Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 31, 2 August 1873 — Page 1

Page PDF (1.42 MB)

This text was transcribed by:  Kä“hau Lucas
This work is dedicated to:  Wilson Aana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XII. HELU 31.   HONOLULU, POAONO, AUGATE 2, 1873. NA HELU A PAU 609.

OLELO HOOLAHA.

E PAU NA PUPUPU KAHIKO!

E pani me na Hale Laau!

E HELE I KA HALE KUAI PAPA

I PAHEEIKALIAE O

Samuela G. Waila Ma.

AIA MA KA PA KUAI PAPA KAHIKO

O KIMO PELEKANE M IHO NEI.

E Kuai Makepono Loaia Ana

ME KE

Kumukuai Haahaa Loa.

NA PUU PAPA NUI,

NA LAAU A ME

NA LAKO KUKULU HALE

A PAU MALAILA.

OIA HOI NA

LAAU NOUAIKI   o na ano a pau,

Na Papa Manoanoa Nonaiki,

Na Papa Nonaiki,

Na Aaho Paina Ulaula,

Na Pili Laau Paina Ulaula.

NA PINE PA!

NA AAHO PA A ME

NA POU PAINA ULAULA,

NA PILI LAAU CIDA, NA

PILI LAAU PAINA ULAULA.

Na Puka 2-0x6-0 a hiki i ka 3-0x7-6

Na Puka Komo Laau Aniani, 2-9x6-6 a

hiki i ka 5-0x9-0.

Na Laau Puka Aniani, 7x9 a hiki i ka

12x18.

NA PANI OLEPELEPE

I penaia, a pena ole ia,

O na ano a pau.

Na Aniani Pukaaniani,

Na Paina Ulaula Molina,

1 Iniha a hiki i ka 5 Iniha.

Na Ano Pepa Hale Maikai

A ME NA LIHILIHI

Aila Hoowali Pena Maikai Loa,

Aila Hoomaloo Pena, Vaniki,

Na Pena Keokeo,

Ka Lead & Zinc,

Pena Eleele o na

Ano Pena e ae o

Kela ano keia ano.

NA LAKA PUKA!

Na Laka Poepoe,

Na Ami Loloa,

Na Ami Pokopoko,

Na Laka Uwai,

Na Kui-nao,

Na Ami Lele,

Na Puka Aniani, &c., &c

Na Kui Hao,

Kui Wai,

A Kui Kui,

3d a hiki i ke 60d, &c., &c.

    O keia mau mea a pau, e kuai makepono ia ana ma ke DALA KUIKE.

    O keia mau mea a pau, a o kahi paha o keia, e hiki no ke hoounaia ma kekahi o na awa o keia Aupuni.

He mau Agena no Makou no ka

MOKUMAHU "KILAUEA,"

Kapena D. Taylor.

601-3m WAILA Ma.

HE MOOLELO KAAO

NO

ROBIANALO

KA HIWAHIWA O KE KOA,

Helu Akolu o ka Ikaika.

I unuhiia mai loko mai o ka Buke Arabia mai

ka Olelo Beritania a ka Olelo Hawaii.

MAHELE III-HELU 82

A NO keia mea, hahai mai la ua kamaaina nei i ka mea hou, me ka i mai, Hookahi no mea hou ano nui a’u e hai aku ai ia oe e ka mea nana ka ninau, a o ka hoolohe mai hoi ko lakou la, no ka mea, o ka pomaikai e loaa ana ia oe, e hoolawa like ia ana mawaena iho o oukou, a pela no hoi ia lakou la, nolaila, o ke kumeka kamaa ka hana nui a na makaainana o keia aupuni, a o ka auhau wale iho la no ia maluna o na mea a pau, aohe mau auhau liilii e ae; pela wale no mai ka wa kahiko mai a hiki i keia wa.   Aka, i na makahiki elua mamua ae nei, ua hoomakaia ka ike ia ana, ua aihue ia he mau miliona paa kamaa, a ua hoomakakiu wale ia nae, aole he loaa, nolaila, ua hoohiki iho ka Moi, me ke kau ana i kanawai paa, o ka mea nana e hopu i ka mea a mau mea paha nana e aihue nei i kuuhale kamaa, e lilo oia i Moi no ke aupuni, a o ka maua kaikamahine kamakahi, o kana wahine no ia, a e noho kanaka aku no hoi maua malalo o laua, a o ka mea e loaa mai ana ia laua, o ka maua ia e ai ai.   A ina hoi e loaa ole ana i ka mea nana e kiai ana i ka po, e liia oia ma ke ao ana ae.   A mai ke kau ia ana o ia kanawai a hiki i keia la, aole kekahi mea i hoike mai, no kona hopu ana a me kona ike lihi ana hoi i ka mea nana i aihue.

