Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 45, 2 November 1872 Edition 02 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. £7* Ke kono aku nei mokou i ko makou poe heluhelu, e leha mau ae lakeu ma na kolamu Olelo Hoolnha. He %vaivvai nuiia no ka poe e niiua ana. (£7" Uti lohe mai mukou, ma hoolimaliina kekahi kanakn mnoli, he elua mau pake haha nona. Eiei naeka inea apiki, oka ai a | na pake i loa« ai mai laia aku, oia no kana : ai i kii hou aku ai a eiī iho U. No ko na pake uku ae kelu ai ( ohu no ka apa ia Haku.: Ka make ana o Ruv. J. Kahookauma- | iu.— Ua lohe mai makou me ke kaumaha i \ ka iawe ana.aku o ka mei Maraloa, ia Her. J. Kahookaumaha, Kahu o ka Ekale-; sia o Napoopoo i Kona, Hawaii ma ka la8 : 0 Okatoba i hala nia in wahi no. A e like me kn olelo, *' he mea manao nuiia i mua o: iehova ka make «mo kona f>oe," noikila. me ; he mea la, ke launa olioli Ipi oia noie ko ka lani puali i ka wa a ka uhane i haalele iho ai i 1 kona kino. j Ka MOKC f ahi u Dacota. m —Ma ka Poakolu iho nei> a i ole ia, ma ka la 9 paha o keia j malama, e haallele ai keia mokuahi enalooa : ia Kapaiakiko n holo mni ia ctei, a mii anei; aku, hoio polo'lei i na panalaaa. Maluna! mai ona e lohe ia mai ai, na mea hou ma Amenka a me Europa. Paahao Mahoka.—Ma ka k1 o Norema- j ha nei, ua eoahuka aku la keknhi paabao nona ka inoa Timokeo mai Lihoe, Kauai aku. D« hikiiia kona wawie i ke luulahno a me ka pauku J»ao e lewalewa ana. Alra, iaia nae i hoonohoia ai e haoa i ke oki wiihie ma ka wiiiko, ua piiluka iho la kela i ka pauko hao a hemo holo ma!u akn la i ka oaheleheie e ahiu ai m<? he iiikini li. No Wainiha ko* na aina hanau. Ua hc*oia 110 oia e hopa ma Hanap«p« Uei la i eaahok» ai, alea, no ka pakula mtmt> MlomO» aku ku

O*" U* ptUp«U mai nei o J. A. Kaoh*iula o Waiiuku ia makoo, e paipai iko i kana poe la«re oopepa e uku fcoke »e i ko Jakou mau aka pepa, nolaila, ke kakalaaku nei i ut poe la, e boolobe i ka leo o ko|oakou iaoii.' £7" Ua hoao mnkoo i i» ai ana o kekaiii haa4i«waii i li«re ia mai oei i keia makeke mai Hoookohau miii ma Kooa Akaa Hawaii, a be inomooa mao!i a kaukemio ke ai ibo. U ka mea ai i hookahi hua, e makemake aoa oia i hua hoa a ioa aole ia,e kuhioia ; ana oia. Auhea na wahme hoomahie luna o ke kolanakauhaie aiii o Honoiolu. E bele ae oukou ma ka haie kuai o Wioi a e wae no oukou iho i na kahiko hoohiehie ai, lauoho a pepeiao. Makeoa ua lei pupu, pilali a pela aku. . Na dala Lawa ole. — Ua ioaa mai ia makou, he eloa mau olelo hoolaha poooi mai kekahi mau mea mai elua, nie ka hapalua pakahi i hookomoia ma ka ieta. Aole i lawa ka uku no na hooiaha, aia a hoounaiai hou ia mai i hipalua ko kekahi a me kekahi, aluiia iawa. E plapala mai i lohe niakou. Ua ioaa iho nei ke komu paikau o na : koa o ke aupuoi, he keonimana Auseturia, a 1 • like me kana mea ī ao ai a maa ma kona 1 onehanau, pela e hoomaamaa nei i na wahi koa mailuilu o kakou. Heaha la auanei ka aiioio o na wahi koa, ke ike ae i na ano o ke kaua ana i' Holo paha auanei i Butaritari e kaua ai. lE7" Ma ka halawai mau o ka Puali Ki-i oai ahi Helu 4 ma ka Poalua iho nei rr>aloko o ko lakou hale, ua kapaeia o Z. Poli i mai kona noho ana hoa mau no ia Puali, mamuii o kana noi no ke ku ole o kekahi hana oia Puali i kona makemake a me ka ; oiaio maoli. 