai, a me ka pule ana ma ia mau la.

            A, o ka malama ka keia i ke Akua! A, o na hana pau ma ia mau la, a me na la e ae. pehea ia ? Ua pau anei i ka maemae?

            Keaka ke ano o kela awalaau, a hooho lealea ana, no ka heihei lio, no ka hulahula, no ka inu rama ana ? Nani ka uwauwa ano ! haalulu ka honua, me he nei olai la.

            Ua ike pinepine au i kekahi poe i ka hapa nui i kapaia he poe hoahanau, he poe malama i ke Akua, hele lakou i ka halawai ma ka luakini, ma na la kulaia o ke aupuni, a oule, a himeni, a paipai ma na mea e pili ana i ke Akua ; a hemo iwaho, o ka holo no ia i na wahi heihei lio, a hana lealea lapuwale.

            Ua like ke malama ana i ke Akua, me ko ka poe Samaria mamua--hoomana lakou ia Iehova--a hoomana hoi i na daimonio. Me ia no ka malama ana i ke Akua, o kekahi poe i hele pinepine i na halawai Sabati--Ikeia ko lakou mau helehelena ma ka luakini ma na kakahiaka o na Sabati ; a ma na ahiahi, na kula Sabati, na halawait a pana, a halawai nui paha, ua nalo aku--aole hoea hou mai.

            A ma na la noa, mahea la lakou? ma ko ke kino wale no paha, a hiki hou mai ka Sabati Me ia hoi kekahi poe i hela i na halawai a pau. ma ka Sabati, a ma na la noa paha-- ua ikeia no ko lakou mau hiohiona, ma na halawai--e lohe ana no na pepeiao, e himeni ana no paha ko lakou mau lehelehe--a kahi paha lakou, o ka malama no keia i ke Akua.

            Aka. pehea ka noho ana mawaho o na halawai. a ma na la noa ? Mahea ka manao nui? ke kuko nui? ke kamailio ana? ka olioli ana? ka hooikaika ana? Aia oaha ia ma na mea o keia ao. A, ua like ko lakou noho ana me ko ke ao nei. Ke huikau neu a haawale ole.

            E hoomanao oukou, e ka poe e kuhi ana, he poe malama oukou i ke akua, he mea nui loa ka malama i ke Akua, he mea nui loa ka malama i ke Akua, he mea nui loa malama oukou i ke Akua, he mea nui loa ka malama i ke Akua. Kakaikahi ka poe i loaa pono. Eia ke ano nui o ka malama i ke Akua--o ka hana ana i ko ke Akua makemake. Nana ma Mataio 7:21. Heaha ko ke Akua makemake? E hemolele oukou, e like me ke Akua. Mataio 5:45. E hemolele ma ka manao, e hemolele ma ka hana ana.

            Mai lilo oukou i poe lohe wale no i ke kanawai o ke Akuam aka. i poe malama pono i a kanawai. He mea ole ka lohe a hoomaopopo, ke malama ole. Ka keiki i lohe a maopopo loa i ka papa ana a ka makua, ao le aae i malama, e hoopaiia'na no oia, no kona hookali. Ke kanaka i lohe maopopo i na kanawai o ke alii. i ke kanawai papa i ka aihue paha, a aihur no nae--e hoopaiia'na no oia no ka hana ia kraima. O ka haumana i hele i ke kula, a lohe pololei i na rula o ke kumu, aole nai i malama i na rula, e hoopaiia'na no oia no kona malama ole. Ua akaka no ma na kanawai, ma ua rula, ka makemake o ke 'lii, o ka makua a o ke kumu.  Ina malamaia keia makemake, alaila ua malamaia ke 'lii, ka makua, ke kumu. loa malama ole ia keia makemake, aole poo ke kapaia, he kanaka malama i ke 'lii, he keiki malama i ka makua, he haumana malama i ke kumu keia. He poe malama ole no lakou, a e hoopaiia'na no.

            Nui wale ka poe kuhihewa, e hoopunipuni ana ia lakou iho, me ka kuhi ana, he poe malama lakou i ke Akua. aole ka, he poe malama lakou i ke disbolo--e huikau ana ka pule i ke Akua me ka hoomana i na daimonio.

            Aole anei oukou i heluhelu, "aole i hiki ia oukou ke malama i na Haku elua? Aole hiki ke malama i ke Akua a me ka Mamona ?"

            Auwe makou! pehea la e hiki ai ke malama pono i ke Akua ?

            Ma ke noi aku i ka Uhane Homolele e kokua mai, a e ae hoi i kone kokou ana mai. E hoolohe i kana, a, e hahai mamuli o kona kuhikuhi ana.