    A no ke ake nui o na mea a pau, mai na malihini e like me oukou a ia makou na kamaaina, ua pau loa i ka make, no ke ake nui e lilo i Moi, a i kane hoi na ka Hooilina Moi.

    Aia hoi a hiki ae i ka hora 12 o keia la, e li ia mai ai ke kanaka i kiai ai i ka po nei, no ka mea, ua hai mai ka leo o ka bele, ma ka hora 8 o kakahiaka nei, a oia ko maua mea i hoomakaukau iho nei e hele, a puka e mai nei hoi oukou, nolaila, noho nui no hoi paha i ka hale nei, ua loaa iho la no hoi ko oukou kamaaina, o ka wahine a oukou.

    I loko nae o ia wa koke no, noho iho la ka uhane o kahi kanaka aie nui iluna o Lo Hipa, a pane aku la imua o ke kamaaina, Mamua ae o ko olua hele ana, he makemake loa au e ninau aku ia oe.   E ninau mai no, wahi a ke kamaaina.   Ia wa no, pane aku la ua wahi uhana la, E like wale no anei me kau mau mea a pau i kamailio mai nei, a oia wale iho la no ka mea e make ai ke kanaka?   Ae, wahi a ke kamaaina.   Pane aku ua wahi uhane nei, (ua kuhihewa nae kona mau hoa a me na kamaaina, o Lo Hipa maoli no la) Ma ke ola o na Lani, aole au i minamina i kuu kino nei, ne ke kuau ana aku no ke ola o kela kanaka, no ka mea, he uhane kona e like me ko kakou, aka, o ua kanaka la nae, ua ike no oia i kana mea i hana ai, aka, o ka Moi nae, ka mea hoi nona ke kanawai, aole oia i ike, no ka mea, o ka mea nana e aihue la i ke kamaa, aia no ia i ka puuwai o ua Moi la, nolaila, mai keia la aku a hiki i ka pau ana o keia lahui, aole no e loaa pono ana ka mea nana e aihue nei, ke ole nae oia e hoike a maka ae, aka, aole no he anoano i kanu ia iloko o ka lepo, i nele kona ulu ana.   Nolaila, e hele oe a olelo aku i ua Moi la, e hookuu ae i ke kino o ke kanaka, a e li ia a’u ma ka hora 12 o ka la apopo, ke ole hoi e loaa ia’u i keia po, ka mea nana e aihue nei i ke kamaa.   A o keia mauna ana o’u i kuu kino, aole no ia no no kuu ake e lilo i Moi, a i kane hoi na ka Hooilina Moi, aka, mamuli wale no o kuu aloha i ka uhane o kela kanaka.

    Pane mai la nae ke kamaaina, me na waimaka pu e kahe ana, a hoopulu iho la i kona mau papalina, i ka i ana mai, He menemene loa au no kau mea e olelo mai nei, aole no hoi au e ae ana, e hele a hai aku i ka Moi, e like me kau e pane mai nei, no ka mea, ua oi loa aku no ka pono o kona make ana mamuli o kona mahaoi, no ke ake nui e lilo i Moi maluna o makou a me kona kuko ino loa i ka Hooilina Moi, i wahine nana, a nolaila, ma ka inoa o na Lani au e olelo mai nei, ke hoohiki nei au, a ke haawi lilo aku nei hoi au i ka’u kaikamahine hanaukahi, i wahine nau, mamuli no ia o kuu minamina aku i kou kino holookoa, ka pua oi hookahi o ka nani i hiki iloko nei o keia aupuni; a ina he mea oluolu ia i kou manao, e hooko koke ia no ia, mahope iho o ka hala ana o na la he umi mai keia la aku.

