Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 28, 13 July 1872 — Page 1

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Pomaika?i Akahi
This work is dedicated to:  Kamehameha Schools Maui

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

BUKE XI.      HELU 28.       HONOLULU. IULAI 13, 1872               NA HELU A PAU 554.

Ka Nupepa Kuokoa

HE MOOLELO KAAO

NO

ROBIANA LO

KA HIWAHIWA O KE KOA,

HELU ALUA O KA IKAIKA

I unuhiia mai loko mai o ka Buke Arabie mai ka olelo Beritania a ka olelo Hawaii

MAHELE II

HELU 30

Hoomaka ihola oia e heluhelu penei: O ke kumu keia o ke pahi wakawaka, eia no iloko ka pahi holookoa, na ka hoa I hanau pu ia e wiliwili ae , alaila, e hoea mai no kēia pahi ; aole no he hookalakupua o keia ao e lanakila @@@una o keia pahi. O ke waiho ana Iloko he poai poepoe no ia, a ina e hemo i waho, he eiwa kapuai ka loa, he elua inika ka laula, a lahilahi hoi e like me ka @@@@@. O ka hana a keia mau ki, o  ka @ e keia pahi, e like me ka makemake o ka mea I hanau pu ia me ia.

A Ike o Walena I keia mea, hoomaopopo iho la ia me ka olioli, a waiho aku @ I loko o kona pahu waiho kapa.

E ka mea heluhelu, e waiho iki kakou a Walena a me ka pahu o ka pahi wakawaka, a e hoi hou a e kakou I o Robiena Lo ma la i Pelekane.

Mahope iho o ka hoi ana o Ekemila ma I Farani a me Walene hoi I Arabia , @ kaniuhu wale no o Robiana Lo, a on ka hiki ole iaia ke hoomanawanui iho, ake hoonalonalo hoi I na uluku ana a ko na manao, huli ae la oia a hele aku la, a hiki malalo o kekahi kumu lau nui, holoholo ae la oia malalo o kona malu a o ke koloho mai o ka makani huihui nahenahe o ka wa kakahiaka, holo pu mai la me ke ala o na pua a Puakinamu e haku ali’i I mea hoonani a moe wale iho, ia wa no, I hulu ae ai o Robiane Lo a nana ae la iluna, a pane wale ae la no, O oe hoi e nei kululaau nui e ku nei a, a ina I ke aupuni dala, e hoolili no au ia or I wahi hooluana no ka poe hanohano o ia aupuni, aka, o ko ku ana iho nei no hoi a kuu aina  I hoowahawaha ai, nolaila, ua hoowahawaha pu no hoi au me kou mala, a pela no hoi ia oe e nei makani e koloho mai nei, ua luhi makehewa oe I ka lawe ana mai ke ala o na pua, no ka mea, he aina keia na’u I hoowahawaha ai, a pela no wau e hoowahawaha ai ia oe; a ina o keia hana ana au a I ke aupuni dala, e ho’ohamama no au I na ouka a pau o ka Halealii, I wahi nou e komo pu mai ai ma keia ala, alaila, make pono la kou luhi ana.

Hoko nae o keia wa a Robiana Lo e kamailio ana, ua lohe mai la no o Puakinamo, me kona manao nae he kokoolua, aka, I kona hele ana mai a komo mai la iloko o ka malu o ua laau nei, a I nana mai ka hana, he neo wale no, a o robiana Lo hookahi no ke holoholo ana, akaha poina nae oia no ka ia la hooho ana mai. Auwe! O oe wale no ka ia e kamailio nei, kuhi mai nei au la he kokoolua kou, eia ka o oe wale no! Heaha ke ano o keia hana au?

Huli hope ae la o Robiana Lo, a ike akula ia Puakinamu, noho iho la oia ilalo, a kahea aku la, Mai, hele mai kāu a maanei e noho ai, a hoi aku.