            E makau, ea, o komo e kekahi poe e ae iloko o ke aupuni o ka lani, a, oukou, e hooleiia'ku iwaho. Luka 13: 24-28.

                                                                                                                                                HAWAII.

Pule Hoomau.

            Ua hala iho la ka hebedoma haipule. Ua malamaia ma kau wahi o keia pae aina, a, ua malama oleia paha ma kau wahi. No ke aha ia hebedoma haipule ? He manawa anei e hooiliiliia'i na pule a pau o ka makahiki, a hoopau aku, a, o ka pau no ia o ka pule, a hiki hou mai ka hebedome pule ma kela Lanuari, e like me ka uku pau, me na dala elua no ke Kuokoa, hookahi no uku ana, a, o ka pau no ia ?

            Aole pela. He manawa hookala ia i na pahi, na koi, na o-o, na pahi-olo, na mea oki a pau, a hoomakaukau e hele aku i ka hana ma ka pa waina o ke Akua. Ua hookalaia, a ua oi na pahi. a ke hele nei na paahana i ka hana. He mea mau ke kumumu a manumanu koke ana o na pahi, na koi, &c., ke hana ikaika na paahana. A, aha aku la ? e wiho anei pela me ka hookala hou ole ia ? Aole paha. E kii i na hoana, e kaa, a hookulu hou no.

            E na paahana, mai paulele oukou ma na pule o ka hebedoma haipule. Ka hoomake wale no ia o ka pule. O ke kahu wale no ia o ke ahi i baila ka ipu-hao, a pii ae ka mahu, a holo ka moku. Hookahi wale no anei kahu ana i ke ahi, ka hoo ana i ka wahie, a lanuhu iloko o ke kapuahi, a oki ae la ; Ka mau anei ia o ka holo ana o ka moku ? Aole paha. E hoo mau i ka wahie, me ka lanahu ka pono, A i ole, e lilo ka moku i heu. a ili, a nahaha, a nani ke poho !

            E hoomau i ka pule, ke manao kakou e holo mau ka moku o ka ekalesia.

            aia ka halawai pule hoomau ma Nu Loka, kela kulanakauhale nui, ma ke alanui Fuletona kahi i ku ai ka hale.

            Malaila ka akoakoa ana o kekahi poe haipule i kela awakea, a i keia awakea, e pule i hookahi hora, no ka poe nona ka makemake i ka pule. O ka poe i makemake i ka pule, kakau lakou i ka palaoala hoopii no ka pule, a hooili aku i ka luna o ia halawai pule, me ka hoakaka ana i ke ano o ka pule. A, ia ia e ku ana e hoomaka i ka halawai, wehe mua oia i na palapala hoopii e waiho ana ma kona papa, a heluhelu penei, eia keia mau palapala hoopii, e noi ana kekahi makuahine e pule kakou no kana keiki auwana i huli mai, &c--e noi ana kekahi wahine no kana kane ; e noi ana kekahi keiki e pule no kona mau makua ; e noi ana kekahi kahu e pule no kona kula Sabati ; &c., &c. A, i kekahi manawa, ku kekahi, a noi i na haipule e pule nona, i pakele i ka make mau loa.

            A pule no na haipule no keia poo e noi aoa i ka pule.

            He halawai haipule mana keia--nui ka poe huli mai--nui na hua--nui ka poe paakiki a hoomaloka i hoohuliia mai ma ka pule ana. Komo no kekahi poe iloko o ka halawai, a ku a hai i ko lakou noi ana i ka pule, a me ko lakou huli ana mai.

            Ala mai na ekalesia hiamoe, huli mai na kula Sabati--hoi mai na auwana ma kahi kokoke, a loihi aku. no ka mea, komo no na palapala noi i ka pule mai kela a keia wahi ; mai Asia. a Aferika, a Europe, a na aina moana. Mai ia Hawaii aku paha kekahi.

            Aka, he loihi ia, ke palapala aku kakou i na haipule ma Nu Loka e pule no kakou.

            E aho ke kukuluia i halawai haipule mau ma Honolulu, ka weana konu o keia pae aina. O oukou, na hoahauau ui, ke kukulu ia halawai awakea ma kekahi keena o Kawaiahao paha, Kaumakapili paha.

            I hookahi wale no hora, mai ka hora 12 a i ka hora I. ka loihi o ka manawa pule. Alai hooi aku. A in a, us loihi ia, e hooemi iho i hapalua hora paha. a malaile e hooili aku ai na palapala nui ka pule mai Hawaii a Niihau. E hoololi i na luna o ia halawai i kela a i keia la. Okoa ka luna o keia, a okoa ka luna o ka la popo, a pela aku.