    I aku kahi uhane aie nui, He ae no au e lilo i hunona na olua, aka, kanalua nae au no ka'u waiwai ole, e hoi ai ko olua poho; mai kuhihewa ko olua manao, ma ka nani o ko'u mau hiohiona, a he mea ia e pomaikai ai, he kanaka naaupo loa ka mea e noonoo ana pela, nolaila, e ae mai oe i ka'u pono ai, apopo, e loaa koke ana ia oe ka pomaikai, no ka mea, ua maopopo, he hiki loa ia'u ke hopu, a paa i ke kino o ka mea nana e aihue nei i ka hale kamaa o ka Moi, ka maunu ino i pau loa ai na tausani kanaka i ka make, wahi au e olelo mai nei, a ina hoi oe e hoolohe ana i ka'u, a hoopau i kou menemene ana no'u, alaila, e pau ana ka make o na kanaka ma ia ano ma keia hope aku, a e loaa ana hoi @e pomaikai ia olua a mau loa aku, a mai loko aku auanei o ka puhaka o ka olua kaikamahine na mamo Moi o keia aupuni, a hiki i ka hopena o keia ao, a he mau Makua'lii ko olua oleloia ana.

A no keia mau olelo a kahi uhane aie nui, ku ae la ua kamaaina nei a hele aku la me ke kanalua, me kona manao nae e hoao wale no, aole me ka manaoio maoli, ina no e ko ole ana, aohe no he mea e ae e lohe ia ai, oiai o lakou wale no. Aia nae a hiki keia imua o ka Moi, hahai aku la i na mea a pau e pili ana no ke ola a me ka make. Aka, i ka lohe ana o ka Moi, ua hoapono no oia mai ka mua a i ka hope o ka olelo, me ka i mai, E hoi oe, a lawe mai maanei, mamua ae o ka hora 5 o ke ahiahi, i hoohaahaa iho ai au ia'u iho imua ona, ma ka lawelawe ana aku i kana mau mea ai a me na mea a pau ana e makemake ai. Ae mai la ua elele nei, a hoi aku la.

Aia hoi a hala aku la ka elele, kena ae la ua Moi nei i kekahi koa kiai, i ka i ana aku, E hele oe a olelo aku i ka luna nui o ka hale paahao, e hookuu ae i ke kanaka e manaoia ana e li, a e alakai pu mai hoi ianei. Ua ae no ke koa, a hele aku la, a hookuu ia mai la.

Aia hoi a hiki ka elele imua o Lo Hipa ma, a hahai aku la i na mea a pau a ka Moi i olelo mai ai, a ua pono wale no ia mau mea i ka manao o kahi uhane, aka, i ka manao nae o kona mau hoa a me na kamaaina, ua piha loa lakou i ke kaumaha, nolaila, aole lakou i pane mai i hookahi huaolelo. A mamua ae hoi o ka hiki ana mai o ka manawa, ku ae la ua kamaaina nei, a pane aku la ia Lo Hipa, Ua kokoke mai ka manawa, e ku ae oe, a e hele kaua ma ke alanui hiki ole ke hoi mai e ike i ou mau hoa a me makou pu hoi, no ka mea, ma keia alanui no i hele ai he mau tausani kanaka, a haule aku la iloko o ka make, a ke noho nei ka ohana o kela mea keia mea iloko o ke kanikau a hiki i keia la, nolaila, eia wale no ka manawa pono au e haawi iho ai i kou aloha hope loa no lakou nei, a haele ae kaua i ko wahi i makemake ai.

Ia manawa, ku ae la o Lo Hipa e like me kona mua, (oiai ua haalele iho la kahi uhane aie nui) a pane ae la imua o kona mau hoa a me na kamaaina, Mai kaumaha ko oukou manao no'u, mamuli o ka ia la mau olelo, no ka mea, aole au he makapo, e alakaiia ana e ka makapo, a haule pu iloko o ka lua hookahi, aka, ke ku nei au a hele aku ma ke alanui o ka lanakila, a e loaa auanei he mau pomaikai ia oukou ma ka la apopo, e like me ka oukou i lohe iho nei, a o ka aina nei, e hoopihaia ana i na kanaka a oi ae mamua o ka poe i pau iho nei i ka make, a e ola hou ana ke aupuni a oi ae i ko ka wa mamua.