217* Ua lohe mai makou, ua hooweiiweli aku nei ka manuwa Amerika i ke alii pegana : oT«rawa nana i wawahi a lawe malu aku i na hale Misionari, roe ka uwahi o na puku-; niahi, i mea e hooko ai oia i kana ae i ho- 1 oia mai ai e uku no ka.poino, aole no nae pi mai o ka ihu ka ua mea o ka hupo loa no P"ha. Ka aina o Kahuku.—A ke»a Poaha ae o hiki mai, e kuai kudala ia aUu ka aina ha- ] nai holoholona o Kahuku inn Oahu nei. A 'oiai, he aina keia i manao nui ia, inalia no ; I paha, e nui ana ka poe koho ia aina. Pehea ; 1& kanaka o luna iho o ka aina, ke paa nei no paha ka manao hana io ? Kauka Pelekane.—E ikeia ma kekahi y koiamu Olelo Hoolaha o ka pepa o keia la,, Ika Olelo Hooiaha a Kauka OHva. He kauka Pelekane hou oia, aka, ua maknukau | oia e iaweiawe ma ka oihana lapaau. £ ha- : mama ana kona hale hana, ina ke kihi o na ; huina o na alanui Moi a me Papu, i ke ao ame ka po. E hele nui ae i ona ia ka poe mai. • £7" Ua lohe mni makou, ke paahana mai l nei ko Kamoiliili poe ma ka humuhuinu knpa apana, me ka haua huna a ka ia hape ; nuiiia. aiaiia, haikeikeia ma ke akea. Ua ; lohe mukou i ke kuai ana o kekahi inakua : inea keiki i ke silika, a e helehele ia nna i kapa apana. Mahaio makou ika houluulu ana i ke daia a nui, aka, eia ka hewa, o k\ iioolilo ana ma ke kapa kumukuai nui, me | !ka makauk'au ole oka noho ohana. Ke makemake nei inakou e ike na kanaka Hawaii i lea malama, aole ka uhauha wale, a e hoomanao hoi, mai hoolilo ma ka mea i oi ae ka hanohano mainua oke kuponoi kona Uulana. ' Ka Helu Kanaka Hawau.—Ke hoomakaukuu nei ka Papa Hoonaauao he mau pe- j pa pai hakakaka no ka helu ana i na kana*' ka o Hawaii nei i keia mnkahiki. Ua hoo-1 kaawaie lakou i ka po o ka Poalina hope ioa ; o Dekemaba aenei, oia ka po e helu ia ai na j kanaka. £ haawi mua ia ana i kela ame keia poo o ka ohana, he pepa pai hakahaka, mai na luna aku a ka papa i ae ai ma kela ; apana keiaapana. Ika hiki ana ika po i ! hiiia, alaila, e hoopihaia na pai hakahaka.; ; E hoihoiia na pepa i ka poa ao ae, i na iuna | i nuna e lawe aku. Mai haehae ina pepa pai j | huk&haka, aka, e maiama loa. E hai hou ; j aleu ana makou a nui mahope no keia mea.' [ Ka la xoao Balota ma Ameeika Hii.