Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 7, 15 February 1873 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka make ana o Apo pake.

 

            Ma ka la 30 o Ianuari i hala, oiai e hoomau ana kekahi poe pake o Hilo i ka lealea no ko lakou makahiki hou, ma ka holo lealea ana maluna o na waapa, aia hoi, kahuli iho la kekahi waapa a make ua Apo nei. Na ka leta malalo iho, e hoike mai i ka moolelo oia poino, a he pono e aoia na mea a pau e heluhelu ana, he mea ino ka lealea pono ole.

            Ma ka hora 8 o ke kakahiaka Poaha, Ian. 30, ua hulihia kekahi waapa mawaho iho o Waiuli ma Keaukaha Hilo nei, ua kokoke no ia wahi ma ka lae o Leleiwi, a ua make loa hookahi pake, o Apo kona inoa, pakele mahunahuna kekahi poe kanaka, a mai make loa kekahi mau keiki hapa pake, oia na keiki muli ekolu a Hapai a me ke keiki a John Ena. Ma ka Poakolu aku nae, he la lealea loa ia no na pake, aka, kena ole paha ka lealea ma ia la, nolaila, holo aku lakou ma ke kakahiaka nui o ka Poaha, maluna o na waapa elua, i hoopihaia i na mea ono, na mea inu, ka ai, na puaa liilii e ola ana, a me kekahi upena lawaia na lakou, o ka nui o na mea i holo ma ia waapa, he 33, he 17 ma ka waapa mua, a he 16 ma ka waapa mahope aku, o ka olelo a lakou i hooholo ai, ma Waiuli kakou e lealea ai i nei la, o ka waapa mua, auau e aku la oia me ka hoihoi nui, na lakou mua e hapai ka bila haawina, e wehe mua i ka inu rama, aka aole lakou i inu e i kekahi oia mau lealea, a inu e ana lakou i na omole kai mikomiko: Oiai lakou e alualu ana i kekahi wahi nalu, me ka manaolana e pae ana i uka me ka palekana, eia ka ku koke ae ana kekahi nalu mahope o lakou, a owili pu ia iho la ka waapa iloko o ka pahoehoe, pau loa lakou iloko o ke kai e lumilumiia ana e na nalu, me ke kupakaia i o ianei, me na paa kamaa buti, na kuka, na kapa mehana, i kahikoia a paa, pau ke aho, wahi a lakou, a ua manao lakou o ko lakou manawa iho la no ia, eia nae, na ke Akua mai ke ola. I ka wa nae i huli ai ka waapa, ua paa no o Apo maloko o ka waapa a i ka hulia ana aku o ka waapa, ua loaa aku ua pake nei iloko o ka waapa, ua make, O keia pake, aohe ike i ke au, a pela no hoi kekahi hapa pake, aohe ike i ke au. Eia nae kona mea i pakele ai, no ka loaa ana iaia o kekahi apana papa o ka waapa. ua puliki oia ia wahi apana, a pela no kona lumilumi pu ia a pomaikai ka pae ana i uka. Nolaila, e pono e aoia i ke au, o poholo auanei. Ua pau ka hapa nui o lakou i ka paholehole na au, a ua piha na opu i ka ka mea o ka inu i ke kai. E nana mai na mea puni lealea a pau loa i keia ao ana.

 

He makana i ka Moi.

 

            Ma ka Poalua iho nei o keia hebedoma, ua hoouna ka Ekalesia o Kaumakapili i kekahi Komite ekolu lala (hookahi i hiki ole,) e lawe aku i ka makana laa a lakou i hoahu ai, i ka Moi Lunalilo. Na na palapala malalo iho nei e hoike no na mea i hanaia:

Ka olelo a ke Komite i mua o ka Moi.

            "E KA MAKUA :

            Me ka haahaa a me ka manao oluolu a ko Kaumakapili Anaina Hoomana, ua kohoia mai makou i Elele e lawe a e haawi aku iloko o Kou lima e ka Moi i keia mau makana,

                        He Baibala,

                        He Kauoha Hou,

                        He Himeni Hoolea.

