Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 29, 19 July 1873 — HE MOOLELO KAAO NO ROBIANA LO KA HIWAHIWA O KE KOA, Helu Akolu o ka Ikaika. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ROBIANA LO KA HIWAHIWA O KE KOA, Helu Akolu o ka Ikaika.

! I unuhiia mai loko mai o ka Buke Arabia, mai j ha Olelo Berilania a ka Olelo Hawaii. { Mahele lll—Hklu 80. ! AIA nae iloko o na la o Lo Hipa jna_ ke auptrai o kona īnau makua, a ! nona hoi ia wa, ano kona helu akahi ma ka nani i ikeia iloko o ia mau la, a no ke , ake nui hoi o ko laila poe kaikamahine | ui e kamailio pu a e launa oluolu hoi | me ia, nolaila, ua hoomakaukau pakahi : ae kela a me keia kaikamahine i ahaaina pakali no Lo Hipa, a ua kauoha pakahi ae la kela ame keia me ka wiwo i ole. aia ka pono o ka hookoia o ka ma- : kemake, a ua hele no o Lo Hipa me ke I kanalua ole. Ano ke ano makee keiki j o Lo Walena ma, ua hoouna aku laua i na koa he kanalima, e ukali aku maho pe o Lo Hipa, no ka malama ana i koua | maluhia. Ua aumeume na manao iloko J o kela a me keia kaikamahine no ke noi i ana aku i kona kino holookoa, aka, lilo ! ae la nae ka hilahila i pali nui imua o I ko lakou mau alelo. Iloko oka mahina ! hookahi o kona noho ana malaila, ua | pau pono na po a me na la i ka hoaha- | aina ana nona, koe wale no ka la a me ; ka po ana i hiki aku ai, a o ka po hope !I oa no hoi ka kakou i kamailio ae nei | ma kela helu.

j A hiki mai la ka hora i oleloia no ka j holo, haawi ae la oia i kona aloha no na mea a pau a me ke aapuni pu, a kau ; aku la maluna o ka moku i hoomakaui kauia nona, oia hoi he moku olepelepe, i e like paha me ka moku pake i hiki mai I i o kakou nei i na makahiki i hala aku. i Hookele ae la ke Kapena i ka moku e like me ko Lo Hipa makemake. A hai la hoi na la eiwa ma ka moana, a no ke polnea a me ka pakela luai o Lo Hipa, 1 ua kunewanewa oia a uiha hoi ; a oiai ] oia maloko o kona rumi, kauoha ae la i oia i ke kuene, e olelo aku i ke Kapena, • e hele mai imua o'u. ' Aia hoi a hiki mai ke Kapena r !mnau I akn la Ehia o kakou la i kde ku i j ka aina, iiō ka mea, he maikemake loa jaue ka koke aku, a ina e hala aris j ua mau la iiou eiwa, o kuū'" make no ia, 1 no ka mea, k© ike nei oe, aohe komo ai i ia'u ; e kuhi ana; au he Kapena akamai j oe i hoounaia xnai nei, eia ka aole, a e make ana paha auanei au mamu)ivo kou hawawa. Aole no hoi no kuu nele ika oie« a hiki ai ke komu o kuu holo ana malaoa o k«ia moku, aka, no kuu makeI nwhi e ika ikd ano ok» holo< *oa oka mab% eia ka he meA hoano e , i In p ke kaoaka.