            Malama e lilo ua halawai nei ke kokuluia i mea mana, e like me kela ma nu loku, i mea e ala mai ai na ekalesia hiamoe makeia nae aina, i me e huli mai ai na haumana kula Sabati, kula hanai, me ka poe paaiki a hoomaloka o na kaoaka maoli, me na haole e hoopiha ana i ka aina.

            He makahiki hou keia. Heaha na hua hou ? E ku mau anaei ma kahi hookahi

            A ku ka moku ma kahi hookahi, e liki anei ia i ke awa ? E make na sela i kapololi, a poholo ka moku.

            Na ka poe ui e imi a hoomaka a hoololo i na hana hou e pili ana i ke aupuni o ke akua. Mai ku a nana i hope, e kikoo aku imua. -imua, iluna, i o, i ka lani, na h@aolelo paipai hooeueu e pono ai. HAWAII

No Maikonisia mai.

Rev. L. Kamika D.D. Aloha oe :--

            Ua loaa mai ia'u kau palapala ma ka la 17 o Augate i hala aku nei, maluna o kakou moku maikai, ka "Hoku Ao" hou. Olioli ko'u manao i ka ike ana i kou mau manao paipai no makou ka pue e lawelawe ana i ka o'hana a ko kakou Haku o lesu Kristo, ma keia Pae Aina.

            Eia makou a pau i Abaiana i keia mau la, no ko makou ahaolelo, na Misionari a pau ma ka Pae Aina o Gilibati, a me na misionari hou hoi, a ka "Hoku Ao" i lawe mai nei. Hookahi misionari aole i hiki mai, no ka nawaliwali pilikia o kana wahine, o Rev. J. W. Kanoa o Butaritari, ko'u hoa lawehana ma ia mokupuni hookahi.

            Ua halawai keia aha ma ka la 9 o Okatoba. Ua hana me ke akahele, a me ka oluolu, a me ka lokahi, ma na mea e holo ai ko ke Akua aupuni ma keia Pae Aina. A ua hoopauia ka hana ma ka la 26 o ia malama no. ma ka e kolu hora hana ma ka la hookahi.

            A eia hoi kekahi mau mea a keia Aha i hooholo ai. Ekolu mokupuni hou kahi a na misionari e kono hou aku ai i keia makahiki. O maiana, a me Nonouti a me Marakei ; a ua hooholo hoi ka manao e hele hou ka "Hoku Ao" me H. Binamu, i ka mokupuni o Abemama, e ninau hou i ke alii olaila. Ke mau nei no paha kona manao hoole i ke komo ana aku o na misionari ma kona aina, aole paha. O ka mokupuni keia i koe ma ka pae Aina o Gilibati. Ua ae mai ke alii e koino aku ka walamalmamu a hiko o kona aina. alaila, ua poha like ka malamalama o ka Euanelio, maluna iho o ka Pae Aina o Gilibati. A penei ka noho ana o na misionari ma na kihapai hou, a me na kihapai kahiko no hoi. O G. Leleo a me Z. Kaehuaea no ka mokupuni o Nonouti ; o D. Kanoho ma ka mokupuni o Marakei ; o N. Lono ma ka mokupuni o Maiana ; o Mose Nakanoaro, ne hoahanau no ka ekalesia o Butaritari  @ ma ka mokupuni o Abemama, ina e ae in ke alii i ka noho aku o na misionari malaila aka, in a aole e ae mai ke alii, alaila, e noho aku o Nakanoaro me N. Lono ma ka moku ouni o Maiana. o keia hoahanau o Mose Nakanoaro, ke kanaka no Butaritari i hul@ mua i ka pono, a ua hookomoia i ka ekalesia i ka lunuari o ka M. H. 1869, a ua noho me ke ano haipule io, a me ke ano haahaa. A ua ninaninau ke ia aha iaia no kona make make e hoike aku i ka Euanelio a Lesu mawaena o ka poe i lohe ole o kona lahui iho, i ka olelo no ke ola mau loa. A ua hoike mai oia i kona makemake e hookauwa aku na ka Haku, e lawelawe i kanahana e like me ka hiki e hapai ai.