Hele mai la o Puakinamu, me ka mau no nae o kona hoomanao ana no ka mea a kana kane I hana ai, nolaila, hoao hou oia e ninau aku, aka, maka ninau ana hoolalau wale ae la no ka Robiana Lo kamailio ana ma na olelo e, aole nae he haisa o ia ninau.

I loko nae o ia wa, pane aku o Robiana Lo, He mau la ko ʻu imi ana I pono no kāua, aole n ae au I hoopuka aku ia oe aka, i keia manawa, he mea pono ia kaua ke kuka, no ka noho ianei a no ka pono ia kaua ke hele a noho i ke aupuni dala. P ane ae o Puakinamu, Heaha ke kumu o kou manao ana pela, me ke kuka mua ole me na makua o kāua?

Pane aku o Robiana Lo, Pela no ko ʻ u mana ʻ o, aka, makemake nae au e kuka mua kaua, no ka mea, o oe no ka ʻu mea kanalua, a ina e ae oe, aohe a lāua hana. I mai I P uakinamu, A ʻ ohe no o’u mea e konalua ai, ina he manao ko ke’Lii pela, e ku no au a hele mamuli o kou makemake, no ka mea, ma kou wahi e hele ai, a malaila pu no kaua, a o ka make wale no ko kaua mea nana o hookaawale ae.

A ike o Robiana Lo, ua holo maikai ka manao paa no ka hoi ana I ke aupuni dala a me ka haalele ana iho ia Pelekane.

I ka lohe ana o Ane, ku ne la oia a holo aku la me ka uwe haaloulou, a o Kiai Uilama hoi, hoopuka ae la oia i kona manao paa, Aole au e ae e hookuu aku ia oe e hele, mamua ae o kou hoi ana aku i ka aoao mau o ka honua, no ka mea, o kou mau la i hala, ua loihi ia, aka, o na la mamua ae e hiki mai ana, ke kiei koke mai nei no ia, o wai la auanei ka mea nana e malama i ke aupuni  a me ka lahui, no ka mea, ke lapa nei hoi oe I ka hele, a nawai la auanei e kanu i keia mau iwi.

A ike o Robiana Lo no ko Kini Uila ma manao paa, nonoi hou aku la oia, e ae mai, e eheia kekahi ahaolelo ku i ka wa, e kuka pu no ka pono a me ka pono ole o ko lā ua hoi ana i ke aupuni dala. Ua ae mai ka Moi, a ua kahea ia hoi ka Ahaolelo.

Ma ka la a me ka hora i olelo ia, ua akoakoa mai na’lii a me na hoa hanohano o ka ahaolelo.

Ia Robiana Lo e hoike ana i kona manao, ia wa no, ku mai la ke Kuhina Kalaiaina, a imai. Aohe pono ia olua ke haalele mai ia makou, no ka mea, aole i ikeia aku na pilikia e hiki mai ana ma keia hope aku, a nawai la e hoopakele ia makou? Pane mai o Robiana Lo, Aole no e hiki ia ʻ u ke hoopakele ae ia kakou, ina he pilikia e hiki mai ana, a ua ike no oukou, no laila, he mea makehewa ia maua ke noho. I na he pilikia e loaa ana ia oukou, aia no ka lua o ka Liona I Farani, a nana no e hoopakele ia oukou. No laila, e hookuu mai oukou ia maua, e hoi a noho alii maluna o ke aupuni dala, oiai aole he alii maluna o ia lahui holookoa.

Ma ke kuka hou ana o ka Hale, ua holohol ka hapanui, e hookuu aku i ke Keiki Alii a me kana wahine, aka, kue ia mai e ka hapa uuku, me ke kokou ia e ke Kuhina Kalaiaina.

A hala he mau la ma ia hope iho, o ka hoomakaukau iho la no ia no ka hele a noho i ke aupuni dala.

