Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 48, 29 November 1873 — Page 4

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Kaui Sai-dudoit
This work is dedicated to:  Grandma Lena Kepi'o Eleneki

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA.

 

Ka Nupepa Kuokoa

 

The Golden Rule.

Fresh Laurels p. 28.

 

            Oli ae kakou ma na home no,

                        Kau ka la laelae maluna;

            Ke hele nei e hoolohe e,

                        No ka aina lai mao la,

            No ke ala alii i ke ao maikai.

                        Ao aloha, oli, nani.

            O ka Rula e o ke kula nei,

                        E nee pu ae i ka lani.

 

Cho.    E hahai i ka Rula nei,

            Rula Gula, e hahai e.

Girls.   E hahai e, hahai, hahai, hahai

            Ia Rula Gula nei.

Pau loa.           E hahai e, hahai, hahai, hahai

                        Ia Rula Gula nei.

2.

            E aloha e, e na hoa nei,

                        Aloha a kokua

            Ka poe maikai, i ka poe kue,

                        Me ke hana a ke Akua;

            A pela no e ko a mau

                        Ka Rula Gula nani;

            O ke ala alii ia Rula nei

                        E nee pu ai i ka lani.

 

Cho.    E hahai i ka Rula nei,

            Rula Gula, e hahai e.

Girls.   E hahai e, hahai, hahai, hahai

            Ia Rula Gula nei.

Pau loa.           E hahai e, hahai, hahai, hahai

                        Ia Rula Gula nei.

                                                            HAWAII.

 

Pray for one another.

Fresh Laurels.

1.

            Pule kahi no kekahi,

                        Pule mau, pule mau,

            Pule kahi no kekahi

                        I loaa ka pomaikai.

            Pule no na hoa aloha,

                        Pule mau, pule mau,

            No ka poe aloha ole,

                        I pau ae na mea kue.

            Pule hoi no na kamaiki

                        No na kamalii a pau

            I pakele i ka make,

                        A loaa ke ola mau.

Pule mau, pule mau, pule mau kakou.

2.

            Pule no ka poe Pegana,

                        Pule mau, pule mau.

            No na kini ma Iapana,

                        Ma na aina naaupo,

            I wehea ke alaula,

                        Pule mau, pule mau

            I hee aku ka pouli,

                        A poha ka lama ao.

            Pule mau, a pau ke ola

                        Pii io, a mele pu

            Me na kini ma ka lani

                        Mele pu a mau loa no,

            Mele mau, mele mau,

                        Mele mau kakou.

                                                            HAWAII.

 

HAAWINA KULA SABATI.

-----------

HELU 49, SABATI DEK., 7.

----------

            Kumuhana. O Iesu imua o ke Kiaaina

            Pauku Baibala. MATAIO 27: 11-26.

            11 Ku ae la o Iesu imua o ke kiaaina, ninau mai la ke kiaaina iaia, i mai la, O oe no anei ke alii o ka poe Iudaio? I aku la o Iesu iaia, Oia no kau i olelo mai la.

            12 Iaia i ahewaia'i e na kahuna nui a me na lunakahiko, aole ia i olelo iki aku.

            13 Alaila, i mai la o Pilato iaia, Aole anei oe e lohe ia mau mea he nui wale a lakou e hoike mai nei nou?

            14 Aole hoi oia i olelo iki aku iaia, a kahaha nui iho la ke kiaaina.

            15 Ia ahaaina he mea mau no i ke kiaaina ke kuu aku i kekahi paahao no na kanaka, i ka mea a lakou i makemake ai.

            16 He paahao kaulana ia lakou ia manawa, o Baraba ka inoa.

            17 A akoakoa mai la lakou, ninau aku la o Pilato ia lakou, Owai ka oukou e makemake nei e kala aku au no oukou, o Baraba anei, a o Iesu anei i kapaia ka Mesia?

            18 No ka mea, ua ike iho la ia, no ka huahua i hoopea aku ai lakou iaia.

            19 A i kona noho ana ma ka noho hookolokolo, hoouna mai la kana wahine i ona la, i mai la, Mai mea iki aku oe i ua kanaka hala ole la; no ka mea, ua kaumaha loa wau nona i keia la ma ka moeuhane.

            20 Aka, hookonokono aku la ka poe ka huna nui a me ka poe lunakahiko i na kanaka, e noi mai ia Baraba, a e pepehi ia Iesu.

            21. Olelo aku ke kiaaina, i aku la ia lakou. Owai ka oukou makemake o laua nei e kuu aku ai au no oukou? I mai la lakou, O Baraba.

            22. Ninau aku la o Pilato ia lakou, Heaha hoi ka'u e hana aku ai ia Iesu i kapaia ka Mesia? I mai la lakou a pau iaia, E kaulia ia ma ke kea.

