Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 47, 22 November 1873 — HE MOOLELO KAAO NO ROBIANA LO KA HIWAHIWA O KE KOA, Helu Akolu o ka Ikaika. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ROBIANA LO KA HIWAHIWA O KE KOA, Helu Akolu o ka Ikaika.

I unukiia mai loko mai o Buke Arabia, mai ka Olelo Beritania a ka Olelo Hawaii. Mahele lll—Helu 97. HULI ae la o Melevila, a i mai, Ma keia mua aku, ina oe e hoopakele i kuu ola i keia la, he oiaio, aole loa au e hana i kekahi mea e kue ai mawaena o ko kakou noho ana, a hiki i ka wa a ka make e hookaawale ai ia kakou. No ka mea hoi, ke ike nei au i ke kulana o ka wahine a kaua, ua oi aku ia imua o'u, a ua lewa iaia na aupuni a pau o ka lewa, mamuli o kona ike a me kona mana, a pehea la e hiki ai ia'u ke kue aku imua ona, a hoole hoi i ka oiaio a kaua e hoohiki ai i keia la ? Olelo aku o Hipa, Ae, pela io no, ua lewa na mea a pau i kuu wahine, mai na pali hookui o ka lewa, a i ka papaku o lalo j mai ka nana ouli a i na mea huna iloko ou, akaka wale no lakou me he aniani hoonui la ; a i na oe e kipi hou ana ia maua, alaila, aole io no oe e pakele ana, a nou ka make mainoino ana ma keia mua aku ! I mai la o Melevila, Ma ka oiaio o kuu olelo, ke hoohiki nei au, ina e loaa ana ia'u ka lanakila i keia la, alaila, e noho kauwa aku no au malalo o oukou, a hiki i ka wa e kanuia'i ka lepo maluna o ka lepo. A ma keia mau olelo maalea a Melevila, punihei iho la o Hipa, a ae aku la, i ka i ana aku, Ina pela kou manao maoli, alaila, e hoopakele ana au i kou ola i keia la, mai ka mana ae o na kanawai o keia aupuni, no na kumu a'u i ike ai he pono. Hoopau ae la o Hipa i kona kamailio ana me Melevila, huli ae la oia a olelo iho la i ka wahine dia, (oiai ua pii aku oia iluna o ka amana, me ka manao nui e hooko i ka make ana maluna o Mele-

wila, no ka mea, ua ike no oia, e hoopakele ana no e Hipa, aka, aole nae oia e hoao e hooko i kona manao a oki wale iho la) Ua hoopakele au ia Melevila i keia la, aole no he make i koe maluna ona, no kekahi kumu pono aʻu i ike ai, a e noho kauwa ana oia malalo o kakou a hiki i kona make ana. I aku ka wahine dia, Aia no ia i kou manao, no ka mea o ka mana o na kanawai a pau o keia aupuni, aia no ia ma ka poho o kou lima i keia la, aka, mamuli hoi i koʻu mana nui ma ou la, nolaila, pii mai nei au e hooko i ka make maluna o ka enemi, aia nae, ua puka e ke ola mai kou waha ae, a he mea makehewa iaʻu ke hana aku. A i hoike oiaio hoi no na hana a ka po, ua kaawale au a hala ole hoi, no ka mea, ma ka moeuhana i loaa ia Lo Hipa ka kaua keiki, ua hai mua aku no au ia oe, nau no a hookuu ke pio mai o kakou aku, a ma ou la no hoi e loaa ai ia olua ka make mainoino ana ma keia mua aku. Aui ae la o Hipa, a i ae la ia Melevila, E hana io ana no paha oe me ka inoino ma keia mua aku, e like me ka ike a kuu wahine e olelo mai nei? I mai o Melevila, Malalo au ou a hiki i kou la e pauaho ai iaʻu. Ae aku la o Hipa, me ka i aku, No kou hoohiki ana mai me ka oiaio, ke kala aku nei au i kou make i keia la, aka, koe nae kou noho kauwa ana malalo o makou. A ola ae la o Melevila ma, hoi aku la {illegible} pau a hiki ma ka Ha{illegible} a piha {illegible} pa o ka Halealii, no ko lakou makahehi loa i ka nani o Melevila, a ua mahalo hoi lakou ia Hipa, no kona hoola ana ia Melevila, aka, aole nae lakou i manao ma ia ola ana ona, oia no la ko lakou mea nana e puhi i ke ahi, a hiki ole i ua mahalo nei o lakou ke hoopakele ae mai ka inaina mai o Melevila, a mai na hauna huluhulu mai hoi a ke ahi. I ke anaina alii e akoakoa ana maloko o ka Halealii, a no ke ano nawaliwali o Keoni Hemolele, ua hiki ole iaia ke ku ae iluna, aka, hoaui ae la oia i kona noho, a huli papu aku la imua o Hipa, me ka i aku, O oe o kakou kai pomaikai, no ka mea, ua loaa kou mahaloia i keia la, no kou hoopakele ana mai nei i na pio, a owau hoi, ua nawaliwali au, a o ka pomaikai i hooiliia iho e na makua (Robiana Lo ma) o olua maluna oʻu, ua noho au me ka hanohano a hiki i keia, a o kuu ike kilokilo no na mea e hiki

mai ana, ua hoopoina au ia mau mea a pau, me kuu manao, o ka luakupapau ka palena ; aka, mamuli hoi o kou hoopakele ana mai nei i ka enemi i keia la, ua hoi hou mai la ua ike nei me a'u, a ke hai aku nei au imua ou, a imua hoi o oukou a pau i keia la, aole e hala ana na malama eono mai keia la aku, o kona noho kauwa ana malalo o oukou, e hoike mai auanei ke ano o keia la (Hokupalemo) iaia iho, a e hoi aku auanei kela i ko ia la aupuni, a hui pu aku me ke kaikaina a me ke kane hoopalau a laua, ke keiki hoi o ke aupuni Auneki, ka mea hoi nona ka mana, e hiki ai ke paila i keia honua a lilo na mea a pau maluna iho i mea ole ; aka, aole nae pela ka make e haawiia mai ana ia kakou, he ahi no ia mai ka mana mai o ia nei, (Melevila) a me kona kaikaina, a e pau ana keia honua i ke ahi, aohe mana e ae e lanakila iloko o keia lukuia ana, Aka, koe nae o ia la, (wahine dia) a ma ona la e ola hou ai na mea a pan, a e hoi hou ai ka honua e like me kona kijlana mua, no ka mea, ua oi aku fco ia nei mana imua o ko lauala. 0 ka poe nae a pau maloko o ka Halealii, aole lakou i hōomaopopo no na olelo a Keoni Hemolele, ua manao lakou he mea honpuupu wale iho no, aka, o ka wahine dia nae, ua hooiaio loa oia i na mea a pau i oleloia e Keoni Hemolele. Eia hoi; iloko o keia wa a Keoni Hemolele e hahai ana no na mea e hiki mai ana, aia nae ka moopnna ke wanana hele la maloko o ke kalanakauhale, e ku-

kala ana ma ke ano i like loa i;ue ka Keoni Hemolele, mamuli o ka ike i loaa iaia, no ka mea, aole kela i ike mai no na | mea e oleloia ana maloko o ka Halealii. I 0 keia wanana uae a ua moopuna nei, | he mea hoomaloka loa ia na ka laliui, a kapa mai la ia ianei, he pupule, a kena ae la i ka Ilamuku e hoopaa ma ka hale hoopaa o na pupule. LAole i pau )