Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 50, 13 December 1873 — Nu Hou Kuloko. [ARTICLE]

Nu Hou Kuloko.

JB6f Ma ke awakea Poaha iho nei, ua pukalaki ae kekahi kaa me ka lio a bookoi aku la i kekahi kaa lawe ukana ma .Loha ia kahi ua poino. Ua konoia mai makou e hoolaha aku, e halawai ana ka Puali Kinai Ahi He- ! lu 4 ma ke ahiahi Poalun o keia hebedoma ae. Ua kenoia na lala a pau e hele ae ma [ ia halawai no kekahi mau hana ano nui. Ua lohe pooo mai makou, ua konoia o Rev. H. H. Pareka e ku Papa Hawnii, i elele no ia Papa e holo e makuika» i na hana misionari ma ka Pae Aioa o Nuuhiva. Aole i paneia mai ke nni. |CP Ma ka po Poakahi nei, he haunaele maluua o ka moku kalepa Topgallant> ua kii ia a ku i ka pu ka wawae o kuhi oegero, ua pa ka lae o nn keiiki Hawaii i kn laau. Mawaena oka MaUimamoku ame na negero keia okaikai. Ma kekahi po o keia hebedoma, ua alakaiia mai kekahi keiki e ke kino wailua o Hauki i make, mai kahi paa o Keooeula a ika hale e moe ana o ke kino lepo 0 Hauki ma Manaman». Aohe makou i manaio i keia, no ka mea, i kahi wa, nuou aku uunu mai o Honolulu. Ma ka po Poaha iho nei, ua malamaiu he ahaaina fea no nu haole malalo 0 ke keeoa halawai o Kankeano, no ka pomaikai oka Poe Hoole Wai Ooa. O ka nui ona dala i loaa mai mawaena o ka

ehikn a me ka ewalu hanen dala. No Kailua, Hawaii.—l ka Poakahi ibo nei, ma ka huli holo ana aku o Kilanea no Hawaii, aia hoi r ua kau aku na Alii Pauhi Bihopa, Keoni Eamaki a me Ake no kahi a oa Alii e akoakoa tnai la ma Holēhee. Hoikeia ke kolohe.—Mahope iho o ka make ana o Kupeahi, a hopuia o Kawainui ka mea nana i hele e kueii i na omole rama i make ai o Kupeahi, ua hoole loa oia aole nana i hele e kii. Aka, mahope iho nei, ua hoike oia i kahi i lo«a mai ai ka rama iaia, a nolaila, ua hopuin o W. L Green (

ka mea nans e malama oei pomaikai o ke kaikuahine o Mp Kapa i make, maloko oka Roiala Rotele. No ka pili loa oka Lunakanawai Hoomalu i ka mea i hoopiiia, nolailu, ua waihoia keia hihia a na ka Lunakanawai Kaapuni Kapena, e hookolokolo. Kē makemake nei niakou ma ka aoao o ka lehulehu, c nana pono ia ke kanawai hou i hooholoia iho nei i kela mak&hiki kau kanawai aku nei, 0 pili in a ika poe hoopii poho ana i na ona hale kuai rama, no ka haawi rama i kokahi kane. a makaa keiki paha, hole me ka manao e hoahewa wale aku, aka, me ka imi pololei ana i na kumu kahi e hewa ai a hewa ole paha.

