Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 9, 1 March 1873 — Page 3
| This text was transcribed by: | Crystal Van Beelen |
| This work is dedicated to: | Cousin Kau'i |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KANUPEPAKUOKOA
“KA NO HOU.” – Oia ka inoa o ka nupepa hapa haole a hapa kanaka i hoopukaia ae nei e Kipikona o Lanai.
HE ULIA WALE NO. - Ma ka Poaloa iho nei, oiai e hapaiia ana ke kia moa o ka moku kuna hou o Kapena Barela, me ka manao e hookomo hou iho i kia hou, hina e na laau ku, a nolaila, hina aku la ke kia mua a pa i ke kia hope, u hina pu aku la i hope. Pomaikai nae i ka poe ole i poino ke ola.
Me he mea la, o ka moku e lawe mai ana i na mea hou ma keia mua iho, o ka moku kiapa D.C. Murray. Ua haalele aku la paha ia ia Kapalakiko ma ka la 15 o Feberuari, a e ku mai ana oia i keia hebedoma ae.
Ma ka Poakahi iho nei, ua holo aku ke Kilauea e kaapuni ia Hawaii ma kana huakai mau, a ua ike iho makou, ua kokoke e elua haneri hapa na ohua o mua me hope. Mawaena o na ohua o hope, ua ike iho makoa ia Mrs. Likelike Cleghorn a me kona mau hoahele.
HOLO AKU I KALAUPAPA. – Ua ike iho makou, ma ka holo ana aku o ke Kileauea i ka Poakahi iho nei, us kau pu aku o Kauka Trousseau a me Hon. S.G. Wila, na hoa o ka Papa Ola hou o ka Moi, e makaikai i na lepera ma Kalaupapa. Ke eleu mai nei na luna aupuni hou.
Ua lono wale ia ae, e hoopiiia ana na ona o ka nupepa P.C. Advertiser o keia kulanakauhale e ka Lunakanawai Hoomalu, ma kea no laipila. Ke olelo aku nei makou iaia, mai hoopa aku i ka papa pai, no ka mea, he mea oi loa aku ia o ka mana.
Ua hoolaha ae nei ke Kuhina Kalaina mai ka Poakolu iho nei a hiki ae i keia Poaono, e hoolimalima ia aku no ka Hale Pai Aupuni i ka poe a pau e makemake ana e hoolimalima no na makahiki mawaena o ka alua a me ka lima.
Ua hookohu aku ke Kuhina Kalaiaina i na inoa malalo iho nei, i mau kanaka nana e lawelawe i ka hooponopoao ana no na palena aina hoopaapaa ma ka mokupuni o Hawaii:
F.S. Lyman No Hilo, Puna a me Kau.
S.C. Wiltse “ Hamakua me Kohala.
J.G. Hoapili “ Kona Akau me Hema.
Ke Papa ikaika aku nei ka Papa Ola i na kanaka a pau aole i loaa i ka mai lepera e hele wale ana e ike i ko lakou mau makamakamaka mai, ma na wahi i hookaawaleia no ia poe mai, me ka loaa ole o na palapala ae, aole e hele aku e ike aia a loaa ia ka ae mai ke Kuhina Kalaiana aku.
HE PILIKOKO NO KEKUANAOA. – Ua holo mai nei kekahi kanaka kahiko loa he kanaiwa piha makahihi, e koi i kona pili iloko o ka waiwai o Kamehameha V., a penei ka moolelo i lono i a mai ia makou nei: Ekolu keiki a Nahiolea, o Kolii ka mua me Piilani; o Kahoukua ka lua me Laamaikahiki; a o Kekuanaoa, ke kolu me Inaina. O Kahoukua ka mea e koi mai nei no kona pili i na mea i make. Aohe makou i maopolo i ka oiaio, aka, me he mea la no nae paha, he wahi lihi iki no, ke eueu mai nei hoi ka puapua.
KA LA HANAU O WASINETONA. – Ma ka Poaono aku nei i hala, la 22, oia no ka la hanau o ka “Makua o kona Aina,” Geoki Wasinetona. i ka hora 12 awakea, ua ki main a moku kaua Kalefonia a me Scout i na pu aloha nona, a ua kukai mai no hoi o Puowina.
