Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 44, 1 November 1873 — Nu Hou no ko Nuuhiva Pae Aina. [ARTICLE]

Nu Hou no ko Nuuhiva Pae Aina.

„[ Ka hapa oka leta a Z. Hapuku.] He kana ma Hivaoa, ma ke kahawai n Aluona, kahi e noho ana o Rev. Z Hapnku, ko kahi misionari Hawaii. Ua hoomaknia keia kaua i ka la 14 o Maraki M. H. 1873—a ua pau ole a hiki i ka la I o lulai, ka la i kakauia ai keia palapala, ia Rev. J. F. Pogue. Elua mau kaoa ana, o ka mua, mawaena o kanaka ; o ka lua me ka manuwa Farani. Penei ka palapala ana o Rev Z. Hapuku : Maraki la 24, ua loaa mai he kaua iwaena o ko'u Alii Temoohe a me kekahi mau hanmana kula o'u. He kaua aina ke kumo ; a liloia i mea e haunaele nui ai ka noho ana iwaenā o keia kahawai. * *

Maraki 28. Hele mai o Temoohe ka rnaua alii, e powa malu ia maua, a e ki mai ia maua i ka pu, eono poe i hele mai, aole n'ae i ki mai i na pu a lakoti imaa o maua. Ua makau, no ka hele ana mai o ka mnua mau haumana e kohua mai. He ohumu waiwai no ke kumu, no ka haawi ole aku i ka waiwai a nai. Aperila 1. Ua lohe mana e hele mni'na ko maua alii e pepehi mai ia'u a make. Alaila hele mai na haumana he 10, e kiai mai a pau ke kaua. Aperila 11. Ua hele mai ke alii me na kanaka he 19; n o Tehau n me Tikoa me na kanaka he 40. Apqrila 12. Hele mai ke alii me 120 kanaka e pepehi mai ia Tehau ma, a me maua pu i ka make. Aka, hui makou me na hnipule, a nonoi aku i.ke Akua e aloha maj ia makou, mai ka lima mai ona enemi. Hoi nele lakou ia la. Aperila 13. He Sabati ia la. Ua hoomanao mua makou i ke Akua ia la ; a ma> hope iho ua hele mai n » onemi a kaua nui, aole nae loaa mai ia la. Aperila 24. Pau ka maua mau holoholona pnaa i ka aihueia mai e ko maua alii he 10 puaa ; a nni kona olioli ana. Aperila 26. Aknhi no a ki poka aku ka'u poe haumana. Aole lakeu i honlohe mai i kuu papa ana, mai ki poka aku, mai ko'u pa aku. I mai lakou, "he kanaka make oe ke ole makon e pale aku ia lakou, a e pau oe i ka ai ia e Temoohe, a kalua ia." Ua ki mai lakou i na poka malana o ko maua hale i keia la keia la, a pokapnka na papa oka hale ina poka. * * * Akahi no a ike i ka hana weliweli aoa ma keia la. Aka, hoolaaa aku ka manao i ke Akua, a ua aloha mai oia ia maua. Aperila 27. Ua pau ka hale o Temoohe ike ahi ia Tehau ma. A nui ka uwe ana j o ua alii oei i ka pau ana o kona hale i ke ahi. Aperila 29. He kaua maa pohaku i hoonouia mai maluna o makou, a ma aa aoao elua. Oia ke kaua ino loa niamua o ke kaua pu, e hoonou mau mai ana i ka po a me ke ao, mai ka la 29 o Aperila, a hiki i ka la II o Mei, alaila pau ke kaua pohako. He 60 la ko maua noho weliweli mawaena o keia poe Pegana. A koē aku kahi pilikia, o ka ohumu ino o ke Alii, e imi aaa i kahi e make ai au ma ka powa malu mai. Ako, na haawi mai ke Ak'ua he wahi pilikia mai i ua alii ioo noi ; e make ana paha, aole paha. Haunakle Hou. Mei 29. Eono pee powa i pepehi ina kanaka elua ma Atuoha nei, he kaoe a he wahine. Eia ka mea knpanaha ika poe powa. Eono la oka waiho aoa oke kino kupapau ma ka lepo ; kii hou aku ( hue hou, mai ka lepo mai, a pau i ka aiia e lakon^-

lune 28. Moku Manuwa fO na kumu Pope ka i palapala akn i Tohaiti ; he 10 no U, a ku mai ka moku manuwa Faram. lune 29. Kipu aku ka manuwa Pnrani ika poe 4>epehi kanaka oia pu kuniahi, me oa puka pahu ; nui ka makau o ko poe naaopo, a pau i ka holo i ka nahelehele. Olelo mai ke Kiaama ia'a, •' E kau ae oe i hae maluna o kou hale nolaila, kau au i hae kflokeo. i hoailona no kahi o ka poka e lele ae ai maluna o ko inaua hale. Oka nui ona poka i lele ae maluna o ko maui) wahi he 46, oia na poka pahu, me na poka wawahi pohaku. Noi ka puiwa o na kanaka i ka ike ana i na mea hou. Ua pau ka hale o na pio i ke ahi, a e pau ana paha ke ino ma Atuona nei i keia hope ako. A ke noke aku nei ka manuwa Farani i ka imi i ka poe pepehi kanaka ma na wehi a pau o keia kahawai. He olnolu ko mana kioo, pela ke ola o ka maua mau heiki elua. Oka haua ake Akna, ke hana no i keia wa. Ua lohe mai au no J. Kekela ma, aole he mai o lakou me na keiki. Pelu o S Kauwealoha ma, he ola oluolu no lakou a pau Ekalesia ma Omoa. Olelo mai kekahi haumana malaila, e malauiaana lakou i ka hana ake Akua ma ia Apana. Ua hele ma laila o J. Kekqja i kekahi mau la. Ake kau aku nei au i ko'u aloha ika Papa Hawaii, me na knmn, me na haipule. Me ka mahalo Z Hapuku. Atuona Hivaoa, Julai 1, 1873.