            A ua hooholo hoi keia aha, e haawi iaia i Laikini Haiolelo kuloko kamaina no keia misiona. Aole no he makaukau loa ma ka Baibala, aka, he makaukau no e hoomake e hoike aku i ka inoa o ka Haku o lesu Kristo, a me kona make ana ma ke kea no na kanaka a pau. Mahope paha e loaa na paahana hou no keia misiona, mailoko ae o keia lahui iho. He nui na kanaka i hoonaauaoia e Mr. & Mrs. Binama, ma ka mokupuni o Abaiana, aole nae makemake e hapai i keia oihana ; no keaha la ? Ina launa mai ka Uhane o ke Akua ma keia mau ekalesia, alaila, e kokua nuiia mai ka makou mau oihana misionari ma keia mau mokupuni.

            Ua waiho iki makou i ka mokupuni o Tarawa i keia wa, no ke kue kaua i keia wam maweana o na kamaaina. Mahope paha e pau ke kaua, alai'a, e hele hou kekahi e noho malaila. Ke noho nei o Mr. G. Haina ma Abaiana me Rev. J. D. Ahia ; a o D. Kanoho hoi, aia ma Marakei, oia na mea i noho ma Tarawa i keia makahiki aku nei.

            Ma ka hoike ana mai o na Hoike kihapai o Gilibati, mai na kumu mai, ua maopopo ka nee ana ae o na hana misionari imua ; ua oi ae ke hookupu Mahina Hou i hookupuia i keia makahiki, mamua o na makahiki i hala aku. Ua oi ae hoi na buke i kuaiia aku i keia makahiki mamua o na makahiki i hala aku.

            He 280 galani aila, a me na dala maoli he $29.50 i hookupuia mai e keia mai kihapai misionari eha o Gilibati, i keia makahiki aku nei. He poe haawina o ka mea hookahi, e like no me ke ano o ka nele, pela e hapai nei i keia hana. Aka, o ke Akua ka mea hiki ma na mea a pau, nana no e hoowaiwai mai, a nana no e hoilihune. Aole oia i hoiluhune mai i ka mea e haawi lokomaikai aku ana ia ia.

            He 1242 na buke i kuai ia'ku e na misio nari ma ka Pae Aina o Gilibati, i keia makahiki aku nei ; na oi ne keia huinahelu o na buke mamua o na mahahiki hala.

            Na Kula. Ua kukuluia na Kula la, ma na hihapai o Gilibati, a ua hooikaika hoi makou e hoomau i keia hana maikai. aka, nui ka pilikia no ka hoomau ole inai o na keiki i ka hele i ke kula ; hele mai i kekahi la, a noho i kekahi la. o na hana lealea ka mea i makemake loa ia. Pela no hoi na makua ; kokua nui lakou ma ka hula. nolaila, haawi na keiki ma ka hula, aole haawi mai no ka hoonaauaoia aku.

            Nov. 20. Ua hiki mai ka "Hokuao" ma Abaiana ma keia la, mai Karelaina a me Maakeia mai.  A ke hoomakaukau nei kela a me keia i kona wahi okana iho, e hoi aku ma na kihapa hana.

            E holo mua i Butaritari, a mailaila aku i Zabiteauea, a i nonouti, a i Abemanana, I Maiana, i Abaiana, a hoi aku i Honolulu.

            O ka hoakanau i buoliloia e keia Aba i laiolelo, o Nakanoarao o Butaritari, ua halela ka wahine, aole makemake e hele pu, e holaha i ka malalamalama.  Aole akaka loa akumu, ua aua ia e ka poe o ka wahine ma Abaiana nei.  Ua ikaika ka manao o keia anaka, e hele aku e hoolaha i ka Euanelio kakou Haku; aka, pehea e hiki ai @@ kana wahine?  Ua lilo ka manao@ kaumaha, a o ka hauoli i mea e palupa@.

            Ua hiki mai nei o D. Kapali a me kona oana; OH. Aea me kana mau keiki.  Ua @ke o Debora Aea.  Ke hoi aku nei lakou i lonolulu, ma keia hoi ana aku o Hokuao.  Ke hoopau nei maua me ko'u wahine ia oe, ame kou wahine a me kou ohana a pau.

            Ua hoi mai no hoi o Rev. J.W. Kanoa a m kona ohana.

            O ka Haku pu me kakou a pau amau a@ Amene.                  R. Maka. 

Abaiana, Nov. 10, 1871

 

Ua Hoolaia ke kanaka oopa.