Ke kuikahi Panai like.
E KA NUPEPA KUOKOA E; ALOHA OE: -
No kou ae lokomaikai ana mai i kou mau kolamu, e hookowa i wahi no ka poe kukulu manao no “Ke kuikahi Panai like; “ nolailu, ke hele aku nei keia mau wahi mapuna olelo, e kalai i kona aupuni a nioniolo a pololei.
He mea nui keia a kakou i neonoo ai, a e lawa ole ana i ka hebedoma, a mahina, a makahiki no ka hoike ana i kona mau loina a pau. Aka, e lawe iki kakou a e nana.
1 O ke kuikahi panai, Eia kona ano. He haawi aku a haawi mai. Ma ka aoao o Amerika Huipuia, he $400,000 ka auhau o kokakou mau ko iloko o ka waihona o Amerika. O ko kakou auhau koi, e kau aku nei no na waiwai o Amerika, he $100,000. No ka wa keia e kuikahi panai like ole nei. Aka, ina e ae like ana na aupuni a elua, alaila e pomaikai ana ke aupuni.
Me ka nana ana ma ia ano, aole e pomaikai ana ke aupuai, aka; o ka poe kalepa wale no. No ka mea, o ka $400,000 e ohi nei o Amerika mai ko kakou mau ko, e hoi ae ‘na ia ma ka pakeke a me ka waihona o ka poemahi ko, aole e polelei ana a ka waihona aupuni Hawaii.
2 O heia noi ana no ke kuileahi panai like mai ka nupepa wale mai nei no keia, me ka maopopo ole, ua puiwa na mahi ko, a noi mai i ke aupuni e ae aku. Aole lakou i hana pela, aka; ke nui e nei ka waha o na nupepa, E panai like! E panai like!
He mea maopopo aole loa e ae ana ke aupuui o Amerika e kuikahi panai like! No ka mea o keia $400,000 he puu nui keia e hooemi ai i ka aie kaua oia aupuni. A i na e, kuikahi panai like, ho mea maopopo e hala loa ana ka iini nui o ia aupuni. No ka mea, i na e kuikahi panai like ana, E haawi aku ana haawi mai, e paa mau ana kela aoao, he aupuni a he aupuni. Aka auhea ka kakou panai like ma ko kakou aoao? Auhea ka kakou $300,000 e hoolawa aku ai i ka panai like mai a kela aoao e lawa ai ka $400,000 a kela aoao e hookuu mai ai.
Ua olelo ae ka nupepa P.C.A., e haawi ke aupuni, ma ka ae ana i ka hoolimalima o Puuloa a me na mauawai o Ewa, i kumu panai like a e halawai ia ma ka olelo ana, oia ke kumu o na dala he $300,000 a kakou e panai aku ai, a e kukolu lakou i wahi no na aumoku kaua e ku ai.
Ma keia ano, e loli ana ke kumuolelo, i mea okoa, a lilo i kumu e hopohopo mai ai ka naau o ka puuwai Hawaii, e lilo ana ka aina i ka haole, iloko o ka Manawa poko le loa.
Ua akamai a maalea loa ka poe e paipai nei i keia kumu hana, me ka manao paha aole e ike ana na kanaka Hawaii, i kea no o keia hana. O ka ae ana o keia aupuni i keia kuikahi panai like, me ke komo o ka pauku haawi i ke awa o Puuloa i wahi ku moku no Amerika, he kuikahi kaili aina keia, a aole e pono kea e. Aka; ina he panai like wale no me ke komo ole o ka pauku ae i ka lilo o ke awa o Puuloa, alaila e ae kakou.
E loaa ana ke kumu keakea, no keia mea ma keia ano. E ike mai ana o Enelani laua o Farani a me na aupuni e ae, i na e kulia ana ia mau aupuni i ke kaua, ua lilo o Puuloa i ko Amerika. Alaila, ua hiki ole ke komo ko lakou mau aumoku iloko o keia awa oiai, he aupuni ku i ka wa keia. A i na o Amerika ka hoa kaua o Enelani a me Farani a aupuni e ae paha, aia hoi e moe maile ana na aumoku o Amerika iloko o ke awa o Puuloa me ka hiki ole ke hoopoino ia aku. Lai lea ka noho ana o ko Amerika mau moku, a pilikia ko Enelani, Farani, a me ko na aupuni e ae.
