Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 2, 10 January 1874 — Page 3

Page PDF (2.01 MB)

This text was transcribed by:  Pohai Souza
This work is dedicated to:  Halau Hula Kamamolikolehua

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

ua holo koke mai ke kapena Sepania e kali ana o kona ku aku ilaila, e ike i ua moku la, a ia wa, ua kaana likeia na ao ana a ko laua mau aupuni pakahi e na mau alii la elua.  Nolaila, o ka hoouna aku la no ia o ke kapena o Hoounaia i 39 kanaka maluna o ka Vireginiuasa, a @ aku la iaia a hala 8 mile mawaho loa.  Alaila, o ke kue ae la no ia o ka huila o Vireginiusa a holo aku la i Tortugas e hooili@ @ ai, ke holo pu la no nae ka mokuahi Ossipee mahope ona.

            Aohe mau maoku e ae i holo aku a mawaho loa o 8 mile i ike i ka haawi pio ia ana; o ka moke wale no o ke alii moku Sepania.  E holo pololei ana o Vireginiusa i Norfolk, Vireginia ke piha ae i ka lanahu.

            Aohe mau lono i loheia mai no ka hookuuia ana mai o na pio, aka, aia no lakou a pau ma Sanatiago de Cuba, a e hookuu ia ana lakou ma ka la 25 o Dek., ia wa pu no hoi e kipu aloha ia ai he 21 pu no ka hae Amerika ma Sanatiago a ma Havana.

LONO HOPE LOA NO KA "VIREGINIUSA."

            Madarida, Dec. 20 - Ua lonoia ae, ua hooholo  ka Alii Kuhina o keia aupuni (Sepania) e noi aku ia Amerika Hui no ka hoihoi hou mai i ka mokuahi Vireginiusa na ohua a me na loina i hoihoiia aku ai.

            Ua hoemi hou ia ka uku o na luna Ahaolelo nui ma Wasinetona a i ka $5,500, a he okoa na uku lilo no na mile a me ka holo ana aku o na hoa.

            Ua noi mai ko Amerika Kuhina noho ma Sepania, e hookuu iaia mai ka oihana ae.

            Ua make o Lunakanawai Nelson o Amerika i ke 82 o kona mau makahiki.  O ka waiho koke ana aku nei no ia i ka 1872, no ka palupalu kahiko a make mai la no.

HE HAMUMUMU KAUA MAWAENA O BERITANIA A ME SEPANIA.

            Nu Ioka - Ma ka lono i ka nupepa Manawa mai Ki Komohana mai, i ikeia iho ai penei: Ua hiki mai he lohe ianei mai Havana mai inehinei, a ina e oiaio ana, aohe mea hou ano nui a kaua mai.  Ke lauahea wale ia la, he wahi hoonene liilii mawaena o Sepania a me Beritania no na mea e pili ana ia Cuba.  Ua maopopo no na aupuni a elua.  Aka, o ke ano o keia pilikia, aohe i loheia, aka o ka mea i maopopo loa e hoomahuahuaia ana na manuwa Beritania ma Inia Komohana.

            Ua loheia ma Ki Komohana, ua loaaʻku i ke Kanikela Beritania ma Havana ke kauoha a Haku Granville, e kauoha ana i na aumoku kaua ma ia kai, e houluulu ma na awa o Cuba.

NO FARANI.

            Ua hooholo ka aha Hookolokolo koa ia Ilamuku Bazaine, e hoopai iaia i ka hoopai o ka make, no kona hewa i ka haawi pio ana ia Meza me na koa he nui.  I ka hoahewa ana o ka Aha, ua lawe ae la ka Peresidena Makamahone i ka mana, a kapae ae la i ka hoopai no ka make maluna o kona hoa pakalaki kaua.

            Parisa, Dec. ? - I ka lohe ana o Ilamuku Bazaine, ua kapae ka Peresidena i ka hoopai o ka make maluna on a, na palapala aku oia ia Makamahone penei: "Ke hoomanao nei no paha oe i ka la a kaua i ae aku ai e hookauwa no ko kaua aina.  Ke hopohopo nei au, malia ua oi aku la mamua o ka mea hiki i kou puuwai ke pana ma ka noonoo ana.  Mai make au me ke kaumaha ole, mai ka wa mai a ka Aha i waiho mai ai, na ke aloha i hoopakele i koʻu hanohano."

            Ma ka halawai o ka Ahaolelo ma ka la 15 o Dec., ua heluhelu mai kekahi luna kokua mahope o ka aoao alii, he palapala hoopii i kakauia e na inoa he 15,000, e noi mai ana e hoihoi hou mai i ke aupuni alii ma Farani.

            Ua loheia ae, ua olelo aku na mana nui o Europa i ka Peresidena o Sepania i keia wa, ina e hoopauia ana ka haunaele ma Catange, alaila, e ike mai no lakou iaia ma ke ano aupuni Repubalika.

MAKE KA MOI O ASANATE.

            Ladana, Dec. 16. - Ua hiki mai na lono mai Lae Kakela mai, e hoike ana, ua hiki kekahi lohe ilaila, ua make ka moi o Asanate.  Ina he oiaio ka lohe, alaila, e oki pu ana paha ke kaua.

KA WI NUI MA INIA.