—O kni Poaiua mua iho nei o Novemaba o keia I he la koho BaloSa Peresidena ia ma ' j kela Kipuboiika nui • Amenka Huipuia ka ' i lahui oooa ka heluna i hiki aku ka huina i; ke 40,000,000. Ma ia 3a. oa ae ia na kane! !» pau e koho i ka lakou Peresidena i make-| . make &t no ke kau eha makahiki, e hooma-; | ka ana mai Maiaki 4, 1873 aku, a hala na; Imnkahiki. He 37 ka nui o kona mau mo- ; kuaina, a nolaila, me he mea 1«, ma ka ma-i | kaikai aku, aoie e emi ana malalo o 6,000, ' ; 000 baiota e hookomoia ma r.a pabu Balota ia; ; ia. A e like me ko lakoumakemake. oka ka! ! hapa oui o ka lahui ke ko, nolaila, e uaoa | ! akn kakoa i ka hopena o ka lakou koho Ba«j : IoM. Ona inoa oka poe e hoio Balota Pe- \ reaidena nei no keia kaa aku, o Peresi<iena ;U. S. Kaiaoi ame Hoiaee Gw>eley. Oko laua mau o Henere Wilaoa •me Gratz Brown. He koa o Kaiani aha mana maka peoi o Greeley. He mau kanaka kaulana nae ana no laua a elua, aohemea uhnu. Na ka mokuahi D*cota oka Laioa 0 Owepa e ku mai aoa i ka la J5 aeaei, e hoike maopopo mai i ka mea o laua e noho PeH«aideoa ana no keia inhoi ohi o oa kaoaka. Oka ko Hooololo uei poe e opo e nei 1 kai mea i kohoīa, o Kalaai ka IVteaidena a o Heneee W ibon ka Hope Pemideoa.

sT7* Ke koooaka nei Icb hoolla o tr« kala-; oakaohaie, au k« hoobaaJe *d* mai o oa pkk& oa a me ke koaoiaai mikaoi dtlihioi' mai. — tl» kokhi ae ena km Poaha iho oei, na makeioake oa pake e haawi i 21 dala keokeo no kedaia kioi hookahi iwakaiaa d%- < ia oloko. No ka ae ole ia o ke daia keokeo na Kioa. ■ Ke ku.na " Emele."—E koaī kmkila īa aoa keia kaoa maiuna ae, ma ka ia 15 o Novemaba ma ka uapo ma kai iho o Hale Dote kahiko, oo ka aie oia nioka i m kana*; ka lawelawe, mai keia kai loa mai a i keia.: —** } Mi ka holo aoa aku o ke kiapa D. C. 1 Murroy i Kspaiakiko.-ua lawe aku oia i oa l waiwai Hawaii oioko aka oei o ka aioa, noj lakoo ka huina i hiki aka i ka $27523,34' ka waiwai io. : — il-/" No ke ku ana enai oei o na'wahi mo* ku okoholaehn, ua hosyioe ia ae ka ulaaoa aoa o oa hoina alauui, e iike me ka mea o ko na keiki o ke kai hiohiona ke hoī mai i ka aina. ta j Kb paipai hou aku nei makou a pī<i na j Luna ona Mokupuoi o Maoi. e heUai la- S koo me oa koeoa aie no ke aia hoi t &72 a me 1871, ma ko lakou haiawaa Kaiuaaha i keia malama. Ooa j|2i ole, e haaw; ika poe e hiki aoa. <u, ia V ; a ia, | E7* E naoa ae ike kii ina ka aoQ Da . Ka " Auhea ka hiohiona nani e ae o ka ig)j e . e iike me keia. Oko Proi. Agasiza o | e , mm e kamaiho pu me ia, uaiike no me.kcs u „V9& ma ke kii. O ktkahi keia ona kanai*k jjuoiu ioa a makou i haiawai ai. Ke nnnaoia nei, oia kekahi o na kanaka naauao iōa ma ! ka honua nei, a ua kauia oia ma ka papa o ka poe naauao, e iike me Nutuna, Heiekela a me Humeboida. E malama ou kou i keia pepa, a ma e hiki m&i oia i Honolulu nei i keia makahiki ae, e ikeauunei oukou iaia. ** O* Ua lohe mai makou, ua piii lealea kekahi mau haoie o ke kaona nei, he 20.00 aku daia a kekahi ma ke kohoia o Kalani i Peresidena, a he 55.00 mai a kekahi ke kohoia o Greeiey i Peresidena. Na ka mokuahi o ku mai ana mai hooholo i ka mea ko o laua. Mele.