A hiki mai la i ko lāua la e haalele iho ai ia Pelenane, haawi ae la lāua i ko lāua aloha hope i ka Moi, I na’Lii a me na makaainana, a kau iho la maluna o ka noho lele, a lele aku la, he manu ka hoa olelo, o ke Aupuni Dala ka palena.

E ka mea heluhelu, mai manao oe, ua hiki koke aku lāua nei i ke aupuni dala, aole, ua lelo mua laua i Arabia, a ma na hora o ke aumoe, kipa aku la i o Walena la, a hoala ana i k a hiamoe loa o kameaino.

I ko Walena ala ana ae, e ok@ ana keia mau mea, aka, ninau mai la nae oia me ke ano puiwa, O wai keia mau mea?

O maua no, wahi a Robiana Lo, me ka ninau aku, auhea hoi ke keiki a kaua? Mai o Walena, Aohe a kaua keiki i keia manawa, ua kiiia mai e kou kaikuahine, a ua lawa ia i @ e hānai ai.

Ia lohe ana o Robiana Lo, ko koke aku la oia ia aWalen, I ka @ aku, ae mai or e lele kakou i keia poi laila e @ ike hoi maua i ko keiki, mamua ae o ko pu maua hoi ana aku i ke aupuni dala, a ma laila no hoi oe e hoi mai ai. Ae aku la no o Walena.

Ninau hou mai o Robiana Lo, Auhea la hoi ke kumu o ka pali wakawaka? I aku o Walena, Ei ae no. Kina aku  la a laweia mai la.

A ma ka Robiana Lo ike ana, he mea haohao no ia no kona manao, oiai aole i lik e iki me kana me I ike ai mamua. A no kona manao, ua hoopunipuni ia oia e Walena, no laila, ninau hou aku la oia, Oua pahi wakawaka nei no nei kēia Puukinamu i hanau ai? Ae mai la no o Walena.

I hou aku o Robiana Lo. Kupanaha! Haohao loa wau! Aole no hoi me ia ka ʻ u ike ana mamua!! Ke manao nei nae au, e hoopahaohao ana paha oe ia maua?

Pane mai o Walenam Aole au i hoopaaia e ka wahine Anedera iloko o kana lua po, no kuu hoopunipuni a me kekahi hewa e ne i hanaia, loaa ae ai au ia oe, a lilo ai @ i hoa’loha maikai @, a ke waiho nei he hoohiki paa ma waena o kaua, a o ka make wale no ka mea nana e hookuawale ia kaua. Aka, ano, he mea hou loa kuu lohe ana i keia hua ʻ olelo au, a me he mea la, o na la loihi i noho alohaia e kaua, ua kokoke loa ia imua o ʻ u I keia wa, a ka hookokono mai nei I @ mau lehelehe, e puana aku i ke kaupale mawaena o kaua, a o na ino a pau ma waena o kaua no kēlā hoohiki, e ili aku no ia maluna ou, a o ka pahi wakawaka a me ke keiki, e ili iho no ia maluna oʻ u, nolaila, o ko olua wa pono no keia e hoi ai,ina he manao ko olua pela.

Mihi iho la o Robiana Lo, aohe no hoi he hua ʻōlelo e hiki ai iaia ke pane aku, no ka mea, ua hikiiia i na aweawe kaumaha o kana mau huaʻōlelo, aka, kunou ae la oia ia Puakinamu, a kuhikuhi ae la me kona manamana lima, e neenee oe  i mua o Walen, e noi aku i kona lokomaika ʻ i, e hooili iho I ka hewa a pau o ia mau olelo a pau maluna iho on, (Puakinamu) ka mea nana i hanau mai, a maona la no hoi i ulu mai ai I keia mau manao I kuko mua ole ia a I moeuhane ole ia mamua a e hala ole hoi na kane.

Ma keia hana ana a puakinamu, ua lilo ia i mea oluolu i ko Walen manao, nolaila, ua hoihoi hou oia i kana olelo paa, oiai he mea kaumaha ia ke hooili iho maluna o na maka palupalu a ma na waimaka kipalahea i na papalina, a kala mai la no kona mea i olelo ai, a pela nohoi o Robiana Lo I kana.

