Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 48, 30 November 1872 — Page 4

Page PDF (1.79 MB)

This text was transcribed by:  Hulali Alford
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

I’m a Pilgrim Going Home.

Fresh Laurels.

1.

la’a e nauwe meha ana

Mai nei ae a i kea o,

Ehai au ia i ka hana

A

Lesu i hana’i no’u.

Cho.—Nani, nani, haleluia,

Nauwe malihini au ;

Ke nauwe la ia Ziona,

I kuu home oia mau.

2.

Ia’u i nalo a auwana,

Imi lesu a loaa,

Apo mai la, a boolana,

A kai ae ma kona pa.

Cho.—Nani, nani, haleuia, &c.

3.

Ano no ho ae kua oli,

Oli no ke kala ia’e ;

A ke nauwe oli aku

i kuu home maluna’e.

Cho.—Nani, nani, haleluia, &c.

4. A ia pau kuu ola kino, E ike au I kuu lesu,

Pau na luhi pau na ino :

Malu, mana, mela mau,

Cho.—Nani, nani, haleluia,

Nauwe malihini au,

Ke nauwe la la Ziona,

i kuu home oia mau.

HAWAII.

 

Ka Haawina a Rev. D. B. Laimana,

I HELUHELUIA I MUA O KA AHA

Euanelio o Hawaii Hikina,

OKatoba 18, 1872.

“He hoike no ke aupuni o Tureke.”

(Koena mai kela pule mai.)

           

Ua koke kanaha misionari Amerika  e noho liilii ana ma ia aupuni. Aole nae i noho kahu ekalesia ka nui o lakou. Aia ma ka hoomakaukau i na palapala e pai ia ai, a ma kea o aku i na kula, I makaukau na haumana e lilo I mau kahunapule, a me ke kaahele nui e kokua ma kela wahi, ma keia wahi, e like me ka hiki ia lakou. He 50 a oi paha na wahine Amerika e noho nei ilaila ma ka oihana misionari ;  o lakou hoi na wahine a na misionari ; o lakou hoi na wahine a na misionari, a me na wahine kane ole e no ana ma na kula nui no kaikamahine.

Ua 80 paha ekalesia okoa me na hoahanau 4,000 a keu i kukulu ia mamuli o ka hana a na misionari. A ken oho neui he 50 a oi o pa kamaaina i mau kahu ma ia ekalesia. He 60 a oi i haawi ia ka palapala haiolelo. Ua 200 a oi na wahi I hai mau ia ka olelo, a ua 15, 000 ka averika o ka poe hele I ka halawai i kela Manawa. He 270 na kamaaina kokua i ka hana a na misionari ma kea o kula, a me na hana e ae. A he 20,000 a oi paha i kakau i ko lakou inoa, e hoike i ka lakou manao e haalele i na kaao lapuwale o ko lakou manao e haalele i na kaao lapuwale o ko lakou ekalesia kahiko, a e lawe I ka Baibala I alakai no lakou. He hapaha, a he hapalima wale no nae o lakou i hookomoia i ka ekalesia hou, no ka maopopo ole o ka loaa o ka naau hou i ka lehulehu. Me na kula maoli i hooponopono ia e na misionari, ua 7,000 paha na haumana ; a 9,000 hoi ma na kula Sabati, a me 150 ma na kula kahunapule.

Ma kau wahi ua hailukuia na misionari, a me ko lakou poe kokua i ka pohaku, a ua wawahiia ko lakou hale, a hookukeia mawaho o na kulanakauhale. A ua pepehiia kekahi misionari a make ma ke alanui, i kona kaahele ana i ka aina me kana wahine, a me na kokua. Ake, i ka wa i hookuke Ia ai mai kekahi kulanakauhale aku, komo lakou iloko o kekahi. A o ko ke kulanakauhele kahi a a lakou i hookukeia aku ai, noonoo hou mahope, imi kekahi i palapala, heluhelu me ka noonoo, kupu mai ka makemake, a kahea i ka mea hai aku i ka ke Akua olelo, e hoi mai me ka imi i hale non e noho ai. Kinikini na wahi ma Tureke kahi i kue loa ia ka mea hai i ka olelo i kinohi, a hala ka makahiki, a mau makahiki paha, alaila apo maikaiia ka olelo, me ke kokua i ke kahunepule, a me ke kumu kula ; ula maikai ka pono, a nui na hoahanau.

Aole hamama pono ka puka e hai nui ia aku ka olelo I ka poe Mahometa. Ma ke kanawai o keaupuni, he hewa ku I ka make, ka haalele I ka aoao Mahometa, a lilo I Keritiano. Aole manao ke aupuni he hooponopono I ka hoomana  kapaia he Keritiano ; pole hoi I ae I ko lakou lilo ana I noe koa e paikau. @ , a ua hoowahwahaia lakou.

