Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 14, 5 April 1873 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Oahu. 37" Ua manaoia, o ko kakou mokuahi lawe leta o ku mai, oia o Monalana. Aia i Emma Koea e puhi hou ai ka poe Puhi Ohe o ka Moi, noka pomaikai o k« poe hele aku e hoolohe i keia )a. O* Ma ke ahiahi Poalima (inehinei), ua uieu aku ke Kilauea ma kana huakai i Nawiliwili, e hoihoi inai i ka Aha Hookolokolo. Ma ka po Poaha iho nei, ua hoonanea ia ae ke alo iho o ka Hale Hotele e ka poe Puhi Ohe, ma ko lakou po puhi mau. (£7* Ma na lono hope mai Kapalakiko mai, | aole no i ano e ae na kumukuai o na ko-paa Hawaii, Oia ona like no me ka lono ma ka Mose Telci mai. K7* Ma ka auina la Poaono aku nei i hala, ua huli hoi aku ka Mokuahi Raua Beriiania Scout no ke awa o Vjctoria. O Kapena G. H. Luee wale no ka ohua maluna ona i i holo aku nei. ... £7" Ma ke ahiahi Poakolu iho nei ka holo ana o ke kalepa Hawaii Kale i Kapalakiko, a ua lawe aku oia i na ukana Hawaii nona ka waiwai io i hiki aku i ka $91,051.15. O"* Ua lohe mai makou, ua malama na makaainana o Lahaina i hnlawui e noonoo ai i ka pono o na hoololi KuinukariA\vai a ka j Ahaolelo ku i ka wa. Aohe mea i holo, ako,! e halawai hou ana no nae. He olai ikaika. — Ua loaa mai ia makou, he ieta mai Uiupalakun mai, e hai ana, ua ikeia kekahi olai ikaika malaila ma ka hora 3me 15 mimne o ka wauaao o ka la 1 o Aperila. He hooinanao ana paha keia ika la hanau oke olai iknika o 186S ! A i ole ia, ua eueu hou paha ka pu«pua o ka Wnhine o ka lua. Pakelk mai nahaha.—l ke kuna Ka Moi 1 e makaukm ana e holo i ke ahiahi Poakolu iho nei, aia hoi moku e ke kau!a o hope e j paa nna i ka uapo, a o ka holo aku la no ia a pa i ka nroku lawe papn, a malaila aku hoao e hou i ka uapo mokuahi. Pnkele no me aole i nahaha, a ua huki hou ia, a holo aku ma kana huakai. Kk Kikina Okohola. —Ua komo mai n»a ke awa o Honolulu nei, he ekolu mau moku okohola nona nu inoi }llinois, Java, a me Nauttles. Hookohi moku okohola e kalewa mai nei mawuho o ka nuku, a hookahi ma Lahaina. i f*areka. tia nui i ; haiamu ae e hoohukanaka. | He ulia wale.— i kekahi la o keia hebedoma, ua wola i ka wai ki ulaula kekahi ke- | iki uuku a Mr. S. Koth ma ka papalina, mamuli o ka hanini ana mai o ke kiaha mai ke pakaukau inai. Ika wa i hoounaia ai ke | Kauka no ke keiki uuku poino, aia hoi, hoi i mai la kekahi keiki nna, ua .pekuia e ka lio ja ua pau na niho i ka helelei. : He kuewa wale iho no.—Ma ke awakea i Poakolu iho nei, ua kipakuia ae mailoko mai o ka Halemai Moiwahine o Ukihi. he kanana mai a he kumakahiki no ka Mnhiko o Kaupokuea i Hilo, mahope o ka noho ana maloko o ka Helemai, he mau malama ka loihi. Oa komo koke iloko o makou ka manao mokumokuahua, a ua hele aku e ninau i ke Kauka, ike kumu oia kipukuia ana. Ua haiia mai inakou, oole he mai ola kona i ka lapaama, n ua kukuluia ka Halemai no ka poe hiki ke lapaauia a e ola mai ana. Nolaila, ua hookaawale ia keia kanaka Hawaii, mai kahi mai i manuoia ni e loaa ana iaia ka lapanu ana i kona niau palapu, a ua hele oia me ka ilihune loa, aohe wahi inea e ola ai. Eia ka ninau,. Ihea aku kahi a keia kanaka mni a ilihune ehele ai ? He poe noonoo ole anei kela ?