I kekahi la, pii aela o Petero laua o loa@ i ka luakini e pule.  Maka ipuka nani o @ luakini, e moe ana kakahi kanaka ilihune, @oopa hoi, e noi ana i manawalea.  Ua oopa @ o mai ka opu mai o koaa makuawahine, ao@ loiki ia ia ke hana -- ua haliia ae la i kele e laeia la, a waihoia ma ka ipuko, e noi ana @ i @hi dala no ka poe e komo ana iloko o ka lukini,   A hiki mai o Petero a me Ioane, a unoi aku ia laua e kokua aloha mai ia ia; @a he mau kanaka ilihune laua, aole mea @ e haawi iaia.  Pehea laua?    Maalo ae @ laenei laua, me ka aloha ole ia ia?  Aole, @ mea mea, ua aoia laua e Isu e aloha aku i @ kaoe popilikia, a e hana lokomaikai aku i @ ke manawa keia manawa.  Nolaila, olelo @ Ia ia ia, "e Nana mai ia maua. "  Nana @ ai la oia ia laua, me ka manao e loaa ke@ kai mea na laua mai. A laila i aku la o @ Petro ia ia penei; --"Aole a'o dala, aole he gula, aka, o ka mea i loaa mai ia'u, o ka u ia e haawi nau -- ma ka ioa o Iesu Kristo na Nazareta e ku oe a e hele."

            Alaila lalau ae la o Petero i kono lima akau, Hooku ae la iaia; ikaika koke kona mau kapuai, a me na puupuu wawae on a; a ku oia iluna, hele aku la, a kmomo iloko o @ ka luakini me Petero a me Ionae, e hele ana, @a me ka koomaikai ana i ke Akua.

            Pilihua na kanka a pau i ike iaia e hele ana me Petero ma iloko o ka luakini, a e hoomaiakai ana i ke Akua; -- a holo mai la@, koi ma kalani o Solomona, me ke hakaka nui o ka naau.

            Olelo aku la o Petero ia lakou penei; "E @kanaka o Iseraela, no keaha la i kahaha mi ia ko oukou naau i keia mea?  Mai ma@oukou, o maua, me ko maua mana, a me @ maua hemolele iho, i hana aku ai ia ia e  @ he.  Aole, aole loa pela. Aka, o ka manaoiia Iesu,  oia ka mea i haawi mai i ke ola io a la imua i ke alo o oukou nei a pau. O @ lei Kreisto, oia ko kakou Alii e ola'ii; -- ua @hole oukou ia ia, a ua pepehi hoi oukou ia @ a n@ ke; aka ua hoala hou mai ke Akua iaia, me ka auake mai; he poe ike maka makou ia ea.

            Laila kauoha ikaikai o petero is lakou e m@, a e manaoio ia Iesu Kristo, a e huli mai pau ko lakou hewa i ka holoiia; no ka nea, ua hoouna mai ke Akua iaiaio oukoinei, e hoopomaikaiia oukou hewa ma"

            Ka laua olelo ana ; na kanaka, lele mai na ahuna, a me ka luna o ka luakini, a me na Sadukaio, me ka manao e hoopau koke @ @ ao ana i na kanaka i keia nu hou ; oia oi, ke ala hou ana, mai ka make mai, ma o lau la. No ka mea, he poe hoomaloka lakoi; nolaila, aole lakou makemake i na kaha@ e manaoio.

            lepu iho la lakou ia laua, a hahao ia lua loko o kahi paa a kakahiaka. Aka ua koka nui mai ke Akua mamuli o ka laua hani ana, a ua mahuahua ka poe i manaoio.

            @ ia ia ae, akoakoa mai na lii--na lunakaliko--na kakauolelo, a me ke kahuna nui ma-a hooku lakou ia Perero laua o loane iwauakoou, a ninau aku la, "No ka mana hea a no ka inoa hea i hoola aku ai olua i keia kanaka oopa ?

            Aaila o Petero, piha i ka Uhane Hemolele, oelo wiwo ole aku ia lakou, penei ;--"Ma ka inoa o lesu Kristo no Nazareta, o ka mea a oukou i kau ai ma ke kea, o ka mea i hoalai mai ae e ke Akua, mai ka make mai, oia #o ka mea i ku ola mai ai keia kanaka imua o ko oukou alo,

            Ake olelo paka nei maua ia oukou, aole loa le ola maloko o ka mea a ae ; no ka mea, aoleinoa e ae i haawi ia mai malalo iho o ka laui, iwaena o na kanaka, i mea e ola'i kakou." Oihana 4:12.

            Nui ka makemake o na iii, a me na kahuna, e hoopai ia Petero lana o loane ; aole nae hiki ia wa, no ka mea, o ka mea i hoola ia, e ku pu ana me lakou, aole hiki ia lakou ke hoole aku.

            Nani ka popilikia o na luna hookolokolo, no ka mea, ua kaulana loa ka laua hana mana i na kanaka a pau me Ierusalema ;--a pehea la e hiki ia lakou ke hoahea wale ia laua no ko laua hoola ana i ua mea oopa la ?

