Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 11, 15 March 1873 — Ka La Hanau o ka Moi ma Kau. [ARTICLE]

Ka La Hanau o ka Moi ma Kau.

Ma kn la 31 o lanuan i hala, mnmuli o ka hooholo lokahiia ana e na puuwai aloha Alii o Kau, ua malamaia ka la hanau o ka Lani Luoalilo. A mawaena o na hana, he mau himeni ana, he haiolelo a he ahaaina. Eia malalo iho ka haiolelo a ka Hon. W. T. Mai tina no īa la: E na tvea makaainnna o'u, mai ka ua Haao o Waiohinu, a hiki wale aku i ka ua kau laau o na lai elua o Kapaliuka; Aloha oukou: No ka h&nohano a oukou i hooili mai ai maluna iho o'u, e kU aku imua o oukou i keia la, e hai aku i na mea e pili ana i ka huomanao ana i ka la hanau o ka Moi William Charles Lunalilo, nolaila, ke mahalo piha aku nei au la oukeu e o'u hoa makaainana, ka poe nona ka hoopihaia . i ka olioli no keia la. He hikilele nui ko'u me ka ilihia i keia hora, no ko'o ike ana aku i ko ouleou mau heiehelena aloha Alii, ma ko oukou naue : ana mai nei me na aahu maemae, a me ke ; ano manao i kupono i ka hana a na aupuni Karistiano o ke ao nei. ' () keia hana a kakou e hana nei i keia la, ; oia hoi, o ka hoomanao i ka la i hanau ai o ka Moi Lunalilo, mai ka puhaka mai o Kekauiuohiomano. kekahi o na Kuhina Nui o kn Lani Knuikeaouli Kainehameha 111, ka i Moi i aloha nuiia e kakou, he oiaio ; loa ia, o ko kakou nloha ana i ka IVlea nonn keia ia hanau, oiai, na kakou like no a pau ! keia Moi mai Hawaii o Keawe i kekahi Alii o ka moko, a puehu aku i Kauai o Manokai lanipo, i hoonoho ae nei ma ka Noho Alii, ; mamuli o ka-hooponoponoana oka mea Maj na, e pu-a lokahi i na manao like ole o na I makaainana a pau, mn o kē Keiki Ahi la i Nona keia la hanau e hoomanaoia nei e kakou, i la kulaia e hoalohaloha aku ai i na Lani, i loaa mai laia na hooponopono piha ana no Kona au, a i hooloihiia hoi Kona mau la ma keia ola ana. Ma ka apua hope o ka makahiki i naue j 'ku ne * konn mau hooponopono ana, ua . ike kakou, un hoohakahakaia mai ia ko ka- \ ! kou Noho Alii, me ke akaka ole o ka mea e | noho aku ana ma ke KaUunu o ko Hawaii ] Aupuni. A ia kakou e nune ana, me ka ] ninau aku ninau mai, aia hoi, ua kui like i mai la na Lani i na naau o kokou e koho i j ke Keiki Aiii i Moi no ka Lahui Hawaii, a I eia Oia ma ka hoe o keia Hunauna Hawaii, i kahi i hooponopono ai, me ke aloha nui ia ! oukou e na makaainana o na kupuna Ona ! mai kn po niai. j Nolaila, he mea pono ia kakou ke hoaloj haloha aku i be Akun kahi-kolu.ma keia la i j kapaia mamuli o Kona hanau anatuai, i ka ! 1« 31 o lanuari makahiki 1835, ka la hoi i . hoopihaia na makahiki he 38 o Kona ola ■ ana E nonoi nui aku hoi kakou i ka Maj kua Mana Loa e hoomau mai i ka Noho j Alii ana o ko kakoo Moi ma ka pono, i alaj kaiia Oia ma ke alanui pololei e paa*i ka Noho Alii o Kona aupnni, a i hooponopono I paianehe ole ai Oia me na iima hanmia ole j maluna o Kona mau Moku Lahoi, a pelu ; iho i Kona mau kuli e kulou haahaa aku i J ka Mea e ola mau ana ia ha-nauna aku ia | hanauna aku. ! E kuloa hoomaikai aku no hoi kakou ma ' keia ia i ke Akua, i hoomau mai ai oia i ka j maluhia o k« aupani me 4co aa aopuni e, i j kapalili mau ko lakou Hae HaWaii i le- - wa me na huaolelo kehake^ ! B»on Aiif a i KA poi*o. m ll e kl Hoi ho Alii ana o ko kakon^'- n j E pelu haaLaa i ko īeakim pai ai hoi mrka »iiik<ii nni ka Noi.&*&&&s • me k> ulo am o ka, Lahttllfiiijlka iAea