—Eia malalo iho na meie e4ookaniia ana i keia ahiahi ma ka Emma Square, eka poe Puhi Ohe oke aupuni. 'l Hawaiian March «l..Coste. Airs—Opera FalsU(L .u..Balfe, Selection—Opēra Fra Dia»o!o (new) ...Ā.Auber. Ilow Beau(Tul Thoa ArV—JSong ...^..WeielU Parisian Lite—Quanirille Qsent>ach. Lovo Among the llostB—SchottiBch« .....Coote. E hoopau ana me ka paikau a poni ke Square. j Na Loio Hawaii he poe Oa ike iho makou, ua i»,Joio Hawaii ma ka pepa o ka Poaha iho nei, no ko lakou hoopololei ole ma ka iakou hnna. Lawe wale ika hai daia, a hona ole. Aoie o keia wa'.e na hoohaiahaia ana a makou i iohe ai, aka he nui aku. Aoie ma Hawaii nei waie i hookumuia ai keia ino e na loio, aka, ma na aina nui no kekahi. Eia nae ko makou n»akentakß, e hoopololei na ioio Hawaii i ka lakou hnoa, me ka hoohaiike oie i ko htfi paewaewa.

Kau Kiore o Waimea.—jVia ka Poakahi iho nei, ma ka au ann aku o Kilauea no na awa ma ka hikina o Honolulu nei, ua kau aku ka Mea Hanohano A. S. Hata\vela a me L. MaKaie £sq., ka Hope Loio Kuhina. 1 hele aku nei laua e malama i ke kau hookolokolo Kiure ma Waimea. Ua lohe wale mai makou, e hookolokoioia ana malaila ka borabora nona ka inoa Kale, ka mea nana i pepehi i keknhi pake ma ka Mahiko o Kaupakuea i Hilo. ina pela, nlaiia, he makahiki luku keia a na lima koko o kanaka. Heaha ia auanei ka hopena ?

Kk koho Balota ma Honolulu.—M» ka { Poalua iho nei o keia hebedoma, ua wehe | oe o Wini i pahu koho balota no na holeo i • Honolulu nei, no ka Peresidena o Aamika | Huipuia. Ua hoomaka ke koho ana ma ka | hora 3 kakahiaka, a ua pani ia ka pab|i ka hora4J ahiahi. Ma ka heluna ia ann o na balota i hooia, ua loaa mai keia malalo iho : j Grant a me Wilson, 192Jj£lota. - Greely a me Brown, •»" * atl I ; , ! Adam a me Wi!son, 2 u ; Btack a' me Russell. 1 " j A ma e like me ka olelo, o ka eoea oi o r.a balota o Honolulu e koho ai oia no ka na j mokuahi hui, alaila, ua puka aku la no o Ka- j lnni a me Wilesona. He hoao wnle n» keia ; 7 aohe oiaio. j Ke Kalepa Kanaka,—Ma ka h 6 o Ape- 1 rsla i hala, ua haalele ka moku Faraoi Jac- \ quea Seterin ia Makao, Kina. a ua ku aku ( ma Havaoa, Cuba ma ka la 4 o Okatoba me \ kii okana, he kioo pake ola. Mahope koke \ ifaio o ka haalele ana o ka moku ia Makao, j on kipi oa pake, a oa laoiaha ae, oa pepehi | aUo ke kapena he lehuleho o na pake. Ua | hiiihiliia ka uwepa iloko o ka manawa i ho- ( lo ai ka moko mai Makao aku p i Harana. 1 ka pae ana aku o na pake i kola, u* ano inoino loa lakou, a be omaimai ko na heleheleoa a pao. He oui hoi o Inkou, aole e bī!ki ke hele. Mailoko mai o ka 300 i hookauia mai ai i kioohi, oa pau aku i ka make he 65. Aia i hea na aupuai oaauao o ke ao nei, e lele like ae e kinai i keia ioo noi a k* poe kaiepa kioo kaoaka e hana nei. Ma keia ano i īkeia ae la maluoa, aole i m&{ama ia ke kiao kanaka ma kona aoohe kinoohaoe o{a, aka, oa malamaia ma ke ano he mau . holiohoiona. £ pau keia hana ino e pogp ai.

