Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 48, 29 November 1873 — KA LA KULAIA NUI MA HONOLULU. [ARTICLE]

KA LA KULAIA NUI MA HONOLULU.

He mea ano lua ole ka hikiwawe o ka hapai ana a ka Ahahni Opiopio o Hawaii nei e Kulaia alio hanohano loa i ka la 28 o Nov. Ka )a hoi i ae ia mai ai ke Kuokoa o Hawaii nei e na mana nni o Farani a ma Beritania i ka !a 28 o N<»vemaba 1843. 0 keia Ahahui Opiopio, he wahi opnu hou no ia i mohala koke ae nei mai ka puuwai ae o na Hawaii, a i hookumnia hoi no ka malama ana i na la kulaia o Hawaii. Ka hapai ana i ke Kulaia nui. He eiua wale no hebedoma ao nei i hala, oa hooholo iho la ka Ahahui Opiopio Hawnii e hapai ma ke ano kiekie loa o ka malama ana i heia la—a ia wa no r oa ae ?okahiia ka manao e noi ako i na kokua oka poe owa|io mai, a ua kob< ia no boi kekahi mau lala kamaaina oia Aha i na maka o ko Honolulu oei e hele ak« mawaena o ka poe kiekie a me ka poe hfeahaa Mamua o ka hapai ana ia hana, ua imi e ia he wahi mannu e ai ai ke knu aku, a oia no hoi keia : " I na Alīi, na Luna auponi, na Keiki papa hoi o ko kakou mau pukoa kanu, na kupa hoi o ka aina, ka poe o ka aina e mai, ka poe waiwai e lea mai-nei ka-moe no ka maluhia o k» ooho ana, i na malihini e imi nei i na ea olnoio, i ka poe a pau e aloha ana i ke Kookoa o Hawaii nei, 8 me ka weloa aoa o kooa Hae Hawaii, a noe ka poe a pau © kulaia an* no ka La Knokoa o keia Aoponi, oii ka la 28 o Novamabi 1873, e hiki mai* ana i—Al »ha : Mi ka halawai maa o ka Ab*hui Opiopio o Hawaii nei, i malamaia mako lakoa Hale, he Ahahai hoi o oa opio Hawaii nona na lala he 101, i kokuluia no ka malama ana i na la kulaia o ko kakou «upuui, ua hooholo lakou e noi aku i na kokua o ka poe owaho

ineī, e makemake mai ana e hapai pu i ahaainn na ka lehuleh'i e haawiia aoa ma oa In 28 lo o Noveraaba ;_solaila, ua kooo ia oa a rne n'ii ahonui o ka po6 a j pan e aln pu mai oo keia hana nui, a e houoli pn me lakou ma keia lla, ma kahi a me kn wa e kukala akea ia aku ai." Al'ila <> na iuoa iho o> ke K<>roite ekolu lala, a kakan iho ka inow o kn Ahahul, oia keia : Ka Ahahni Opiopio o Hawaii nei, Honoluio, Nov 17, 1873 Ma keia hana ana, ui» mnoawaleaia mai e na kokua owaho, he ekoln haneri dala a keu, a i huipuia hoi me ko ka Aha hui, lawa loa ai ka hana i manaoia. 'Na Hiouiona o na la mua. Mamua ae o ka la ahaaini, ua hoohaiamu mauia mai ko makou uei keena haoa momnli o ko makou k«a ana i poo ma ia hana e ku poe hele mai e hoikeike i na inea ai oka ahaaina. Ua pau no hoi keka* hi i ka lilo mai, a hoi n«le no hoi kekahi, aka, ua nani nae, ua papa leo. Ke Kukala akea ana. Mamnli o ka halawai ana a ke Komite Malimuli me ka mahalo ana a keia anaina, ua awiwi ae I» lakou ma kn hopena o ka pule mua e hoolaha aku i kahi a me Ka m inawa e ahaaina ai, i knlike ai me ka olelo maloko o ka maunu i hei mai ai—

He ekolu la mamuei ae o ka hiki nna mai o ua la nui kaulana la, aia hoi, ua hoounaia aku la na palipala kono e hele mai i ka ahnaina, me na pulapala i paiia ma ka olelo haolH ko na haole. a ma ka Hawaii no hoi ko na kanaka. Mamua aku nae, ua hoomaknukauia n paiia ina na w»i hoolun like ole ekolu e like me ka hae Hawaii, he man baloti ia he 500 a ken ka nui. A me ia man palpalapa e ae ia ai e komo iloko o ka Hale Ahaaina..