            23 Ninau aku la ke kiaaina, No ke aha? Hooho ka hewa ana i hana'i? A nui loa ae la ka lakou uwa ana mai, i mai. E kaulia me ke kea.

            24 Ike ae la o Pilato, aole e hiki kana, aka, he nui loa ka haunaele ana mai lalau aku la ia i ka wai, a holoi iho la i kona mau lima imua o ka poe kanaka, i aku la, aohe o'u hala i ke koko o keia kanaka pono; ia oukou aku no ia.

            25 Olelo mai la ka poe a pau, Iluna iho o makou kona koko, iluna hoi o ka makou poe kamalii.

            26 Alaila, kuu ae la ia ia Baraba no lakou; aka, hahau aku la oia ia Iesu, a haawi aku la iaia e kaulia'i ma ke kea.

            Pauku Alukai. Pauku 24. Hoopaa naau.

            Pauku hui Lahui. Isaia 53:7.

            Mele. Himeni 463.

            Pule no na Aina Hoomana kii.

NA NINAU.

            P. 11. Na Makua. Ma kela pule ua kula kakou no ko Iesu ku ana imua owai? Hookolokolo na kahuna nui iaia, a manao lakou ua lawa ka hoike ana no ka aha? No ka hoahewa ana iaia e make. Mahope nae, ua lawe lakou iaia imua owai? me ke aha? Mataio 27:2. Heaha ka ke kiaaina i ninau aku ai iaia? Pehea hoi kana pane ana mai? Ma ke aha i olelo ai o Pilato, o Iesu ke Alii o na Iudaio? Ma kona ninau ana. Ua akaka anei ko Iesu ano ia Pilato? Malalo ae o ka Moi heaha oia? Heaha kana hoomana?

            P. 12, 13, 14. Na Keikikane. Imua o Pilato ua'ha ua kahuna nui me na lunakahiko? Pehea hoi o Iesu? A aha mai la o Pilato? Ma keia ninau paipai a Pilato, ua pane koke aku anei o Iesu? No ke aha ko Iesu pane ole? Ina imua o ka Aha hookolokolo maoli maanei e ekemu ole ai na lawehala, a o na hoike paha, heaha ia? Owai ka mea nui, o Pilato anei, o Iesu paha? A e ku ana anei o Pilato imua o Iesu ma keia hope aku e hookolokoloia eia? Pela no paha.

            P. 15, 16. Na Kaikamahine. heaha ka mea mau ma ia Ahaaina Molia ola? He mea aha keia hana? He mea hooluolu paha i na Iudaio. Nohea mai ia hana? No Roma mai paha. Aia anei na Iudaio malalo o Roma ia wa? Ae. He hana maikai anei keia? He maikai paha i ka manao o na makamaka o ka paahao, aka, aole maikai ke hookuu waleia ka mea pepehi kanaka. Owai ka paahao ia wa? Kaulana oia no ke aha? Mareko 15: 7. Luka 23: 19.

            Na Pokii. Owai ka inoa o ke kiaaina nana i hookolokolo ia Iesu? He kiaaina maikai anei? owai kona Alii nui? Owai ka Moi o Hawaii nei? Owai ke kiaaina o Hawaii? o Maui? o Oahu? o Kauai? Hookolokolo ka o Pilato ia Iesu, heaha ko Iesu hewa? Aole ona hewa. Hewa anei oukou? Ae, nui ko makou hewa. Hoike mai i kekahi mau hewa: Huhu, nuku, kuamuamu, hokuli, lealea wale, pule ole-a--Nawai oukou e hookolokolo? Ahea? Ekemu ole o Iesu no ka hewa ole, ekemu ole ka poe hewa no ke aha? No ka hiki ole ke hoapono ia makou iho. Paa ka waha. Owai ka inoa o kela paahao hewa loa? O Baraba. He paahao hoi o Iesu, he paahao aha ia? E aha ia kekahi paahao ma ia Ahaaina? Nawai e hookuu ae? He poe paahao anei maanei?

            P. 17, 18. Na Makua. I ka akoakoa ana owai? Heaha ka Pilato i ninau aku ai? Owai ka mea a Pilato i makemake ai e hookuu? O Iesu. No ke aha? Hai mai ka pauku 18. Ua akaka iaia, aole o Iesu hewa. Ma ke aha i manao ai oia aole o Iesu hewa? Ma ke aha i manao ai kakou, aole i hewa kekahi poe i hoopii ia no ka hewa?

            P. 19. Na Keikikane. Ka Moeuhane. Ua loaa ka moeuhane ia wai? He moeuhane aha keia? He moeuhane kupanaha, a hoopihoihoi i ka wahine a Pilato, e hai ana i ke ano maikai a hewa ole o Iesu. Ua akaka anei ka inoa o keia wahine? Ua oleloia o Kelaudia kona inoa. Me he la, he wahine pono iki keia, e makau ana i ke Akua, e like me Korenelio. Oihana. 10: 1, 2. He wahine e ae anei i uwao no Iesu ma kona wa pilikia? Aole paha. E hoohalike me ia, e ao i na kanaka, i na kamalii, mai kokua i ka poe hana ino aku ia Iesu.

