Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 40, 4 October 1873 — Ka make ana o Rev. S. w. Nueku. [ARTICLE]

Ka make ana o Rev. S. w. Nueku.

Ua hanauia oia ma Nawawa Kona He ma Hawaii kokoke i ka makahiki 1832 pa* ba. Ua hoonaoaoia oia ma ko laiU kula apaoa. I ka malama o lulai 1851 na komo oia no ke knlahanai o Rev. D. B. Laimana ma Hilo, a hookahi makaliiki, o kona noho haumana ana malaila, ame ko'u ano kamaaina loa ia ia ilokooia makahiki oka noho nna, aole ati i hoomanao iki, he pai<> ana ia'u ame ko maua mau hoakula, he akahai, a he oluolu hoi ia makon a pau I ka mulama o Angate, M. H. 1852, he 7 mau hanmana i hookomoia no Lahainalooa, a o S W. Nueku kekahi oia mau haumana, a o ka mea hoi e kakau nei, a me na mea e ae. Iloko ona makahiki eha o ka noho ana, ua pipill mana he mau hoaloha mau loa, a hiki i kona haalele ana mai la. 0 kona ano he malie, he akahele, a ku--00 no hoi. Aohe mea nona e kamailio ia ai, oiai kooa wa e noho ana ike knla. Ua hookahua iho ka pono Euanelio iloko ona, a oia no ka mea nana i kono iaia, e lalau 1 kaOihana ana i paa iho nei me ke kooo, a kauo ia aku la e ka anela eleele ma kela aoao o ka muliwai pouli. He haumana oia i pnka pono, me hoaponoia ana e na kumu. Noloko o na hanmana 7 mai Hilo mai no Lahaioaluna, he elua wale no maua i hiki i ka hopena o ka noho haumana ana a oia hoi ka pau aua o na makahiki eha ; a noloko o na haumana he 27 paha o ko makon komo hookahi ana, he 8 wale nc i pnka pono, a o S W. Noeko no kahi. Ma ka malama o Mei 1866, oa hookuu ia makon no ka hoi ana no na home, a oa haalele aku la me k.e aloha i kanhale a makou l luakaha ai < aka hoohihi no. I ka makahiki hope noho ana, na hoike akn la oia i kona makemake i na knmu, e aoa mo i ke kea o ka Haku, a na ia makemake no i hoouka ia mai ai na ukana laahia la ilona ona, a malalo oia auamo oia, a knn akulakaluhi. 1 ka makahiki 1857, na hoonohoia oia he Haiolelo no ka Ekaleaia o Honnaula Maui, a i ka pau ana o namakahiki ekoln, na kaheaia oia, e lawe i ka oihaoa o ke Kabu EkaleBia no ia Ekaleaia, a ma ia kn* lana oia no na makahiki eha, a kahea ia mai la e kahi Ekaleaia e. He paahana paoaho ole oia i koua Kihapai mna, ho nni na pilikia o ke kino, aka, aole i kaniuhu, a hiki wale i ke kahea ana mai a na hoahanao o ka aina hanan o kana wahine.

Ua roareia oia mo Miss, Emelia Kamaipelekane ma Halawa Molokai, i ka la 10 o Feberuari, M H. 1851, a oia kona hoapili 0 kela eina makamaka ole o Honuaul*. a ! ua piiia e laua ka aina na kai—a iiaila lauu i hoopomaikaiia mai ai e na hua o ko laua mau puhaka, me na keiki ekolu, a be hookahi o lakou i make. I ka makahiki 1864, ua haulele laua ia Hoouaula do ka leo kahea a ko Halawa poe ; a ilaila oia i puana aku ai i kaua wahine. "Okokaua wahi keia e uoho ai a waiho na iwi, aole kaua e imi hou aku i wahi no kaua e bele ai." Ua hookoia ia olelo—Ua pau ka hana. Oka 9 keia ona manahiki o kona noho kahu aoa ma keia Ekaleaia hou. Ma nu lono, ua hapai oia i kana hana me ka hoomunawanui e hele ana i ka loa, a e iho ana i na kawahawaha pali o Koolau, ame na piina ikiiki. Ua nui no hoi kona lawelawe ana i na hana o ke kino, i mea e hoolawa ai i kona ohana lehulehu. He makuakaoe oia no na keiki ehiku e ola nei, a he kaoe hoi a ka wahine kanemake, he keiki na ka makuahiue i hooneleia. He Kahu Ekalesia oia i kupaa iluna o kana oihana hookahi, a me ka imi ole e loaa ke ola ma ka lalau ana i oihana e ae. He elua makahiki i hala ae nei, i loohia ai oia i keia mui, a ua oleloia e na kaoka, | he mai kona i pili i ke ake mama, a me ke ake-paa, a i ka puuwai hoi, ua hoao ke kaoka Farani i kana ano lapaau, a ua hoole oia i ka hiki ole iaia be lapaau, a pela hoi 1 ke kauka Pake, a na ia hiki ole i kauo aku iaia i konn hop'ena awahia i kona obana, a i kona mau makamaka a pau, a kuu aku la ka luhi no Kawaiahao i ka la 17 o Sept 1873. He nui na wahi ana i waiho hakahaka he lala hoi o Pae Aina Hawaii, he lala hoi o ka Ahahui Lunakahiko o na Mokupuni o Maui, a he Kahu Ek«lesia h.oi no ka Ekalesia o Halawa Molokai, a he kane aloha no ka poli o kaua wahioe e noho u nei, a he makuakaoe aloha no na keiki, a be keiki aloha na koua makuahine, a he hoaloha no ka lehuI leho. | Mi na kuka aoa no na oihana, he maoa- | oio pipili kona i kona H«ku makamae, a he mea akaka, ua ohi oia i ka hua o kana mau hooikaika ana. Owau hoi, ma ko'o pili ana iaia ma na wahi a maua i no-nono-bo ai, ua halia wale mai no ia'u. | Kun hoa i ka ua Kanilehua o Hilo, Mui kahi ia kailiili i ka welelan o ka lima, Kuu hoa hoi i ka lai o Mauna Fiku, A ka la wela o Lole Luna. Aloha wale ke kula i Kaauapali, Kahi a maua i hele ai ma ka leo a na komo, Aloha hoi ke Kula, kela kualono la i Pa'u- | Aloha wale kahawai o Kauaha, [pa'u, Na wahi paala i makahinu wale i ko laila Aloha w-ile kuu hoa i ka makani he, [kini. 1 uhi ae la paa na moku, [Kauaula, Kuu hoa o ka hana a k» Haku, Aia oe i lernsalema Hou. Ua kuu ka luhi. —Ua maba, maha ia leeu. G. W P. Honolulu Sept. 23, 1873.