Ma Uiao o Okatob«, ma Kap«*u. Kohsia. Hawaii, Qt haoau mut o K&ohiai* ; mokuakamakaamomohu oa Kamakabaktia-1 oi iaua me Han*tn. Owai o oakoo ka mea j inoa ioihi e hoohaiik» mai aī me i* nei ae o! ka aina haaheo o Kohala * | Ka la Kuokoa !Soy. 2S.—Ma ka Poaha ■ hope o keia maiama, oia no ko kakoa ia ko-: iaia do ka hoomaoao mau aoa i ka la ī Ku-j okoa ai mai na maoa nui mai o Beritaoia a | me Faranr, a i ka iwakalua komamawalu o; oa makahikī o ko kakou kookoa ana. No-' laila, ma ia ia, ua hookuu akeaia oa Hawaii| ponoi a pao e koiaīa, e olioii a ieaiea e iike ; me ke kupono i ko ke kanaka naauao ma-i nao. He ia oai keia no kakoo, ahe la hoi: e mahaio aku ai i ka mea i ae oiai e kuokoa, [ a aoie hoi e noho panaiaau aku maiaio o ke- < kahi mana. O na ia o keia aoo ma oa aopuoi j noi. be ia oi ioa aku ia o ka leaiea, e like me j Amenka Hui ma ka la 4 o luiai. Naku-i lukulu kona mau pukaniahi, kani mai na | beie, hamama na lanai ahaaina, a peia aku. » Noiaiia, ina e makemake ana kakou e hoo- j maoao i keia la, alaila, e hana me ke kupo-; no. ; Pakele ke ola ikk mea powa.— Ke hoo- i puoho mai nei kekahi paiapala maiaio iho. mai ke awnawa mai o Paloio, a ina he oiaS ,at3 I tn, nutiea la ouauei maiuhiu C» ko ! kkakou mau oia ? Penei ka ieta : 44 Ma ke Mohiahi Poakahi iho nei, ia Koakanu o Palovo i nauwe nku ai ma kai o Honoiulu, a rna kona huli hoi ana mai, o ka hor.i 8 paha ia o ka po. laia i hoi mai ai aka uapo o Kamoiliili a mailaiia aku i ka piina Pahoa lohe oia i ka halulu o ka lio o ka mea powa mahope me ke kauia ili. la wa, hoohei koke mai ia oia i ke kauia, a i kona (Koakanu) lohe ana i ka hu o ke kaula, moe iho ia ke poo i mua, a hoomaka oia e holo. Hoomau mai no ka powa i ke alualu mahope a hiki i ka huina o ke aianuie heie ai i ke Kaha a pii i Puioio, hoiina oia. A no ka nui loa o ka holo o ka iio o Koakanu, ua pakeie kona ola. Ika hiki ana mawaho iho o kahi o Keekapu, ua huli hoi aku ia ka powa me ka nele." (Ju hoopopo ka mea i aluaiu ia ai ma ke ano, me he mea ia , he Pukiki paha ka mea nana i aiualu, aka, 'aole nae hiki īaia ke koho poioiei.