            Iloko o ko lakou pilikia, ua manao lakou e olelo hooweliweli ia laua, i ole laua e olelo hou, a hana mana hou ma ko lesu inoa. Nolaila, "hea mai la lakou ia laua, papa mai 13. mai olelo iki aku, aole hoi e ao aku ma ka inoa o lesu."

            Pehea laua ? Owai ko laua Haku e hoolohe ai ? No ka mea, ua kauoha mai o lesu Kristo, ke Alii o na'lii ia laua e hele aku, a e hai aku i ka Euanelio i na kanaka a pau.

            Nolaila, pane mai laua penei ; "E noonoo pono oukou, e pono anei imua o ke Akua ke hoolohe aku ia oukou, aole i ke Akua ? No ka mea, aole hiki ia maua ke olelo ole aku i na mea a maua i ike ai. a i lohe ai."

Halelu XV.

He Halelu pokole keia a maikai.

He Halelu na Davida.

Hookahi mea wale iho no i wahewaheia ma keia Halelu maikai a pokole--"O ke ano o ke kanaka haipule io." O ke ano o ka poe i makaukau e komo aku iloko o ka lani, a e noho pu me ke Akua ma kona wahi hemolele.

            I Ma ka pauku akahi--Ua ninauia mai penei--"Owai ka mea e noho iloko o kou hale lewa? Owai hoi ka mea e noho ma kou mauna hoano ?"

            II Mai ka pauku elua a hiki i ka lima, ua ikeia ka haima.

            (1) O ka mea i hele ma ka pololei, a i hana ma ka pono, a i olelo hoi ma ka oiaio. Aole i hele kekee, a i hana pawwaewa, a i olelo wahahee (Pauku 2).

            (2) O ke kanaka i hana ino ole aku i kona hoalauna (Pauku 3).

            (a) Aole imi hala iaia.

            (e) Aole i hoolaha ae i na mea wahahee nona.

            (i) Aole hoi i lawe wale i ka waiwai o kona hoapili.

            (3) O ke kanaka nona ka hoahewa ana i na hana kupono ole o ka poe kolohe, a i hoapono i ka poe makau i ke Akua (Pauku 4).

            (4) O ke kanaka i imi ole i kona pomaikai iho wale no, aka, i imi hoi i ka pomaikai o hai (Pauku 5).

            (a) Aole i lawe i ka uku hoopanee kaumaha a hoopilikia i kona makamaku, a i kona enemi paha.

            (e) Aole hoi i lawe i ke kipe.

            O na ano ia e pili ana i ka poe i makaukau e noho ma ka Mauna Ziona Hoano ; ma ka hale i hoomakaukauia e ka makaukau e noho ma ka Mauna Ziona Hoano ; ma ka hale i hoomakaukauia e ka Makua no ka poe hooilina pu me Kristo. Ke pili mai nei anei, a na hoa aloha, keia mau ano ia kakou? Ina pela, ua palekana kakou. a i ole, mahea la ko kakou wahi ? Mahea la hoi ? E nana i ka Halelu 19:12. Auwe! Pilikia ea!! "E huli kakou i ke ano o ko kakou mau aoao, e hoao hoi, a e hoi hou aku ia Iehova.

            E hapai kakou i ko kakou mau naau, a me na lima, i ke Akua iloko o ka lani."

HAAWINA KULA SABATI.

1872: HAPAHA MUA--Iesu ma ka Lani.

HELU V. FEBERUARI 4.

I KA EKALASIA O EPESO.

Pauku Baibala. Hoikeana 2: 1-7.

            1. E palapala aku oe i ka anela o ka ekalesia ma Epeso ; Ke i mai nei ka mea nana e paa ana na hoku ehiku ma kona lima akau, a e hele ana hoi mawaena o na ipu kukui gula ehiku, penei :

            2. Ua ike no au i kau hana ana, a me kou luhi, a me kou ahonui, a me ka hiki ole ia oe ke hoomanawanui i ka poe hewa ; a ua hoao oe i ka poe i hai mai ia lakou iho he poe lunaolelu, aole, a ua ike oe ia lakou, he poe wahahee.

            3. He ahonui kou, a ua hoomanawanui no hoi oe ma ko'u inoa, aole i paupauaho.

            4. He mea no nae ka'u ia oe, no ka mea, ua haalele oe i kou aloha i kinohi.

            5. Nolaila, e hoomanao oe i kou wahi i haule ai, a e mihi hoi, a e hana hoi i ka mea au i hana'i mamua ; a i ole, ea, e hele koke aku au i ou la, a e lawe aku i kou ipukukui, mai kona wahi aku, ke mihi ole ole.