Ma na olelo a Lo Hipa, ua komohia .Uoko o ke ka hilahila, aka, uo kona makeoiake e kaawale ae mawaho o. ka palena o ka ia'la mau olelo, nolaila, i aku la oia, E ke alii, he mau makahiki loihi ko'u o k« noho niMi kula, aua hoonaauaoia au cdti na mea a pau, a ua lewa ia'u na mea a pau o ka levya a me ka honua nei, a nplajja, ua hooliloia au i Kapena helu «kahi no ke aupuni, he hiki loa ia'u ke hookēle i ka Kioku maloko o na wahi a pau o ka poai o ka honua nei, aka, ma keia huakai, ua | hookeleia ka moku e like me kau ol«lo, j a i ka hala ana o na laehiku, ua aui ho- ' pe aku la ka poai honua, a aui hope pu | aku la me ka'u ike i ao ai, a eia kakou | ke hele nei i kahi hiki ole i ke akamai 0 ke kanaka ke hoopakele i kona ola, a nolaila, ke manao nei au, aole loa i mamao loa aku ka palena o ko kakou ola mai keia hora aku, nt> ka mea, eia kakou 1 kahi aohe latitu aolelonitu, a o na kuhikuhi a ke panana, ua hiki ole ke alakai, a o na pono holomoku a pau, ua lilo lakou i mea ole, a nolaila, aohe aku he pono koe a'u. e hana akn ai i ola no kakou i keia manawa, a eia wale no ka mea i koe ia kakou i kei« manawa, o ke kali ana aku i ka wa e hiki mai ai o ko kakou mau hora liope, a hoi kohana aku kakou i ka opu piha ole o ka moana, a ma na kino wailua kakou e hui aku ai me ko kakou mau ohana ma kola aoao, a o ke aloha no lnkou, ua wailanaia no ka manawa pau ole. Hoopau ae la ua Kapena nei i'kana man olelo, huli ae la oia a nana aku la i ka moana, huli aku a huli mai ka haki ana oka ale, no ka mea, o ke an o ka HKe ana 1 na aoao elua, aua hiki ole i ka moku ke holo imna aole boi i hope, no na hora eono, a eono no hoi hora e ume ai ke au ma ka aoao hookahi, a pe-. la mau tio i na wa a pau, a o ka pa ana, a ko laila makani, mai na welau eha mai no ia o ka honua, a o na mea mama hoi e waiho hemahema ana maluna o ka moku, ua lawe pololeiia aku la ia i ka lewa, a nalowale aku la iloko o na ao panopano e haakokohi mai ana, a o na uila, ua hoike mau mai la oia i kona malamalama a puni, a o ke kani ana a ko laila hekili, ua like no ia me ke kani kakahele ana a ka pahu paikau a na koa, a o kona hopena, ua ku no ia i ka weliweli, a o ka inalamalama o ka la, ua hunaia aku la ia no ka manawa loihi, a o kona haina, aole no he la malaila, a o ka malamalama wale no o ka uwila a kakou i kamailio ae nei, a o ke anu malaila, ua like no ia me ka pahi oi loa ma ka puanai o ka mea menemene ole, a o ka make no ka palena,* nolaila, ua aneane e hoomaluleia ke*kino.6 na m6a ola a pau malaila.

A oke keiki Lo Hipanae ia manawa, "Aohe eu ae he oi na Hawaii na ka moku nui," oiai aia no oia ke liiolani maila ilalo o ka moku, aka, no kona lohe ole i ka hamumumu leo kanaka, pii ae la oia iluna, a i nana «ku ka hana ia mua o ka moku, he neo wale no, a o ke Kapena hoi, e noho ana no oia mahope, a ua hilinai ae la ma ka huila o ka hoe, a e kaman ana no ke ola, aka, o kona noonoo kanaka, ua hala aku ia, koe no nae ka lohe, a o kona ae a me ka hoole,LUa ho ikeia mai ia ma ke kunou a me ka luliluli ana a kona poo. A ike nae o Lo Hipa, aohe ana mea i koe e hana aku ai no na kanaka a pau maluua o ka moku, nolaila, lalau aku la oia i ka hoe, a hookele aku la i ka heina, (j> hala. na lā oia i ke hikina, a hala hohKahi lā okoa, ike keia i ka pumehana ijsi o Jpt. a hoomau afu la no oia ī ka hookele ana i ka moku ; a koiia ike i ka moekahi c» Ka pakopi,, houpianao ae la ofe) hib4 i ka «tna. A oiai no oia e nanea ana, ike aku la oia i ke ano e o ke ao,e pii pu mai ana ke ae ano hauliuli me ke ao opua.i ka nianawa aole no i liuliu v hoea ana keia me kela eoao o ua aupuni po nei, a

hoea aku la i ke aupuni malainalama, a he elua hora wale no ka po malaila, a o ka. mehan* u mak£ auu, e awili pu ana i ka manawa hookahi, a o na kino kanaka i hoomaluleia, ua eueu iki ae la. Aia hoi a komo loa aku lakou nei i ka aina, konekonea loa ae la na mea a pau maluna a ka moku, a lawelawe mai la kela a me keia e like me koua mau, a lilo hou ae la ka hookele ana o ka moku i ke Kapena, haule aku la hoi o Lo Hipa, a h6oluolu ia ia iho. Aia nae a hookokoke aku ka mokn o lakou nei mn na kapakai o ua aupuni hei, he mau kino ano holoholona ka lakou i ike aku, aka, o na leo i pa-e mai, ua like no ia me ko ke kanaka, a pela no i na mea»a pau ma ua aupuni la. A no ko lakou maka'u, aole lakou i hoala ia Lo Hipa, o ala mai auanei oia, a olelo mai e ku ka moku, a o ko lakou pau no ia i ka. make, no ka mea, he aina akua ia, wahi a ko lakou kuhihewa. (Aole i pau.)