~Ua hele kino makou i ka halawai hoop.tukoalaala a na kanaka o Honolulu nei, i malamaia ina 1 ka luakioi o Kaumakapili i ka auina la Poakahi iho nei, aua ike ika hua ole. A ina pela e hana mau mai ai na kanaka, ine he mea la, e papaia mai ana makop, aole e pono e hoolohe aku. Waihoia ke kumu hana imua o ka hale, alaila ua ae la na mea a pau e hoike i ko lakou manao, ina ma ke kokua a ina paha ma ka hoole. Aole mana walaau wale ae o kekahi kannka a mau kanaka paha, ina aohe like o ka manao o ka mea e kamailio ana, me ko ka poe e noho ana ilalo, a hoowalaau wale ae no, me he holoholona la. Nawai i ao mai i ka naaupo pela e hana ai. Kaino be wa naaaao keia, a nolaila, e hana naauao kakou ; aole paha e, he apa wale iho no. He ahona e aoia na.knnaka e manao ana e hoohalawai aia a ku. kulu. Mai noho a hana hupo hou, o hoohilahiiaia. He mea mau ma ne anaina naauao, o ka mea i kohoia e ko ka hale nana e hoomalu, oia wale no ka mea mana e pnpa. Eia ka auanei ka oukou, o oukou pu ae no kahi e papa enoho iialo. E hoopau ia ana na pega. na. Eia kt>kahi, ina e waihoia kekahi kumuieanao imua o ka h\|lawai, nole pono e keakea i ka mea e kamaiiio ana ma ka hoole a ,ne ke kokua paha. Aole hoi e kamailio wale aku i na mea mawaho ae, o ka mea wale no imua oka hale. ina e malamaia keia rula, alaila, ua makepono ke ao ana.

(E7* Ua lohe mai makou, he makeirake nui na ona o ka Mahiko o Lihue ma Kauai i ra kanaka Hawaii e nianao ann.e Mahiko a ma ka maheie hapalua o ke ko i pao i ka wiii ta ka uku. He aina ko lakou, a o ke : kanaka wale no ke mahi iho, ma kona mau lilo ponoi a oa ke ko. Ina he poe hana ole kekahi e noho kokoke ana malaila, eia iho ka hana na iakou. Kk Kuikai» Panai Like.—Ma ka Helu 4 0 na manao pepa o ke Kuikahi Panai Like. ua ikeia ka Panai ana iho i auhau kuloko hou maluna >ho o ka waiwai paa a me ka waiwai lewa o kakou, oia no ko inakou mea 1 makau nui ai no keia hana e hapaiia nei. O ka pomaikai e imi nui ia nei, no ka poe mahiko ia, a o ka ukana e hoouka hou ia iho nei, mniuna ia o ka poe mea kuleana, a me ka poe mea ainā kuai, ka poe kukuiu hale, ka poe hanai holoholona, ka poe malama dala a me ka poe hoahu waiwai. He pomaikai keia no kakou ea ? No ka lawa ole o ka hakahaka o ko kakou waihona, a malia e ala niai nna no ma kahi ano okoa eae, he auhau t>ou aku no. O ka wa pono no keia, e aho ke kanalua mamua o ka ae. Honolulu. Ka hoomanamana naaupo.—Ua loaa mai ia makou he leta, e hai ana, ua lawe ae kekuhi wahine a me kana kane he manu kaka ua make a ua pilau. O ne kumu o kei* la- | we ana, no ka manao ua pepehiia ua inanu | la e ka lima kanaka, a ina ka ma ka nana | nna a ike he kanaka k* mea nana i pepehi, ; alaila, anaana i ka mea nana i pepehi i make ai. Ke kuhi nei makou ua pau loa ke ano hoopiopio eia no ka ke nawele nei. O ka makou e papa aku nei i ke kahuna kum, mai neho ia n hooholo aku kana pule i na aumakua o ka po, o iewaiewa hewa kona alelo, pnupauahoe no ka men waiwai ole. Aohe knnaka i haawiia inai i mea e hoola ai a e hoomake ai ma kona uiana, huokahi waleno, aole nae o oe e kena kuhihewa. Ka hooilina kupanaha.