            Calecata, Dec 20.- O ka hapalua o na lako ai ma Benigale, ua pau loa, a ke manaoia nei, aole e  emo a wi nui ka aina.

KE KEIKI ALII ALEXIS.

            Sana Peterobora - Ua kauoha hou aku ka Emepara o Rusia ia ke Duke Nui Alexis e holo makaikai hou i ke ao nei.  E hele hou ma na Keiki Alii la ma keia huakai hou m@ @ . Hiki loa mai paha @ i Hawaii nei ma keia holo ana mai.

 

            E hele no @ ana ka Puali,Kinai Ahi o Honolulu ma ka la 31 o keia malama ma na @ o Honolulu nei ma ko lakou huakai hoike makahiki

 

            O keia la ka wa i hoo@ ai, e haalele ana ka mokuahi hou ia @ no Kaleponi.

 

NA PALAPALA I KE "KUOKOA."

Ka halawai Makaainana ma Kawaiahao.

            I ka po o ka Poalima, Ianuari 2, he halawai makaainana maloko o ke Keena halawai malalo o ka halepule ma Kawaiahao.  Ua kahea ia na makaainana o Honolulu e hele mai iloko o ia halawai a e noonoo pu i ka poe i kupono ke hapai ia i mau Lunamakaainana no ka apana o Kona nei, Oahu.  Aia maloko oia halawai i ike iaʻu kekahi mau hemahema a me ke kuhihewa ma ka hana ana.  Oia mau mea kaʻu e manao nei e hoakaka ma keia pepa.

            1. Eia ka hemahema mua.  Ua haule ino loa ka halawai, a me ka hanohano o na makaainana maikai i hiki ae ilaila, ma o ka Lunahoomalu ia.  He pomaikai nui ka ae iaʻna o na makaainana  e akoakoa i kela wa i keia wa e like me ko lakou ike he pono, a e kamailio i na mea i pili i ke aupuni a me na mea e pono ai ka lahui.  He nui no hoi na hoa maikai e loaa ana no loko o ia mau halawai kuka o ka lehulehu ke malama ia ma ke ano naauao.  Aka, in a e kohoia ka mea apiki, ka mea hoi i kaulana no ke kolohe a i kipahu ia mai kana oihana aku no ka hana ino, ina oia ka i kohoia i Lunahoomalu no kekahi halawai, o ka lilo no ia o ua halawai nei i mea ino.  "O na manu hulu like, e lele pu auanei no lakou."  Ina e koho oukou i ke kanaka ino i Lunahoomalu no ka halawai, e noonoo ia ana penei: "e like me ka mea i kohoia, pela ka poe nana i koho; na koho lakou ia ia i Lunahoomalu, no ka like o ko lakou ano me kana."  Aole e koho ka poe maikai i ka mea ino; aole e koho ka poe ino i ka mea maikai.  I ke ao anaʻe o ka po Poalima, a lohe ia iwaena o ko Honolulu poe na mea i hana ia iloko o ua halawai nei, i ka wa i hai iaʻku ai ka inoa o ka Lunahoomalu, o ke komo koke no ia o ka hoowahawaha iloko o ka naau no ia halawai a me na mea i hana ia malaila, a na olelo ia he mea ole ia halawai.  He pono e naauao ka poe kukulu halawai ma keia mea.  A mai koho i ka mea ino i poe no ka halawai.  He mea ia e haule ino ai ka inoa maikai o ka halawai.  O ka lilo no ia o ka hana i mea hoowahawaha ia imua o na maka o ka poe maikai a pau.

            2. Eia kekahi hemahema hou i ike ia iloko o ka halawai makaainana ma Kawaiahao; oia hoi o ke kukulu iaʻna o ka poe i manao e holo balota e haiolelo, me ka manaoia he kupono ke hilinai ia ka lakou mau olelo ia wa, a oia ke alakai no ke koho ana.  He hemahema nui ia.  Aole anei oukou i ike o ka hapa nui o ka poe e ake nui nei e komo i ka Ahaolelo, he poe makee wale no i ko lakou wahi pomaikai ponoi, aole i ka pono o ka aina holookoa?  Heaha ka lakou i hanaʻi no ka pono o Hawaii nei?  Aohe wahi mea iki.  He poe unu a he poe apiki, a he naaupo kekahi mau mea o lakou he nui.  Aia nae a haiolelo mai ma na mea e pili ana i ka pono o ke aupuni, he maalea loa ka waha.  Aka, ma ka olelo wale no ka lakou pono.  Aohe he hua pono i hiki ke nana iaʻku.  O ka ike hou aku koe o oukou i ka lakou mau olelo i ka la koho balota.  He keleawe kanikani wale; he kumebala walaau.  O na kanaka koikoi io o ka aina ka poe noonoo akahele, a i kupono io hoi e hooponopono i ka lahui maloko o ka Ahaolelo, aole lakou e hikiwawe ana ma ka akena wale aku i na mea a lakou e hanaʻi.  Aole no nae e nalo ia poe i ko oukou noonoo, ke imi pono ia.  Mai hilinai maluna o ka mea kaena wale.