            P. 20, 21. Na Kaikamahine. Ka mea i noiia. Owai ka mea a na kahuna nui etc. i paipai aku ai i na kanaka e noi ia Pilato e hookuu? Kokua ka na luna, ka poe naauao i na kanaka, ka poe naaupo e hana hewa! Pela anei i keia wa? Ple ano kekahi poe. Ua ae anei na kanaka i ka manao o na luna? p 12 He naaupo, me ka moomoo ole. Pela anei oukou, ae wlae me ka noonoo ole i kekahi manawa? Heaha ka hope?

            Na Pokii. Owai ka i noiia e hookuuia aku? O Baraba anei? o Iesu anei? Pono anei ko lakou noi ana e hookuu i ka mea hewa loa, a hoopaiia ka mea hewa ole? Heaha ke noi pono no ka poe hewa, a no ka poe haahao? E noi aku i ke Akua e haawi i ka mihi i kalaia ka hewa, a hookuu ia mai ka make mau loa mai. Ina koiia oukou e na makua, e na kumu, e ka poe nui e kokua mamuli o ka hewa, pono anei ke ae wale aku e like me keia poe i ae e hookuuia o Baraba, a e hoopaiia o Iesu? Aole.

            P. 22, 23. Na Makua. Ua ae koke anei o Pilato i ko lakou noi ana? No ke aha kona kanalua, a hoololohi? Elua paha kumu: 1. Ua ike oia i ka hope o Iuda Isekariota, kona hoapono ana ia Iesu, a hoahewa, a kaawe iaia iho. 2. Ua papa kana wahine, mai hana oe i kekahi mea i keia kanaka pono. Heaha kona ninau no Iesu? A, i ko lakou pane ana e kau iaia ma ke kea, pehea oia i pane hou ai? A pehea hoi lakou? Ikaika loa ka lkaou e make o Iesu. No ke aha? No ka hookonokono ikaika ana paha o ka diabolo maloko, a no ko ke Akua manao kekahi, pono e make o Iesu i paopaoia ke poo o ka diabolo, a loaa ke kalahala no kanaka.

            P. 24 Na Keikikane. Ko Pilato hoomaemae ana iaia iho. Paa anei ko Pilato manao he kanaka pono o Iesu? a makemake nui anei oia e hookuu aku iaia? A hiki ole ke hookuu, a e ae ana e hana e like me ko lakou noi ana, pehea la, oia i hoomaemae ai iaia iho? Nohea ia hana? No Roma no kekahi, a no na Iudaio kekahi. Nana ia Kanawailua 21: 6-9. No ke aha ka hiki ole ia Pilato ke hookuu ia Iesu? No ka makau paha i ka huhu o na Iudaio, a o Kaisara paha. He mea aha ka makau? He mea hoohihia i ke kanaka? Sol. 29:25. Ua maemae a hala ole anei o Pilato i ka wai ana i holoi ai i kona mau lima? Hiki anei i ka wai ke holoi i ka hewa? Ma ke aha e pau ai ka hewa?

            P. 25. Na Kaikamahine. Maluna owai ke koko o Iesu ke hoopai hewaia? wahi a lakou: Me he aha la ia? Me he noi la i ke Akua e hoopai ia lakou, me ka lakou mau keiki mahope, ke kau hewa ia Iesu ma ke kea. He noi naaupo ea. Ae, naaupo loa. Ua hookoia anei ko lakou noi ana mahope? Ae, a hala na makahiki he 40 paha, hele ko Roma poe koa, a hoopau ia Ierusalema, i ka luakini, a hoopuehu i na Iudaio. A mailaila mai ke ko ana a hiki ia nei.

            P. 26. Oukou a pau. Pehea aku la o Pilato? Makau wale. Ua ike, aole hewa iki o Iesu, hahau no nae. Heaha ke ano o ka hahau ana? Me ke kaula mea eha loa ma ke welau, me he kepa hao la, a kahe ke koko ke hahauia. A ae hoi e kaulia Iesu! Mai hoohalike.

            Hai mai i ka pauku Alakai, me ka hui Lahui. Mele. Himeni 104.

            PULE no ke ao nei a pau--a hookuu'ku.

                                                                                                HAWAII.

--------------------

Na Olelo wehewehe no na Oihana

a na Lunaolelo.

MOKUNA XIII.