            6. O kau hoi keia, ua hoowahawaha oe i ka hana ana a ka poe Nikolaite, o ka ma a'u i hoowahawaha aku ai.

            7. O ka mea pepeiao la, e hoolohe ia i ka mea a ka Uhane e olelo nei i na ekalasia ; O ka mea lanakila, e haawi no wau ia ia, e ai i ko ka laau o ke ola, ka mea maloko o ka Paredasiso o ko'u Akua.

            Pauku Alakai.--He mea no nae ka'u ia oe, no ka mea, ua haalele oe i kou aloha mua.

            Kumu noonoo.--Ka mihi kupono i ka mea iaia ka inoa hoahanau.

            Ninau ano nui.--Ke mau nei anei ko kakou aloha mua i ka Haku Lesu ?

            Manao Wehewehe.--E hoomanao na hau mana i ka moolelo o ka hai mua ia o ka euanelio ma Epeso. Oihana, mokuna--19. He kulanakauhale nui o Epeso i ka wa mamua. O ka laukini nui o kekahi akua kahiko, oia o Diana aia malaila. I keia manawa aohe kulanakauhale, he mau hale uuku wale no, a me na pohaku o na luakini kahiko e waiho wale ana io a ianei ?

            E palapala aku i ka anela o ka ekalesia. oia hoi i mana hooponopono o na ekalesia, malia paha he kahu, he bihopa paha, he luna paha, O na kauoha nae, a lesu i hai aku ma keia mau puka, no ka ekalesia ho'ookua. Ua kauohaia lakou e hoomanao i ko Iesu noho mau ana iwaena o na ipukuikai. @oa hoi iwaena o na ekalesia. Nana Mat.5: 14.

            Ua mahalo ka Haku, i ko lakou ahonui, i ka lakou hana ikaika, i ko lakou kue i ka poe hewa iwaena o lakou. Ua aloha no ia i kana poe haumana ma Epeso iloko o keia mau mea.

            Hookahi nae mea i koe, oia ka mau ole o ka ikaika o ka lakou aloha ia ia. Me he la ua wela loa i ka manawa o kinohi. a ua emi a ua ane pio Nolaila ua kauohaia e hoi hoa i na hana mua, o pio auanei ko lakou kuku. Me he la ua hoi ole lakou no ka mea ua ane pio no ia ekalesia ma ia hope aku. No kakou no keia kauoha, a me ka olelo no hoi no ka mea e lanakila ana.

            Ninau. E palapala mua aku o loane ia wai ? Ehia ekalesia ana i kauohaia ai e palapala alki ia lakou ? Nawai keia kauoha ? O na manao ma keia palapala, o ka wai mau manao ? Heaha na ipukukui? E noho mau ana o lesu mawaena owai ? Pane--O kona mau ekalesia ? Ua kauohaia anei o Petero, e hooponopono i na ekalesia a pau o ia manawa ? Ua kauohaia anei na ekalesia e hoolohe i kekahi hooilina ona ?

            2. Heaha ka lesu mea i ike ai ma ka ekalesia o Epeso ?  Ua hoomanawanui ole la kou ia wai ?

            3. Ua ahonui lakou no ke ala ? Ua mahaloia anei keia ?

            4. Heaha ka mea a lesu i mahalo ole ai ? Ua haalele lakou i ke aha ?

            5. Ua kauohaia kela ekalesia e aha ? A o hana i ke aha ? Ina aole lakou e mihi. alaila, e aha o lesu me ko lakou ipukukui ?

            6. Ua hoowahawaha lakou i ka hana a wai ? Ua mahaloia anei keia ?

            7. E hoolohe ka mea pepaiao i ke aha ? Heaha ka mea e haawiia i ka mea lanakila ? Ia kakou anei keia olelao ? E hoomanao na hoah anau i ke aha ? I ko lakou aloha mua.

            No NA POKII. Ka moolele o ke kuai o Aberahama i ana kahi e waiho ai ke kupapau o Sara kana wahine : Ke kuai ana aku o Esau ia Iakobo i ka pono hanau mua.

KA NUPEPA KUOKOA ,

HOOPUKA MAU IA MA HONOLULU

kela Poaono keia Poaono.

$2.00

No na mahina he Umikumamalua !

$ 1.00 no na mahina eono,

ME KA HOOKAA MUA MAI.

Na OLELO HOOLAHA--Aole I oi mamua o 10 lauiua ho ka houka hookahi ana. $1.00 ; alua komo ana, he $1.50 ; hookahi malama, $2.00. Kuku mua ia             mai ke dala o na olelo hoolaha a pau e hoonalu ana mai e pai.