            3.  Eia kekahi mea apiki, he kolohe maoli, a he naaupo loa; ua hanaia no nae iloko o keia halawai ma Kawaiahao, oia keia: Ua ku ae kekahi o ka poe haiolelo ina ia po, a ua ao aku oia i na makaainana, ina e hooko ole na Lunamakaainana i ke makemake o na kanaka, e hele aku no na kanaka i ka Hale Ahaolelo me na pohaku a me na laau, a e kipaku aku i ka Ahaolelo!  Ea, e lohe oukou i keia e ka poe noonoo o keia lahui!  Aloha wale ka hanohano o ka Mana Kau Kanawai o ka lahui Hawaii!  O ka pohaku ka a me ka laau me ka lima o ka poe naaupo, oia ka mea e haule ai na hana kanawai?  Malama oe e ka mea e ao nei pela, o hoohuliia mai ka hana naaupo au e hooulu nei maluna ponoi o kou poo.  A o ka poe a pau e hahai ana mahope o kau mau olelo ao kolohe, e haule pu no lakou me oe iloko o ka auwaha hookahi?

            Pehea ko oukou manao, e na makaainana?  O ke kanaka, a mau kanaka paha, e alakai ana e like me kela i hoike ia ae la, he poe kupono anei lakou e hooponopono i ke aupuni?  E pane ana ka poe noonoo pono a pau, Aole loa.  Aole no hoi e hiki i ka poe i hoomalamalamaia, a i aloha i ka aina, ke koho i kanaka oia ano e komo i ke Ahaolelo.  Mamuli o na mea i hoakaka ia ae, na maopopo ka haule ino ana o ka halawai makaainana i hoikeiaʻe la maluna.  Ua hoowahawahaia.  He mea ole ia hana.  He pono e hilinai oukou maluna o ko oukou noonoo pono ana, no na poe a oukou e hapai ai no ka Ahaolelo.  Aole oukou e puni wale i kela olelo a me keiaolelo.  Ina e ae ia mai, e hapai ana au i na inoa o ke poe e holo balota ana ma ka pepa o keia pule no, a e kaupaona pu kakou i na poola ma ka mea kaupono.

P.

 

I ka poe kupono i ke koho balota o Honolulu

E KE KUOKOA:

            Ua noiia mai koʻu inoa i eha no na inoa i makemakeia e holo balota Lunamakainana no keia apana, a ua ae aku  au pela.  E like no me kaʻu hai mua ana aku ia oukou ma ke Kau koho balota i hala, ma e koho mai oukou iaʻu, e hilinai no au maluna o ko oukou mau pomaikai ko na kanaka nona ka aina, pela no au i keia manawa.  He mea aha la iaʻu ka hoike ana aku i koʻu mau mea e hana aku ai no oukou i keia mua; aka, ke waiho aku nei au na oukou no e nana i kaʻu mau hana iloko o ka Hale Ahaolelo o 1872 a oia auanei koʻu hoopaa kupono no kaʻu mau hana i keia Aha olelo ae e hiki mai.

            E nui ana ka hoikaika a kekahi poe e kue mai i koʻu komo ana, a e olelo mai ana he kanaka ino au, a aohe oʻu kanalua e hoomaunaunaia ana na dala a nui: aka, aole oʻu makau no lakou i na e ku ana oukou ma koʻu aoao.  I ka wa a oukou i kuihe ai no ka makau, e lilo ana kekahi apana o ko oukou aina i ke aupuni e, owai kai ku ae ma ko oukou aoao i oi ae ka ikaika i ka hoole, e like me aʻu?  No koʻu aloha ana ia oukou ia wa, ke kapaia mai nei au he kanaka ino e kekahi poe.

            Ke noi aku nei au ia oukou ano, e ka poe kupono i ke koho balota o keia apana mai Moanalua a Maunalua, e hoolalelale oukou a mamuli o ka oukou mau balota e koho hou oukou iaʻu a e hele au i ka Hale Aha olelo a malaila au e ku ai e keakea no ko oukou ku mau loa ana a me ka oukou mau mamo mahope aku.

            He wahi olelo ao uuku kaʻu e waiho aku nei ia oukou.  Mai haawi wale oukou i na palapala hookaa auhau i kekahi poe e, no ka mea, in a e nele oukou ia, aole e hiki ana ia oukou ke koho, a aole e hiki ana ka balota, ke nele ka palapala nookaa auhau.

            O ko oukou mau balota oia auanei ka mea nana e malama i ko oukou aina a me ka waiwai, i oi ae mamua o ka ikaika hakaka a me na hana kanawai ole.  No ia mea, ke olelo aku nei au ia oukou, paaia na palapala hookaa auhau o oukou a me na balota, a ma ka la e koho ai, e hele mai oukou e like me ke kanaka lanakila a kuokoa, a hookomo iho ma ka pahu balota me ka makau ole aku ia hai.

            Mai ae aku e koho i ke kanaka i makemake ole ia, a i kue i ko oukou manao.

            Ina he kanaka kekahi o oukou  he kupono ia i ke koho balota, aka, aole nae i paa na huaolelo, "Kupono i ke koho balota" ma ka palapala hookaa auhau, e makaala oukou a e hele mai imua o ka Papa Nana ma ka la a lakou e noho ai, i loaa mai ona palapala hookaa kupono.

            E manaoio mai oukou iaʻu ma ke ano o ko oukou hoaloha a makamaka ponoi au.

KEO. KAAKA.