            A me ka makou mau haipule nui ana i ke Akua Luaole o ka Mana, Nou e ka Moi a me Kou Aupuni, a e lilo auanei keia mau mea i Kahua paa no Kou Nohoalii, a i Heleuma ka Pahu Berita o ke Akua i mua o Davida ka Moi o ke Aupuni o ka Iseraela, pela auanei ka Baibala i mua Ou e ka Moi o ko Hawaii pae Aina.

            "E ola ka Moi i ke Akua."

            "E mau ka Ea o ka Aina i ka Pono."

Na Komite. Z. P. Poli, J. Alapai.

Eia iho ka Pane a ka Moi.

Honolulu, Feb. 11. 1873.

Ia Z. P. Poli a me J. Alapai; Aloha olua:

            Me ka mahalo nui ia olua i ke koho ia ana mai e na Hoahanau o ka Halepule o Kaumakapili iloko o ko kakou Haku Iesu Kristo la, no na makana Hemolele a lakou i manawalea mai nei Ia'u.

            Nolaila, ke noi aku nei Au ia olua e hai ae i mua o lakou i Kuu lawe ana i ka lakou mau makana i oleloia maluna me ka papalua o Ko'u hilinai ana ia lakou a me ka Lahui holookoa o ko Hawaii nei Pae Aina a pau, i ko lakou kupaa ana ma na pono i waiho ia mai i mua o kakou a pau; Oia ka olelo Ola o ko kakou Haku iloko o ka Lani, a me ke kukui malamalama e ola ai o na mea a pau, ke hilinai io aku kakou ina na mea oia Buke.

            Ke lawe nei hoi Au i keia mau mea i haawi ia mai nei a Ko'u hoomanao ia oukou, a ke noi haahaa nei Au i mua Ona me Kona ae mai i Ka'u noi, e uhi mai kona eheu a e malama mai ia kakou a pau. Oia ka pule a ka mea e kakau nei i keia wahi palapala me ko oukou hooho like mai me a'u, "E ola ka Lahui o Hawaii i ke Akua."

            Me ke aloha ia oukou a pau

Owau no

LUNALILO.

 

            KA HELUNA KANAKA. - Ma ka pau loa ana mai o na huina houluulu o na kanaka mai Maunalua a Moanalua ma ke Keena o ka Papa hoonaauao, ua ikeia, ua hiki aku ko kakou huina pau i ka 14,852 ke huiia ko na aina e me na Hawaii ponoi. Ka pii o Honolulu i ka 1872, he 1,331.

 

'OHI KA IO O KA LAAU!'

HEAHA LA IA.

-I KA-

Pa Kuai Papa

-O-

SAMUELA G. WAILA MA!

HE PAHEE I KA PAHA!

 

AIA NO MA KA

PA KUAI PAPA KAHIKO

-O-

KIMO PELEKANE MA

-IHO NEI-

E KUAI MAKEPONO LOA

IA ANA

-ME KE-

KUMUKUAI HAAHAA LOA!

-NA-

PUU PAPA NUI, NA LAAU,

-A ME NA-

LAKO KUKULU HALE

A PAU MALAILA.

-OIA HOI NA-

LAAU NOUAIKI O NA ANO A PAU.

PA PAPA MANOANO NOUAIKI.

NA PAPA NOUAIKI.

NA AAHO PAINA ULAULA.

NA PAPA HOLE PAINA ULAULA.

NA PINE PA,

NA AAHO PA a me

NA POU PAINA ULAULA.

NA PILI LAAU CIDA.

NA PILI LAAU PAINA ULAULA.

 

Na Puka 2-0x6-0 a hiki i ka 3-0x7-6.

Na Puka komo laau aniani. 2-6x6-6 a hiki i ka 5-0x9-0.

Na Laau Puka Aniani, 7x9 a hiki i ka 12x18.