A pau ka Lo Hipa mau olelo, ku ae la o Lo Hipa a me ke kamaaina, a haele aku la ma ke alanui pololei e hiki aku ai i ka Hale Alii, ka lua ahi nana i pulumi i na mea a pau e makemake ana e lilo i Moi, mai ka hanauna a na'lii a hiki i ka poe haahaa loa.

Aia nae ma ke alanui a laua nei e hele ana, ua hoopuniia mai la laua nei e na mea a pau, papani ia iho no ke alanui paa, nolaila, aole e hiki ia laua nei ke hele aku imua, aole hoi ke emi mai i hope. A o ke kumu o keia hana ana pela, he makee nani a maikai hoi, oiai akahi no lakou a ike i ka nani oi kelakela o ke kanaka maikai, nolaila, ua komohia ka iini iloko o na keiki ui opiopio a me na kaikamahine puu kani o ia aupuni, e hele kela a

"Aeae upolu i ka maka o ka lehua," a hookuli mai la ia ianei me na pua, a hele iho la keia a kaumaha pua. A no ko laua nei kaa pono iwaena konu o ka poe makaikai, nolaila, aohe wahi loaa makani mai iaia nei, nolaila, pii mai la ka enaena o ka nani iluna o ianei, a lilo ae la keia me he ahi lapalapa la, a ia wa i pau ai na mea a pau i ka eehia no kekahi mau minute, a waiho mokaki iho @ ke alanui, nolaila, ua nee aku la ko laua hele ana imua, a nee pu no me ka poe makaikai, a na ke pani o ka puka o ka pa o ka Hale Alii i keakea mai i ka poe makaikai, a ia wa nae i hooho ae ai lakou me na huro nui, a iho makawalu mai la na pua hoonani o kela a me keia ano, a ku ana he puu nui ma ka puka o ka pa, a hiki ole i ka mana o na koa kiai ke pale ae. Aka, lilo iho la nae ia i hana nui na na koa, mahope iho o ka hoi ana aku o ka poe makaikai.

A hiki hoi laua nei ma ka Hale Alii, a hookipaia aku la e ka Moi ma ka rumi ana e hookipa mau ai i na wa o ka poe mua i hala e aku, me ka ike ole ia mai o na mea a pau A o ua rumi nei, ua hoolakoia i na mea a pau, a koe wale aku no ka hai okoa ana mai i ka mea nana e aihue ia ana ke kamaa. Aia no hoi ma ua rumi nei, ka puka o ka hale kamaa, ua hele a piha paa mai luna a hiki ilalo. a o ka weheia ana o ke pani, eia no ia ma na rumi a ia nei e noho ana, a ua kuhikuhiia mai la keia no ua rumi nei. Aia no hoi ma ka puka o ua rumi la, kahi e ku ai ka moe o ka mea kiai, i hoohanohanoia me na mea makamae kumukuai nui. (Aole i pau.)

He Inoa no Anabela Kailianu.

I alohaia Manuokawai,

Hoa olelo o ka ale,

Ke hea mai nei Alia,

O ka lae oi kela i ke kai,

Akahi hoi au a ike,

I ka ihu lai o Mele Poka,

Poina ka hana i ka huila,

I ka hana malie a Huelo,

O ka hana a ia kamaeu,

Aohe pii kai o luna,

Ei@ ae ka makani makai,

Ua kopilikii na sela,

Kahea mai e ke Kapena,

Kuu ia iho e ka heleuma,

I paa pono na likini,

I olu pono iho ka manao,

Haina ka inoa o ka Iwa,

Anabela Kailianu he inoa.

Kahookae Mose.

Auhea wale ana oe,

E ke Kapena wiwo ole,

Mai noho a hoomau,

I ke kau ana o ka ihu,

Kahea malamamoku,

Huli pono ka palai kipi,

Kauliki no e ka ihu,

Ike ia na ailana,

Lana mai kahi manao,

E ike ia o Maui,

Hoonoho e ka makea,

Ikeia o Hualalai,

He aloha Haleakala,

Kuahiwi lau onaona,

Aohe i ana pono ia,

O ka loa o Lahainaluna,

Maluna ae no au,

Ma ka rumi Halehulu,

Haina ka inoa o ka Iwa,

Anabela Kailianu he inoa.