Hookahi luna nui o ka ekalasia Helene e noho ana ma Konisetaniko, oia ka luna o na ekalasia Helene a pau iloko o ke aupuni. Pela hookahi luna nui no na ekalasia Anemania a pau, a pela hoi he luna nui hookahi no na ekalasia Pope a pau. A ua hoihoi aku na luna aupuni  keia maul una ekalasia I kekahi mau hana aupuni no na mea a pau maloko o kela mau ekalasia. I kea mau luna ekalesia ka hooponopono I ka ohi ana I na auhau aupuni, a me na mea he nui wale. Loa hoomalu keia mau luna I na kanake I kipi ole lakou I ke aupuni, a kaa ko ke aupuni auhau, aole nana nui ke aupuni I ka bana a keia mau luna I na kanaka malalo o lakou. Nolaila, ua mea keia mau @ mo na kahuna malalo o lakou e hana aku I ka lehulehu e like me ko lakou @.

I kinohi, I ka makahiki @ piha, I  ka haalele ana o ke kanaka Pope ma Sara I ka pule ia Maria, a me na mea oia ano, hahauia e na kahuna Pope I ka laau, a ua hookomoia iloko o ke hale paahao a pea loa, me ka hoopoleliia a nui na makahiki, a make pela ; aole nana aku ke aupuni, no kaa mea, ua waito aku ke aupuni I na luna o ka ekalesia ka hana aku I ka lehulehu. Nui loa ka hoonaau ana I ka poe haalele I na mea pono ole, I hookomo waleia iloko o ka hana ekalesia. Ina huli ke kalepa mamuli o ka ke Akua, pepe koke aku na kahuna I kanaka a pau, aole e kuai I kona waiwai, a koi aku I kana wahine e hoolele iaia, a wawahi paha I kona hale, a me ka powa I kona. Peela no I ka mea o kela oihana o keia oihana a pau. A I ka mahele ana I na auhau o na kanaka, ua palua, pakolu, paha paha, ka auhau I kau ia maluna o ka mea imi e hahai I ka ka Baibala, I ka mea hahai wale I ka na kahuna.

A hala na makahiki he 20 paha, a ikea ua kekee loa ka hana ana a kela mau luna kahuna, ua hoopau ke Moi o Tureke I ka lakou hana aupuni, maluna o ka poe haawi aku I ko lakou inoa, e haalele I na ekalasia kahiko, e , hooponopono mamuli o ka olelo a ke Akua. Noho lakou malalo o ka luna okoa.

Aole nae I pau loa ka hoomaau  keia wa. Ma kau wahi kunaina, paipao na kahuna ekalesia kahiko I ka lehulehu e hana inoa I ka poe huli I ka ke Akua, a nana ole na luna aupuni, no ka hoopilimeaai paha mamuli o ka lehulehu; a no ka molowa paha kekahi. Aka, e like me ka mahuahua ana o ka poe huli, pela ka emi ana o ka mana o ka poe kue e hana ino aku.

Ma Tureke iloko o Europa. Aole nui loa ka haiolelo ana a na misionari. Ua ao ia kekahi mau kula, ua hoolahaia ka Baibala, me na palapala e naauao ai. Ua u@ni a oi paha na wahi I hai pinepine ia ka olelo, a ua huli kekahi poe. Aole I kukuluia ka ekalesia hou malaila. Ma Tureke iloko o Asia ka hana nu ana a na misionari. Malaila na ekalesia hou, a me ka mahuahua ana o na a pau.

Aole nae I pau kolaila hua I ka hoike ia iloko o ka heluna o na kula, na ekalesia, na kahunapule, na kamaaina, a me na mea haalele I na ekalesia kahiko. Eia kekahi, ua heluhelu ia na palapala me ka hoaponoia e na kanaka ka mahuahua iloko o ka ekalesia kahiko. A ma kau wahi, ua kukulu lakou I mau kula no lakou iho, kuai I na palapala I paina e na misionari, a hookomo ia mau palapala iloko o ka lakou kula, I like ka lakou kula me ka na misionari. O kekahi mau kahuna Aremania hoi, ua huli I na palapala, a haiolelo kekahi I mea e pau ai na kanaka ma na ekalesia kahiko. Ma ia mau hana a pau ke ulu nui nei ka olelo a ke Akua a lanakila hoi. A ma ia mea ke hauoli nein a haumana a lesu, a ma ia mea e hauoli mau loa au. No ka mea, aole ma ka wawahi ana, a me ka hoopau ana I na ekalesia kahiko ko lakou makemake; aka, ua makemake I hoonaauaoia, a hooponoponoia, a hoomaemaeia, alilo I poe ekalesia pono no Kristio, me na kahu a me na luna kamaaina no lakou iho.

 

Na olelo Wehewehe no na Oihana a na Lunaolelo.

 

MOKUNI V11 I.

