Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 8, 22 February 1873 — HE KAAO GEREMANIA! NO KA MANU HULU GULA! [ARTICLE]

HE KAAO GEREMANIA! NO KA MANU HULU GULA!

(I Unūhiia no ke Klokoa.] He wa loihi loa i hala, e noho ana kekahi Moi ma kona Hale Alii i kokoke aku i ka m»la kanu pua hooluolu ; a maloko o ua mala la, e ku ana kekahi kumu laau luluu i na bua ohia gula. A i ka wa e hoohaama ae ai na hua e pala, pau e aku la no i ka heluia, aka, i kekahi la ae mahope iho o ka heluia ana o na hua'pala, ua lilo aku la kekahi hua. No keia nalowale honua ana o kekahi hua ohia gula, ukiuki loa ibo la ka Moi, a kauoha ae la, e kiaiia ka laau i na po apaumalaloae o ka laau~~ A oiai, be ekolu mau keikikane a ua Moi la, nolaila, i ba hiki ana mai o ke ahiahi, hoouna aku la ia i kana keiki hiapo e hele e kiai iloko o ka mala poa i ka mea nana e lawe aihoe nei i ka ohia. ' 1 ke aumoe o ka po, paūhia lo!\ iho la ke keiki i hoounaia'i e kiai, a i ke ao ana ae, ikeia aku la, ua lilo hou kekahi hua ohia gula. I ka po hou ana iho, hoounaia aku la ka lua o ke keiki hiapo e kiai, aka, ua ukali aku no oia mahope o ka pauhia hiamoe i loaa i kona mua, a nolaila, ua nele oia i ka ike i ka mea nana i lawe aihue aku i ka hua ohia gula. INolaila, oa hiki ka wa no ke keiki akolu e hele ai e ku wati, a ua makemake loa no hoi oia e hoounaia e kiai, aka, ua pihoihoi ka Moi no kekahi manawa, me ka manao malia paha oia ke oki loa o lakou i ka makaala e kiai. mamua ae o kona mau kaikuaana, aka, mahope loa, ua ae aku la oia. Hele io no ka muli loa, a huna iho la iaia malalo o ke kumu laau,