W.M. Keaupini.

Hookahi oi o ka moana,

Ka opua hiki kakahiaka

Akahi hoi aa a ike,

I ka hana uko ole a ia la,

Hookohu ka ua i ka nahele,

Hoohie i ka lau o ka Lama,

Ke malama nei no au,

I ke ki paa o ke aupuni,

Mai puni aku oe ilaila,

I ka alapahi mai a ka manu,

Malamaia iho ke aloha,

I hoa pili no ka manao,

He manao no ko'u e huipa,

Lohe e i ke kani a ka pio,

E wiki, e uleu nana,

Ua kani mai e ke Oeoe,

Haina ka inoa o ka Iwa,

Anabela Kailianu he inoa.

Most Kealohawela.

I aloha ia no Nuupule,

I ka luna wale o ka noa,

Ua noa kuu kino na ia la,

Me oe ka manao a loko,

Na loko ka hana e pono ai,

I manao pu ai kana,

O oe a owau ka ike,

I ka hana kai-i a ianei,

Oi nei lohe ole i ke ao,

I ka hooluhiluhi a ia la,

Haina ka inoa o ka Iwa,

Anabela Kailianu he inoa.

A.D. Kini & Kopukela.

A ka lai au o Kahua,

Hikikii ka ua i ka nahele,

Ke hea mai nei alia,

O ke kai hone i na pali,

Hookohu ka ale i ka moana,

Kipu i ka hua limukala,

He malama ino paha keia,

Ke kau nei ka ena makani,

I alohaia no o Kauku,

Ka maile hihi me ka ieie,

He manao no ko'u e hoi,

Me ka leo o ka manu Olaa,

Laahia hewa keia kino,

I kau kauhihi wale mai,

He inoa ko'u ua kaulana,

Ai no me ia la kou hoa,

Aohe au e loaa mai,

A he mamo au no ka eleu,

Haina ka inoa o ka Iwa,

Anabela Kailianu he inoa.

J.D. LI@E & LILIKALANI.

Kaupokuea, Hilo, Iulai 17, 1873.

Hunahuna mea hou o na Aina e.

Ke hoao nei ka Ahahui Hoolaha Baibala o Beritania a me ko na Aina e, i ka unuhi i ka baibala ma ka olelo Iapana, a o ka buke mua i unuhiia a pau, o ka E@anelio a Ioane.

Aia he wahine ma ka mokuaina o Inidiana, he kapuai a me umi iniha kona kiekie-oia hoi, ina e kuku pololei pu ana kona lauoho a puoa iluna.

O na kakini kikohukohu ulaula, oia ke aahuia ana me ke kamaa haahaa ma Amerika Hui i keia wa wela ae, i ole ai e ikeia aku na nahu makika e ulaula mai ana.

Ua manao ia, e hooholo ana ka Ahaolelo o Perusia, e hohola aku i ka mana o ke Kumukanawai o Perusia maluna o na aina hou o Alasace a me Loraine. A ina e hooholoia ana kela, alaila, e loaa auanei he mana i na kamaainana o ia mau aina e koho i mau lunamakaainana he umi kumamalima paha no lakou i ka Ahaolelo o ka Poeikohoia.

Ke aahu nei ka Moi o Peresia i kona kahiko, he 2,000,00 dala roubela. Ke olelo nei hoi kekahi nupepa Pelekane, aole pilikia no ka hookipa ana aku i ka moi o Peresia, aka, eia ka mea haohao i ka moiwahine, pehea la auanei kana mau wahine ekolu, a me kona poe ukali he kanahiku kumamaiwa. [He naaupo haalele loa no ka hoi keia moi, e kainuu hele nei i kana mau ipu hulu ekolu. ULELE]