Mahope iho o ia wa, wehehewe mai la o Walen i na ano a pau on ua pahi nei, a makahehi loa iho la o Robiana Lo. A no kona ano make no hoi, nonoi ae la oia, i ka I ana ihom E aho na ʻ u e malama i ka pahi a ke keiki a kaua, a hookomo ae iloko o ka eke talena, kahi e waiho loihi ai me ka maluhi, oiai aohe hookala kupua i koe e hiki mai imia o ʻ u i keia wa nolaila, mai kanalua oe i ka haawi ana mai na ʻ u e malama, a hiki i ka wa o ke keiki e ninau ai, alaila nau no hoi ia e kuhikuhi ae, a loaa maua i ke aupuni dala.

Pane aku o Walen, O ka eke talena au e manao nei he mea ole ia, no ka mea hoi, ua ike no au, aole oe I kupono ma ka malama ana I ua eke la a me na mea apau. A ina e ae aku I koi, e kapa ia mai ana au he kanaka naaupo, no ka mea, aole e lielie, a e lilo ana ka eke talena a e papeu ana kakou i ka make, no ka mea, aole I pau ka Minamina o Diabolo i na mo ʻ opuna a me ua eke talena nei. A ina e naaupo aka au e hookomo i keia pahi iloko o na eke, aohe no he mea nana e hoopakela ia kakou nolaila, e waiho no ka pahi me ia, a hiki mai i ka wa kupono o ka mea nana keia pahi, a nana no e hana e like me kona makemake.

Mahope iho la no ka lele i laila, a lele aku la. A ma na hora poniponi o ka @ hiki ana lākou i @, a ho @ Mele Duke ma, a ala pu mai la no ma ua keiki nei.

Ia Robiana Lo e milimili ana i ke keiki, kilohi iho la oia i na hiohiona o ke keiki, aohe wahi ouli iki o na makua iluna o ua keiki nei, no ka mea, ua oi pakela ae ia ma ka nani. Malaila no lakou kahi iluana ai a hiki wale i ke ahiahi.

Ma ka po ana iho, nonoi ae la o Robiana Lo ia Walena, E hoihoi aku mua ia oe e noho aku, alaila, lele ae maua i Farani, e ike ai ia Ekemila ma.

Haole mai la nae o Walena me ka i mai, Aole, e noho iki ae hoi au me lakou nei a ma ka moku au e hoi aku ai.

Ma ia po no i haalele iho ai o Puakinamu ma ia @, a lele aku la a hiki i Farani, a launa oluolu maikai me Ekemila  me, a luana iho la no kekahi mai hora.

Mahope iho o ka pau ana o ka lakou luana ana, a hookuuia ae la ko lakou hui aloha ana, lele aku la laua, a ma kea wehe ana ae o ka pa@ o ke ao, ua ike ia aku hoi ka ili o kanaka, hiki ana laua nei i ke aupuni dala, ma ka hale ahi o Eki Peki ma, e hoomau ana no na koa ma ke kiai ana.

I na koa kiai nae i ike mai ai i ka eu nana i hahau ko lakou mau alii iloko o ka eke lalena, olelo aku la  kekahi i kekahi, E wehe kakou i ka puka,a wehe ia ae la.

Ia wa koke no, ku like mai la na koa a pau, a haawi mai la i ko lakou aloha ia laua nei, a pela aku no hoi laua nei ia lakou la.

Komo aku la o Robiana Lo ma iloko o ka hale alii, a ninau aku la i na kiai hale, Auhea na’lii i koe a ke aupuni? Pane mai na kiai, Aohe alii i koe, o na kuhina wale no ia e @ mai nei i ka waiwai o ke aupuni.

