Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 43, 26 October 1872 — kumumanao. [ARTICLE]

kumumanao.

| He hoopunipuni ka oaau kanaka mai • i Adamu mai. No ka m«a, iko laua wa e oo- | bo ana ma ke kihapai o Edcoa, Olelo mai ke j Akua ia laua, ooa laau a pao oke kihiipai nei; oa noa la la olua, aka, o kein laau ea! n»ai ai o;ua i ka hoa o ia laau, ioa e ai olua he inake Wa hoopai. A mahope iho, htki ! utai ia ka iN aheaaa hoowalewaie ia iaua, me Ma oielo anai ia laua, he oīaio anei ; ua olelo n.ai ke Akua ia oiua, aole e ai i ka hua o k«ia laau ? Ae. Pane mai ka Naheaa, aole pono ke hoolohe aku i kana, loa i ka wa a v (ua eaiai i ka hua o keia laau, be oiaio e i ke pu ana a(ua m« ke Akua, ka ike i ka p:»no a me ka hewa ; ia wa ai lauu j ike 10 ai laua i kei hewa, a hiiahiia iho la, no ko laua ai ana i ka hua o ka laau a ke- Akua i papa ai. Mailaila mai ka b«wa a hiki mai 11 kakou nei. No ka iiio ana o na kumu i ka hewa, pela no hoi ia kakou, o ka hewa kt ke kanaka mea e hana ai, a mahope ouai o ia ka hoopumpunl, he uiea la e uhi «na i k«t hewa ana i hana ai. a ine he mea la he oie loa, a l;io ka hewa i mea oie ia laua, a he oiaio vvft!e no mu ka hoike ana i ke Akua. \ Akaim. Heaha ia uiea he hoopunipuni ? Uiu ka hooliio ana oke kanaka i ka mea ! naio ole." E iike me na loio, he inau ioio ! ana pono kohi, a he mau iuio hana kekoe t ahi, a peia aku. Ona loio hana pono oie, i hana no iakou ma ka hana kekee no ka hana ' i wniho ia mn kona lima ; e ke knnaka i he-1 wa no ke haraima a ofeni paha ? a hiki i ka wu e hana ai imun o ka Aha Kanawai, no! kfla hihia ; i;i wa i hana ai ka ioio i kann h.ina ; o kn. hooloii ana ina oleio oiaio i mea < ( iaio ule, tno ke ao-ao on» i n« hoike o ka j nono i hewa, e pono e hoole aole i hewa o ia I nei, a pela aku e hoojaio ai e ! ! Hoole ole ana 00, • P«jft ka ole i ko walia. i Ma ia hnna ana a ka ioio, ua hewa ka mea | i hewa ; no kela hewa nui hiki ole la ia ke | nlo ae, aka, ua lonn iaia ka oiea nana e pule | :ie i kona mau pilikia e ! ! Hihi kaunoa hihi i Mana, ! Aioha waie ia lanu makua ole. i Pane mai ka Buke Nui Hooweiiweii ma ! knna. Oke kanaka i ioleiua ka naau, ua | liuwili oia i koua mnu aoao & pau. I U na ioio hoopono, he makau lukou i ua | k.mawai o ka pono io niaoii e iike me Line-