A he poino keia no kela mau aupuni a lakou e ae ole mai ai i keia aupuni, e haawi i ke awa o Puuloa ma ke ano hoopunahele ‘ku i ko Amerika ma ka hana ‘ana i kuikahi panai like a o ka panai ma ko kakou aoao, oia iho la ka lilo o ke awa o Puuloa.
I ko kakou wa e ae aku ai e hoolilo ia Puuloa, aole ia he panai like. No ka mea, ua ae wale no kakou ma ko kakou ano aupuni, e ae aku i ka hoolimalina ana. He panai like anei keia? Aole loa!
Aia hoi, i na kakou e ae i keia kuikahi, ua like ia me ka ae ana aku, e huki ia ka hae Amerika ma ke awa o puuloa, a o ka hae Hawaii ma Puowina. He pono ole ke ku o na kahili a elua I ke aupuni hookah.
Ua olelo ia ae nei, o ke kuikahi panai like he pomaikai wale no, no ka poe mahiko. He oiaio ia, no ka mea, o keia $400, 000 e komo ana iloko o ko lakou mau waihona ponoi, penei no ia: He umi paha wili ko mai Hawaii a Kauai ka huina, oi a emi mai paha. Ua like ia me ka awalika he $40,000 e komo ana iloko o ka waihona e like me ka nui a emi ana paha o kela a me keia mahina ko. Eia hou ka ninau. Ehia dala oloko o keia $40,000 waiwai o kela a me keia mahiko, e komo ana iloko o ka waihona dala aupuni, ma kea no auhau e lawa ai ka $100,00 o na dute o Amerika, a kakou e manao nei e wehe ma kea no panai like? Me he la i ka nana iho. Aole!
O keia $100,000, e waiho mau nei ma ko kakou aoao loaa maopopo, i na he kuikahi panai like kekahi, e nele loa ana. A heaha iho la ka waiwai a me ka pomaikai e loaa’na i ko kakou aupuni? He waiwai no ka poe kalepa, mahiko, no lakou wale no.
He wa no ke ko e emi ai a he wa e pii ai, aole nae no keia emi ana e puiwa ai na mahi ko, a hele loa ke noi e hookuu ia ko lakou pilikia ma ke aupuni poo o Amerika. I na ua emi ke kumukuai o na ko o Hawaii nei, a oia emi, no ka poe hoomaemae ko no Kolefoni kokoke ae nei, oia anei ko kakou mea, e hele loa ai e wehe i na auhau dute me Amerika? E ike ia mai auanei kakou he poe kalaiaiana naaupo, ike ole i ka hookele ana i ko kakou waa i pakele ae main a puu kai e poi ana ma o a maanei.
I na no Kalefoni kahi o ka hewa i loaa ai ka emi ana o ko kakou ko, malaila no e hooponopono ai, aole me ka mea ma kela aoao o ka muliwai. Ke kiloi ne kakou i ka kakou mau ukana ma Amerika, e noho ana ma kea no kanaka ma kela aoao o ka muliwai. E lawe ana kela he $400,000 i kela a me keia makuhiki, loaa o ko kakou mau ko. O ka ukana i paa pono ole mai i kona lima, e poholoana iloko o ka muiwai. Oia ukana ka kakou e kii a hoopakele mai, (oia na Hui Hoomaemae o Kalefoni,) aole o na waiwai i paa ma ka lima o ke kanaka e noho ana ma kela aoao o ka muliwai.
Aia hoi, e maopopo ana ma keia Kuikoki Panai Like, he $100,000 e haule ana, mai ka loaa mau o keia aupuni, a ina kakou e ae ana i keia aupuni o Amerika, he kiki anei ia kakou ke paa aku i na aupuni e ae? Ke olelo nei au, aole! Ina Kakou e ae ana ia Amerika, e ae pu ana no kakou ia Enelani, ia Farani, ia Geremania, a me na aupuni e ae a pau i hana kuikahi me kakou. Aia ma keia wahi ka kou e pilikia ai, ko kakou mau Luna aupuni i ka hooponopono ana No ka mea, ma kela kuikahi keia kuikahi i hanaia mawaena o kekahi aupuni me kekahi, ua komo kekahi pauku i kapaia he Parity Clause. Oia hoi ka pauku e ae ana, ka haawi aku a haawi mai i pono kaulike.