A mamuli o ka olelo kauoha alii, ua hiki mai la na Kuhina a pau o ke aupuni, a kuka pu iho la lakoua no ke alii ole ma ka noho alii.

I loko nae o ia manawa, i hahai aku ai  o Robiana Lo, no ka make ana o Eki Peki ma iaia maluna o ka amana ma Pelekane, a owai la auanei ka mea kupono a oukou e manao ai e noho ma ka noho alii o ke aupuni.

Pane mai kekahi o na Kuhina,I na he oiaio, ua make o Eki Peki ma ia oe ma ka amana, alaila, o oe no ke noho ma ka noho  alii o ke aupuni, a malalo aku no hoi makou o kou malu. Pane aku la o Robiana Lo, Pele no ko ʻ u manao i hele mai nei, nolaila, e hoolahaia aku ka lohe  ma na palena a pau o keia aupuni.

            (Aole i pau)

KA MOOLELO

O

KAAHAOLELO 1872

La hana 44-Iune22

Hoomakaia oe hana e like me ka mau. Hoolaha mai o Mr. Alapaki e lawe mai ana wau he Bila Kanawai e hoololi ana i ke Kanawai i aponoia i ka la 23 o Vov, 1884, he Bila e hoololi ana i ka pauku 146 o ke Kanawai Kiwila.

Heluhelu mai o MR. Kahananui he olelo hooholo, E kauoha ana i ke Komite no ka malama ola e hui aku me ka papa ola, a e noonoo pu i kekahi mau Rula e hoemi ai i ka laha ana o keia mai puupuu liilii e laha eni a e noonooo pu i na moku holo pili aina Hoopanee loa ia.

Heluhelu mai o Mr. Kipi he olelo Hooholo E hoololi ana i ka manawa hoomaha o ke awakea i hapalua hora a na Hooholoia.

HHoolaha mai o Mr. Kaukaha e lawe mai ana wau he Bila Kanawai e hoopau loa ana i pauka 7 o ka mokuna 13 o ke Kanawai @.

Heluhelu mai o Mr. Naihe he olelo Hooholo, E unuhi koke I na palapala hoopii mai pake mai o Molokai, ma kekahi mau pepe e ae, a e puhi aku i na pepa mai Molokai mai i ke ahi @ loa ia.

Heluhelu mai o Mr. Kapuniaia i kana Bila Kanawai e hoopau ana i ke kanawai e pili ana no ke oku mare, i aponoia i ka 1870.

Noi mai o Mr. Keo Kaaka e hoopanee loa Hooholoia@

Hapai ia na hana o ka Ea. Oia ka Bila Haawina imua o ke Komite o ka hale, noho o Mr. Abolo ma ka noho.

Halemai Hepela $25,000 Hoopii mai o Mr. Hikikoke i $30,000.

Na kahuna lapanu a me na kahu mai kaahele I $12,000.

Hoololi mai o Mr. Kaukaha i $10000 no keia haawina.

Kamailio mai o Mr. Maina ma ka Bila Haawina. Mahope iho o ka hoopaapaaa loihi ana, ua hooholoia.

No ka Halemai Pupule $14,000.

Hoololi mai o Mr. Martia i $10,000 no keia haawina, a olelo mai, ua uuku ka lilo ia lakou, oiai he ikaika no lakou i kahiai, a he mau loi ai no ka lakou e ulu la.

Kamailio mai o Mr. Kalakaua ma ka bila haawina. Lilo ka hale i ka hoopaapaa. Hoomaha ka hale i ka hora 12.

Mahope iho o ka hala ana o ka hapalua hora, hālāwai hou ka hale, noho Mr. Aholo ma ka noho.

Hoololi mai o Mr. Nawahi I $13,000 no keia haawina, a hoihoi hou aku no.

Kamailio hou mai o Mr. Mikalemi ma kana. Mahope iho o ka ninauia ana, ua hooholohoia ka Bila Haawina.