---------

            P. 14 me 15. "A haalele iho la laua ia Pe rege, a hele mai la i Anetioka no Pisedia." O Paulo laua o Barenaba keia e hele nei. Aole laua i kali e hai i ka olelo ma Perege. Ua hai mai o Paulo i kona komo ana i na pilikia iwaena o na muliwai a me na powa. 2 Karineto 11:26, a ua manao ia, i kona hele ana mai Perege a i Anetioka ka loaa ana o keia mau pilikia. Aia kona alanui mawaena o na kuahiwi, kahi e ikaika ana na wai kahe; a he nui ka poe powa ma ia wahi. O ke kaawale o ia mau wahi he kanaiwa mile; aka, no ke kekee o ke alanui, he oi loa aku ka loihi. Aia o Anetioka ma ka akau aku o Perege ma ka aina kiekie, mawaena konu o Asia Uuku, e kokoke ana i na palena o Pisidia. Ua hala ka nani o ia kulanakauhale i keia wa.

            "Komo ae la iloko o ka hale halawai i ka la Sabati, a noho iho la." Hookahi wale no hale halawai o na Iudaio ma Anetioka, ma ia mea e ike ia'i aohe nui o na Iudaio malaila. Ua manao ia o ke Sabati mua keia mahope o ko Paulo me Berenaba hiki ana ilaila. A pau ka heluhelu ana i kekahi mau olelo mailoko omai o ka na kaula, a me ke kanawai, a pau ko lakou pule ana, alaila, kii ia'ku la laua e na luna o ka halehalawai, "i ae la, e na kanaka, na hoahanau, ina ia olua kekahi olelo hooikaika no na kanaka, ea, e olelo mai."

            "Kii ia aku la." Ma o ke kahu la o ka hale halawai ko laua kii ia ana. Luka 4:20. Ina ua hele laua a noho mua ma kekahi o na noho kiekie, ina ua pane koke mai na luna me ka hoouna ole aku i ke kahu e kii.

            P. 16. "Ku mai la o Paulo, peahi mai la ka lima, i mai la." Ua maa o Iesu i ka noho ilalo, i kona wa e ao ai i na kanaka; Nana ma Mat. 5:1. Luka 4:20, me 5:8; Ioane 8:2. Aka, o Paulo, ua maa ia i ke ku iluna. Ua maa ka poe haiolelo Kristiano i ka wa kahiko loa i ka noho ilalo i ka wa a lakou e ao aku ai, a o na anaina kanaka kai ku iluna. Ma na wa e ae no, ua peahi o Paulo i kona wa i hoomaka ai e haiolelo. Mokuna 21:40, a me 26:1. "E na kanaka o ka Iseraela, a me ka poe makau i ka Akua," oia hoi ka poe o ko na aina e e huli i ka manaoio o na Iudaio, a o ka poe hoi i maliu i ka hoomana Iudaio, e like me Korenelio.

            P. 17. "Na ke Akua o keia poe kanaka i wae ae ko kakou kupuna"--O Aberahama, Isaaka a me Iakoba. "A hookiekie iho la ia poe kanaka i ko lakou noho ana i Aigupita." Hookiekie ia lakou ma ka hoomahuahua ana ia lakou a lehulehu loa, a lilo lakou i lahui nui loa.

            "Me ka lima kakauha," me ka mana nui. Kanawailua 5:15; Luka 1;51. Ua hoike oia i kona mana ma na ahulau i haawi ia mai e ia maluna o ko Aigupita, a ma kona wehe ana i alanui mawaena o ke Kaiula no kona poe kanaka.

            P. 18. "Nana no lakou i hiipoi ma ka waonahele i na makahiki he kanaha," me he kahu hanai keiki la e hiipoi ana i kana hanai. Nahelu 11:12; Kanawailua 1;31.

            P. 19. "A pau na lahuikanaka ehiku ma ka aina ma Kanaana i ka amai ia." Kanawailua 7:1. Nana no i puunaue ko lakou aina no lakou ma ka hailona ana." Nahelu 33:54; Iosua 14:1. Ua haawi mua ke Akua i ka aina o Kanaana ia Aberahama. Kinohi 13:15, a o kona poe mamo malalo o Iosua, ua lawe lakou i ua aina nei me he waiwai hooilina la mai ko lakou kupuna mai.