P.S. “ Nui loa iho la ka olioli ma kela kulanakauhale.” E olioli ana kekahi poe no ka hoopakeleia o ko lakou poe makamaka mai ka mana aku o na daimonio ; a o kekahi poe hoi, no ka hoola ia o na makamaka, a o lakou iho paha. Aka, o ka poe I ike I ke oliolii nui loa, oia ka poe I hoola ia lakou iho no lesu, e hana I kana hana; a e aloha aku iaia, 1 Petere 1:8. Oiai he nui ka poe o ia ano, aole he mea haohao ia kakou ka nui loa ana o “ka olioli ma kela kulanakauhale.” O ka hoohuli nui ia o kanake I ka pono mawaena o ko Hawaii, he mea ia e olioli nui ai; nolaila e pule, “E lehova, e hana hou mai oe I kau hana, “ e hoola I kau hana, “E hoola hou mai oe I kau hana.” HAbakuka 3:2. A oiai oukou e pule ana, e hoakaka I ko oukou malamalama I mua o na kanaka, I ike mai ai lakou I ka oukou hana maikai ana, a I hoonani aku hoi lakou I ko oukou Makua iloko o ka Lani. Mataio 5:26.

P.S. “Kekahi kanaka, o Simona ka inoa” Uakapaia oia o Simona. Ua manao hoi kekahi poe he kamaainaa ia no Kupero. A ke manao nei hoi kekahi poe he kanake ia no Samaria. “He kilo no ia,” ua hana oia I ka hana o ka poe kilokilo. E hana ana oia ia mea I waena o ko Samaria mamua o ko Pilina hiki ana ‘k@ ilaila @ na akamai loa ma kana hana ua p@hoihoi loan a kanaka, “I kana olelo ana, o kekahi mea nui ia.” Pela no ka hana a ka poe hoopunipuni. E ae anu na kahuna naaupo he hiki ia lakou ke hoola I na mai a pau. E ae ana no hoi na loio hookiekie e hana I kela a me eia hihia  a puka pomaikai. Pela no hoi ka poe naaupo ma ka hana kanawai, ia lakou e hoike ai ia lakou ai ia lakou iho I mua o ka lehulehu, I koho I ka haani mamua loa aku o ka mea e hiki ai ia lakou ke hooko. E like me Simona, pela lakou e hoopunipuni ana I kanaka I na mea kupaianaha a lakou e hana ai.

P. 10. “Malama mai la lakou,” manao io aku la I kana olelo hoopunipuni, e I ana he oi aku kena mamua o ka mea a ke kanaka a hana ai. “Ka mana nui o ke Akua,” he mea ano Akua, he mea I ho@liloia e ke Akua I mea hana I mea mana @ hiki ele I k@ kanaka.

P. 11. Ua hoike ia ma keia pauku ke k@@@ e ke lakou hoolohe ana la Simone; oia hoi no ka loihi loa o ka manawana i hoopilihua ai ia lakou mu mana mau hana hooponiponi. Ua hoopunipuni oia ia lakou i like i ko lakou, aole nae lakou i like i ko lakou poni ana.

            P. 12. Ua hai aku o Pilipo i ka olelo maikai o ke Aupuni o ke Akua, a me ka inoa o Iesu Kristo. Ke ola ma o Kristo la, a oia olelo maikai, oia no ka mana o ke Akua e ola`i na mea he nui wale iwaena o ko Samaria. O na hana mana i hana ia e Pilipo, oia ka i koi i ka naau o kanaka e hoolohe i kana ao ana, a na ka Uhane Hemolele i hoike i ka oiaio iloko o ko lakou mau naau. Ua bapetizonia ka poe manaoio, na kane me na wahine.

            P. 13. "O Sinoa no hoi kekahi i manaoio aku." Heaha kana i manaoio ai? I ka nana `ku, ua manaolo oia, he oiaio ke au ana a Pilipo, a o Iesu no ka Mesia, ka Hoola o keia ao. Ua manaolo no na uhane ino i keia. Mataio 8:29, Mareko 1:24. "Ke manaio nei no ka poe  daimonio me ka haalulu hoi." Iakoba 2:19. Aka, alole i hoike ia mai ka mea e hiki ai ia kakou ke manao, ua manaoio o Simona me ka mihi a me ka hoole iaia iho. Aole oia i paulele ma kona ano hewa i ka lokomaikai o ke Akua iloko o Kristo. Aole oia i hoole iaia iho, a hapai i kona kea, a hahai mamuli o ka Haku Iesu. Bapetizoia iho la no hoi ia, a e hoomau ana me Pilipo." Ua hana paka oia pela i mea e loaa ai iaia ke kumu o ko Pilipo mana  kupaianaha. "Pilihua iho la ia." Ua hoopiha oia i ko Samaria me ka pilihua, pauku 9 me 11. a ano hoi, oia kekahi i piha i ka pilihua; no ka mea, e like me ka ike ole o ko Samaria i ke ano o kana mau hana hoopunipuni, pela i ike ole ai oia i ko Pilipo mau hana mana. "O ka ike ana i ka oiaio, o ka ae ana `ku ia mea, a me ka apono ana `ku, he mea ole ia mau mea a pau, ke hoano hou ole ia ka naau me ka noonoo, me ka noho paa ole ma na aoao o ka oiaio.