E nana i ka pauku III o ke Kuikahi o Beritania, kanawai civila, aoao 340. “Ua ae no hoi keia mau aoao elua, o na pono a me na pomaikai a pau, ma ke kalepa ana a me ka holomoku ana, i haawiia a e haawiia ana ma keia hope aku paha, i na kanaka o kekahi aupuni e ae, e haawiia no ia mau pono a pau, i na kanaka o kela a me keia mau aupuni e ae e like nei, ina pha ua haawi wale ia i kela aupuni, a i ole ia, i pani ano like no kekahi pono i haawiia mai, e ae like ia, ke haawiia mai no kekahi kumu.”
E nana i ka pauku III o kuikahi o Amerika, ma ka hapa hope oia pauku, aoao 333.
Aole i pau.
I NA WAHINE HAWAII!
E HELE I “KIKAHAKAIWA!”
Ua haule ia HAYSELDEN BROS, ka hoolaha ana aku ma ka laua Olelo Hoolaha o ka hebedoma i hala, no ka loaa ana mai o na
O keia mau waiwai maluna, he mau waiwai hou loa, akahi no a loaa mai,
- a oia no na -
ANO HOU LOA O NA PAIKINI MA PARISA.
587 4T HAYSELDEN BROS.
HOOLAHA! HOOLAHA! HOOLAHA!
E KUAI MAKEPONO LOA IA ANA
- NO NA -
PULE EHA WALE NO,
MA “KIKAHKAIWA,”
E HOOMAKA ANA MAI KA
POAKAHI, FEBERUARI 17, AKU.
E HOIKE AKEA AKU ANA O
HAYSELDEN BROS,
I KA LOAA ANA IA LAUA O NA
WAIWAI O KELA ANO KEIA ANO,
I HOOLAWA PONO IA.
HE NUI LOA NA LOLE MAIKAI O NA ANO A PAU!
HE EMI KE KUMUKUAI,
MA KE KUIKE WALE NO
AOLE LAUA MAKEMAKE
E HOOPAAIA NA ANO AIE MA KA LAUA BUKE!
Ma ke kuai ana, ua makemake laua e loaa aku ked ala i hoolakoia aku ai kela a
Me keia i na mea i makemakeia e kuai aku mai a laua mai. O na wai-
Wai a pau, e hoailonaia no me na huahelu moakaka ulaula.
AOLE HE MEA I HOAILONA OLE IA!
He kumu koponohoi e hilinai ai ke kuai manuahi ana, me ka manao e Houluulu
Dala, a i loaa hoi kahi kaawale no na waiwai hou e hiki mai ana, no lakou ke
Kumukuai he $15,000.
MAI ENELANI, FARANI, GEREMANIA A ME AUSETERALIA MAI.
HAYSELDEN BRO.
585 4t Honolulu, Hale Ciritariona.
KE papala aku nein a mea waiwai a pau o kela a me keia ano, mai hoale mai oukou i kuu wahine mare, ia Mrs. L. Kaupea, no ka mea, ua haalele mai oia ia’u ma ka la 2 o Dekemaba 1872, a mai ia la mai a hiki i keia la, aole he hoi mai, a ina iho no i Honolulu kahi i hoopukapuka ai, a ina ua aie aku ia i ko oukou mau pono waiwai, aole au e hookaa ana ia aie, a malona no ona ko oukou poho.
N. KAHUELAAU.
Kainaiu, Molokai, Feb 7, 1873 586 4t*
E kuai kudala ia ana na lilo elima, i ka Poaono, Maraki 8, i ka hora 12 awakea. Ma ka Pa Aupuni o Kaelepulu, Koolaupoko, lio kane keokeo kua puka, kikokiko haulaula hao me hema; lio wahine hulupala me ke keiki, i kuniia ka makuahine Na akau, hema hoi, keiki hulupala aole i kuniia; lio wahine ulaula kiko keokeo iki ma ka lae hao hema; lio kane ulaula lae kea uuku keokeo kapakahi na kapuai hope, eleele kekahi kapuai mua, hao AD akau. M. KUMALAE,
587 1T* Luna Pa Aupuni.