Ke hooikaika nei ka haole hana Baluna o Piladelepia e loaa ona ewalu tausani dala, i hiki ia ia ke @ana i Baluna nui e lele ai mai Amerika aku a i Europa, a lele e mai Piladelepia a hiki i Europa, mamua o ka lele ana o Porf. Wise, (Naauao) ina oia e lele ana maluna loa o kahi ana i ike ai he moe kahi ka makani, alaila, o kona hookuu no ia i ka holo o kona moku lele. E kulu io ana paha keoe i ka haneri a pakeo aku mile i ka hora hookahi, e hala ana iaia he kanahiku hora iaia e lele ai hiki 'ku i Ladana a i Parisa paha. Ua kauoha oia i na haole kalepa o Bosetona e kakau i ka lakou mau leta i ko lakou poe makamaka ma Europa, a nana e lawe. O ka la 4 o Iulai iho nei kona la i manao ai e lele ina e makaukau ana oia mamua ae o ka wa. Nolaila, ke loaa mai nei kei kuamoo hikiwawe e lawe ai i na palapala, he mea hou ano nui noia o keia au holomua nui wale o ka naauao.

Mailoko mai o ka Hale Ahaolelo Senate o Konetikuta, Amerita Huipuia, he eha o lakou he poe mahiai, elima he poe hana ponoi iho iloko o ka aina, eha he mau loio, eha he mau haole kalepa, hookahi he lole bipi, hookahi he Luna Kuladila, hookahi he anaaina, a hookahi he kamana A mai loko mai hoi o ka poe Lunamakaainana 214 o ka hale o lalo, he 115 he he poe mahiai, 13 he poe loio, 5 he poe kahunapule, 21 he poe haole kalepa, 6 he poe kauka lapaau, a o ke koena aku, no na ano he lehulehu.

Ma ka la 12 o Iune, he la nui ia o na moku kaua Rukini ma ke Kai eleele, no ka mea ma ia la i hoolanaia ai he moku hao kana nui no na aumoku Rukini. He la hookahkaha hoi no na aumoku kau @ ina ia kai, a na ke Dute Nui Conasatine, ka Adimarala Kiekie o na Aumoku Kaua, i noho kino mai e malama i na hana o ia la me ka hanohano launa ole.

Maluna o ka moku huli Welau Akau o Kapena holo, a ma kahi he 160 mile ke kokoke aku i ka Akau loa, hanau mai la he keiki maluna o ka moku Polaris ma ia wahi kookahi no i hanau ai he keiki i ka holo mua ana a Kapena Holo.

O ka nui o ka puu dila a ke aupuni o Peresia i hoahu ai no ka huakai hele makaikai a ka Moi i Europa, he $1,000,000 no ka hele ana a hoi mai.

Ma ka mokuaina o Keneketuke, ua hanau mai he keiki na kekahi mau makua, o ka umi kumamaono nae ia o na keiki i hanau mai na laua. Nolaila, ua kapa kona makuakane i kona inoa, o Omega, no ka manao maila paha o kana hua hope loa ia.

O na mea i makemake loa ia, wahi a kekahi kanaka maikai i hele nui loa i ka makaikai honua, a e oluolu ai hoi, oia ka loaa ana o kekahi mea e hana ai, ka loaa ana o kahi mea e aloha ai, a me ka loaa ana o kekahi mea a ka naau e manaolana aku ai.

He hookahi haneri a me iwakalua ka nui o ka poe waiwai i poho ma ka la 15 o Mei ma Vienna, kahi o ka hoikeike nui i malamaia i keia makahiki.

Ma ka aoao o na pake o Kina, ua olelo aku o Rev. Mr. Kipikona i na Luna Hooponopono o Kapalakiko, ua makemake na pake e hoopau i ke Kuikahi o keia manawa, a o ka hopena, e hoihoiia na pake a pau ma Amerika i Kina a pela hoi na haole ma Kina, e hoihoi mai i Amerika nei.

Ke weheia nei e makaikai ke Keena o na mea hoikeike o Amerika ma Vienna, a ua hoopiliia aku ka mahi no na mea @ekini Ua oi ae kela i ko na aina e mau mea hoikeike.

Ua kohoia e ka Oihana Waiwai o Amerika Huipuia, he Kom@sina nana i ke ola kino o na poe komo aku iloko o Amerika. Ua kohoia hookahi o ia ano ma ke awa o Kapalakiko, e nana i ke ano o ke ola o na pake komo ai iloko o Amerika.