            (Aole i pau).

 

Kula Kahunapule.

Aia i ka halawai o ka Ahahui Euanelio Hawaii ma Honolulu, i ka malama o lune, M. H. 1872 i hala aenei, ua kukakuka pu na lala o ka Aha no ka pono, a ka pono olw paha o ka hoihoi ana mai o ke Kula Kahuna, mai Wailuku, Maui mai, a i ke kulanakauhale alii o Honolulu, Oahu. Penei i hooholoia.

            1. He mea maopopo, ina e hoomauia ka ikaika o na ekalesia Hawaii aole he pono i na kahu@ kuemi  ma@i o na kanaka ma na mea i pili i ka hoo@ao; aka, e ku iluna lakou ma na ea naauao, a e lilo lakou i mau alakai no kanaka ma ia mau pono.

            2. I mea e hikiwawe ai keia, he pono ke hookumuia i mea hoohui, e kaikai iluna, a e kaikai like i ka have  o ka naauao. Aole e loaa keia ma na Kula Kahuna he lehule@ hookumuia ma kela wahi keia wahi, ma@ iho o ke kumu hookahi.

            3. O ka mea wale no e hiki ai keia. Oia ka hookumu ana i kula nui hookahi no na Kahunapule, kahi e ao ia ka poe i ake ia oi hana, mai na mea imi i ka oihana kahu, a me ka oihana kahu, a me ka oihana misionari.

            4. He pono ke hookumuia keia Kula ma. Honolulu nei.

            5. He pono ke noho ka nui o na haumana ma ia Kula no na makahiki ekolu, e wehe ia nae ka ipuka no na mea e ae, in a he kumu kupono.

            6. He pono ke hoolilo ia o Rev. J. D. Paris i poo no ia kula, a e hoohui ia Rev. L. Smith D. D. Rev. B. W. Parker, a me Rev. H. H. Parker me is ma ke ao ana, a me na kokua e ae owaho e pono ai.

            7. Nolaila, ke manao nei ke Komite, he pono ka Papa Hawaii ke imikoke i kahua ma kahi kupono no keia Kula, a e hoomaka i ke kula iloko o keia M. H. 1872.

            E like ma key olelo i hooholoia, pela ka hana ana a ka Papa Hawaii. Ua imi ia`ku he kahua, a me na hale kupono no ke Kula Kahunapule, a ua lona mai, a ua hoomaka ia ke kula nei i ka la mua o Okatoba i hala hope ae nei.

            Eia i keia wa, mamuli o ke kauoha a ku Papa Hawaii, ke imi nei ke kakauolelo o ua Papa nei ma keia Pae Aina o Hawaii nei Ekolu Tausani Dala i hookaa aku i ka aie no ka kahua a me na hale i kuaiia mai-ke imi nei hoi ia i Elua Tausani Dala mai ka Papa Misions Amerika mai.

            Elua Tausani Dala i imi aku mawaena o na ekalesia o keia Pae Aina o Hawaii nei, mai Hilo, Hawaii a hiki i Waioli, Kauai.

            Ke noi aku nei oia i na Haole lokomaikai @ Aina hookahi tausani-Hui puia $5,000-Aole au i kanalua iki no ia tausani hookahi mai na Haole mai e haawila mai no lakou.

            Pehea la ka puu dala elua tausani no na ekalesia Hawaii? E loaa mai anei? Aia ia oukou ia e na kamaaina o keia Pae Aina.

            Ma ka mokupuni o Hawaii, ua hoohiki mai na Ahahui Euanelio ekolu e kokua mai i hookahi tausani dala a oi aku. Ua hooia mai kekehi hapa o keia mau dala i ka Puuku o ka P.H. Mai Hilo mai kekahi, mai Kohala mai kekahi. Pehea la ko na Kona? Mai hoopoina oukou i ka olelo i hooholoia e ka Ahahui Kuanelio o Hawaii Komohana.

            Ma ka halawai o ka Ahahui Euanelio o Oahu ma Waialua, ua kohoia he wahi Komite, nona ke kamailio ana me ke kakauolelo o ka Papa Hawaii, no ka nui o na dala kupono o na ekalesia o Oahu nei; o na lal o ke Komite, eia ko lakou mau inoa, Rev. J.N. Paikuli, Rev. E. Kekoa, a me Rev. S. Waiwaiole-Ua kuka aku ke kakauolelo me ka hapa nui a ke Komite a penei ka mama. He 600 dala ko kuleana o na ekalesia Oahu, a he pono i na kahu o na ekalesia e kuka pu me ka luna, a me na hoahanau no keia. Penei i maheloia/

Kawaiahao $100 00

Kalihi me M 30 00

Waianae 30 00

Kahuku 30 00

Kahana 50 00

Kaneohe 30 00

Wailupe 20 00

Kaunakapili $100.

Ewa 30.