I NA kanaka a pau o kela a mea keia ano, o makou o ka poe Hui nana i hoolimalima i na Apana Aina o J. Kahai Esqu, o waiho ana ma Kalihi-uka, Oahu, o KELIIPEPEHU a me HUEA ka inoa, o keia mau aina, a ke papa loa ia aku nei oukou a pau, mai kii wale i na mea ulu maluna o ua mau aina la. Ke kauoha pu ia aku nei ooukou, e kii koke mai i ko oukou mau holoholona, me ka uku pu mai. Ina aole oukou e kii mai a hala na ia he 15, mai keia la aku, e hiki no ia makou ke lawe ma ka pa aupuni. E lilo keia i kanawai paa no ko makou mau aina, mai kona ia e puka ai ma ke Kuokoa.
J. MOEHAU,
D. KAHUNA,
Kalihi-uka, Feb 13, 1873 (586 2t*) Na Luna.
E ike na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malaio, ke papa loa aku nei au, mai hoale mai oukou i kuu kane mare, ia KAAUMOANA, aole hoi e kuai a hoolilo, moraki, a hoolimalima oukou me ia ma na waiwai paa a me na waiwai lewa a pau e waiho la ma Lahaina, Maui, no ka mea, no’o ponoi no ia inau waiwai, oiai ua haalele mai kela i ka noho aloha ana o ke kane a me ka wahine a me ka maua keiki. Ua poolu ko ia la niau maka i ka hulali o kela hao a me ka lali o kela ole.
Mrs. PILILUA KAAUMOANA.
Lahaina, Feb 14, 1873. 586 3t*
MAI HOOPOINA!
-I KA-
AHA HIMENI O HALEIWA!
- MA KA -
Luakini Hoolepope o Waialua, Oahu.
- NA NA -
KAIKAMAHINE O KE KULA HANAI
Malalo o ke alakai ana a
MISS. M. E. GREEN.
I ke ahiahi o ka Poaha, la 13 o Maraki o keia makahiki 1873, e like me ka hoolahaia ana mamua aenei. E weheia na puka i ka hora 6, i hoomaka ka hana i ka hora 6 1/2 P.M.
Uku komo, hapaha.
Waialua, Feb. 17, 1872. 486-2ts.
Kapu Aina o Lumahai, Kauai!
NO ka mea, ua lilo mai i ka Hui o Kiulana ma ka hoolimalima o ka aina maluna ae. Nolaila, ke papa ia aku nein a mea holoholona Lio, Bipi, ina e komohewa hekahi o keia mau holoholona, e uku no i $1.00 no ke poo. Ina e hoopoino i na mea kanu, e hooukuia e like me ka poino. Ke papa pu ia aku nei ka muliwai, aole e hele wale kekahi e lawaia. Ua hookohuia o Lauki, i Luna no ka Hui, oia ka mea nana e hopu a hoopii. Aole e hele wale kekahi maluua o ka aina! Kapu loa! CHULAN & CO.,
Honolulu, Ian 12, 1872. (582 3m) (Kiulana ma.)
KAPU KA AINA O WAIONO.
KE Papaia aku nei na mea Lio, Bipi, Hoki, Miula, Puaa a me na Kao, aole e hookuu wale maluna o kuu aina hoolimalima i kapaia o WAIONO, e waiho la ma Koolaupoko. Ina e komohewa ka Lio a me ka Bipi, a hoopoino i na na mea kanu, alaila, e hooukuia e like me ka poino.
Honolulu, Ian 21, 1873. (582 3 m) AMOE (Pake.)
Hoolaha Lunahooponopono Waiwai.
No ke kohoia ana mai o na mea nona na inoa malalo, i mau Luna Hooponopono Waiwai no A PO (he kanaka no Kina) i make ma Hilo, mokupuni o Hawaii. Nolaila, ke haiia aku nei ka lohe i na mea a pau i aie iaia, e hookaa koke mai; a i ka poe hoi ana i aie aku ai, e hoike koke mai.