Ma ka pu Poali» ilio uei, Doā li ua (naieia o Chaiies Ellia (E.uiuao) me Naki Keatalo«, kaikamahiae hanankahi a Ūilama Keolaloa. Ma ka po Poaha i baU o kela pule, me ka nmkau ole i ka ua o ia po, un (uhlu. ma ae ke Kuhiua Amerika i nhaain» iua koua wahi noho. Aka, ua nui no nap k:i pne i konoia i hele ae e hooko uku i ua kono lokomaihai 1 0 na lilo a pau no ka ahaaina nui i inalamaia mn Pohukaina ma lia la Kuokoa iho iiei, ua hiki aku noia i ka $409 72. A oia mau dala mai ka lokomnikai wali* mai no ia ona haole, ke hui pu ia me 80 da!a a na Hawaii nona ka la kolaia i h'iomaaueaia ma» ai. Ua koe he wahi k»eca nuku mai na lilo mai, a ua haawi waleia aku i ka poe puhi nhe, e like me ke koeea 0 kela baluna hoopaakonlaala a kak-ou i lohe ho ne: e lele ama ia maluni aku o ka Moana Atelaika a i Eoropi, ua haule poholo iho la 110 ma Atnerika. Nani ke kanikaoi wale ana o na waha me k i ne\e, ua \ike no ia roe k»uikaa\ ttkc ole « kekahi nupepa kuloko, nona na hoaloha e mahalo ole ana. " Kanikani Mika Niko, Ano ole pio wale." Aha Kaapuni o Mau —Ma ka Poalua iho nei e noho ai ke kau hoekolokolo Kaa piUii o Maui ma Lahaina. Ano ia kuniu, ua hnlo aku kn Hope Lunßkanawai Kinkie A. S. Halawela, a roe ka Loio Kuhina e

malama i na hana ma ka aoao o ke aupuo* He nui na hihia o ia Aha, pela ka ion<* wale, a ina pela, e hala ana paha hel>e doma e pau. ■ ■ Ke hoomomoa mai nei kekahi ni:tu kanaka o Honolnlu nei e manao ana e hoio l>alota lunamakaainaua ana maanei i na puaa, i mea e makemake ia mai ai ko hkoo mau balota. Oka poe e manao an» ma keia maunu e komo ai lakoa, he mea hilahila ke hanlehia a hoka loa. Fa ahona ka malama ana ina puaa nui, a knui aku ike dala, hoopu ai mnlie. Aole palu e hoolilo u-a wale no ka mea aole i maopopokahikiio.

Kiekie mau no o Piladei,apia.—Ke man nei no ke kanlana o keia kulumkau hale Amerika maluna ne no na hana lima maikai. I kela hebedoma akn nei, iik hoounaia mai i ko makou nei Hale Kuii buke kekahi hnipa holo kaa lio lealea mmlaila mni, i haawi makanaia mai e keknKi makamaka no Kime Lemona. Uu hanma keia huipa lio, mai ka iwi kohola mai. A he huipa hoikeike keia no ka lehulehu o keia kulannknuhale. Maumaua ka make —Oīai i kela pale aku nei, ua hai »ka makou i kn mnke hikiwawe !oa ana o kekahi kanaka ma Kikihale i pepehiia eka rama. Aka i kei » Po.» kahi iho nei, ia Haniki eh< le an» ma ke alnnui Beritao{a a kaa iho makai o kahi o Kauka Makipine, oka haule iho la no \% make loa. Me he mea la ik« makon hoomaoao, aole paha i emi malalo o ke kauaa make o keia pule. Ka puukani o Makawao. —Ma ka po Poalima aku nei i hala, ua wehe ae o Mim Bella Miller i.aaainn himeoi nui ma ka ll«le Keaka nika. Ua nui ka poe i helo ako b ike iaia, ai ka oleloia mai, ua hoolawa oia i kana apana hana me ka mahaloia a pela no hoi ka hookani pinno ame ka po<> pnhi ohe. Ina e kalakalai pono i« iho ana o Bella Miller ma ka himeui, me he mea le, e kuulana aku ana oia ma isi hana. Koloia i Kalaupapa. —Ma ka hora 10 paha o ka po Poaonu aku nei » h »la, ua kolo aku ke Kilauea i ke kuu» i hoopihaia uie na lako ai no na mai lepen. A ma ka hora 7 o ke kakahiaka, aa ku aki; malaila, a elua hor« mahoj>e iho, ua hu!i hoi mai i Honolula oei. Oke kamu i hoo unaia aku nei īlaila, ua manaoia na hapa la ka ai aoa mai Aka, ika biki ana aku, e noho maona ana no me ka mnluhia.