Waialua 50.

Waikane 30.

Waimanalo 50.

Hui pau $600

            Pehea la? Aole nei hiki ia oukou, e na ekalesia o Oahu nei, keia haawe mama? Aole au i kanalua-Hiki no ke hapai pu na ekalesia a pau. Mai manoio kapekepeke oukou-Mai hoohalahala, i ka i ana. aole hiki, e hiki no ke kokua mai ke Akua. E hoomanao nae oukou-Mai hoopoina-"Na ka Akua i kokua mai i ka poe nona ke kokua ana ia lakou iho."

            Ua ae mai ko Kauai poe mamuli o ko lakou hapa, a ke hoomakaukau nei lakou. O na Maui wale no koe. Ke holo aku nei au i ka mokupuni o Molokai i keia hebedoma. Malaila e kuka pu ai makou no ko lakou hapa.

            Eia kahi manao. Kokoke pau ka M. H. 1872 a e hiki kokemai ai ka makahiki hou. Aole anei pono i na ekalesia a pau mai Hawaii mai a i Kauai aku e haawi i wahi Makana Hope New Year no ke Akua, a lilo ia Makana i dala e hookaa`i i ka aie o ke Kula Kahunapule o Hawaii nei?

Na`u na J.F. Pokue,

K. P. H.

 

NO KE OLA O KE KINO

            Aloha ouhou e na keiki Hawaii. Ke lohe pinepine nei oukou i na olelo paipai no ka pono o ke ola o ka Uhane; a he mea pono no ia oukou ke hoolohe, no ka mea, ua oi loa aku ka uhane mamua o ke kino. Aka, aole pono e hoopoina i ka pono o ke kino, no ka mea, o ke kino, oia no ka hale e noho nei ka uhane. Ina hemahema ka hale, alaila pilikia ka mea e noho ana maloko. Ina pouli na puka aniani o ka hale, (oia na maka,) pehea la e pono ai ka uhane e kiai, a nana i na enemi e hele mai ana. Ina pilikia ke kahua a me na kia o ka hale, a poino ka uhane. Ina komo na enemi maloko o ka hale, (oia ka mai, nahu, piva,) e helelei auanei ka hale, a oili ka pilikia maluna o ka uhane. Pela no na lala a pau loa o ke kino, in a hiki mai ka poino i kekahi o lakou, alaila pilikia pu no ka uhane.

            Eia kekahi kumu e poino ai ko kakou malama ana i ke kino. O ke kino o ke kanaka he mea nani loa ia. Nui na iwi, na ami, na olona, na aa koko; a ke hana nei lakou i ko lakou mau hana kupono i ka po, a i ke ao. Mai ka hanau a hiki i ka wa oo, a i ka wa elemakule, a hiki i ka manawa o ka Mea nana i hana e hooki i na la o ka noho ana. Nui loa na mea nani a ka haole i hana`i;-na mokuahi, na kaa mahu, aka, aole kanaka akamai i hana i kekahi mea oi loa e like me kou kino, e ke kanaka opiopio. He nani loa no na kii maikai, na hale nani, na mea iwaiwa a ke kanaka e hana nei, aka, aole mea nani a iwaiwa i hanaia e ka lima o ke kanaka, i like me kou kino e na kaikamahine pua rose o na Kula Sabati. Ma ka imi ana o ka poe akamai, ua loaa he mau kanawai no ke ola ana, a me ke ano maikai o na kino. Ina oluolu ka Makua o keia wahi Laau, e hai aku no au i kou mamao ma keia mea, ma keia manawa aku. Me ke aloha.

Na`u na Kauaukiukiu,

Oliva,

 

Hana mau; Mai hoomaha.

            O ka manao o kekahi poe, e hana no, e hoopukapuka, e imi a hoahu i ka waiwai a lawa na loaa, me uku kuala no ke koena o ke ola kino ana, alaila o@ ka hana, a hoomaha iho la.

            Me ia paha kela kanaka ma Luka 12:16, 21. Hana oia, @a mahiai, ua hua mai ka aina a nui wale ka loaa, a no ka haiki o kahi hale papaa, e hoomakaukau ana oia e wawahi, a kukulu kou, a akea ka hale papaa, a e hoahu oia i kona waiwai ma loko, a olelo i kona uhane, "E ka uhane, ua nui kou waiwai i hoahuia no na makahiki he nui wale; e noho nanea oe! e ai no, a e inu no me ka lealea."

            A, pehea la ka pane ana a ke Akua iaia? "E ke kanaka naaupo! i keia po, e kiiia`ku ai kou uhane; alaila, no wai la ia mau mea au i hoomakaukau ai? Pela hoi ka mea i hoolakolako waiwai nona iho, a i lako ole i ko ke Akua."

            Kupono anei ka nanao o keia poe i ka ke Akua olelo? E hana oe i kau mau hana iloko o na la eono. A, ma ka hiku o ka la e hoomaha he Sabati ia.