Hale mai Moi Wahine $8,000

Noi mai o Mr. Bihopa, E hoomahuahua i keia haawina i $16,000, oiai o kahi no keia e malamaia ai ke ola o ka lahui, a pela aku. Mahope iho o ka ninau ia ana, ua hooholoia I $16,000.

Kuai Buke no ka Waihona o ke Aupuni i $1,000

Kamailio mai o Mr. Kale Kauka, Buke aha la keia i hoakakaia ma keia haawina?

Kamailio mai o Mr. Alabati, Eia ke waiho nei kekahi waihona buke, a ua lohe au, ua kuai aku ke Kuhina Kalaiaina i na buke a kekahi haeole I hoiliili ai, e pili ana no na mo ʻ olelo o Hawaii nei.

Kamailio loihi mai Ke’Lii Lunalilo.

Noi mai o Mr. Kaai, E hoopanee ke Komite a noho hou i kekahi manawa hooholoia.

Mahope iho o ka hoopaapaa ana, hoihoiia aku la ke’lii i waho.

Noi mai o Mr. Kaai, e hapai hou i ka noonoo ana i ka bila haawina i mua o ke Komile o ka hale. Noho o Mr. Aholo ma ka noho.

Kuai Buke no ka waihona buke aupuni i $1,000, Hooholoia Ana aina ana, he $12,000.

Hoololi mai o Mr. Hikikoki i $13,500 Hooholoia

Hale Pai Aupuni $12,000.

Noi mai o Mr. mikalemi, E hoopanee iki i ka noonoo ana i keia haawina a loaa mai ka hoike poloplei no na loaa a me na lilo no kēlā ha le pai.

Nianu mai ke Kuhina Waiwai, Komite anei kekahi i kohoia e noi aku no keia mea a kamailio mai ma ka bila haawina.

Noi mai o Mr. Mikalemi, E koho ke Komite o ka hale, i kekahi Komite Wae no keia mea.

Hoololi mai o Mr. Kaukaha, E noi aku ke Komite o ka hale i ka okoa, e koho i Komite Wae. Hooleia.

Noi mai o Mr.Kupakee, E hoemi iho i keia haawina i $10,000, a kamailio mai hoi, Elua nupepa ma keia kulanakauhale, a ke manao nei au, na ka nupepa Kuokoa no e malama nei i kona mau paahana, aka, aole pela keia nupepa, ke haawi nei ke aupuni i ka paa dala no keia nupepa. Mai maikai loa paha, i na e hooholaia iho nei ka makou i manao ai, oia ke koho ana i Komite Wae, no ka ninau ana i ka loaa o keia nupepa; a ina paha aohe loaa no keia nupepa, alaila, ua pono no ka hoopau loa i keia haawina, aka, aole loaa no keia nupepa, alaila, ua pono no ka hoopau loa i keia haawina, aka aole nae I ko, nolaila, ke hoemi nei au keia haawina i $10,000.

Kamailio mai o Mr. Keo Kaaka, ma ka hooikaika ole i ka ohi ana i na dala o keia nupepa, a ke hoemi nei au i $6,000.

Kamailio mai ke Kuhina Hailaki, O ke kumu o ko lakou ae ole ana, e koho Komite Wae, no ka loihi o ka noho ana mai o na hoa o keia hale.

Kamailio mai o Mr. Alapaki, no kona haohao i na  loaa o keia nupepa.

Kamailio mai o Mr. Kaukaha, Aole au e hoopau ana i keia haawina, aole no hoi e hoopau ana iu keia haawina, aole no hoi au e hoapono aku ana i na luna o keia nupepa.

Kamailio mai o Mr. Kaukaha, Aole au e hoopau ana i keia haawina, aole no hoi au e hopono aku ana i na luna o keia nupepa, no ka mea, e like me ka Oihana Hoonaauao, aole o ka hemahema o na luna o ia oihana, ka mea e hoopau ai i ka Oihana hoonauuao, Aka hoi, ua olelo mai nei nae ka luna o kona hema, no ka nupepa kuokoa no e malama nei iaia iho, a he nupepa waiwai nui no hoi no ka lehulehu a pela aku.

