Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 9, 1 March 1873 — Ke kuikahi Panai like. [ARTICLE]

Ke kuikahi Panai like.

1 E ka Nupkpa Kuokoa e ; Aiohaoe:— Mo leou ae lokomiikai ana mai i kou mao j koUmu, e hooieowa iwahi no Ua poe kukulu : manao no "Ke kuikahi Panai like;" nolailu, ke bele aka nei keia «an wahii mapuna oleio. e kalai i kona aupuoi a nioitio4o a poWlei. He mea nui keia a kakou i n«onoo ai, a e lawa ole ana i ka hebf4oma, a inahina, a ma- ; kahiki no ka hoike ana i kona mau loina a pau. Aka, e lawe iki kakou n e «a'na. 1 O ke kuikahi paoai. £ia kooa ano. He haawā aku a haawi mai. Ma kn aoaoo Ame- ; rtka Huipuia, he S4OOjOOO ka auhau o ko kakou mau ko iloko o ka waihona o Ameri- ! ka. O ko kakou auhau 'hoi, e kau aku nei no na waiwai o Amerika,<be $1-00.000. No ka wa keia e kuikahi panai li'ke ole nei. Aka, ina e ae {ike ana na atifum a elua, alaiU e pomaikai a«ta ke aup«m. Ma ka nana aoa ma ia ano. aolee pomaikai i ana ke aupum, aka; o ka pois kalepa waie ! no. No ka mea, o ka $400,000 e ohi nei o ! Amerika mai ko kakou mau ko, e hoi ae 'na | i ia tna ka pakeke a me ka wailaona o ka poe | ; mahi ko, aole e polelei ana a ka waihona aupuni Hawaii. 2 O beia noi ana no ke knileaiii panai like mai ka nopepa waie inai nei no keia, wie ka maopope oie, ua poiwa na mahi ko, a noi mai ' i ke aupani e ae ak<ti. Ao4e lakoo 1 hana ! pela, aka ; ke nui e «ei ka waha o na nupepa, E paaai like! E panai. lifc»! He mea maopopo aole loa e ae ana ke au- . poni o Anenka e kuikahi paaai iike! no ka mea o keia $400,000 he puu nai keia e hoo- | emi ai i ka aie kaua oia aupemū A i na e, ! kuikahi panai like, ho mea maopopo e haki loa ana ka iioi «oi o in aupuni. No ka mea, i na e knikahi panai like ana, E haawi aku ana haawi mai,« paa mau anai kela aoao, he aapuni a he aupam. Aka, aoihea ka kakou paoai like ma ko kakou aoao? Aahea lea kakoa $300,000 e hoolawa ak« a< i ka panai like mai a kela aoao ē lawa an ka $400,000 a kela aoao e hoelmu mai ai. Oa olelo ae ka nopepa P. ū. Ji. f e haawi ke aupuni, ma ka ae ana i ka heoiimalima o Puni«a a me u swtta«wio Ewa, i. komu like a e halawai ia nft iea ote]o ana,