Ua hooholoia ma Wasinetona, o na Ilikini Modoca a pau i pio mai nei ma Oregona, i na koa Amerika, e malamaia aku lakou me ke ano he mau pio na ke kaua; aka, na ka Loio Kuhina nae e hooholo, pehea la auanei ko lakou hoopai.

Ma Amerika Huipuia, na make o Ioane Prent@ss, ke kanaka hoolaha nupepa mua loa o Amerika Huipuia o ka nupepa Sentinel o Nu Hamesire i ke kanaiwa kumamaono o kona mau makahiki. Ina hoi pela ka nui o ia poe he lehulehu wale.

Aia ma ka mokuaina o Maine, he makuakane, wahine a me na keiki ewalu, no lakou ka huina kaumaha i akahi to@a, oia hoi, he 2,240 paona.

O ke ana a Adimarala Selfridge no ke ala wai eli ma ka Puali Dariana, ua paiia ma na nupepa. O ke ala i manaoia ai, ua komo pu he iwakalua aa paakiki ma ka eli ana a me ekolu mile eli aku mawaena o lalo o ka puu, nona ke akea i kanaono kapuai a i kanaiwa kumamaha kapuai ke kiekie. Ke manaoia nei, e hoolimalimaia aku ana he 30,000 na pake i poe hana ma ia ala wai eli. Ua kohoia he kanahiku miliona dala e lilo, alaila, e pau ana na mea i ka hana ia.

E mahiai ana kekahi kahunapule Irelani ma kona mahinaai uala, a iaia i hele ai i ka hana, kahiko oia i ka aahu ekaeka a nahaehae. A iaia ma kona mahinaai, aia hoi, ua puiwa oia i kona ike ana mai e hele aku ana kekahi poe wahine i ike iaia ma kekahi ahiahi l@u ki nui i hala, No ka hiki ole iaia ke pee ae, mai ka ikeia mai, apo ae la oia i kona papale a palulu mai la mamua o ka maka a haawi aku la i kona lima e aloha aku. A pela iho la i hala aku ai kona hilahila nui.

 

            Ua hooholoia ma Wasinetona, o na Ilikini Modoca a pau i pio mai nei ma Oregona, i na koa Amerika, e malamaia aku lakou me ke ano he mau pio na ke kaua; aka, na ka Loio Kuhina nae e hooholo, pehea la auanei ko lakou hoopai.

            Ma Amerika Huipuia, na make o Ioane Prent@ss, ke kanaka hoolaha nupepa mua loa o Amerika Huipuia o ka nupepa Sentinel o Nu Hamesire i ke kanaiwa kumamaono o kona mau makahiki.  Ina hoi pela ka nui o ia poe he lehulehu wale.

            Aia ma ka mokuaina o Maine, he makuakane, wahine a me na keiki ewalu, no lakou ka huina kaumaha i akahi to@a, oia hoi, he 2,240 paona.

            O ke ana a Adimarala Selfridge no ke ala wai eli ma ka Puali Dariana, ua paiia ma na nupepa. O ke ala i manaoia ai, ua komo pu he iwakalua aa paakiki ma ka eli ana a me ekolu mile eli aku mawaena o lalo o ka puu, nona ke akea i kanaono kapuai a i kanaiwa kumamaha kapuai ke kiekie.  Ke manaoia nei, e hoolimalimaia aku ana he 30,000 na pake i poe hana ma ia ala wai eli.  Ua kohoia he kanahiku miliona dala e lilo, alaila, e pau ana na mea i ka hana ia.

            E mahiai ana kekahi kahunapule Irelani ma kona mahinaai uala, a iaia i hele ai i ka hana, kahiko oia i ka aahu ekaeka a nahaehae.  A iaia ma kona mahinaai, aia hoi, ua puiwa oia i kona ike ana mai e hele aku ana kekahi poe wahine i ike iaia ma kekahi ahiahi l@u ki nui i hala, No ka hiki ole iaia ke pee ae, mai ka ikeia mai, apo ae la oia i kona papale a palulu mai la mamua o ka maka a haawi aku la i kona lima e aloha aku.  A pela iho la i hala aku ai kona hilahila nui.