            A noa ke Sabati ia. e hana hou no iloko o na ke eono; a pela no e hana ai a pau ke ola nei. Aole olelo ke Akua, aia a lawa na loaa no keia ola, alaila oki ka hana. Olelo hoi ke Akua, "Me ka hou o kou lae e ai oe i ka ai a hiki i kou wa e hoi aku ai i ka lepo."

            Olelo hoi Paulo; "O ka mea i aihue, mai aihue hou aku ia; aka hoi ia; aka hoi.e hana ia, e hooikaika ana me na lima i ka mea maikai, i loaa`i iaia ka mea e haawi aku no ka mea i nele." Pela hoi ke kahuna, "O na nea a pau i loaa mai i kou lima e hana`i, e hana oe me kou ikaika," Kek. 9:10. "I ka hana mau ana, mai hoopalaleha," wahi a Paulo, Roma 12:11.

            O ka mea hoomau i ka hana, a hiki ka hopena ke ola, wahi a Iesu.

            Mahea ka pauku e kokua ana i ka manao e keia poe e oki i ka hana, a hoomaha iho ke lawa na loaa no ke koena o keia ola kine? Aole paha a loaa ana ke huli. Aole ao Ka ke Akua Kauoha ia, a me kona makemake, e hana mau; mai hoomha. Na ka mai, a eha nui, a na waliwali loa e oki i ka hana, aole na ka manao hoonanea wale iho no.

            Ke pane mai nei anei kekahi, ua hana au a loihi, ua loaa ia'u ka waiwai a nui loa; ua lawa ka waiwai i loaa no ka ohana a pau ke ola; a hiki hoi ke kokua i ke aupuni o ke Akua, i ke kahunapule i ko na aina e, &c. No ke aha la au e hana hou aku ai?E oe ia i kou hoomaha ana.

            He oiaio no paha, ua lawa oe i ka waiwai no ka manawa loihi loa, ke pau ole ia i ke ahi, i ka mu, i ka aihue, i ka popopo, a hiki hoi ia oe ke kokua i ke upuni o ke Akua, a i ka poe ilihune noloke mai o kou mau loaa e ahu nei; aka, pehea kou kino, kou mau lala, na lima, na wawae, ke poo, ka lolo, ka uhane, e waiho wale anei oe ia lakou, a lolo, a pili paa i kahi papa hehia, ia kahi moe, a noho paipai? Aole anei lakou e hoohalahala, a ala a hoahewa mai ia oe no ka hana ole?

            Pehea hoi ka poe ilihune, ka poe pilikia, ka poe naaupo ma na aina e lohe ole, a lohe hapa paha no ka hapa o na misionari, no ka japa o ke kokua misionari? Oluolu anei lakou no kau noho nanea wale ana me ka hana ole, a loaa ole kekahi mau tausani dala how no lakou? Ina hoomau oe ma ka hana, mahuahua loa paha na loaa hou no ke kokua ana.

            Aole anei oe i makou i ka hoahewaia e ka poe i nele, e ka poe lohe ole i ka ke Akua olelo, e ka poe misionari pilikia no ka hapa o ke ola, no ka hapa o na hoa, a, nolaila nui ka luhi, no kou hoonele ana ia lakou i keia mau dala he niu wale paha e loaa 'na ia oe ke hoomau oe i ka hana?

                                                            (Aole i pau.)

 

Na hunahuna Uhane.

            Na ipu kukui e aa ana. He hoailona ka ipu kukui e aa ana no ka hana maikai. O ka ipu kuikui w aa ana me ka aila hoi iloko o ka ipu, ka mea ia i maopopo ai na wahine puupaa naauao elima. A o ka poe naauao, ke kau la lakou i ko lakou, kukui e aa ana ma ka papa kaukau, i ikeia ka malamalama, aole e hana ana mahalo iho o kahi moe. Ma ka lono ana, he wahine haipule o Sana Gudula; Ma ka nana 'ku i kona kii, he ipu kukui e aa ana ma kona lima, a, he mau uhane ino e uhi mai ana. e hooikaika ana e kinai i kana kukui. Ka hoailona ia no na haipule i hoaa i ko lakou ipu kukui o ka pono,a w hooikaika ana e hoomau i ka aa ana, hoea mai ana na uhane ino, na manao ino, na mean o keia ao, me he mau ao eleele la, e imi ana e popoi, a kinai i ka malamalama. Nolaila, e kini mau oukou, e hookipa mau i na manao maikai, a i ka Uhane Hemolele, i aa mau ko oukou mau ipu kukui, a hiki mai ke Kane Mare, i makaukau e ku a hele aku e halawai pu me ia, a komo pu me ia i ka Ahaaina Mare.

Haawina Kula Sabati.

872. Hupaha Hopa. Olelo ao a Danielu.

Helu Xlix Dekemaha 8.

Daniela Ma Ka Lua Liona.

Pauku Baibala. Daniela 6: 14-23.