He ike ole no ka pab& o lak&ke • ° paha i ninaaia ai ka nono Ahao'elo a oa Moi i noho ui i ko Inua wa e nofhi alii Ahaolelo «na, a hoopilipilī h<'wa wa.Vae ai, o ka noho alii paha k« makou. Owii i ka hupo naoa e olelo aku e lilo laua i nnu Moi, hook ilii wale no pah» o ka piula ki-ni-hoho. I ko nu Moi Kamehameha wa lir lii, ua oohoJaua mi na noho Ahaoielo e noho ia mai nei, a raakon hoi i pnan* *e nei, makaewaewaia mai e oukou. No ks opiopio loa nae paha'ia ra o na Alii, poina I°a ai oukou aole i noho Alii Ahaolelo. Ua kono ia makou, e puana ae i keia mau hoa, "Okalo pelekei ku ia o Kalaieha i Kona, Na kaio ewalo i make i k* eho kai *> Kawanoi," e oh» an» ma ka ao ao akan o ke kae Alanm' Nnuann, ma ka pnka pao ka Hale Hana Wai Hloinooa, o* hele a " Pala kahela ka ai o Makaakio," i kannia i ka Sa hookahi, a nlu, a 00, a ®o», a pau no i ke knai tiūt ia e na eepa haoai puaa o uka o Waolani Leeino no ka hoi ua mea he hikiwawe. He hikiwawe ka h<»i ka ki mea o ka nui o ka oa iloko o ia ma*» la r uana aku, wali meikai ka lapo Hoooana no hoi ka owai aoa iho o ke kanu a k»- J hi kupono ole. E ole nae ia ( loaa ka me* ? olelu o ia maa la. Ho ka a!ka. [

I He mau malama i kaahope ah nt?i p © waih«j ana kekabi kauaka i ka inai i mauao i ia e make ana. Ai ko ka ohana ike &na 1 e k&li wale ana no ka mea mai i kona hora ! hope, nolaila, ku; fc i iho la lakou i ke kn M a kupapau a humuhumu n paa. Aka, mahope »ho nae, ua ola hou ka mea i mannoia e , make ana, a eia ke hele hou oei. Kupanaha ! Malia paha ua lilo he laau lapauu kela kapa i hoomakaukau e ia nona. Moe ole ka po —Ua loheia ka moe ole ana oka pu o kekahi mea e manao ana e holo i Lunamakaainana no Honolulu n»?i no keia kau ue. Ua loaa nae na pua» e hoaahaaina aku ai. eia ka mea kue i kona ' manao, i kona hele ana iho nei e ninau malu, i ka manao o ka lehulehu, aia hoi, o ka poe aua i hoikeike aku ai o k'a paa balota hookahi, he hoole ia mai e kanaka, aohe makemake. " Nana kee ka Ia oiaunu ekaeka, Pau ka lihi hoihoi. ia Kahakuloa, ' Luhi ua i ka ai n ka lio." j Ua hala o Kahoukua—Ma ka Poakolu o kela bebedoina i hah», Dek. 3, ma kahi knkohe i Kapunahou, ua make iho la o Kahoukua, ko aiea uaiia i koi \ho ne» ka hapnlua o ka waiwai o Kamehameha V., ma kona.ano pilikoko he kaikuaaua no Ka Mea KieKie M. Kekuanaoa. Aole i hooiaio ia kaua koi i kn waiwai o Kamehameha V., a kii e mai la ka Lunakanawai nui. aka, ke ola nei kana mau keiki, malia o kaa ia lukou ka huki loa ana aku. Ma ka Poakahi iho nei, ua komo a paa loa kekahi pihi lole iloko o ka pepeiao o kokahi wahi keiki hapa haole o keia kulanakauhale. Ua lioao ke Kauka e wehe ma ko inakou lohe hope, aole nae i hemu Aia hoi ma Kapuukolo he kaikamahine, ua paa lo» ia ka pepeiao eke pibi. Malia no pnha o hemo mahope aku. oke kumu o keia pilikia, o ka walea i ke kau i ke pihi ma ka pepeiao. Nolaila, he mea pono in* makua e nana pono i ka lukou mau keiki, o ulia wale ua poino o keia ano maluna iho 0 na waiwai makamae, a he make opiopio ka hopena. Ua ninan mai kekahi poe o Waikiki ia makou i ka inoa o ke keiki i pepehi inainoino ia ma Waikiki, uo ko lakou ike una ma " Ponoi," ma ke ano hoauwae puu i ua pepa la. Ua paneia aku lakou ; he hoopumpuni wale no ia na na pepa la, aole he keiki ka i pepehiia, aka, he kanaka makua 1 oi aku mamua o ke kaau na makahiki, n noua ka inoa o Uuku, o ka mea nana i pepehi i ka h 3 o Dek., o Pila keiki a Kaw ii me Piipii. O kahi kuiuu haunewa paha, o ka līhiihi puhi o oa maka i ke koena kiaha oka la ana e paikano mai nei. Hi-hi-hi -la ! Hilahila ! Ua lohe mai makou, e holo baloia Lunamaknainana ana kekahi mau kanaka puakaka haalele loa no ka apana ha nohauo o Honolulu nei. He mea hilahila ko laua hoao ana e lieluia mai ko laua puhikole e na maka he lehulehu ma ka la koho balata. Aia a lohe pono loa ia mai, alaila, e waiho akeaia aku ko laua mau inoa. He pono e nana e ka mea e holo ana ma keia apana i koua kuleana e hana balota ai, no ka mea, o keia kulanakauhale ke Kapitala o'keia aupuni, a maanei hoi i noho ai na kanaka naauao he lehulehu ame ka poe waiwai kuonoono he nui. He mea hoohilahila ka heluia ana o kona m&a wahi i hulilau, kahakahana lole ame na palau ! moena i mea e lawa ai ka loaamakahiki.