 

NA PANI OLEPELEPE,

I PENAIA A PENA OLE IA O NA ANO A PAU.

NA ANIANI PUKA ANIANI.

NA PAINA ULAULA MOLINA.

1 INIHA A HIKI I KA 5 INIHA.

NA ANO PEPA HALE MAIKAI LOA,

A ME NA LIHILIHI.

AILA HOOWALI PENA MAIKAI LOA. AILA HOOMALOO PENA, VANIKI. NA PENA KEOKEO. KA LEAD & ZINC. PENA ELEELE O NA ANO PENA E AE O KELA ANO KEIA ANO.

NA LAKA PUKA.

            NA LAKA POEPOE, NA AMI LOLOA, NA AMI POKOPOKO, NA LAKA UWAI, NA KUI-NAO, NA AMI LELE, NA PUKA ANIANI, &c.

            NA KUIHAO, KUI WAI, A KUII KUI.

3d a hiki i ke 60d &c. &c. &c.

            O keia mau mea a pau, e kuai makepono ia ana ma ke dala kuike.

            O keia mau mea a pau, a o kahi paha o keia, e hiki no ke hoounaia ma kekahi o na awa o keia Aupuni.

            He mau Agena no hoi makou no ka mokumahu, "KILAUEA,"

Kapena McGregor.

583 3m                        WAILA MA.

 

HOOLAHA! HOOLAHA! HOOLAHA!

 

E KUAI MAKEPONO LOA IA ANA

NO NA

PULE EHA WALE NO,

MA "KIKAHAKAIWA,"

E HOOMAKA ANA MAI KA

POAKAHI, FEBERUARI, 17 AKU.

E HOIKE AKEA AKU ANA O

HAYSELDEN BROS,

I KA LOAA ANA IA LAUA O NA WAIWAI O KELA ANO KEIA ANO,

I HOOLAWA PONO IA.

HE NUI LOA NA LOLE MAIKAI O NA ANO A PAU!

HE EMI KE KUMUKUAI,

MA KE KUIKE WALE NO

AOLE LAUA MAKEMAKE

E HOOPAAIA NA ANO AIE MA KA LAUA BUKE!

Ma ke kuai ana, ua makemake laua e loaa aku ke dala i hoolakoia aku ai kela a me keia i na mea i makemakeia e kuai aku mai a laua mai. O na waiwai a pau, e hoailonaia no me na huahelu moakaka ulaula.

AOLE HE MEA I HOAILONA OLE IA!

He kumu kupono hoi e hilinai ai ke kuai manuahi ana, me ka manao e Houluulu Dala, a i loaa hoi kahi kaawale no na waiwai hou e hiki mai ana, no lakou ke

Kumukuai he $15,000.

MAI ENELANI, FARANI, GEREMANIA A ME AUSETERALIA MAI.

HAYSELDEN BRO.

585 4t Honolulu, Hale Ciritariona.

 

KAPU KA AINA O WAIONO.

            KE Papala aku nei na mea Lio, Bipi, Hoki, Miala, Puaa a me na Kao, aole e hookuu wale maluna o kuu aina hoolimalima i kapaia o WAIONO, e waiho la ma Kooaupoko. Ina e komohewa ka Lio a me ka Bipi, a hoopoino i na na mea kanu, alaila, e hooukula e like me ka poino.

Honolulu, Ian 21, 1873.          (582 3m)          AMOE (Pake)

 

            E ike auanei na mea a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ke ho-kapu loa aka nei au i na ano holoholona a pau, aole e hele wale ma kuu Aina, oia hoi o Kahoilo a me Aapueo e waiho la ma Kula, apana o Makawao, Mokupuni o Maui. A o ka mea holoholona e hoolohe ole i keia, e uku no i hookahi dala o ke poo, ke loaa aku i kuu mau hope ia Keo a me Ku.

MRS. POEPOE

Waikapu Maui, Ian. 24, 1878.            583.     4t.