FCa Ulu Wehiwehi o ke Ahiahi Poaha 0 keia l.i 27, lie la hoalohaloha keia i ke Akua, na ko vmerika j)oe, a ua malam.iia he auaina haipule ma Eiukeao », aka, e hele aua no uae ua hoomakaakau a ka Ahahui Opio no k» la apopo. I» kukahiaka nai no, ua paiia ma na pipa alanui, he mau pej:>:* hooiaha e hoopuiwa ana. " E nana ika la kulaia ! E kai huakai ana k« Ahahui Opiopio i keia ahiahi me na lamalama kuikui," a pela aku. Aka, aohe no nae i pau ke kanalua, a ike i na hana o ke ahiahi iho, e like me ka hoopuoho ana. Ka Qdakai Lamalama Kuikui. I ka hor.i o ke ahiahi o ku la 27, aia hoi, ua haiamu ue la na laia a pau «w». PAhnkjiina...A_a J ahfi ii emo a. laualapa mai ana he ahi oui maiaio iho o kekahi pau ma ka hikinu koinohaua ae o Puuowama, mai na pahu ta mai i lapulapnia a hoaa ia no ia po. Kai no hoi eka lilo la hoi i ka nana ilaila, haia iu ka huakni kmkui, eia ka auanei aole, he wen < ana na ke ahi ku makou i ike i ka maulo malalo o na ula Kiawe o PohuKaina, a lapalapa aoa i waho o ke Alanui Alii e alakaiia ana e ka Poe Puhi Ohe o ka Moi. Nana aku, aohe i kana mai ua mea he kukui, a me he la no. " Ua kaulu weia Puna i ke ahi a ka wahine I kani e wela a uii ka ili o k;i ipo ahi. 7 " 1 ka makou helu aku he 108 ka nui o na kukui, a aole uaha e emi malalo o ka 250 i ka nui o ka poe o ka huakai. Ua hoon >hoia ka hnakai peneiKa poe Puh- Ohe mamua loa, ka Peresidena, o ka Ahahui holookoa akii i papaiuaia. EJia ka men hou loa, akahi no a iheia na kanaka Huwaii e hana ana pela. Hei raau pepa i pa - ia mamua he mau harieri paha 400 ka nui, a ua hoomoe kep<iia mamaa o kn umnmna me ka huaolelo, Hawaii Maū Loa, a maluna hoi oka papale he pepa, penei: La Kuokoa. 1 ka papio ana ua nluwehiwehi maoli Ha hana a na Keiki Eawaii, a he keehina mua keia o ka lakou hoohalike paani an« aku me na haole.

NA Al»APruI 1 KKLEIA. Ua hele pololei kn ma Alanui Moi a hiki mawaho o leahi o Kuhina Bihopa, haawiia ekolu huro; a noailaila aka huli ma he Alanui Maunakea, pii i uka. A hui me ke Aianui Beritanfa, huli ke alo i Waikiki. A hiki ma, ke Alanui P«pu, ibo i kai, a ioaa ke Alanwi Ho1«le hele i Waikiki. A hiki i Alanui Kikeke, pi i i uka a hiki i kahi e noho nei ko kakou Kiauina Oomiuia, haawi ekolu huro. Malaila ae pelu ka huakai m6 Alanui Beritania, a pii ma ke AUnui Eoaa e nana i ka puu ahi nui i hoa ia. Hoomuha iki, a holī ma ke Alanui Kula a hiki i kahi o Flancre M Wini bele i Alanoi Nuuaun iho i kni loa, a i Alanui Moiwahme ma kalū o ka L«naUanaw:ii Wilimnna ekoln horo, a pela aku i kahi o ke Kuhina Waiwai ekoiu huro ana. Hūli •e ma Alaiiui a i Moi, a hot Durkri i Pohukāiua. Qka pou mo na haoa a knmalii ma ia po. na huina nae a pao e lohe pinepineia «i i»a ieo huro, ( Aol* i puehu.) Oka aie oke kulihnakaohale » ,P.trisa, oa hiki aku ia i ke«a vira, i k« $320,000,000 ke huipu mai na lilo na nn unu buopaifl>e ame ka Waihou» Hoemi he $18,000,000. Ke boike ia mai uei, ua lilo ma» i ka Hui o Kalani ma o LaeUna, ma ke kuai, i ka moolelo a ka moi o Pemuia i kakau ai bo kana huakai kaapuni ia Europa.