koiKi kona nni jn» ka hoopono a he nui \vu-! le nUu oiii ano. O Ludona kekahi ona loio j liuopono makau i ka hewa. j '• O ka mea oiuio ole hoi, i mea oiaio."'! Aīa i ka vva a kek'nlii kanaka e manao ana j e holo i Oahu, a ninau inai ko laila poe, pe-1 he* ka hana n ka hnku ma Luhama? Olelo ! al»u keia, ua pau loa na kanakn i ka huli i I ka pono o ke Akua, n me kana olelo, oka,) ;u>le he oinio oia, ho hoopunipuni no ia. Ua 1 hUe ke kanaka i hoio i Oahu me kn ISuhesa, k'i hoololi i kona imui helehelena c like ole ; me ku wa mmnuii ne ; ana e ike ole ai i ka-! »in n»ea e manao ai e hana. A pela no hoi ; « Muhomeia, ka makuu o ka waha hoopuni-1 pu»it, i kona olelo ana i na kanaku, hooknhi! Akua, oia ke kaula, olelo oin owau kn oi ma- i inua o Mose a me ko Kristo kuula um», ho«- ; I** oia i kn Haihala, olelo nku oin i na kannka no kona pii ana i U* iani o ike oia he wahi i »iuio ka lealen, hooholo lio a me im mea ene ana e hoopunipuni mai ai. (Ju : like ku huopunipnni i ke kunnkn, me he uhu ;

l»:ii ia no Maknpuu, ka mikomiko ke ui nku.' " Kni hui ka ono o kuu puu la. I ka uhu mnalo i kuu maka |a." ' fVla i)9 hoi ke kanakn mulihim e heieana i ka hal<? o Uonu mnkaiuaka a poeleele e, hi*| k: i ka hule o keknhi kanaka, ā ninuu aku.! Auhea ke nia e heie ai o hiki i kahi o ifiea ? . 0 1,0 ani uit»i in no ia o kn lima o keia kana-' mo ka U>o ole mni. hele aku lu kei« mali'iiiii a hu lw?\va ana n a kulnkula, o kana iiu a īa o ke aloha ole, o knmaaina i ka . 1 i nt i ninuu aku e ! kupoupou e ! Auhea ; U' nianui ī O ke ani peahi hoi ka i .ala, A Puuloa ka huila olepe i ka makini. E pono e kulukuhi pololei i na nialihini i }ono ai, e iike mc ka Baibala ko kuhikuhi! pelolei i «a mea a pau o ke ao nei. Elua. Heaha ke kumu oka hoopunipuni ? uO ka hewn ke kumu o ka hoopuoi»! puni. M Aia iLawa a Kaina a ine Abela, i | lawe aku ni i ka Uua umu inohai i k« Akua,; • ike ke Akua i ka maemae o kn AlwU mo-1 ii u ; hoomaikai mai la i kana : a hoino enai, l'i i ka Kaina, mahope inai huhu o Kaina ia \ Abela, no ka hio ana o ka hoomaikai oo ka • Abels mohai; a pej>ehi iho ia o Kaina ia j At>ela n make ; muhope ninau mni le AWua ui Kaina no Abelu ; Oielo aku o Kmna i ke Akua, nole au i ike ia ia; a owau auanei ka haku o kuu kaikaina : no ka makau keia hum «na a Kaina imua oke Akua: no kana pepehi aoa a mako o Abela, oka pepehi ke kumu, o ka hoopunipuni mai mihop», i pakele oia i ka uku hoopai mai ke Aleoa <nai; a«a, ua paa no ko ke Akua manae e make ia mi ke kuewa ana tualuna o ka hooua a hik» i kona make ana. Olelo ibo o Kaina "18 ka ieo hoaloha'loha, " Ke ku nei au e hete «, Alau ka inaka auanei % O ka poe ino o lakou oeī e, £ mana ana ka ia'u « heie au." O ke kanaka aihue hoi &o kekalii pua da> ; 1» o ka haie o kekahi kaoak» wti«riki OM ko- | na munao e loaa ana ia ia ka pommikai oa < it hai&a ana ona, aks, im kolok* hm © j iehelehekii ka iaau a k« ioaa ima o keia kaoaka aihfl«, HiW o ka t hewa, hooukuia Jhe