 

J. NOTT & CO.

MA MEA HANA

TINI, KELEAWE,

A

HAO PAPAA,

Helu 9 Alanui Kaahumanu!

Ua hiki ia laua ke hana i na ano a pau e pili ana i keia laina, e lihe me ka

Hoomoe ana i na Piula Wai,

HAO A PIULA PAHA.

HAWAI PIULA NO NA HALE LAAU

EIA HOI KEKAHI

Eia ma ko laua wahi i na wa a pau,

NA

LAKO PIULA,

O KELA ANO KEIA ANO.

KAPUAHI HAO,

O NA ANO A PAU

A ME NA KUMUKUAHI A PAU,

Papaa Kepau, Piula Wai,

Paipu Hao, Papaa Ziniki,

Pauma Wai, Ki Wai,

NA KAPU AME NA PAKEKE HAO!

Papa Holoi, Na Ipu hao,

Iliwai Laho Lio, Pa Palai,

Kui kakia moena,

Na Papaa Hao Kaupaku Hale 26x84,

Na Palaki hamo puna me Holoi hale,

            Na Ipukukui hele po.

A me na mea e ae he nui wale ke helu aku

 

KAHI E KUAI AI

I NA

LOLE MAIKAI NANI LOA

A ME NA

Waiwai a pau ma na kumukuai haahaa,

MA KAHI O

KAKELA a me KUKE

HELU 80, ALANUI MOI, HONOLULU.

AHINAHINA,                       KALAKOA,

Kakini,                                    Hainaka,

Makalena,                    Pio-wawae,

Makalena,                    Lole Nahenahe,

Kawele,                       Huluhulu moe,

Lihilihi lole,                 Kihei nahenahe,

Pine,                            Pihi,

Omo-waiu,                  Aila laueho,

Hahano,                       Lipine-anuunuu,

Kukaenalo,                  Palule,

Lilina,                          Huluhulu-apana,

Papale,                         Lipine,

Lopi,                            Waiala,

a me na waiwai ano hou a pau.

 

Na laau Lapaau ola a Kauka Jaynes.

Laau Hoomaikai koko,            Laau Penikila,

" Kunu,                                    " Hoopau naio,

" Hoopaa-hi,                " Huale,

" Aila-naha,                 " Paakai,

a me ke Sasiparala.

 

Na Mea Ai, e laa ke

Ko-paa, Kope, Ti lau, Soda, Olepe, Laiki, I-a liilii, Pia, Pia uwala, a me ka I-a iloko o ke tini.

NA MEA PAAHANA, E LAA KA

Palau, na mea Mahiai, na O-o kope,

Kapala, O-ope, Pahi oki ko, Kipikua, Kua Bipi, Koi liilii, Koi, Bulumi, Kuukaepele, Pakeke, Tabu wai, Pahiolo, Koikahi, Kuea, Pahi, Hamare, Rula, Ili-wai, Kui kolu, Kui-kui, Laka, Ami, Kui nunui, Makau, Palau hapuku opala, Kaulahao kauo, Hulu hipa kuiki kapa, Wili umauma,

Kui Helu 4 a hiki i ke 60

 

Na mea pili i ka Hale, e laa ka

AILA-MAHU, aila kohola, Palaoa Kaleponi, Ipu-kukui mahu, Ipu-kukui Piula, Pa-tini, Ipu-ti, Ipu kofe,

Pa wai holoi, a pela aku, a pela aku.

584

3m

 

NU HOU! NU HOU!

Ano ua Loaa mai a o Malama mau ia'na Makou

I NA ANO A PAU O

NA MEA HAO!

NANI KELA!

HULALI KA HAO!!

Na Palau, Oo Haole, Huihuipalau, Kopala, Kope, O, Kaulahao Bipi, Lei Bipi, Lei Hoki, Ili Kauokaa, Paahana Amara, Opumakani, Kamaa Lio, Kamaa Hoki a pela 'ku,

KUI HAO O KELA A ME KEIA ANO,

PAAHANA KAMAA O KELA ME KEIA ANO, NA MEA LAKO KUMEKA, IPU-KUKUI HELE PO, IPU-KUKUI MANAMAMA, AIILA-MAHU O DOWNER A ME NA PA--PALAI, &c.