Make ma kona wahi hana.—l ka wa & na luina o ke kuna Luka e huki ana ! ka heleuma, ma Moloaa Kauai, i ka \a 3 o keia malama, no ka holo mai i Honolulu nei, aia hoi, ua haki pu ae la kekahi hao o ka i hia a lele a pa i ka papalina o Keonekapuhe luina moku, o ka make loa iho la no ia. I Ua kanuia koaa kino, ma ka lua puanuaI uu o ka moana. i —Kai no hoi oia wale no ka pilikia, eia I ka auanei e ulia hou ia ana no. I ka moku ; ma ke kai loa e hoopiipii mai aoa, aia hoi t va lilo i ke kai ke kapena a me kekahi lui- ; na, aka e ole e imiia aku laua, pakele hou i mai ai. | Aia ma kela aoao.—Ma ka wanaao Po- | alua iho nei ma Kanwlon i Waikiki kai, ua make aku la o Daniela Kekoowai moi ke I a lo aku o koua kokoolua i alohaia ame ka I ohana e ae e poai ana, me na huaolelo kau- ! kau hope loa mai kona waha mai. Ue ha- | nauia oia ma kv\ aina kekahi hoi o j na moku ona Hono a Pnlani. Malailu oia i malamaia ai a nui, a holo mai i keia kulanakauhale e noho ai. A e Mke me ke ano mau o na ola ana o keia ao, pela no oia i hoolilo ai i kona inau la ui. A mahopeiho, ua noho oia ma ka oihana kepa kauaka, a malaila ae i ka Puali Kinai Ahi Helu 4. A i oka hope loa, i keia makahiki no, Hlo oia i Luna Ohi no Ewa a me Waianae, aka mamna o ka pan ana o kana hana kimo no keia makahiki, ua lawe e ia aku la oia e ka makua Lani. He hoahanau oīa no ka ekaleaia makya, a make aku la. He 7,200,000 ka nui o na poe makaikai i hele i hoikeike nui o Viena i ikeia keia ma ka nui o na baīota i kuaiia aku, a no- | aila, manaoia ai pela ka iiui. Ua komo loa aku ka mai fiva eleela ilo- ! ||q q waio bipi ma L«adana, ooloko mai J o ka bipi waia i inu ai.