            P. 20. "A mahope iho o ia mau mea," Mahope o ka lilo ana o Kanaana ia lakou. "Haawi mai la ia no lakou, i mau Lunakanawai, i eha paha haneri makahiki a me kanalima, a hiki i ka wa o Samuela, ke kaula." O Samuela no kekahi o ua poe Lunakanawai la. Ke i mai nei o Alexander, kekahi mea kaulana no kona ike ma keia mea: "Ma ke hoouluulu ana i na mahele manawa a pau i hoike ia ma na Lunakanawai, e loaa auanei keia helu i hoike ia ae la maluna. Ua ane like keia helu me ka hoike a Iosephus, ka mea kakau moolelo i hoike ai. Aka, aole i like keia me ka mea i hoikeia ma. I Na Lii 6:1, oia hoi keia, he 480 makahiki ke kaawale mawaena o ka hele ana o ko Iseraela mailoko aku o Aigupita a hiki i ka eha o na makahiki o ko Solomona noho alii ana, oia ka wa ana i hoomaka ai e kukulu i ka hale o Iehova. No ka mea, ina e hoohui aku kakou me na makahiki he 450 o na Lunakanawai, ke 40 makahiki o ko Iseraela auwana ana ma ka waonahele, a me na makahiki he 25 a lakou i noho ai malalo o Iosua, e like me ka hoike a Iospehus, me ka 40 makahiki a Saulo i noho alii ai, me ko Davida he 40, a me na makahiki ekolu o Solomona, e loaa auanei he 598 makahiki, ke kaawale mawaena o ka hele ana mai Aigupita aku a i ka wa i kukulu ia'i ka luakini, aole hoi ka 480 i hoike ia ma. I Na Lii 6:1. Ua hoike mai o Iosephus ma kana moolelo, mawaena o ka puka ana mai Aigupita, a i ka wa i kukulu ia'i ka luakini he 592 ia mau makahiki, a ua aneane like ia me ka mea i hoike ia maluna. O na Iudaio Pake i hele aku a noho i Kina i ka makahiki 73, aia no ia lakou ka heluna 592 ma 1 Na Lii 6:1. Ua akaka paha aole pololei loa ka heluna 480. Na ka poe nana i kope paha keia hewa. Ina e hoolawe kakou mailoko ae o ka 592 he 20 makahiki no ke au ia Iosua, a he 40 hoi no ke au ia Davida, a 3 no ke au ia Solomona, e loaa auanei ia kakou he 449 makahiki he aneane like loa ia me ka hai na a Paulo. Ke olelo nei kekahi poe wehewehe Baibala he 17 wale no makahiki o ke au ia Iosua.

            P. 21. "Nonoi aku lakou i alii nui," oia ka wa elemakule o Samuela, I Samuela 8:1-5. "A haawi mai la ke Akua ia Saulo ke keiki a Kisa no lakou, he kanaka no ka ohana a Beniamina, hookahi no kanaha makahiki." Aole i hai ia ma ke Kauohakahiko ka nui o na makahiki a Saulo i noho alii ai; aka, ua hai mai o Iosephus ma kana moolelo he kanaha makahiki.

            P. 22. "Alaila, kapae ae la ia ia" --hoole ia ia, aole e noho alii hou aku. I Samuela 15:26. Ke manao nei kekahi poe, o ka olelo kapae maanei, e hoike ana ia no ka make ana o Saulo; aka, aole paha pela, no ka mea, ua hoala ia mai o Davida, a ua poni ia mamua ae o ka make ana o Saulo. "Hoike mai la ia, i mai la ia ia, ua ike au ia Davida a Iese," Halelu 89:20, he kanaka kupono o ko'u naau. I Samuela 13;14. Ma keia wahi, ua hoohui o Paulo i kekahi mau olelo elua mai loko mai o ke Kauohakahiko, "Nana no e hana i ko'u makemake a pau"--na mea a pau a'u e kauoha aku ai ia ia. Aole i hana o Saulo i ko ke AKua makemake. I Samuela 15:19.

                                                                                                    (Aole i pau.)

-----------------------------------

Ma keaha e ulu hou ai keia lahui kanaka?

Helu IV.

-----------------

            Ma na helu i pau, ua hoikeia kekahi mau mea e ulu hou ai keia lahui; oia hoi na hana e pili ana i ka Moi, na luna aupuni, a i na kanaka. Aia a ala mai na 'lii, na luna, na kanaka, a mihi i ka hewa, a malama i na kanawai o Iehova, alaila e haliu hou mai paha ka maka o ke Akua o ke koena o keia lahui, a hoomahuahua hou ae.

            4. Heaha la kekahi mau mea e ae e ulu hou ai keia koena? Eia paha kekahi mea nui e pili ana i na ekalesia Euanelio.

            Pono ke hoomaopopo lea kakou, he mea nui ka ekalesia, oia ka huina o ka poe i kapaia he poe haipule. Ua like ka ekalesia ma keia ao me ke ake mama o ke kino.

            Ua ike kakou i ke ano o ke kino. He nui no na lala, ke poo, me ona mau lala, na lima, na wawae, me na io, na olona, na aakoko, na aa-liilii hoi e holoholo ana io, ianei a puni ke kino. Hookahi mea nui nae e pono ai, e ulu maikai ai, a e ikaika ai ke kino. Aia no ia maloko, he mea nalo, aole ike maka ia; oia ke ake mama. He mea hoomaemae koko keia. A maemae ke koko e holo mau ana mai ke ake mama a i na wahi a pau o ke kino, alaila maikai ke kino, ulu pono, a ikaika hoi. Ina nae ua ino ke ake nama, he mai kona e like me ko ka poe mai hokii, alaila, aole hiki ia ia ke hoomaemae pono i ke koko. Holo no ke koko ino ma na aa-koko, a ino ke kino, mai, nawaliwali, kulanalana, kina, a o ka make paha ka hope. I na nae e lapaauia ke ake mama i mai a ola, alaila maikai hou ke kino, ikaika hou, a holo pono hou kana mau oihana.