 

Make i Alohaia

            Ma Kikihale, Honolulu, Oahu, make h@ o W. H. Kepookela, i ka la 27 o Dekemaba 1873.  Ua hanauia oia ma Alae, Kona Hema, Hawaii, i ka malama o Feberuari, la 28, 1870.  O ka heluna pau o kona mau la ma keia ao, ua like me 3 makahiki, 9 malama a me 3 hebedoma.  Ua waiho iho oia i ka ukana luuluu a ke aloha i kona mau makua a me na kini lehulehu e noho ana i ke kai malino a Ehu.  A no ka nui o ke aloha ua haku iho mana i wahi kanaenae kanikau nona malolo nei.

            Kanikau he aloha keia,

            Nou no W. H. Kepookela,

            Ke uwe helu nei Papa,

            He aloha no kuu keiki,

            Kuu ei mae ole o ka la,

            Eia ka e mae ana,

            Ke au hewa nei ka manao,

            E ake no a ike aku,

            I ka lei hoi a maua,

            Me kuu ipo i ka waokele,

            Kuu kokooina o ka uka,

            O ka olu hale o Kaukeha,

            Moe iho au a huli ae,

            Aole oe o kuu poli,

            Aia paha oe i ka uka,

            I ke kui lehua i ka nahele,

            Ua hele hookahi ka uhane,

            O kuu lei i ke ahiahi,

            Ahi wale loko o kuu kino,

            I ka leku mau a ke waimaka,

            Noho aku kaua o ka uka,

            O ka uka i Opihali,

            Ke hali mai nei ka mmakani,

            I wai naulu i ka maka,

            He aloha no kua keiki,

            Kuu mea minamina pau ole.

            Ke uwe helu nei Mama,

            Kuu hoa pili a ho keiki,

            Kuu mea moe ole o ka po,

            O na po anu o ke kau,

            E alo ai hoi maua,

            I ka uka anu o Kumunaku,

            Ke hoonaku nei loko,

            I ka hana mau a ke aloha,

            Huli ae au aole oe,

            Hopu hewa i ke kino wailua,

            Kuu hoa au o kka moana

            Kuu mea minamina pau ole.

W. H. KAMAKAIMI.

Kikihale, Dek. 31, 1873

 

Hoolaha Komisina Palena Aina.

            KE HAIIA aku nei, ua noi ia mai au e hoomaopopo a e hooiaio i na palena o ka Ahupuaa o Puu@, ma Lahaina, mokupuni o Maui.

            E hooloheia keia noi ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, ma ka la 23 o Ianuari, makahiki 1874, ma ka hora 11 o kakahiaka, nolaila, ke @ aku nei na mea a pau, no lakou na aina i pili i ua aina ia

P/ NAHAOLELUA,

Komisina Palena Aina o Maui..

Dek. 30, 1873             @

 

I NA POE A PAU I AIE MAI I KA Hale Kuai o ka  mea nona ka inoa malalo nei, e ku ia ma @, Hawaii, ke @ ia aku nei oukou, e hoo@ koke mai i ke oukou  mau aie, iloko  o ka malama o Ianuari, M. H. 1874.  A  @ aole oukou e @ @, alaila, hoopii na mea ke Kanawai.  Owau no me ka mahalo.

W. P. AKAU

Honolulu, Ian. 1, 1874

 

Lahainaluna, Dec. 31, 1873

            E KA LUNAHOOPONOPONO:  I keia la, i ke kilohi ana iho i kekahi nupepa puka hebedoma, i paiia e kekahi poe haumana o keia kula, i ikeia ka hooponopono noiauia ana, loaa iho la elua mau manao laibila ino loa.  Ua kauohaia ka mea nana i kakau ia mea manao, me ka manao ino e ka hewa, alaila, e hookoke iaia, ua imi kala mai ka mea kakau, ua laweia mai kela mau manao pelapela, mailoko mai o kekahi kolamu o kekahi nupepa, i hoopihaia i na olelo pelapela loa, ma ka inoa KA NU HOU HAWAII, Buke I, Helu 7, Dec. 16, aoao 6, kolamu mua.

            Aole e hiki iaʻu ke manao wale aku, e ae ana na Lunahooponopono o ia nupepa i kona kokua kanaka e hookomo mai ia mau olelo iloko o kona mau kolamu, ke ike ole oia.  Aka, aia nae ua puka iloko o ka @pa, ua kakauia e hoonaauao aku i ka poe opio e hole iloko o ke ino, a e kahea mai ana i ka lehulehu e hoowahawaha loa ia, aʻu e kanalua ole nei, na komo pu aku la ka Lunahooponopono e kuilima pu.

S. E. BIHOPA

            [Aole keia i lilo i mea e puiwa ai makou ma kau, oiai oia nupepa, ua kaulana no ka hapala ana i ka hanohano a me ka maikai o ke kino, aka, o ko makou mea haohao ka lawe ana o kekahi poe e kokua i kona hoolahaia ana, a hookomo paha iloko o na ohana e heluhelu ia e na wahine a me na kamalii.