e maa ai ka Noho Alii aoa o na Alii, i kaohi mai ai oia i ka neoneo ana o ka Lahui Hawaii mai ke kahua mai o ke eroi holo kiki ana. No ka mea, o ka makemake oko kakou Moi Lunalilo, o ka hoao o na kanaka e hana pono, a e kokua pu me ia i ka panee ana i ke aupuni ma ka holua o ka hoouio lahui, malalo o na lima aloha o na Hawaii ponoi, a ke ake nui nei Oia, e lilo na kanalea opiopio a me na wahine opiopio, i mau kumu hooulu lahui; i alakai kupono no ka hanauna hou; a i umoki e kiki ai ina puka ou 1 emi ai, a loaa kou mau pulapala e Hawaii Nui Kuauli; a pela auanei e paa ai '•Ka Ea o ka aina i ka pono," a e inau ai ka Nohoalii ana a hiki i na hanauna he nui ma keia hope aku ; a peU pu no hoi e puana mau la ai, "E ola mau Lunalilo ! E ola mau Hawaii, a kau i ka puianeane." Eia no hoi kekahi ; E hoonani aku hoi kakou i ka Makua Nui, no Kona lokomaikai i «e aupuni Hawaii, no Kona haawi ana inai ia William C. Lunalilo, i Moi no kakou, oiai 0 ka mua no keia 6 na Moi o Hawaii nei, i lilo na na makaainana ka hoonoho ana ma ka Nohoalii, mai kahiko loa mai; aole i hanaia keig hana kiekie a hanohano nui hoi i' na la i au wale aku la i o kakou mau kupuna, i like ine keia, a keikou i hana ae nei, e iike me ka hana naauao a na aupuni o ka Hikina. | E mahalo pu aku no hoi i keAkua.no 1 ka nui o kona uloha, no ka haawi ana mai i ka naau noeau i na Knmehameha, e hana 1 Kumukanawai, e ioaa ai ka mana kiekie ia j kakou, e hoonoho i Moi ma ka hakahaka i loohia mai i ka Nohoalii ; a i wahi hoi e hi-' |ki ai ia kakou ke hana e like me ko kakou | makemake iho, e like me ka mea i hoakaka | [ ia ma ke Kumukanawai a Kalani Kapuaiwa j Kamehameha V., i nai lani aku nei. No ia | hoi, ke nonoi aku nei au i ko kakou naau | olona Alii, e hoohui pu mai i ko kakou na- | au kaumaha Lani, e hohola aku malalo o na kapuai o ka Mea Mana, e uwe aloha nui aku 1 ko kakou Moi i hala e aku la ; oiai luia pau ae la ka heluia ana o na Kamehameha, ka inoa i kapaia, "Ka Liona o kaJPakipika." j A ma ia ino* i manaiia ai na mokupuni he ; umikumamalua, mai Hawaii nei o Keawe a Kauai o Mano, a ma o aku me ka lanakila, a hiki i ka 5 o ke au o ka Nohoalii ana ; oia lanakila i auilani aku l!a. E na hoaloha e, ke poloai hou aku nei ou ia oukou me ka manaolana e ukaliia mai ana no e ko oukou mau hoolohe lokomaikai ana, E kikanalei ka noho, e hume ka malo, a e ku ae iluna, a e hana i ka makemake o ko kakou Moi, nona ke Au-Hou, oia hoi, e hookomo i na poohiwi mu na hana lima e kuonoono ai ka noho ana, oiai o kona olioli nui ia, o ka ike mai ia oe e Hawaii, e ala ana a j ku iluna. A pela no Ihoi e hana pu ai i ka! mokemake o ka a Moi e ola mau ana, i mau ai ka noho alii ana o iko kakou Moi, a mau | pu hoi ka Ea o ka ain» i ka pono. I Nolaia, e puana likekakou. " E ola mau ka Moi Ilihia Lunalilo ike Akim ! E ola i mau hoi kona Lahuikanaj<a ! E paa mau ka Hae Hawaii nani!" Waiohinu, Kau, H., lanuari 31, 1873.