KANIKAU--he A kenela no ka lalani hookahi--penei : he 25 lalani, $1.00 ; 50 lalani, $2.00 ; a pela Aku.

KA UKU NO NA OLELO ILOOLAHA--ka uku pepa, a me ka uko o ke Kauikau, e haawiia no ma ka lima o na Luua o ke Kuokoa, a i oleia, e hoouna mai la             Pukue.

            KA UKU PEPA A PAU E HOOKAA MUA MAI NO--aole e kania ka inoa o kekahi haole a kauka maoli paha, ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole   e hookua e mai mamua. K pono ke hiipoiia keia mau rula, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.

AIA KE KEENA O KA NUPEPA KUOKOA--ma ke keana i noho mua la iho nei e J. W. Aukina, maluaa ae o ka Ilale Lela. O na hora hana, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi.

H. M. WINI. Luua Hoopuka

"KA NUPEPA KUOKOA."

Ia publiahed In Honolulu

EVERY SATURDAY.

$2.00 per annum, or $1.00 per six months, in advance.

ADVERTISEMENTS not exceeding 10 line, inserted once for $1.00 twice or $1.50 ; and $2.00 for one month ; all adverhauments must be paid for in                 advance.

KANIKAUS will be charged 1.00 per page, or 4 cts. a line.

PATHENTH FOR ADVERTISEMENTS, Subscriptions or Kanikaua. may be paid to any of the Agents of the Kuokoa, or may ae enlaced in a letter to the Publisher.

ALL SUBSRIPTIONS must be PREPAID. No names, either of foreigners or natives. will be inserted on the subscript a list. until paid for. this rule must be          strictly adhered to on account of the low subscription price.

THE OFFICE OF THE KUOKA over the Post Office. Office hours from 9 A. M. to 4 P M.

H. M. WHITNEY. Publisher.

            Bound Volumes of the KUOKOA, for sale at the office over the Bookstore--$3.50 each.

            Persons having complete seta of the above, can have hem hound by paying $2.00 each.

NA BUKE

HOOLAHALA E KA PAPA HAWAII.

Baihala Hemolele Nui ill gull nani e na kuhikuhi ma na aoao…………………… $12 00

"           "           Nui ill eleele kaekae wal gula….5 00

"           "           uuku iki iho, "  "           ….8 00

"           "           Pananaiki iho ili eleele………4 00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi…… 3 00

"           "           eleele kaekae wai gula……….. 1 00

"           "           "                       ………. 75

Kauoha Hou Hapa Haole…………………. 75

Lira Hawaii 1848 me ke kanawai…………. 25

            "           " 1855 ……………………….. 25

Moolelo Ekalesia ……………………….. 50

Halao ili lahilahi………………………… 10

Hele Malihini ana………………………… 25

No ko ke Akua ano…………………….. 25

Lira Kamalil……………………………… 26

Hoike Palapala Hemolele…………………….25

Moolelo o Heneri Opukahala……………….. 25

Hoike Akua………………………………… 25

Wehewehehala…………………………….. 25

Ninau Hoike ili manoanoa…………………….. 25

"           "           " lahilahi……………………….. 10

Kumumuna Kula Sabati………………………… 10

Huke Lawe Liana………………………………. 10

He buke no ka Pope…………………………… 10

Ua Kula Sabati Helu 3………………………25

"           "           " " 4……………………..05

"           "           " " 5………………………… 25

Buke Euanello a Inoane……………………………. 10

Himeni…………… …………………………….50

Himeni ili nani……………………………………… 1 00

Na kauoha Hou Pakeke

Ili Gula nani…………………………………… 1 75

Ili eleele kaekae wai gula……………………………50

Ili ekele kaekae wai gula………………………………….. 20

Ili eleele…………………………………………………. 20

Ka Have Hoonani (Bake Mele) …………………………. 25

Eia na buke haawi wale.

Palapala Llilil-- .

            Helu 4-- Makemake anei oe i ke ola ?

            Helu 6--R hele i o Kristo la.

            Helu 7-- Ka hoi ana mai o ke Keiki Chauha.

            Helu 11--No ka hookihi wahahee i ke Akua.

            Helu 16--Ka Kehia ana o ka Ahaaina a ka illaku a ua ka

            Bapetiso ana.

            Helu 17-- Mai hanaino i na holoholona.

            Helu 18--No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka

Awa.

Ka Davida Maio Kumumanao.

Ka moolelo o Bailmea Puaaiki

J. P. POKUE

            Kakauolelo o ka Papa Hooko a ka Ahahui Kuanelio o ku Hawaii Pae Aina.