L. H.]

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hookapu aku nei au i kuu mau aina ma

Kuliouou a me Maunalua,

mokupuni o Oahu aole e hookuu wale i na holoholona maluna o ia mau aina.  Ina e loaa ia u a i kuu Luna paha, e uku no lakou Hookahi Dala ($1.00) no ke poo.  A o na kanaka e hele wale ana ma ia mau aina me koʻu lohe ole, e hoopalia no Elima Dala ($5.00).  O ka mea kue i keia Hoolaha, e hoopiiia no ia ma ke Kanawai.

M. PAIKO                  632 4t* 635

 

KE MAKEMAKE NEI AU E KUAI MAkepono aku me oukou e na keiki lalawai o Kehukai o lalo, i kuu apana aina e waiho la ma Kamananui, Waialua, Oahu, nona na Eka 6.70 he aina Loi me ke kula.  Ke pili pu nei keia aina me ka mahiko.  E wikiwiki mai oukou!  No na mea i koe, e ninau i ka mea nona ka aina.

J. PUOINA 9W)

NIUPAIPAI, HONOLULU, IAN. 5, 1874               632 2t* 633

 

UA LILO I KA MEA NONA KA INOA malalo iho nei, ka Ili Aina o Waieli, e waiho la ma ke Ahupuaa o Waimalu, Ewa, ke papa ia aku nei na mea holoholona a pau, mai hookuu wale i ko lakou mau holoholona maluna o ua aina la.  Ina e ike o G. Makue a me H. Kailiulaula koʻu mau hope, e hopu no a lawe i ka Pa Aupuni.  Ina hoi e makemake kekahi poe e hoolimalima, i ono no.

J. P. KANAHELE.

Waipio, Ewa, Ian 7, 1873                   632 2t* 633

 

E IKE auanei na mea a pau, o makou o ka poe nona ua inoa malalo iho nei, ke papa aku nei makou, aole e hana ino wale ia ko makou auwai einu, aole hoi kekahi kanaka e kukulu i kona Lio a Puaa paha, a me kekahi mea ino e ae.  Ina e ike ka Luna nana e nana i ka mea e hana ino ana, alaila, e hoopiiia no imua o ka Lunakanawai Apana, e like me ke Kanawai.  A no ka oiaio o keia hoolaha ana, ke kakau nei makou i ko makou mau inoa.

Nalehu             J. Kaaiawaawa,

Kamaka           Kamaunu,

J. W. Poliuliu

Waihee, Koolaupoko, Ian 6, 1874                  632 2t* 633

 

EIA ILOKO O ka Pa Aupuni o Pauoa, Apana o Honolulu, na Lio helehewa i laweia mai,

1 Bipi.  Eia ke ano o na lio:

1 Lio w ulaula kuapuka wiwi ak X

1 Lio k ulaula kuapuka wiwi 2 w keokeo ak U

1 Lio k eleele kuapuka wiwi 1 w keokeo ak Ώ

Oia ka lio e kuai kudalaia ana, ke hiki aku i ka la 19 o Ianuari, hora 12 awakea Poakahi.

1 Bipi w eleele wiwi ak J. D

W. PANIHALE, Luna Pa Aupuni.

Pauoa, Ian. 9, 1874                 632 1t

 

MA KA WAIWAI O KAMAKANA (w), NO Lahaina, Maui, HPA i make.  Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a J. B. Paona, e noi ana e hoonoho iaia i Lunahooponopono, no ka waiwai o Kamakana (w), no Lahaina, Maui, HPA i make.  Nolaila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Pakolu, oia ka la 4 o Feberuari, 1874, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me hora i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi ia a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua HPA

Lahaina, Dec. 31, 1873                       632 3ts 634

 

MA KA WAIWAI O PUANA (k), NO Kahakuloa, Maui, HPA.  Ma ke Keena o ka Lunakauawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. 

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kekolohe, e noi ana, e hoonoho iaia i Lunahooponopono no ka waiwai o Puana (k), no Kahakuloa, Maui, HPA i make.  Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalua, oia ka la 3 o Feberuari 1874, ma ka hor 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi ia a me na mea kue ke hoike ia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua HPA

Lahaina, Dec. 31, 1873                       632 3ts 634

 

MA KA WAIWAI O HOHIA (k) no Honokohau, Maui, HPA i make.  Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a Konanui w, e noi ana e hooiaioia ana ka palapala kauoha hope loa o Hohia (k), no Honokohau, Maui, HPA i make aku nei.  Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaha oia ka la 5 of Feberuari 1874, ma ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokilo ma Lahaina, oia ka la a me ka hora i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.

 ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua HPA

Lahaina, Dec. 31, 1873                       632 3ts 634

 

MA KA WAIWAI O PUUOHALA (k), no Honokohau, Maui, HPA i make.  Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Mamuli o ke kauoha a ka Aha Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Elua o ko Hawaii Pae Aina, ma ke Kau o Dekemaba iho nei, ma ka waiwai o Puuohala (k), no Honokohau, Maui, HPA i make, he mea i hoopiiia imua o ua Aha Hookolokolo la, ke koho nei au i ka Poakolu, oia ka la 4 o Feberuari 1874, ma ka hora 1 o ke ahiahi, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, i la a me kahi no ka hoolohe hou ana i na palapala noi no ka hooiaio ana i na palapala kauoha hope loa o ua Puuohala (k) i make; a ke kauohaia nei na kanaka a pau ke pili, e hele ilaila ma ka la a me kahi i oleloia maluna, e hoike na kamu, ina he kumu kupono, no ka hooiaio ole ia kekahi o ua palapala kauoha ia.

 ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua HPA

Lahaina, Dec. 31, 1873                       632 3ts 634

 

I OʻU MAU KINI MAKAMAKA O KA ULU ohia loloa o Aiku, Hamakua, Hawaii,

            Aloha oukou; - Oiai o ka wa kupono keia; ke kau leo mua hou aku nei no au ia oukou e oʻu mau makamaka, e hookaa koke mai i ko oukou mau aie o na wa i hala a hiki i keia wa e puka aku nei keia Olelo Hoolaha.  oiai ke ninau aku nei au ia oukou, O na hana maikai hea ia aʻu i lokomaikai wale aku ai ia oukou, i paweo ai ko oukou mau lunaikehala, i ke kipa ana mai e hookaa i ko oukou mau Aie iaʻu?  Kupanaha oukou e na makamaka, a lokoino no hoi oukou iaʻu, me kuu lilo i makamaka oiaio no oukou, iloko o kou oukou mau wa pilikia kuloko a me kuwaho, aole nae oukou i maliu mai ia mau lokomaikai ana.  Kuhi nae paha oukou, o ia mau hoaie ana, he haawi wale a he kokua ana aku ia oukou?  Aole; ma koʻu ano makamaka aloha iwaena o oukou Hawaii, i hoopanee ai au i ko oukou mau Aie.  Ano, ua hiki mai ka pilikia iaʻu e koi ia mai nei, nolaila au e koi aku nei i kou oukou mau Aie, e hookaa koke mai i keia manawa.  He lana nae e haawi i ke Kanawai ia oukou, aka, no kuu aloha ia kakou, nolaila, ua hoopau au, nolaila, e uleu mai kakou, e hookaa mai, mai lohi e awiwi mai: E loaa no au ia oukou ma Hilo, a i ole ia Kaikaina (k) maKukuihaele, Hamakua, Hawaii.  Nolaila, i hookahi mahina mai keia la aku, e makaala ai ouou i ke hookaa mai i ko oukou mau Aie, mai kali, o lalau koke ke Kanawai ia oukou, a lilo i hana nui.  Owau no o ko oukou makamaka oiaio.

C.Y. AIONA, (Pake)

Kukuihale, Hamakua, H., Dek 1, 1873                       637 1m @

 

UA MAKAUKAU AU E Hoolimalima i na wahi i hoakakaia malalo, e hoomaka ana ma ka la 1 o Ianuari 1874.  Eia ua mau wahi nei:

            Akahi - Ke kai Lawaia o Koholaloa huiia me ka Hee

            Alua - Ke kai Lawaia o Mokapu, huiia me ka Hee

            Akolu - Ka Aina i kapaia o Kuilei, ma Waikiki, he 14 eka, a huiia me ke kai o Ele, no ka makahiki hookahi, a oi aku, e like me ka mea i hooholoia.

            E hele koke mai ka poe makemake i ike iaʻu.

KIMO PELEKANE,

(ME DOWSETT & SUMNERS)

Honolulu, Dec 31, 1873                      620 2ts 631

 

O WAU O J.K. NAONE, a Luna Auhau o ka Apana o Ewa a me Waianae, ma kahi iho nei o D. Kekoewai i make aku nei, ke kahea aku nei au i ka poe i koe aole i @ ko lakou mau Auhau, e lawe koke mai ma kahi o @, ma Kapauhi, oiai ka la 17 o keia malama a hiki i ka la pau.  E wiki, mai lohi.

J. K. NAONE,

Luna Auhau o Ewa a me Waianae

Honolulu, Dec. 16, 1873  62@ 1@ 630

 

HOOLAHA HOOKOLOKOLO

AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina @.  Ma ka waiwai o KAUHI (k) no Moanalua i make.  Oiaio kauoha e koho ana i ka e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha aina.

            No ka mea, ma ka la 21 o Dekemaba, M. H. 1873 ma waiho ia mai imua o ka Aha kekahi palapala hokaka oia no ke kauoha hope loa a Kauhi (k) o Moanalua i make aku ia, a me ka palapala hoopii e noi ana e hookakaia kela palapala kauoha a e hoo@ hoi ka palapala Luna Hooko no K@ @

            Nolaila, ma kauohaia o ka Poakolu oia ka la 20 o Ianuari M.H. 1874, ma ka hora Umi, ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha ma Honolulu, ma ka mokupuni o Oahu. oia ka la a me ka hora e hooiaioia ai ka palapala kauoha a e hoolohe hoi no ia noi ana mai a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu i loko o ke Kuokoa & Au Okoa na nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu.  A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena i na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea make, e hele mai a e kue i keia palapala kauoha i ka wa i oleloia.

            Kakuia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Dec 1873

HERRMANN A. WIDEMANN

Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:

Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo                 631 3ts @

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai ma ka waiwai o D. Kekoowai, o Honolulu, Oahu i make kauoha ole.  Imua o ka Lunakanawai H. A. Widemann Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho  i Lunahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu ana a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Poai (w) o Honolulu i oleloia, e hoike mai ana o D. Kekoowai, no Honolulu, i oleloia ua make kauoha ole ma Honolulu, ma ka la 9  Dekemaba M. H. 1873, a e noi ana, e haawiia ka Palapala Hooko Lunahooponopono Waiwai ia S. B. Dole, o Honolulu i oleloia.