            Ma ka hoopili ana. O ke aupuni Hawaii, oia hoi ke koena o keia lahui, oia ke kino; O ka Moi, na luna, na kanaka, oia na lala, ke poo, na lima, na wawae, na aa-koko; A o ka ekalesia, oia ke ake-mame. Na ka ekalesia e luna, e hoomaemae i ke koko, oia hoi na hana, na olelo, na manao o ke aupuni. Ina maemae, a mai ole ka ekalesia, alaila maemae ke koko e holo ana ma na aa-koko o ke aupuni. Ikaika ke aupuni, ulu hou ae kona mau lala, oia hoi na keiki, na kanaka. Holo pono ua hana.

            Aka, ina ua ino ka ekalesia, ua haumia, ua palaka, ua hiamoe, ua lilo i na mea o keia ao, a ane like hoi ia me ko keia ao, alaila, ua me ke koko e holo ana mai keia ake-mama aku. Ua maimai ke aupuni, maimai na lala, ikaika ole, ulu ole, emi no, make no, a pau loa no ke aupuni, e like me ke aupuni o ka poe Iseraela.

            Ua lohe kakou, ua heluhelu hoi no ke aupuni, o ka Iseraela. Maikai ia aupuni, ikaika, ulu a nui, holo pono na oihana i ka wa e noho maemae ana ka ekalesia me ka malama pono i ke Akua. Aka, aia a hewa ka ekalesia, haumia, hele lalau mamuli o na akua e, alaila, ino ke aupuni, hoopilikia ia, lawe pio ia na kanaka. Ina ala hou na kanaka, na hoahanau, ka poe haipule, a mihi a hoomaemae ia lakou iho, ala hou ke aupuni, ulu hou ka pono, mahuahua na kanaka. No ka hoi hou pinepine nae o ka ekalesia Iseraela, i ka hewa, i ka hoonakii, i ka hookuli i ka ke Akua, ua hoopuaia ia aupuni, a lilo ia ia hai.

            E na ekalesia Euanelio o Hawaii nei, na ake-mama o keia aupuni, ke ninau mai nei anei oukou; "Heaha ka mea e uylu hou ai, e mahuahua hou ai keia lahui?" Eia ka haina. E hoomaemae ia oukou iho. Ma ka lohe, a ma ka ike maka hoi, ua ino ke ake mama, aole ke ake-mama a pau, aole na hoahanau a pau, aka o kekahi hapa, ka hapa nui paha. Nui ka hewa iloko o na ekalesia; nui ka palaka, ka hiamoe, ka hoopili ana i ke ao nei, ka hookamani, ka hoohalahala, ka ohumu, ka olelo ino, ka hehi ana i ke Sabati me na kanawai e ae o Iehova. Ina paha e weheia a hoike akaka ia na hewa o na ekalesia, ina e hilahila ana ka la, na lani, a e hoonalo i ko lakou malamalama.

            He mea haohao anei, he mea kupanaha anei ka emi ana o keia lahui, ke kau ana mai o na pilikia hooweliweli, me he la ua kokoke ka hopena? Aole paha; he mea haohao ka lokomaikai, ke ahonui o ke Akua e ka mau iki nei ke koena. Pau Sodoma ma i ke ahi, no ka loaa ole o na haipule io he umi. Pakele Hawaii nei, a hooloihi iki ia kekahi hapa o na kanaka, no ka loaa ana o na haipule io he umi a oi aku.

            Ua koe kekahi hapa o ke ake-mama, aole i pau loa i ka mai. Ka mea ia e loihi iki ai ke ola o ke kino. O keia hapa o ka ekalesia i koe, aole i lilo i ka hewa, ka mea e kamau iki nei keia aupuni, a koe iki na kanaka. Ina pau loa ka ekalesia i ka hewa, ina pau koke paha keia koena kanaka.

            I na ikaika ka makemake o kakou e hoomauia keia koena, a e lilo ia i kumu lau e ulu hou ai, a e mahuahua hou ai kanaka, pono ke lapaauia ke ake-mama, e hoomaemaeia ka ekalesia okoa, e hoopauia na puupuu ino, na kikohukohu hewa, e hookaawaleia'ku ka haumia, ka hihia, ka hewa a pau mai ka ekalesia aku.

            O oukou ka hapa maemae, ka hapa mai ole, na haipule io, e lilo oukou i poe kauka nana e lapaau i ka hapa mai, ma ke ao ana, paipai ana, pule ana. A ola ole, e oki aku, e like paha me ke oki ana i ka hapa mai o ke ake-mama, i hiki i ka hapa mai ole ke hoomaemae i ke koko a hooloihi i ke ola o ke kino.