            14 A lohe ke alii i keia olelo, huhu loa oia ia ia iho, kau iho la i kona manao maluna o Daniela e hoopakele ia ia; a imi nui iho la ia a napoo ka la i mea e hoopakele ia ia.

            15 Alaila akoakoa hou ae la ua poe kanaka la imua o ke alii, olelo aku la lakou i ke alii, i aku, E ike oe, e ke aloo, o ke kanawai o ko Media, a me ko Peresia, peneia, aole e hoololiia kekahii olelo paa, a me ke kanawai a ke alii e kau iho ai.

            16 A kauoha ae la ke alii, a ua laweia mai o Daniela, a hooleooa iho la oia iloko o ka lua liona. Olelo mai ka ea au i hoomana mau ai, e hoopakele no o ia oe.

            17 Ua laweia no hoi he pohaku, a ua kau ia maluna o ka puka o ua lua la; a hoailona ke alii ia mea me kona hoailona, a me ka hoailona o kona mau alii, i hookahuli ole ia ka manao ia Daniela.

            18 A i ko ke alii hoi ana i kona halealii noho iho la oia ia po me ka ai ole i ka ai; aole hoi i laweia kana mau haiawahine imua on a, aole hoi oia i hiamoe iki.

            19 A ala ae la ke alii iluna i kakahiaka nui, a hele wikiwiki aku la ma ia lua liona.

            20 A kokoke ia i ka lua, hea aku la ia me ka leo kaniuhu ia Daniela; i aku la, E Daniela, e ke kauwa a ke Akua ola, ua hiki anei i kou Akua, ka mea au i hookauwa mau aku ai, ke hoopakele ia oe mai na liona ae?

            21 I mai la o Daniela i ke alii, E ke alii, e ola mau loa oe.

            22 Ua hoouna mai ko'u Akua i kona anela e hoopaa mai i ka waha o na liona, i ole e hoeha mai lakou ia'u; no ka mea, imua ona aole hala iloko o'u, aole no hoi au i hana ino aku ia oe, e ke alii.

            23 Alaila, huoli nui ke alii no Daniela, a kena aku la e huki ia ia mailoko mai o ka lua. A ua huhiia o Daniela mailoko mai o o ka lua, aole wahi eha i loaa ia ia, no ka mea, ua paulele aku no ia i kona Akua.

 

            Pauku Alakai- O kou Akua, o ka mea au e malama mau nei, oia no ka mea e hoopakele ia oe.

            Kumu noanoa-Ka oiaio o ka mana o ke Akua.

 

 

            Ninau ano nui.-Ua hilinai paulele loa anei kakou ma keia mana?

 

            Manao Wehewehe- I ka nana'ku, he alii pani wale o Dariu. Ua ae wale ia i kela kanawai ino, no ka mea, me he ia he mea ia e hoomahuahua ia ai kona hanohano. Eia nae i ka hana ana aku, he hoopilikia loa ka keia i ke kahi kauwa ana i aloha nui ai.

            O ke Kumukanawai no paha ia o na Media a me na Peresia. Oia hoi ka mea a ua Moi nei i hiki ole ke uhaki, o pau kona mana Moi.

            E nana hou kakou i na ano o keia aloo nawaliwali? Ua mana loa kela, eia nae, aohe mana oiaio.

            He moolelo kupanaha loa keia, aka, ua hui pu ia me kekahi mau wanana kaulana loko o keia huke o Daniela. E pono no ia kakou ke hilinai akui kaia moolelo i haawi pu ia mai e ke Akua me na wanana oiaio.

            Ninau.-Heaha ke kanawai a ke alii kakau inoa ai? Ua imiia kela kanawai i mea aha? E wai? He alii aha o Deriu? Ua manaoia he kanawai aha kela?

            14. Pehea ua alii nei, i kona ike ana o Daniela ka mea e pilikia ana? Hoao keia e aha?

            15. No keaha kona hiki ole ke hoopakele iaia? Heaha ke Kumukanawai o ka Peresia a me ka Media? Mahea keia hana a kakou e kul nei? Nowai ke aupuno mamua oia manawa?

            16. Pehea ka olelo a ke alii ia Daniela?

            17. Heaha ka hana i hanaia ma ka puka o ua lua liona nei?

            18. He po aha ia no ia Moi? Pehea ka hana mau o na Moi o ia aina? 19. Heaha kana hana mua i ka wanaao?

            20. Pehea kona kahea ana aku ia Daniela?

            21, 22. E hai mai i ka pane a Daniela? Ua hana hewa anei o Daniela?

            23. Heaha ka hope o keia moolelo? No ke aha ka hoopakele ia ana o Daniela? Heaha ka hoopakele nui o ka poe a pau e manao ana i ke Akua?

 

Ka "Nupepa Kuokoa."

Hoopuka mau ia

I Kela Poaono Kela Poaono.

$2.00

No na mahina he Umikumalua!

$1.00 no na mahina eono,

Me Ka Hookaa Mua Mai.