            Ua kauoha ia, o ka Poalua ka la 20 o Ianuari M. H. 1874, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la @ ua o na Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kue@, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa a me ke Au Okoa nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Ianuari 2, M. H. 1874.

HERRMANN A. WIDEMANN

Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:

Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo                 631 3ts 633

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai ma ka palapala kauoha hope loa a ONO (k) no Kapakea, Waikiki i make, imua o ka Lunakanawai A. S. Hartwell.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Kalawela a me Kaaihue k, o Kapaakea, Waikiki, e hoike mai ana, o Ono (k), no Kapaakea, Waikiki, ua make kauoha ole ma Kapaakea, Waikiki, ma ka la 19 o Maraki M. H. 1849, a e noi ana e haawiia ka palapala hooiaio i na hooilina o Ono (k) i make me ke kauoha ma Kapakea, apana o Honolulu, Oahu.  Ua kauohaia o ka Poakahi, ka la 26 o Ianuari, M. H. 1874, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi ia, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, una he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa, nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Dekemaba 29, M.H. 1873.

ALFRED S. HARTWELL,

Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:

Walter R. Seat, Kakauolelo                631 3ts 633

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO HAWAII PAE Aina, ma ka hooponopono waiwai ma ka waiwai o KIHEI (w), o Koolaupoko, Oahu, i make kauoha ole.  Imua o ka Lunakanawai H. A. Widemann.  Olelo kauoha e hoolaha akiu no ke noi ana mai e koho i Luahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Haula (k), e hoike mai ana, o Kihei w, no Koolaupoko, ua make kauoha ole ma Koolaupoko, Oahu, ma ka la 22 o Dekemaba M. H. 1873, a e noi ana, e haawiia ka palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Haula (k)

            Ua kauohaia, o ka Poalua, ka la 20 o Ianuari M. H. 1874, ma ka hora umi o kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, una he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.  A o kela olelo kauoha, e hoolaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ke Kuokoa hui me ke Au Okoa, nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina Dec 27, 1873

L. McCully                              HERRMANN A. WIDEMANN

Loio no ka mea hoopii                        Luakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:    Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo.                631 3ts 633

 

AHA KIEKIE o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai, Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina SS.  Ma ka palapala hooilina o KEKOALAULII(w), o Molokai i make.  Olelo kauoha e koho ana i ia e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana.

            No ka mea, ma ka la 23 o Dekemaba M. H. 1873, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a Kekoalaulii (w), i oleloia maluna, i make aku ia, a me ka palapala hoopii e noi ana, e hooiaio ia keia palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala Luna Hooko no kekahi mea kupono, ua waihoia mai e S. G. Wilder.  Nolaila, ua kauohaia, o ka Poakahi, oia ka la 19 o Ianuari M. H. 1874, ma ka hora 10 A. M. ma ka rumi hookolokolo o ia Aha, ma Honolulu, oia ka la me ka hora e hooiaioiaʻi ia palapala kauoha, e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha a me ka hoopuka ana i ka palapala Luna Hooko.  A ua kauohaia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu, iloko o ke Kuokoa, he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.  A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kkena no na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea make, e hele mai a e kue i keia palapala kauoha i ka wa i oleloia.

            Kakauia ma Honolulu, Ko Hawaii Pae Aina, Dec. 23, 1873.

ALFRED S. HARTWELL

Lunakanawai o ka Aha Kiekie

Ikea:

Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo                 630 3ts 632

 

AHA Hookolokolo Kaapuni, Apana Elua, Maui SS.  Kau Hookolokolo, Dekemaba 1873,  KELIIMAHIAI. mea hoopii hooki mare, kue ia CHARLES WALLACE, Poaono, la 30 o Dekemaba 1873.  Ma ka hoopii oki mare maluna ae, ke kauokaia nei, ua ae ia ka hooki ana i ka hipuu o ke kanawai mare, ma ka aoao o ka mea hoopii, oia o Keliimahiai Wallace, no ke kumu he moekolohe o Charles Wallace, mahope iho o ka pau ana o na malama eono mai ka la aku o keia ae ana, i kulike ai me na olelo, aia wale no a he kumu kue oiaio e hoike kueia mai ana no keia hihia.

            Ua kauohaia ka mea hoopii, e hoolaha i kope oiaio o keia ae iloko o ka nupepa aupuni, "Gazette" ame ke "Kuokoa a me ka Au Okoa i huiia," no na hebedoma eono;  o ka puka mua ana, mawaena mai o ka malama mahope iho o ke kauohaia ana; a o ka poe a pau he kuleana ko lakou i ma keia hihia, he pono lakou e hoike mai iloko o na malama eono i ke kumu e hoole ia ai.

            Na ka Aha, HENRY DICKENSON jr.

(L.S.)   Kakauolelo Aha Hooko Apana 2

            Ke hoike nei au, o na olelo maluna, he kope oiaio ia o ka olelo hooholo maoli ma ka hihia maluna e waiho nei ma ka Aha.  Hoikeia e koʻu lima a me ke Sila o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Apana 2, i keia la 18 o Dec. 1873.