Hoike mai ke kuhina kalaiaina o ka loaa o ka Papa Pai Aupuni no na makahiki elua I hala, he $541, no na nupepa 2,500. Kamailio mai o Mr. Kaukaha, no ka hemahema o ka luna nana e malama nei ma keia oihana, nolaila, o ko’u manao e hoomau aku no i ka Bila Haawina.

Kamailio mai o Mr. Mikelemi ma ka hoopau i keia haawina.

Kamailio mai ke Kuhina Waiwai ma ka aoao, e hoomahuahua aku i ka Haawina, a olelo mai aole hiki ke hoopuka ia na nupepa elua ma keia aupuni, me ke kokua olelo o kekahi nupepa o ke aupuni, a pela aku.

Kamailio mai o Hon. Kalakaua, o ke kumu i make ai o keia nupepa, ua kinai nuha keia nupepa, ua kinai @ keia nupepa e na Misionari, no ko lakou makau o laha aku ka pono I waena o na kanaka,no ka mea, ua kukala aku na kahuna pule ma na awai, aole make lawe i keia nupepa, a olelo mai, he nupepa kue keia ike aupuni.

Kamailio mai o Mr. Poli ma ka hoemi $6,000 a olelo mai, aole wahi loaa iki o ke aupuni no keia Papa Pai, ua olelo mai ka Luna Hooponopono o kek ahi Papa pai e ae, o ke old oia papa, ke lawe ia na lilo, he $5,184. O keia ike no o kakou aohe wahi keneta hookahi no keia papa Pai, e haawi wale aku no anei kakou I ke dala. Ma keia wa (e u-u-u mau ana ka lima o Hana i kēlā minute keia minute me ke noi a na i ka Luna Hoomalu, e hoopololei i ka lima o Honolulu, i ka mua o ke komite, aohe mea nana i kokua mai, no laila, ua hai pu kona kileo, aohe pane leo a pau ka u-u-u, a noho pu iho la ma kona noho) Mahope iho o ka pau ana o ke kamailio ana a Mr. Poli.

Kamailio mai o Mr. Kaai ma ka aoao e hoino ana i ka Nupepa Kuokoa a olelo mai  ina e make ana ka ka Nupepa Ke Au Okoa alaila, e oi aku ana ka mana o ka Nupepa Kuokoa, maluna o keia Aupuni, a no ka Nupepa no e paipai i na kanaka i kahi manawa e kipi, a pela aku.

Kamailio mai o Mr. Kahananui ma ka aoao hoino i ka Nupepa Kuokoa, me ka leo u-u-u a kua haunele ka hale, a noi mai e hoomau i ka Bila Haawina.

Kamailio mai o MR. Hanaike ma aoaoa ko ka Nupepa Kuokoa, a kokua i ka Haawina Kamailio mai o Nawahi ma ka aoao o ko ana i ka Ha’awina, a olelo mai ka noi o ke poho, oiai o ka nui o na lilo wahi a ke Kahi na Waiwai i olelo mai nei 38,000 a oi aku Kamailio mai o Mr. Martin ma ke Bila Haawina, mahop iho o ka hoopaa loihi ana ua hooholo ia ka $12,000 me ke kakau ana na aw me hoole’  he 27 ma ka ae 14 ma ka hoole, nolaila ua hooholoia he $12,000 no ka Hale Pai o ke aupaai.

No ke ola o na Paahao $9,000.

Hoololi mai o Mr. Mikalemia $7,000 me keia Haawina.

Kamailio mai o Mr. @ no ke aka ka ole o ka mea, mua kela ai e haawi aku i na Paahao ke makemake nei au e hai ia nei. Pane mai o Mr. Mikelemi, na ka Moi no i haawi aku i kela ai, a ua ike ao na kanaka.