Na Luna H. Waiwai, KAHUE (W),
L. Severanoe.
Hilo, Feb 4, 1873. 585 3m
PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
-O KA-
MOKUAHI HAWAII
“KILAUEA.”
Maraki 8.............................................................................................................................No Kona.
Maraki 10...........................................................................................................................” Hilo.
Maraki 17...........................................................................................................................” Kona.
Maraki 24............................................................................................................Kaapuni ia Hawaii.
Maraki 31...........................................................................................Holo i Kawaihae a hoi mai no
i ke ahiahi Poaha.
Aperila 4…………………………………………………….No Nawailiwili a hoi mai i ke Sabati.
Aperila 7……………………………………………….…………………………………No Kona.
Aperila 16………………………………………………………….…………….Kaapuni ia Kauai.
Aperila 21………………………………………….............................................………..No Kona.
Aperila 28………………………………………………………………...…….Kaapuni ia Hawaii.
Kuike na uku ohua
SAMUELA G. WAILA.
587-2ms. Agena.
KE HOOLAHAIA aku nei na mea a pau na kuai aku au i ka’u mau lako hana ma Waimea, Hawaii no ia mea, o ka poe a pau i aie mai ia’u a me ka poe a’u i aie aku ai, ke konoia aku nei iakou e hookaa koke mai, a e waiho mai hoi i ka iakou-mau koina, mamua ae o ka pau ana o keia malama. BILA (W.H. Rickard).
Waimea, Hawaii, Feb 7, 1873. 585 2t
NU HOU! NU HOU!
Ano ua Loaa mai a e Malama mau ia’na Makou
I NA ANO A PAU O
NA MEA HAO!
NANI KELA! HULALI KA HAO!!
Na Palau, Oo Haole,
Huihuipalau, Kopala, Kope,
O, Kaulahao Bipi, Lei Bipi,
Lei Hoki, Ili Kauokaa,
Paahana Amara,
Opumakani, Kamaa Lio,
Kamaa Hoki a pela ‘ku,
KUI HAO O KELA A ME KEIA ANO,
PAAHANA KAMAA O KELA ME KEIA ANO,
NA MEA LAKO KUMEKA,
IPU-KUKUI, IPU-KUKUI HELE PO,
IPU-KUKUI MANAMANA,
AILA-MAHU O DOWNER
A ME NA PA-PALAI, & c.
Na Ipu Hao o Kela a me Keia Ano.
KA OI LOA AKU O KA MAIKAI a me kau nui O NA ANO A PAU O
NA MEA HANO, NA LAKO KAA,
MAKAU, AHO LAWAIA,
UPENA A ME NA AHO UPENA.
KUKAEPELE PENA!
E KUAIIA ANA KEIA MAU MEA ME KA MAKEPONO,
MA KA HALE KUAI O
DILLINGHAM & co.,
Ma ka Heiu 95 a me 97, Alanui Moi Honolulu, a ma Kaipalaoa, Hilo, Hawaii.
559 6m
L. MAKALE.
He Loio, a he kokua no na bibia o kanaka, (koe na hihia hewa.) Aia kona keena ma ka Hale Hookolokolo. 6ms.
J. NOTT & CO.
MA MEA HANA
TINI, KELEAWE,
-A-
HAO PAPAA,
Helu 9 Alanui Kaahumanu!
Ua hiki ia laua ke hana i na ano a pau e pili
Ana i keia laina, e lihe me ka
Hoomoe ana i na Piula Wai,
HAO A PIULA PAHA.
HAWAII PIULA NO NA HALE LAAU
EIA HOI KEKAHI
Eia ma ko laua wahi i na wa a pau,
-NA-
LAKO PIULA,
O KELA ANO KEIA ANO.
KAPUAHI HAO,
O NA ANO A PAU
A ME NA KUMUKUAI A PAU,
Papaa Kepau, Piula Wai,
Paipu Hao, Papaa Ziniki,
Pauma Wai, Ki Wai,
NA KAPU AME NA PAKEKE HAO!