            Mai hiamoe na haipule io i keia wa pilikia. Ke kau nei ke ola me ka make o keia lahui maluna o oukou. Mai kahi hewa ua kaawale oukou, ua maemae, aole pili ke koko i ko oukou mau aahu ke make ke ia aupuni. Nui ua aupuni i make no ka hapa, a no ka nele paha i ka poe haipule io; a no ka hewa paha o ka hapa nui o na ekalesia.

            No ka nui o na haipule e hoomauia nei kekahi mau aupuni, me Amerika Hui, Beretania, Farani, Geremania, Italia, Rusia, Denemaka &e. Oia hoi kekahi mea e mau ai, a nui hou ai keia aupuni.

            E ala na kahu, na luna, na ekalesia, e hoomaemae ia oukou iho, i maemae a maikai ke koko e holo ana a komo iloko o ke kino, oia hoi ke aupuni, i hoomauia a ulu hou ae.                                                              (Aole i pau.)

------------------

            WELIWELI KA NUI OIA HAPA-UMI! Lawe kahi keiki i ka hapaumi, a hookokoke iki ia i kona maka, a hooho: "E mama, ua oi aku ka nui o kuu hapaumi mamua o keia rumi. A hookokoke hou oia a ane pili ka hapaumi mamua o ko waho a pau loa," wahi ana.

            Pela na kanaka o keia ao i huna'i i ke Akua, ia Iesu, i ak la hookolokolo, i ka lani, i ka po, ma ka hookomo ana mawaena i kekahi lealea iki, i kekahi waiwai iki e pau ana i ka la, e pau ai na mea a pau o keia ao i ke ahi. Ahea oukou e naauao, a imi i ka waiwai pau ole ma ka lani?

                                                                                                                                                HAWAII.

-------------------

            Aole ma ke aouli, aole ma ke kai, aole hoi ma na mawae o na mauna, aole ma keia ao a pau i ikeia'i he wahi e hookuuia'i ke kanaka mai ka hana ana i ka hana ino.

                                                                                                He olelo Hinedu.

            "Mahea la wau e hele ai mai kou uhane aku? Mahea la wau e pee aku ai mai kou alo aku?"             Halelu 139

-----------------

Owai na kiai?

            I ka wa i komo ai na huli iloko o ka ekalesia, ka lakou a hoohiki imua o ke Akua, o na anela, na haohanau, a o kanaka o keia ao. A lilo keia poe eha i mau hoike, a i mau kiai hoi no ka poe e komo ana iloko o ka ekalesia.

            O ka poe ekalesia lakou ka poe i kiai nui ia e na kanaka mawaho. Nana lakou i ka noho ana o ka hoahanau, he pololei paha, he kekee, he apuka, he hoopunipuni, he lealea, he inu rama, he puhi baka, he hele lalau, he hele mau paha i na halawai, i na kula Sabati, he aloha a kokua nui, he pi, he ana, he makee waiwai, he alunu, he aha la hoi? E ake ana paha ka poe mawaho e hina ka hoahanau; a hina, alaila, hooaikola, henehene, hoopaakiki i ka naau a hele mau aku ma ka hewa.

            E hoomanao oukou, e na hoahanau, he poe kiu hoomakakiu, hakilo, ka poe mawaho. Ke nana mau nei lakou ia oukou. Hiki ia oukou ke alakai ia lakou i ke ola, ke hana pono, a noho pono oukou. A i hana pono ole, noho pono ole, e alakai aku ana oukou ia lakou i ka make.

            Ua nana mau au ia oe, wahi a kekahi kanaka hewa, i kekahi hoahanau, mai kou wa i hoohiki ai e lilo i kanaka pono. A ua ike au, he kanaka ano hou no oe. A ua lilo hoi au i kanaka ano hou, kanakahaipule no ko'u kiai a ike maopopo ana, ua ano hou io oe.

            "O oukou ka malamalama o ke ao nei." Mai huna i ka malamalama, a lilo i kia pouli e hele lalau ai kanaka, a haule iloko o ka lua make.                                                                                                       HAWAII.

----------------------

Peku aku, Peku mai.

            He wahi haina keia na kekahi kaikamahine mai. Ma kekahi kakahiaka anu, e ku nana aku ana au ma ka puka aniani, iloko o ka pa holoholona. E ku ana no na bipi waiu, bipi kauo kaa, me na lio, e kali ana no ka inu wai. Ku malie no lakou mamua; a i ka oni ana o kahi bipi waiu, ua ku kona wawae i ka wawae o kona hoa. O ka hoamaka no ia o ka peku aku, a o ka peku mai, aole emo a lilo na holoholona a pau i ka peku ana o kekahi i kekahi.