—Mainue o ka make ana o Mrs. M. P. Wini ma Wa.inea, Kauai, ua hoana e oia i kona waiwai e like me ke kuhikuhi malalo nei : O kona hale iaau j e ku la nia•Wuiinea. a ua hooiliia no na kahu ekulesia a pau o Waimea, me na eka-ai-na he umikumamakahi me ka haja, aka, na ka Papa Amenka nae ka malama ana. Me he ir>ea la, o ke kumukuni o ia wahi.mai ka $ 1,200 a i ka $1,500. Ua hooiliia hoi he $1,000 no ke Papa Amerika i rnea kokua i kaOihana Misionari. Ua hooiliia hoiis3oO, no ka Ahahui Euanelio o Hnwnii nei, a me $300, pakohi i na Ahahui Hoolaha Baibaia me Pepa Liilii o Hawaii nei ; a he $300, no ka Ahahui Amenka Hoolahu Palapala Liilii, i mea hoonaauao i na nrgero i hookuuia ; a he $200. e waiho hoaieia «ku, ka uku hoopanee, e hauwiia i ka poe ilihune o Waimea. i Pani wale ia.— Ua minamina makou i ka lele kamoko e ana o na hoahanau o Kaluanha e pani aku i ke kahu o ka eknlesia, mai I kona lawelawe ana aku i kana oihana laa. | Oiai, o ke kahu o ia ekalesra, he kahu ia i | hoapouoia e ka Ahahui Lunaknhiko o Maui j inamuli o ke kahea ana o kn hapa nui o na | hoahunau, eiu nae, ua lnwe ae la nu hoahanau i ka mana o ka ke kahu hano, a ua papa iaia me ka hookolokolo ole ia iniua o ka Ahahui Lunakahiko o Maui. Aohe makou i ike pehea lu na hoahanau i alake wele.ae ni maluna o ka lapa manu ole. Kaino e hooi kolokolo mua ia ke kahu a ikeia kona hewa, aleila, kapae ae, eia ku e lawelawe ana no, kipaku e ia. Ahea la kakou e naauao ae ai? Koho lala Papa Kula.—Mawaena o na hora 8 kakahiaka a me ka 2 auina la o ka Poakahi iho nei, Muruki 31, ua malamaia inaloko o ka Hale Kula o Kawaiahae*, ke koho balota ana no ke kolu o na hoa no ka PaP a Kula o ka Apanu o Kona, Ouhu nei. Eia na balota o na mea i hana balota : Kev. Haiemano - (balofn) 154 kohoia. D. W. P. Kahananui - 77 A. Kalauli - -68 Kev. G. W. Pilipo - 12 Huina pau 3U Ua hoohalahala o A. Kalauli, no keia koho balota ana, no ke kue o ka balota ana i ka rula, oia hoi, ua kau ia ma ke poo o ka balota o ka mea i puka, na huaolelo ano like penei : •• No ka Luna Kula," nlaila kau ibo ka inoa. He mea inAopopo maiaila, ua kohoia ka mea i puka i Luna Kula, aole i koiu no ka hoi o ka Papa Kul*. Aole no he hana waiwai ka heohaiahala hou ana, aka, he aho no nae e hoopoioleiia ke kanawai. O Kimo Kamai ki-pu.—Ma ka auina la Poakolu iho nei, ua hele aku na Kauka Trous»eau a me Hofemana r e nana i na mai iepera 0 Kalihi, i ka poe e hoouna kokeia i Kalawao a ine ka poe noho iho. 1 ka hiki! anu aku 0 na Kauka, a nana i kekahi poe mai, aia hoi, ua piena mai la o Kimo Kamai he mea i hookaawaleia ilaiia no ka iepera a ulupuni maoll i ka huhu, no ka inanao e lawe ia ana oia i Knlawao ("kona iuakupapau,") wahi ana. Aka ua hai moakaka aku ke Kauka, aole oia e laweia ann i Molokai. No kona hoomauhaia kahiko paha i ke uka, ua hahno e kela a piha kana pu pana-! pana, a ua huna ia ma ka poli. Oiai, e lilo | ana lakou i ke kamaili, 0 ka unuhi ae ia no ia oua Kamni nei i kana pu pannpana mai ka poli ae a kau m»i la imua o ka maka o ke Kauka Trousseau, me ka olelo hooweiiweli mai e ki ana ina i ka pu . O ke kani 10 aku ia no ia o ka pu, a kapaluiu ana ka poka, aka, ua pakele nae ke Kauka, aole i ku, e haka pono ana no ke Kauka o ke kiko