Papa Holoi, Na Ipu hao,
Iliwai Laho Lio, Pa Palai,
Kui kakia moena,
Na Papaa Hao Kaupaku Hale 26x84,
Na Palaki hamo puna me Holoi hale,
Na 1pukukui hele po,
A me na mea e ae he nui wale ke helu aku
572 1 yr.
I NA MAKUA HAWAII.
I MEA e hiki ai e hoohoihoi aku i ka manao o na makua Hawaii, e malama pono i ka lakou mau keiki a i mea hoi e kokua ai i ka ula ana o ka lanui o keia Pae Aina, ke hooia aku nei au ano, e uku aku i
HOOKAHI HANERI DALA MAKANA
I keia a me keia keiki i hanauia ma Waikapu, Maui mahope aka o keia la. Eia wale no na kumu i ae ia ma keia Olelo Aolike. He keiki e hanau ana ma Waikapu ponoi, a o kona mau makua e noho ana ilaila. Penaei ka uku ana: UMI DALA I ka wa e hanau ai a kakauia ka inoa o ke keiki. Umi Dala – keia a me kela makahiki pakahi eha mahope iho a ma ka alii ma o na makahiki, e haawiia ke KANALIMA DALA a paa i koo iho. H. CORNWELL, (Konaweia.)
Honolulu, Dec. 7, 1872. 576 3m
Na la Kuai Lole ma Kailua, Hawaii!
O NA POAKOLU a me na POAHA o keia a me keia hebedoma, na la kuai o ka Hale Kuai Lole ma Kailua a hiki i ka wa o hai hou ia aku ai. Nolaila, e makaala ka poe makemake kuai e hele e ae mamua o ka hora i o ke ahiahi, oiai he ala loa ko’u e hoi ai, a he maka’u au i ke akua lapu o ka po. HANALE KUPA (Henry Cooper.)
Kailua, Dec. 12, 1872 577 3m
WILLIAM RYAM
(MEA KUAI LAKO AI.)
UA NEE AE NEI OIA, A UA WEHE 1 kona Hale Kuai Mea Ai, ma ka Hale Kuai mua, mauka iho o ka uapo o Peleula, Alanui Nuuanu. Malaila e loaa ai na lako mea ai a pau.
584 3m
CHARLES SMITH!
[KALE KAMIKA,]
MEA PENA HALE, Moku, Papa inoa a kaa lio, Kau Pepa hale, a haaa puka aniani. Ua konoia na mea a pau o hele mua ae i ona la.
Hale Hana Alanui Kaahumanu. 582 3m
He Mele Lahui Hawaii. – O KEIA MELE I Haku loea ia o Hon. Mrs. Lilia K. Dominis, ua loaa mai nei ano, he lehulehu o na kope o keia mele kaulana mai Kapalekiko mai, a e loaa no ma ke kumukuai haahaa, he hapaha, ma ka Hale Kuai
Buke o (555 2m) H.M. WINI.
O WAU o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei wan i na mea a pau, aole mako e hele wale a e lawe wale i keia mea a i keia mea i komo maloko o ka palena o ke kai lawala o Koholaloa, me ka hookolo mua ole mai ia’u, a i ko’u luna pana e hoonoho nei, oia o WM. H. SEA.
W. SUMMNER.
Honolulu, Feb. 14, 1873 858 3t*
KA HALE PAI KII HOOLELE AKA
-O-
AGIU a me AKIONA!
UA wehe nei maua i Hale Pai Kii na mea a pau ma ko.
ALANUI NUUANU, HELU 65,
E palia na kii maikai o na ano a pau, e like me ko oukou makemake. E hanaia ana a nani kupono e like no ka uku oluoluo E hele mai. O na lole komo i ka wa e pai ai, eia no ia mamo kupono no na wahine a me na kane – na kuka paiaa loloa a a Kaleponi, kaula-wati, komolima a ma na mea hoonani a pau pela no ko na wahine mau lako, oia na peahi a me na paa hoonani. E paiia na kii pepa a me na kii aniani e like me ko oukou makemake, keokeo, eleele, ulaula a ahiahia paha.
I ka wa e pai ai i ke kii, e hookaa nua ia ka hapalua o ka uku, a pau ke kii i ka hanaia, alaila, hookaa pau loa a lawe no hoi ke kii. Me ka mahale. 557 6m