            Akaaka ko'u makuwahine, a olelo mai, me keia ko'u ike ana, hookahi wale no hua olelo ino a hui emoole na lala a pau o ka ohana i ka hakaka.

            A mahope iho, ina i hoomaka kekahi o makou na keiki e hoopuka i kahi huaolelo pono ole, haliu koke mai la ka makuwahine a olelo.  E hoomanao oukou i ka peku ana iloko o ka pa holoholona. Mai haawi aku i ka peku no kahi pili iki.

            E paa mau keia i na keiki kula. A haawi ia mai ka peku, e haawi aku i ka honi maikai.                     HAWAII.

-------------------

            NA KOKUA NO KA HANA HOU ANA I KA LUAKINI MA WAIOLI KAUA. Ka ekalesia o Hookena, Kona Hema, $18.55. Napoopoo, Kona H. $1.50. Helani, Kona Akau, $24.00. Kailua, Kona A. $13.65. Waimea, Hawaii. $20.00. A. PALI. ke Kahu

---------------------

            $143.00, oia ke kokua Mahina hou ma Hilo, i kela malama, Novemaba, 1873.

---------------------

            E halelu aku oukou ia Iehova, e ko na aina a pau; E mililani aku iaia e na lahui kanaka a pau.

                                                                                                                        NA DAVIDA

---------------------

NA BUKE

I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII

---ME KE---

KUMUKUAI O KELA ME KEIA.

-------

BAIBALA HEMOLELE NUI ILI GULA NANI me na kuhikuhi ma na aoao                           $12.00

Baibala Hemolele Nui ili eleele kaekae wai gula                                                                                5.00

Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula                                                                                       8.00

Baibala Hemolele pananaiki iho ili eleele                                                                                            4.00

Baibala Hemolele ili eleele                                                                                                                  2.00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi                                                                                           3.00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi                                                                                           3.00

Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula                                                                                               1.00

Kauoha Hou ili eleele                                                                                                                          0.75

Kauoha Hou Hapa Haole                                                                                                                    0.75

Lira Hawaii 1848 me ke kanawai                                                                                                       0.25

Lira Hawaii 1855                                                                                                                                0.25

Moolelo Ekalesia                                                                                                                                 0.50

Haiao ili lahilahi                                                                                                                                  0.10

HEle Malihini ana                                                                                                                               0.25

No ko ke Akua ano                                                                                                                             0.25

Lira Kamalii                                                                                                                                        0.25

Hoike Palapala Hemolele                                                                                                                    0.25

Moolelo o Heneri Opukahaia                                                                                                                         0.25

Hoike Akua                                                                                                                                         0.20

Wehewehehala                                                                                                                                                0.20

Ninau Hoike ili manoanoa                                                                                                                  0.25

Ninau Hoike ili lahilahi                                                                                                                       0.15

Kumumua Kula Sabati                                                                                                                        0.15

Buke Lawe Lima                                                                                                                                0.15

He Buke no ka Pope                                                                                                                           0.10

Ui Kula Sabati Helu 3                                                                                                                         0.30

Ui Kula Sabati Helu 4                                                                                                                         0.05

Ui Kula Sabati Helu 5                                                                                                                         0.20

Buke Euanelio a Ioane                                                                                                                                    0.15

Himeni Hawaii                                                                                                                                    1.00

Himeni Hawaii ili nani                                                                                                                                    1.70

Kumu Leo Mele                                                                                                                                  0.15

Kumu Leo Mele ili nani                                                                                                                      0.50

NA KAUOHA HOU PAKEKE.

Ili gula nani                                                                                                                                         1.50

Ili eleele kaekae wai gula                                                                                                                    0.30

Ili eleele                                                                                                                                              0.20

KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.

Ili gula nani                                                                                                                                         1.75

Ili eleele kaekae wai gula                                                                                                                    0.60

Ili eleele                                                                                                                                               0.50

Buke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano

Buke Wehewehe Ano Mataio

NA HALELU PAKEKE.

Ili Gula nani                                                                                                                                        0.50

Ili eleele kaekae wai gula                                                                                                                    0.30

Ili eleele                                                                                                                                               0.20

Ka Hae Hoonani (Buke Mele)                                                                                                                        0.25

EIA NA BUKE HAAWI WALE.

PALAPALA LIILII--

            Helu 4-Makemake anei oe i ke ola?

            Helu 5-E hele i o Kristo la.

            Helu 7-Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.

            Helu 11-No ka hoohiki wahahee i ke Akua.

            Helu 16-Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Bapetizo ana.

            Helu 17-Mai hana ino i na holoholona.

            Helu 18-No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ke Awa

Ka Davida Malo Kumumanao.

Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.

                        Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii ma ka huina o Alanui Betela me Alanui Kalepa, e kokoke ana i ka Hale Leta.                                                                                                                  J.F. POKUE.

            kakauleta o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.