oia k« komu o n» dila he 9300,000 a kakou « panai aku ai, a e kukulu lakou i walii no na aumoku kau» e ku ai. Ma keia ano, e loli ana ke kumuolelo, i mea oko«, 11 lilo i kumu ie hopohopo mai ai ka naau o ka puuwai Hawaii, e lilo ana ka aina i ka haole, iloko o Ika maoawa pokole loa. Oa .akaoiiai a maalea loa ka poe e paipai nei i Iteia kuiau haoa, roe ka manao paha aole e ike ana na kanaka Hawaii, i fc<; ano o keia hana. Oka ae ana okeia aopuni i keia leuikahi panai like, me ke komo o ka pauBa haawi i ke awa o Puuloa i wahi kii moku no Amerik«, iie kuikahi kaili aina keia, a aole-e pooo ke ae. Aka, iua he panai like wale no ma ke komo ole o ka pauku ae i ka lilo O iee awa 0 Puuloa., alaila e ae kakou. E loaa ana ke kumu leeakea, no keia inea ma keia ano. £ ike mai ana o Enelami laua 0 Farani a me na aupuni e ae, i na ei kulia ana t ia mau aupuni i kekaua, ua lilo o Puuioa Iko Amerika. Alalla, ua hiki ole ke komo ko lakeu maU aumoku iloke o keia awa oiai, he aupuni lm ika -wa keia, Ai na o Amerika ka hofl. kaua o Enelani a me» Fnrani a aupuni e ae paha, aia hoi e moe mallie ana na aomoku o Amerika iloko o ke awa o Puuloa ml kaiiiki ole ke hoopoino ia aku. Lai lea ka noho ana o ko Amerika mau moku, a pilikia ko Enelaai, Farani, a me ko na aupuni e ae. A -he poino keia no Uela mau aupuni a lakou e ae ole mai ai i keia aupuni, e haawi i ke »wa o Puuloa ma ke ano hoopunahele 'ku i ko Amerika ma k<t hana -ana i kuikahi panai like a o ka panai ma ko kakou aouo, oia iho ia fca lilo o ke awa o Puuloa. 1 ko kakou wa eae aku ai e hoolilo ia Pimloa, aole ia he panai like. No kn mea, ua ae wale no kakou ma ko kakou ano aupuai, e ae akU i ka hoolimaliina ana. He panai like anei keia? Aole loa! Aia hoi, i na kakou e <te i keia kuikahi, ua like ia me ka ae aaa aku, e huki ia ka hae Amerika ma ke awa o puuloa, ei o ka hae Hawaii ma Puowina. He ppno ole ke ku o na kahili a elua i ke aupuni hookahi. CJa olelo ia aenei, o kekuikahi panai like he pomaikai wale no, no ka poe mahiko. He oiaio ia, no ka mea, o keia $400,000 e komo asa iloko o ko lakou mau waihona ponoi, .penei no ia : He umi paha wili ko mai Hawaii a Kauai ka huina, oi a emi mai paba. Ua like ia me ka avalika he $40,000 e komo ana iloko o ka waihona e like me ka nui a emi ana,paha o kela a me keia mahina ko. Eia hou ka ninau. iihia dala oloko o keia $40,000 waiwai o kela a me kpia mahiko, e komo ana iloko o ka waihona dala aupuni, ma ke ano auhau e lawa ai kii $100,00 o na dute o Amerika, a kakou e maoao nei e wehe ma ke ano panai like? JVle he la i ka nnna iho. Aole 1 O keia $100,000, <e waiho mau nei ma ko kakou aoao loaa maopopo, i na he kuikahi panai like kekahi, e nele loa ana. A heaha iho la ka weiiwai a me ka pomaikai e loaa'na i ko kakou aupuni ? He waiwai no ka poe kalepa, mahiko, n« lakou wtfle no. He wa no ke ko e emi ai a he wa e pii ai, aole nae no keia emi ana & puiwa ai nn mahi ko, a hele loa ke noi e hookuu ia ko la4<ou pilikia ma ke aupuni poo o Amenka. I na un emi ke kumukuai « na ko o Hawaii nei, a oia emi, no ka poe hoomaemae ko no Kolefoni kokoke ae nei, oia anei ko kakou mea, e hele loa ai e wehe i <na a«htu dute me Amerika ? E ike ia mai auanei kakou he poe kalaiaina naaupo, ike-ole i ka hookele ana i ko kakoo waa i pakele ae mai na ,puu kai e poi ana ma o a maauei. Ina no Kalefoni kaki o ka hewa i loaa ai ka emi ana o ko kakou k«, malaila noe hoo•ponopono ai, aole me ka mea ma kela noao o ka muliwai. Ke kiloi nei kakou ika kakou •mau ukana ma Amerika, <i noho ana ma ke ano kanaka ma kela aoao oka muliwai. E lawe ana kela he $400,000 i kela a me keia makuhiki, loaa o ko kakou mau ko. Oka ukana i paei pono ole mai i kona limm, e p«holoana iloko o ka. muliwai. Oia uliana ka kakou e kii a hoopakele imai, (oia na Hui Hooiinaemae <a Kalefoni,) aole o na waiwai i paa ma ka lima o ke kanaka e noho una <na kela aoao o ka muliwui. Aia hoi, e ma-opopo ann ma keia KniknAt Panai Like, he $100,000 e haule ana, mai ka loaa mau o keia aupuni, a ioa kaikoueae «na i keia aupuni o Ameiika, he hilei anei ia kakou k« paa aku ina a upuai « aei ? Ke olelo nei an, aole ! Ina kakou e ae ana ia Amerika, eae pu ana no kakou ia Eneiani, ia Famei, ia Geremania, a me na aupmo ae a pau i hana kuikahi me kHeou. Ata ma keia wahi Ikakou e pilikia ai, ko kakou mau Luna aupuni i ka hooponeponoana. Wo ka mea, ma kela kuikahi keia, kuikahi i hanaia mawaena o kekahi aapuni me kokeihi, ua komo kekahi pauku i ikapaia ke Parity eiawe. Oia hoi ka pauku eae ana, ita h&awi aku a haawi mai i pono kauhke. , . E nana i ka pauku 111 o ke kuikahi o Beritariia, kanawai civila, aoao 340. '•« (Ja ae oo hoi keia mau aoao elun, o na pono a me oa pomaikai a pau, ma ko kalepa ana a me ka holomoka ana, i haawiia a e haawiia ana ma keia hope aku paha, i oa kanaka o kekahi aupuni.e ae, e haawiia no ia mau pono a pau, i na kanaka o kela ame keia mao aupuni e ae <flike nei, ina paha ua faati;wi wale ia i kela aupuni. a i ole ia. i pani «mo like no kekahi poao i haawiia mai, e ae like ia, ke haawiia mai uo kekahii kumu." E nana i ka pnaku 111 p kuikahi o Amenka, tna ka hapa hope oia pauku, aoao 333, Aole i pa«.