           

            Na Olelo Hoolaha- aole I oi mamua o 10 laina no ka hoe puka hookahi ana. $1.00; alua komoo ana he $1.80; hoe kahi malama, $2.00. E aku mua ia mai ke @  na olelo hoolaha a pau e hoounaia ana mai e pai.

            Kanikau-he @ kenela no ka allay hookahi-penei: he 25 lalani, $1.00; 60 kenela, $2.00; a pela ku.

            Ka @ no na olello hoolaha-ka aku pepa, a me ka aku o ke kanikau, e haawiia no ma ka ilima o na Luna o @ Kuokoa, ai oleia, e hoouna mai la pokue.

            Na aku papa a pau @ hookaa @ Mai No- aole e kau a ka inoa o kekahi haole a kanaka maoli paha. ma ka inoa o ka poe lawe pepa ke ole e hookaa e mai mamua. E @ @ ke hiipolia keia mau @, no ka mea, he emi no ka auhau no keia nupepa.

            Aia ke kaena o ka Nupepa Keokoa-malama ae o ka @ Leia. O na @ hana, mai ka eiwa o kakahiaka, a i ka ha o ke ahiahi

                                    H.M. WINI, Luna Hoopaka.

 

"Ka Nupepa Kuokoa."

in published in Honolulu

Every Saturday.

$2.00 Per annum, or $1.00 per six

months, in advance.

            Advertisements not exceeding 10 lines, inserted once for $1.00 twice for $1.60; and $2.00 for one month; all advertisements must be paid for in advance.

            @ will be charged 1.00 per page or @ @ a line.

            Payments for Advertisments. Subscriptions or Kanikaua, may be paid to any of the Angents of the Kuokoa, or may be enclosed in a letter to the Publisher.

            All subscriptions must be prepaid. No names, either of foreigners or natives. will be inserted on the subscriptions list. until paid for. This rule must be strictly @ to an account of the low subscription price.

            The @ or the kuokoa over the Post Office. Office hours @ 9A.M. to 4P.M.

                                    H.M. Whitney. Publisher.

 

            @ Volumes of the Kuokoa, for sale at the office over the Bookstore-$3.60 each.

@ Persons having complete sets of the above, can have @ bound by paying $2.00 each.

 

Na Buke.

Hoolahaia E Ka Papa Hawaii.

Baibala Hemolele Nui @ gula nani me na ku.

hikuhi ma na aoao                                                       $1200

"           "           Nui ili eleele kaelaw wai gula             5 00

"           "           puku iki iho,    "           "                       8 00

"           "           pananaiki iho ili eleele                        4 00

Kaaoha Hoou Ili gula nani me na kuhikahi     3 00

"           "           eleele kaelae wai gula              1 00

"           "           "                                                              75

Kauaha Hou Hapa Haole                                               75

Lira Hawaii 1848 me ke kanawai                                  25

"           "           1855                                                       25

Moolelo Ekaleaia                                                           @

Haiao ili lahilahi                                                             10

Hele Malihini ana                                                           25

No ko ke @                                                                    25

Lira Kamalii                                                                   25

Hoike palapala Hemolele                                               26

Moolelo o @ Opukahala                                               25

Hoike Akua                                                                    25

Wehewehehala                                                               26

Ninau Hoike ili manoanoa                                             26

"           "           " Lahilahi                                                10

@ Kula Sabati                                                    10

@ Lima                                                                          10

He @ no ka Pope                                                           10

@ Kula Sabati Hela 3                                        25

"           "           "           " 4                                               06

"           "           "           " 5                                               85

Buke @ a Ioane                                                             10

@                                                                                1 00

@ @ nani                                                                    1 75

 

Na kauoha Hou Pakeke.

Ili @ nani                                                                    1 80

Ili eleele kaekae nani                                          80

Ili eleele                                                                          35

 

Kauoha Hou Pakeke me na Halelu.

Ili @ nani                                                                    1 75

Ili eleele kawkaw wai @                                                60

Ili eleele                                                                          50

 

Na Halelu Pakeke.

Ili @ nani                                                                      50

Ili eleele kawkaw @ @                                                 30

Ili eleele                                                                         20

Ka Have Hoonani (Buke Mele)                                    25

Bake Wehewehe Huaolele @                         2 00

            "           "           "           @ nani             3 00

 

Eia na buke haawai wale.

palapala @-

Helu 4- Makemake anei oe i ka ola?

Helu 6- E jele i o @ la.

Helu 7- Ka hoi ana mai o ke keiki Uhauha

Helu 11-No ka hoahiki wahahoe i ke Akua

Helu 16- Ka @ ana o ka Ahaaloa a ka Haka a ma ka @ ana.

Hleu 17- Mai hana ino na @

Helu 18- No ka mahi ana, kuai ana a me ka ino ana i ka Awa.

Ka Davida Malo @

Ka Moolelo o @ @

                                                                        J.P. Pokur

            @ o ka papa Hooko o ka Ahahui @ no Hawaii Pua Aina