a kiai pono aku la, me ka ae ole aku e noho alii niai ka hiamoe maluna ona. A i ke kani an* no o ka bor& 12 o ke aumoe, lohe aku la oia i ka haluiu o kekahi mea maluna ae ona, a i kona nana ana ae iluna, iike aku la oia he inanu e lele mai ana, a he malamalama o ke aiai o ke gula nia kona hulu. Hoolai iho ta ka manu malura o ka laau, a i ka wa ana i kiko iho ai e kaili ae ai i kekahi hua ohia, e ki koke ae ana ke keiki i ka manu, aole nae ia i keakea aku i ko ka manu lele ana, aka, hookahi nae o kona hulu gula kai haule iho. Lawe ae la keia ika hulu, a i ke kakahiaka ana ae, hoike aku la keia i ka hulu gula i ka Moi, a hai aku la no hoi i kana mau mea a pau i ike ai i ka po. No keia mea, houluulu ae la ka Moi i kōna Ahakukamalu, a ena ka olelo nlakai a na hoa a pau, o keia hulu manu gula hopkahi, ua like ia me ka loaa o kekahi aupuni hou. " A ha," wnhi aka Moi, •' ina io he waiwai noi ko kei» hulu, alaila, he pono e loaa ia'u keia manu holookoa, no ka mea, aohe i waiwai loa iu'u ka hulu hookahi." Nolaila. ia wa no, hoouna aku la ka Moi i kana keikikane hinp® e huli hele i ua manu la nona ka hulu gula ; a no ka hilinai o ua keiki la m»luna o kona ikaika, aole ia i kanalua no ka loan ole o ua manu gu!a la. laia nae i hele aku ai a hala hookahi mile, ike aku la i& ma ke kae o ka ululaau, he alopeke, a hookau aku la keia i kana pu kaupoohiwi me ka manao e ki aku, aka, hooho inai ia oia, " maPki mai oe ia'u i ka p« a na'u e haawi aku ia oe i ka olelo ao maikai ! Eia oe ke hele nei ma ke alanui e huli ai i ka manu gula, a i keia ahiahi, e hiki aku ana oe i kau w,.hi kauhale, k»h\ elua Qnd mau hale hookipa, e huli aku ana huli mai. U kekahi, ua hoomalainalamaia e na:.fa.ukui, a.e leaJen ana ko loko* aka, mai komo aku oe iloko olailn ; e komo aku oe ma ka hale e iho 3 ku pamaloo mai ana aohe mea lealea o loko, aku, e hoihoi ole ana nae pah« oe.' # Kulnu iho la ua kanaka u'i nei, a ninau iho la iloko ona, '• Pehen la e hiki ai i keia holoholona ke haawi niai ia'u i keia mau olelo ao kanaka ?" a i kona hookokoke loa ana aku i ka alopeke, o kona ki aku la no ia i ka pu, aka hal.i nae kana ki ann, a holo aku la ka alopeke, me ka owiliwili o kona huelo ika ea. Mahope iho o keia, hoomau aku la ke kamahele ma kana huakai, a i ke kapoo ana o ka la, hiki aku la ia mn kekahi wahi kauhale, nona na hale hookipa elua e ku ana. A maloko o kekahi hale, e noke ana ka himeni a nie ka hulahula; ama kekahi hale iho hoi, e ku olohelehe ana ma ke ano pupuka. " E oleloia mai paim auanei au he oki loa," wahi ana iloko iho ona, " i na nu e konio ana iloko o keia hale pelapela oiai hoi ka hale o ka poe waiwai e komo ai e ku mai ana ma kela aoao." O kona komo aku la no ia iloko o ke keena hulahula, a malaila oia i noho iho ai, e ahaaina a e hoohaunaele ana, a poina loa ka hoomanao ana ae i ka imi ana i ka Manu Gula, kooa makuakane a me ka noho ana maemae.

Oiai ke holo nei ka manawa, aohe hoi iki aku o ke kaikuaana, ukali aku la ke kaikaina ma ka huakni imi Manu Gula. Halawai mua mai la no nae ka alopeke me ia nei, e like me ka halawai mua ana me kona kaikuaana, a haawi mai la iaia i na olelo ao maikai, e like me kana hana ai i ke kaikuaana, aka, aole nae keia i hoolohe aku i kana. Ukali aku ia oia ma ke kuamoo o kona hanau mua, a aohe i poeleele, hiki ana keia ma ka hale hookipa kahi e leaiea ana. Ma ka puka aniani oia i nana aku ai, o ka hale hulahula, a ikeaku la i kona kaikuaanae hilinai ana, a kono mni la <oia ia ianei e komo aku. Aole oia i hoole ako ike kono a kona kaikuaana, aka koiro pu aku la no, a lealen iho la. A hala he manawa ioihi no-ke knli ana no na keikikane mua a ka Moi, me ka hoi ole mai, makemake iho la ka muli loa e hoao i ka pomaikai ma ka hele ana e imi i ku Manu Gula ; 'aka, aole nae i pupuahulu ka makuakanee hookuu aku i knna keiki muli no ka manao, he uuku oia. I( He mea waiwai ole ia oe," wahi a ka makuakane i ke kēiki, 44 no ka mea, he uuku loa iho oe malalo o kou mau kaikuaana i hele aku e imi i ka Manu Gula, a ina e loohiil ana oe i ka popilikia, aole paha e hiki ia oe, no ka mea, he lomaloma oe." A mahope loa, akabi no ka Moi a ae aku i ke noi a l;ana keiki muli e hele, no ka mea, aole i hoeki iki na keiki la i ke noi ana i ka wa a ka makuakane e paakiki ana i ka hool* i kona hele. Aol'e i pau.