Na Ipu Hao o Kela a me Keia Ano.

KA OI LOA AKU O KA MAIKAI a me ka nui O NA ANO A PAU O NO

NA MEA HAO, NA LAKO KAA,

PENA o kela ano keia ano, iloko o ka Aila a maloo no hoi.

AILA PENA MOA, AILA PENA MAKA, MAKAU, AHO LAWAIA, UPENA A ME NA AHO UPENA.

KUKAEPELE PENA!

E KUAIIA ANA KEIA MAU MEA ME KA MAKEPONO,

MA KA HALE KUAI O

DILLINGHAM & co.,

Ma ka Helu 95 a me 97, Alanui Moi Honolulu, a ma Kaipalaoa, Hilo, Hawaii.

559 6m

 

KE MANAO nei ka mea nona ka inoa malalo iho, e haalele i keia aupuni, nolaila, ke aloha aku nei oia i ka poe a pau ana i ale aku ai, me ka hai aku, e hoouna koke mai i ko lakou mau bila me ka lohi ole i o'u nei ; a o ka poe hoi i ale mai ia'u, ma na Halekuai o Keopuka a me Hookena, Kona Hema, a me ka Halekaai ma Kailua, Kona Akau ke halia aku nei lakou, e awiwi mai i ka hookaa ana i ka wa hookahi, a i ole ia, e hoopiiia aku no lakou.

H. COOPER (KUPA).

Keopuka, Kona Hema, Nov 7, 1872. 573 2m

 

Kapu Aina o Lumahai, Kauai!

            NO ka mea, ua lilo mai i ka Hui o Kiulana ma ka hoolimalima o ka aina maluna ae. Nolaila, ke papa ia aku nei na moa holoholona Lio, Bipi, ina e komohewa kekahi o keia mau holoholona, e uku no i $1.00 no ke poo. Ina e hoopoino i na mea kanu, e hooukuia e like me ka poino. Ke papa pu ia aku nei ka muliwai, aole e hele wale kekahi e lawaia. Ua hookohuia o Lauki, i Luna no ka Hui, oia ka mea nana e hopu a hoopii. Aole e hele wale kekahi maluna o ka aina! Kapu loa!

CHULAN & Co.,

Honolulu, Ian 12, 1872.          (582 3m)          (Kiulana ma.)

 

KA HALE PAI KII HOOLELE AKA

O

AGIU a me AKIONA !

            UA wehe ae nei maua i Hale Pai Kii no na mea a pau ma ke ALANUI NUUANU, HELU 65. E paiia na kii maikai o na ano a pau, e like me ko oukou makemake. E hanaia ana a nani kupono e like no ka uku oluolun E hele mai. O na lole komo i ka wa e pai ai, eia no ia mano kupono no na wahine a me na kane - na kuka palaa loloa aa Kaleponi, kaula-wati, komolima a ma na mea hoonani a pau pela no ko na wahine mau lako, ola na peahi a me na pua hoonani. E paiia na kii pepa a me na kii aniani e like me ko oukou makemake, keokeo, eleele, ulaula a ahiahia paha.

            I ka wa e pai ai i ke kii, e hookaa mua ia ka hapalua o ka uku, a pau ke kii i ka hanaia, alaila, hookaa pau loa, a lawe no hoi ke kii. Me ka mahale.

577 6m

 

$100. Makana.

EIA, EIA, EIA, EIA MAI!

PULUPULU SI AILANA!

