Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 16, 19 April 1873 — Ke Kuikahi Panei Like-Helu 6. [ARTICLE]

Ke Kuikahi Panei Like-Helu 6.

Ma ba pepa o k& |a 5 o Aperila, ua olelo ka mea kakau e kue nei i ke kuikahi panai like, i ka mea pololei ole. Eia kana : "lna e ae io ana na aoao elua i ka Panai aeia īa Puuloa no Amerika Huiia, alaila, e lilo auanei ia i Puuhonūa no na hewa ino a pau loa." Aole loa pela. A ke makemako nei makoa.'e hoopaaoaoia ko makoa poe heluhela ia lakou iho, e hoolimalima wale ia ana.

no lre awa o £\va ia Araerika Hoiia malalo o kekuikahi, a na ia kuikahi e papa i ke komo ana o na kanaka iloko o Ewa, koe ka poe e noho ana maiaila, ae hele aku ana paha ika hana. Aia \va!e no me ka palapala ae e komo ai iloko o Ewa, a e hiki ai ke hele aku. O Ewa, e hookaawaleia ana ia wahi, i kahua noho no na koa wale no, a <ia ka Luna Nui e nuho alii ana maluna oia wahi, e nana i na hooko pono ana a ke buikahi. Ina aole ia e hooko poloiei, alaiia, na kakou no e hoopii aku i ke aupuni o Amenka e hoopau iaia, a e hoonoho hou ia mai auanei i luna nui hou. Aoie paha kakou e makau ana no keia kumu, no ka mea, ua hiki ia kakou ke hookomo i na mea a kakou a pau i makemake ai no ka launa ana o na kanaka o loko me ko waho aku nei. Ma kekahi olelo ma ka hebedoina i hala, ua kamailio ka mea kakau, ina e haawi aku kakou ia Amerika i wahi apana aina uuku no nrv moku kaua, malia paha, o makemake mni oia e pau loa ka Pae Aina. Aka, ina e hana kakou i kuikahi me ia he kanalima mahahiki ka loihi. a malalo pia e hoopnaia'i | oia e mal-ima -i na hooko ana, aoie anei oia e hana pela ? Ke makau nei anei kakou i ka hilinai aku i ko kakou hoaloha maikai; oi loa ? Ina e hoao ana o Amerika e uhai i ke kuikahi, ua hiki no ia kakou ke hoopii ia Enelani, Farani a me Geremania, e malama mai ia kakou. lia kamaaina kakou ia Amerika i na makahiki he kanalima i hala, he hoaloha oiaio oia, a nolaila, aole he mea no kakou e makau ai iaia. Ano, e leha ae kakou e nana i kekahi o na pomaikai, ke lilo ia Amerika ma ka hoolimalima ke awa o Ewa, e waiho wale mai nei me ka waiwai ole ia kakou, E hoolawa mai ana oia i na hana na na haneri a me na tausani paha o na kanaka i ike i ke kamana a me ka poe hoi e makemake ana e ao ia i ke kapili moku. Aluf«.—E hoolilo ana paha o Amerika i $500,000 i ka makahiki no ka hana ana i kona mau moku kaua, na hana hou a me ke kukuiu una ina hale. Nolaila, o kana e uhauha ai ma ko kakou nei kaiaulu, oia āaanei ka pomnikai no kakou. Akolu.—E hlo auanei oia i kokua kokoke loa e n»alama mai ai ia kakou, ke loohia i na piiikia. Oia auanei ko kakou lima hooko e hookaulike i na pilikia kuloko a kuwaho ke loohia kakou. Aba —Oia auanei ka mea e hooloihi mai ai i ka nnho alii ana o ko kakou mau ahi hanau o ka ama, ke ae ia maloko o ke kuikahi, e malama i ka noho ana nupuni e like me ko keia wa a kakou e noho nei. O keia ka makota i noonoo ai, he pomaikai nui no kakou mai ke kuikahi mai, oia ko kakou ku mau ma keia kulana aupuni. Ina aole kakou e hana ana i kuikahi o keia ano, me he mea la, aole e hala he mau makahiki he nui a hiki inai ka pilikia maluna o knkou>'a « loheia aku paha auanei na leo o ka poe kolea o Kahiki, e olelo mai ana, e noho poo lakou. E noonoo kakou eko makou poe hoakanaka, a e imi i kokua ikaika a mana hoi, o i la honua, i hooloihi hou ia ai ko kakou kuokoa i kanalima makahiki hou, i noho ai kakou a me na keiki n fnake iloko o ka maluhia.

