Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 39, 27 September 1873 — Untitled [ARTICLE]

0 kela a me keia makuainana a kgnaka knpa o ka aina, oa paa oia aolemalalo wale no o na kanawai o bona aina iho, aka malalo pu o na kauoha kiekie ae i ke kanawai, e malama i k» maluhia, ka hanohano a me ka ikaika o kona anpnni. Aole loa ia he hana uoho a kenakenaia aku alaila eu mai, aka he mea e puliki mau ana iaia, e like me kona paa ana i ko kona hale ponoi iho. O ke ano o na auponi i kuknlu paa ia a pau, o ka noho mana iho me ka malu hoomana, a oolaila, ua kaa maluna o ni kanaka a pau ka pono e pale i ke aupuni, e like me ia i kona kino iho. Ua hiki no paha i naluna aupuni pakike a hana pono ole ke kolo pee iloko o na noho ana oihana, a hapala iho i ka inoa maikai o ke aupuni uana e hanai ena i,aia. Aka, ina e ini kela a me keia kanaka e kipaku ia poe, alaila, na pono no lakou. Aka, o ka mea e imi ana, e hoonioni i ke aupuni kupono a maikai, mamnli o ka paipai a kekahi mea hoopilipili anpuni i hoka, ua haule no ia ma ke akamai hooponopono aupuni, a iua aole ia, i ka noho ana aloha aiii a aiua. oiai, ua ike leaia ka hana man a kela a me keia kupa o ka aina, o ke pale aku i na hoinoino ana i ka inoa maikai o kona Moi a me ke aupuni mai na kue mai a ka poe e hookenakena ana e kuee, he mea i komo iloko o na kanawai kumu a me ka lahui ke j ole o kekahi mea ī hanauia ma ka i e, aole uae i hoohiki i kupa ke komo pu iloko o na noonoo pili anpuni e imi hookuee ai i ke aupuni ana e noho ana,. nona nae ka hootnalu ana aole oia i makemake. Ua haawiia oo iaia na pono e ae o ka nobo ana, e like me ke aloha mawaena o na hookipa ana lahui, aka, aole nae i haawiia na noono ana pili aupuni, oiai oia aole i hoohUi i kupa e malama i na kanawai o I ka aina nei. O ka mea e pee ana malalo o kapoeppeo kona hanauia ana ma ka aina , g %Aqg>fieii e ; hopkuee i ke aupuni nona ka BDa «- Qa De ' e oia ' kft ma'amaia aku e ka e like me ka malamaia ana maluna o kekahi poe e ae. *

He mea hiki wale oo i oa luou olelo a ka poe e hoonioni ana mahope oka hala ana aka o ka haoo : • 1-, ke walaaa a« ( , aiai make kakou, a ke o ae heaha la ka mea haua ole ia penei a rne kela ae. O kela a me keia luna aopuni noua ke kulana he mana maoli kona e hooki il<a haunaele, oia no ke ake nui e ike i ka haopauia ana, ina nae na hooniana io ia oia, a ina paha noie, e haua aku ai a pau Mu keia haUnuele ana iho nei, i ba huli ana aku i ko kakou mau kauawai, aohe maopopo iki e he mana ko kekahi luna aupuni malalo iho o ka Moi e papa ai i ka haun&ele uiawaena o ua koa i kapaia ko ka Moi mau koa I kekahi mau makahiki i hala aenei, ua hoolalaia he bila kanawai e Mr. Wale, iua i pololei ko makou hoomanao ana, o ke ano nui, o ka hana a paa i kanawai e hooponopono a o hoomalu ai ina koa. Aka, ika waihoia ana aku imna oka Hale Ahaolelo, na hooleia kona hooholoia nna, a nolaila mahope mai 0 ia manawa, ua kuu laia ia, a aole no hoi 1 hapai hou ia mai a hiki i keia Wa.

0 kahi pnali koa ku mau a kakou i paa iho nei no ua makahiki he iwakalua, he hahai wale ana no ia mahope oka maa o na nlii o ka wa kohiko, o ia hoi ka paa ana o kela a me keia alii i poe ohua no lakou iho me ka hnolako ia lakoii i na mea kaua mai ko lakou inau lilo pouoi ae. Ke houmanao nei no puha ka lehulehu o ko makou poe heluhelu i ka wa a Paki e ao paikau ana i kona poo ohua, a i kekahi manawo, ua hiki iaia ko ohi a hiki i kn alua haneii kanaka. Ua make oia ika 1852, a mai ia manawa mai, o na koa ponoi o ka Moi oa koa nkuia eke aupuni. oia poe a pau, ua mauaoia oko ka Moi mau kanaka no ia, no ka mea, ua hoomoeia lakon maloko o ka pa alii, a ua hoomalu pouniia e ko ka Moi mana ame kana ninu hooponopono ana. Inawa o na alii ekoln i hala, aohe kanawai koa i hoolahaia, ao ka huaolelo uo aka Moi ke kanawai. Ua pinepine na hoopaiia ana o na koa ma ke kanoha a ka Moi, a mailaila aku, aohe hoopii i loheia. Ahiki mai i ka 1850, aohe i ikeia ua hookaawaleia kekahi puu dala no keia poe koa, oiai e nōho nialama ana lakou i ke kino o ka Moi. Ua ohiia na koa e like me ko ka Moi makemake a nana i uku maoli aku mai kona waihona ponoi akn. Mahope iho 0 ia manawa, ua hoouoho kiaiia ae la ua mau koa nei ma na wahi kiai a ke aupuni 1 aiakemake ai, a nolaila,- ua manaoia he > kupono ia lakou ke uknie mai ko ke aupnni naninau, aole loa la e hoonaneueia ka maluhia oka lehnlehn Ika wa i hoonnaia mai ai ke kauoha ia lakou, na akaka ko lakou ike ole ana aku i kekahi mea e ae i ka Moi wale no, ko lakou haku.

0 keia oihana ke Kuliina Kaua a me na Au moku, ua kau wale ia mai uo ia ina ke auo hoohauuhano. Aole loa i hoaahuia ke Kuhina Kaua roe kekahi maua kupono maluna oua koa oka Moi. Aohe mea kanaluaia malia paha ua haawi ke kanawai i ka mana maluna o keia poe koa i ke Kiaaina ; oiai, o ka Aknkana Generala, be luna malama hana wale iho no ia i kohoia no ka uku ana i na koa a me ka nana i ko lakou hoaahuia, Nolaila, ma keia mea, o ko kakou ano kauawai koa aohe no ia i oi aku mamua o ka mea kamailio wale iho no, no ka mea, ua kukuluia aohe maluna o na kauawai e hooponopono ai. Aka, na haohao loa makou i ke kukala akea ana a kekahi mau waha olelo, mai mamake kakou. 0 ka make iho la ka ia, aohe manao kipi o na koa i ke aupuni, a e loheia akn ana no na leo i ka hooho mai aohe makou e kaua aku ana ia pukou ena makaainana, aka, elua wale no o makou enemi. Ina no hoi e nana akn ana ka poe hoonuinui olel > i na hoolaha koa, alaila, he okoa ka maa mana nui malalo o ke Kumukanawai.