            E uku no au i 6 Keneta no ka Paona no kaPulupulu Si Ailana me ka hua, ke laweia mai i ko'u Hale Kuai ma Honolulu. A ina ua wae mua ia na anoano, e uku no au i

20 KENETA NO KA PAONA!

            Ma keia mau kumukuai ka'u e uku aku ai o na pulupulu wale no i ohiia iloko o ka 1873. Aole au e kuai ana i na pulupulu i ohiia mai na kumu mai ina ua kanuia mamua o Ianuari 1, 871, no ka mea, aohe maikai o ia pulupulu, a aohe kupono iki no ka hoouna ana i Europa.

            O ka mea e lawe mai ana iloko o ka makahiki 1873, i 10,000 paona a keu paha, e haawi au i ka

MAKANA GULA $100.00!

1571 8M          HENERE. M. WINI.

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO O KA MOKUAHI HAWAII

"KILAUEA."

Feberuari 17 ...........................No Kona.

Feberuari 24 ...............Kaapuni ia Hawaii

Kuike na uku ohua

SAMUELA G. WAILA.

580 - 2ms.       Agena.

 

I NA MAKUA HAWAII.

I MEA e hiki ai e hoohoihoi aku i ka manao o na makua Hawaii, e malama pono i ka lakou mau keiki a i mea hoi e kokua ai i ka ulu ana o ka lahui o keia Pae Aina, ke hooia aku nei au ano, e uku aku HOOKAHI HANERI DALA MAKANA i kela a me keia keiki i hanauia ma Waikapu, Maui, mahope aka o keia la. Eia wale no na kumu i ae ia ma keia Olelo Aelike. He keiki e hanau ana ma Waikapu ponoi, a o kona mau makua e noho ana ilaila. Penei ka uku ana : UMI DALA i ka wa e hanau ai a kakauia ka inoa o ke keiki. Umi Dala kela a me keia makahiki pakahi eha mahope iho, a ma ka alii ma o na makahiki, e haawiia ke KANALIMA DALA a pau i koe iho.      H. CORNWELL,                                                                                                                         (Konawela.)

Honolulu, Dec. 7, 1872.          575 3m

 

Na la Kuai Lole ma Kailua, Hawaii!

            O NA POAKOLU a me na POAHA o kela a me keia hebedoma, na la kuai o ka Hale Kuai Lole ma Kailua a hiki i ka wa e hai hou la aku ai. Nolaila, e makaala ka poe makemake kuai e hele e ae mamua o ka hora 4 o ke ahiahi, oiai he ala loa ko'u e hoi ai, a he maka'u au i ke akua lapu o ka po.

HANALE KUPA (Henry Cooper.)

Kailua. Dek. 12, 1872.                        577 3m

 

Hoike Kula Waialua.

E HOIKE liilii ana ke Kula Kaikamahine o Waialua, i na mea makamae a ko lakou mau lima i hana'i, a e kuai la aku ana ma ka po o ka la 13 o Maraki, ma ka luakini hoolepope, i ka hora 7, e like me na olelo, ua hoolahala mamua 'ku nei.

MELE E. GELINE,

Feb. 3, 1873.   (584 6t)           Kumu Kula Waialua.

 

WILLIAM RYAN

(MEA KUAI LAKO AI.)

UA NEE AE NEI OIA, A UA WEHE I kona Hale Kuai Mea Ai, ma ka Hale Kuai mua, mauka iho o ka uapo o Peleula, Alanui Nuuanu. Malaila e loaa ai na lako mea ai a pau.

584 3m

 

CHARLES SMITH!

[KALE KAMIKA,]

MEA PENA HALE, Moku, Papa inoa a kaa lio, Kau Papa hale, a hana puka aniani. Ua konoia na mea a pau e hele mua ae i ona la.

Hale Hana Alanui Kaahumanu                       585 3m

 

He Mele Lahui Hawaii. - O KEIA MELE I haku loea ia e Hon. Mrs. Lilia K. Dominis, ua loaa mai nei ano, he lehulehu o na kope o keia mele kaulana mai Kapalakiko mai, a e loaa no ma ke kumukuai haahaa, he hapaha, ma ka Hale Kuai Buke o (555 2m) H. M. WINI.