; oolem, a i ka aaoa aoA o ke kaoiika he- : wa i koon pilikia. •* H<hli halo ia kaua wahi nwa v Halo na iima o ka hau o ka leoa." Ua iike ka ino o »a be«a i»e ka pali oui e ku ana iman ooa. £ j,ke me Adamu 1 hauie at i ka hewa, pel» kakou e nohooei i keia wa. O ka hewa av ono ia i ko kakoa moo puu, oa kaonka o keīa ao. E hao aoa oa wahioe, 11 me ua kane, ina kahiiko o ke kiuo i iepo, a knkou e hoomakaukau nei i na kahi- ; ko o ke kioo ine ka huomi.aoauoa aoa i ka oielo a ka Mea Kiekie ioa, manao kak&u na . kakou ponoi qo ia lako kino. Hao wale ana ; oe ioa paieoa o Haupu i kn makaoi, oa paaioie maikai, kamaa, papaie. '• Hao na kepa o ka huu o Lihue. Huki 1 na kauia waha o Haieauau, Molkuinoku i ka hoio īno a Kaleoa, j Ke holo waie la ike kuia o Kanoeaoe." O ka aihuo, a me ka pepehi kanak», a me ika apokn o lia mau hewa moekoiohe a peia ; aku, o ka hoopunipani ko iakou aiakai mua ; j ke hewa ke kanaka, o ka hewa ka hikimua, o ka hoopunipuni kona ukaii. I Ekolu. Heaha ka hop<; oka hoopunipu|ni ? "O ka make oke kiuio." Oia ke kaa- : waie oka uhane mai ke Uioo aku. Eia ke j kun.u e kaawale ai, o ka hewu a ke kanaka ehana ai, oka make kona ukali. No ka j mea, o l:a make he mea ia i ike ole ia e ke j knnaka, rae he aihue ia i l;a po. E iike nie jka uku oka hewa ; he make kona hope. O ; ka makee i ko hai waiwai, o ke apuka ; a pe-! la aku. Moekolohe, pepehi kanaka, aihue. | j Hiolo nn wninao ake kehau, ka hele ino o na kanaka Hawaii i keiei mau mea ino wa- ' ie he iehuiehu i haiia uku ia maluna, ine he' | kuaua iu no ka hooilo. j | " Ka nei halulu iluna o Waialoha. !

| Kauwe hoi a ka nalo i Waahila." • Ka eha hoi oke kino ina hoopai ino o kej ia ao a ine ke kupnka mau i na eha o ka he- ! wa * Ke olelo mai la o Solomona ma kana. | Auwe oe i kou hope, i ku pau ana o kou kij no, n me kou io. uO ka make oka uhane ma kela a®. ,J O ! ka niake o ka uhane oia ke kaawale ana mai i o ka uhane mni ke Akua mai, o ka hnna o 'ka uhane o ka poe pono ma kela ao, he no|ho ana oluolu ; he wahi maemae ko lakou i ; hoomukaukauia e ! Maemae ke kui kn pua o ka haSa. O ku uhane o ka poe hewa, he auwe mau i ka Luahio Gehena % he wnhi i hoomakaukau ia no nn uhane o ka poe hewa malaila e kupaka inau ni i kela wa i keia wa a hiki i ku hopena. Malaila ae la, ua maopopo ia kakou ke ino o ka hope o ka poe hana i ka hewn. Oia na une ino oka hoopunipuni. Ua like ka hoopunipuni me ke Koloka e uhi ana i na lole huumia o loku u kc kino o ke kauaka, i mea e nalo ai na mea ino o loko. A, he hoopumelmna kekahi hana a keiu lole o ke Koloka i ka wn e nnu loa ai ke kanaka. Nolniln, e o'u mau pokii, e makau i ka hoopunipuni, he mole awahia kona inahope mai, a me o'u makamaka kekahi, e pono e makau i ka hoopunipuni, mai hopUip» aku ia ia ina ko onknu mnu hale kino, mni hoao aku ia ia o kuo aunnei nie na hoa. No ka mea, ua hala o I\ana ka manawa mulie, o Ikuwa keia he imahima ino. W. S. Lokai. Kahuku, Koolauloa, (J'ahu.