iho oke kanaka, aUila, alo «e. PeU io no He ekolu wale no kapuai ka mamao mawae. on o laua i kn wa i kipuia ai. Nani ka pakele. Uh hoouna kokeia ka llamuku. «ut hele aku oia e hooko i kana oihana. ALa, , mamua nae o ka hopw ia ana aku, ua ki mai ta no oa Kimo nei i fca lua o ke kani, a p a kele no ka llamuku. Mnhope o ke kani ana e kana pu hope, ua hnawi pio mai la oia iai a iho, aua hookomoia na lima ika hao. l a iawe ia oia ma Kawa e hoopaa ai. O kahi i loaa ai o ka pu īuia, aole i akaka. O kona mai lepera, he akaka po«o ole, aka, ua hookaawale nae ke aupuni iaia mi ke ano aioha i ke ola o ka lahui me ka mnnao, ua loaa no oia. Na ka Puali Kaoa Lio.—Eia malalo iho nei, na'olelo hoalohaloha a ia Puali. i ko lakou mau Alakai i waiho mai i ke nloka; ana, mamuli o ka hookiekieia ana ae : Honololi-, Oahu, l Maraki 19, 1873. O-makou o nn Komite o ka Puali Kaua Lio o Monolulu Mokupuni Oahu. Ke hoike aku nei makou i ke aloha a me ka inanao o ka Puali. Hooholoia.—No ko makou minamina me ke aloha ia oe, no kou waiho ana mai i kou kulana he M*jia o keia Poali. Noluila, ke haawiaku nei ka Puali Holookoa i ko lakou aloha nui, me ka mahalo aku no kau mau hana maikai. Hooholoia.— Ke mahalo hou aku nei ka Puali Kaua Lio ia oe, no kou Hookiekie ia ana ae. a i ke kulaua he Akukana Kenela u na Koa o ka Moi o ko Hawaii Pae Aina. Nolaila, ke nonoi ae nei makou i ka Loko- | maikai o ka Makua Mana Lon, e kokua ntai I ia oe nia ka malnma maikai ana ī ua () haI na'la. ( J. Moauauli, Na Komile ) loela, ( Samu Kaanaana. s Honololu, Oahu. ) Ma»ki 18. 1873. > 1 KA Loio KuHINA ) .J . A. F.Md.\ Āloha oe : O makou o na Komile o ka Puali Kaua Lio o Honolulu, Oahu, Ke hoike aku tiei makou i ke nloha a me ka manao o ka l'uali Kaua Lio Holookoa. Hooholoia.— Ke nloha aku nei ka Puali Kaua Lio Holookoa la oe, me ka minnmina no kou waiho ana mai i kou noho Kapena ana no kekahi Mohele n ia Puali Kiua Lio. Hooholoia.—Ke imahalo aku nei ka Puali a pau, no kou Hookiekie ia ana ae a i ke kulana he Loio Kuhina no ke Aopum, ma ka Lokomnikai o ka Lani Lunalilo ko kakou Moi i aloha nui ia.—Nolaila, ke nor oi ae nei makou a pau ka Puali Kana Lio Holookoa, e kukuamai ka Makua Mana Loa la oe, ma kou malama maikai ana ia O hana. ( W. Pineha?u Wocd, Na Komite < W. Makanui, ( O. Mana. Attorney General's Offick, ( Honoluiu, Maraki 24, 1573. ) la Lieut. W. Pinehas?a W t ood. Lieut, W Makanui me Serg't, D. Mana, na Komiie o ka Puali Knua Lio Helu B ; Aloha oukou :—Ua loaa mai nei ia'u ka oukou pnlapala me na Olelo HoohoHn o ka Puali Kuua Lio i aloha nui ia e a*u, e olelo ana e nonoi ae aii>i oukou e kokua mai ka Makua Mana Loa ia'u mn ka inalami ana i ka'u Oihano hou, oia hoi ke kulana o ka Loio Kuhina o ke Aupuni. He riea hiki ole i ke kanaka e malniun ana i kekahi Oihana Kiwila o ke Aupuni ke lilo i kanaka Kaua, nolaila, ua haalele no an i ko'u noho Kapenn ana no ka Puali B. He minamina no ku'u no ka haalele amaka, ke lana nei ko'u manao, e loha nna no ia oukou kekahi panihakahaka no'n e pono ana ka hana. Me oukou a pau ko'u aloha nui loa a oi Na'u no, A. F. Judd