He hui like anae hoomaikai. —Ma keahiohi Poalima aku nei i hala, ua halawai ae kekahi anaioa nona na hoa he 45 a he 50 p«ha i konoia, ma kahi noho o Kev. H. Binamu, e hoomaikai aku ia ia a me kana wahine, no ka pau ponoana o ke Kauoha Hou i unuhiia ma ka olelo Gilipati. Ua hoikeīkeia mai i mua o ke anaina, he mau kope o ia K»uoha Hou i paiia e Blnck & Aulel, a humuhumuia hoi eR. Neweomh. tJa heluhelu mai o Uev. Binamu opio i ka moolelo o kona launa ana me ka Misiona o ka Pae Aina o Gilibati, oia hoi, ma # ka 1857, a i ka 1859, ua hoomaka oia ī ka unuhi ana i ke Kauoha Hou i pau pono iho la i ka hanaia. O ka Pae Aina o Gilibati aia no ia ke moe i la ma ka lonitu Hema a mawoena ō na lonitu Hikina mai ka 170 a hiki 180, a nona hoi' ka lahui kanaka he 30,000 paha ka nui, i ano like me na Hawaii. O kana hana mua, o ka hoolilo ana i ka olelo Gilibati i olelo kakau, me ka paakiki. Ua unuhi mūa ia na buke Euanelio a me ka Oihana, alaila, paiia | a haawi heleia aku in& kanaka. Oka nui j 0 na buke iho la o keia i pau i ke paiia, he 400 kope paha. I ka pau ana o kana haiole- i 10, ua haawiia aku he kope o keia Kauoha Hou i ka Papa Hawaii e malamaia ai ma o Rev. J. F. Pogue la. a he 7 o ia mau buke a 1 haawiia aku i kekahi mau kanaka Gilibati e noha pu nei me ia, a ua heluhelu lakoo i ua mele mai i kekahi mau leo mele ma ka 'akou olelo ponoi. Hookahi o keia poe, he | kokua waiwai loa no Binamu. O kekahi o na mea oluolu loa ma ia anaina, oia ka hiki kino ana ae oka Moi, a ma kana hawanawana i kekahi keonimana, me he mea la, ua hoihoi hou ia kona manao e hoomanoo i kono mau la e hele ani i ke Kula Alii. Da ukaliia ka Moi e kona Ajukanela Generala. 0 kekahi hoi o na mea e hoohauoli ai ia luana ana, oia 'ka noho kino ana mai o Mrs. Katina wahine, ka Misionari hookahi o ka poe hiki mun e ola nei. hes3 makahiki i,hala 8e nei. Mahope oka pau ana ona hana, ua konoia lakou e noho ina kekahi papaaina 1 luluu i na mea ai mama.

N a LEPeHA Hou, —E m&kemalie ole ana paha oukou, i ka hoopaka pinepine ako no na lepera, aka, ma .ke ano f be mt& hpa, pa Ja* we mai makou e hoike aku no ka huliii pa n la ana mai o na mai lepeia hanohano o M*. ni. a kekahi poe i uluhū'a ii.,līk«fo&e la weia ako nei no ke-Panalaan o Kalawao, kahi i hookaawaleia no ka poe i loohia i ke' ia mai hoopui.