            HENRY DICKENSON jr.

            Kakauolelo Aha Hook. Kaapuni Apana 2                 630      6ts 625

 

AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Elua, Maui SS.  Kau Hookolokolo Dekemaba 1873, JOHN WAGNER, mea hoopii hooki mare, kua ia MARIA WAGNER - Poalua, la 16 o Dekemaba 1873. - Ma ka @ la hoopii oli mare maluna, ua hooholoia ka pono e hookaawale i ka hipuu o ka materemonio o ka mare ma ka aoao o John Wagner, no ke kumu he haalele kane ua Maria Wagner ia, no na makahiki ekolu, mahope iho o ka hala ana o na malama eono mai ka la aku o keia hooholo ana e like me na olelo, aia wale no a hoike ia mai na kumu e kue ana i keia olelo hooholo iloko o ka nupepa aupuni, "Gazette a me Kuokoa a me ke Au Okoa i huiia," no na hebedoma eono; o ka hoopuka mua ana, maloko o ka malama hookahi, mahope iho o ka hooholoia ana; a o na kanaka a pau i pili, ua hiki no ia lakou ke hoike mai i kekahi kumu e hoole ia ai.

(L.S.)   Na ka Aha - H. DICKENSON jr.

            Kakauolelo Aha Hook. Kaapuni Apana 2

            Ke hooia aku nei au, o na olelo maluna ae nei, he kope oiaio ia o ka olelo hooholo ma ka hihia maliuna ae, e waiho nei ma ka moolelo o ka Aha.

            Hoikeia e koʻu lima a me ke Sila o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Apana 2, i keia la 18 o Dekemaba A D 1873

            HENRY DICKENSON jr.

            Kakauolelo Aha Hook. Kaapuni Apana 2                  630 6ts 635

 

MA KA Waiwai o Puhikuahiwa (k), no Waiohinu, Kau, Hawaii i make, ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

            Ua heluhelu a ua waihoia ka palaoala noi a Keouli (k) e noi ana, e hoonohoia i Lunahooponopono no ka waiwai o Puhi Kuahiwa, no Waiohinu, Kau, Hawaii i make.  Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poakolu, oia ka la 14 o Ianuari M. H. 1874, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, Hawaii, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana ua nonoi ia me na mea kue ke hoike ia.

F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu.

Hilo, Hawaii Dec 15, 1873                 630 3ts 632

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

UA HOOKOHUIA ka mea nona ka inoa malalo nei e ka Mea Hanohano Abr. Fornander, Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu,  i Lunahooponopono no ka waiwai o NAIMIHALE (k), no Waialua, Molokai, i make  Nolaila, ke kauoha aku nei au i ka poe e paa ana i kekahi waiwai o ka mea i make, e hoihoi mai ma koʻu lima iloko o ka manawa kupono.  A ke kauoha aku nei au i ka poe a pau a ka mea i make i aie aku ai, e hoike koke mai me na hoike oiaio maloko e na mahina eono mai keia la aku, a i ole e lilo no i mea ole.  A o ka poe i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai.

HAONA,

Lunahooponopono Waiwai

Honolulu, Dec. 21                   631 4t* 634

 

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo iho, i Lunahooponopono ma ka waiwai o Naihe (w) o Waipio, Hawaii, i make, nolaila, ke kauohaia aku nei na mea a pau i kuleana i na waiwai ia e hoike koke mai iloko o na malama eono; e ka poe a pau i aie iaia, a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai.

IOANE PAELE

Lunahooponopono Waiwai

Waipio, Hawaii Dec 16, 1873             629 4ts 632

 

Hoolaha a na Luna Hooponopono Waiwai

UA HOOKOKUIA mai na mea nona na inoa malalo o ka Mea Hanohano D. McBryde, ka Lunakanawai Kaapuni Apana Eha, i mea Lunahooponopono no ka waiwai o William Wallace, o Niumalu, Lihue, Kauai.  Nolaila, ke kauoha, e aku nei ka poe a pau ana i kekahi mau waiwai o ka mea i make, e hoihoi mai ma ko makou lima iloko e ka manawa, nolaila ke kauohaia aku nei hoi ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai me na hoike oiaio maloko o na malama eono, mai keia hoolahaia ana aku a i ole e lilo ia i mea ole.  A o ka poe i aie mai iaia, e hookaa koke mai lakou.

S. KAIU,

S R HAPUKU

WAWAE

Na Lunahooponopono Waiwai

Niumalu Kauai, Dec 30, 1873                        @ 4ts* @

 

OLELO HOOLAHA.

L. MAKALE

HE LOIO, a he kokua no na hihia e kanaka (kue na hiha hewwa).  Aia kona keena iho ka Hale Hookolokolo.

@

 

EDWARD PRESTON!

(LOIO PELEKANE)

HE KOKUA OLUOLU NO NA KANAKA I pilikia loa na hihia Karaima a me na hihia Kivila ma na Aha Kanawai a pau ma keia mau mokupuni.  Aia kona Keena Loio ma ke Alanui Kalepa ma kai pono iho o ka Pa Kuai Papu o Lui ma.  He keiki @ no ia oukou ke kahi e noho pu ia me @, nana no e mahele pono aku na @ oukou apau me ka oiaio.

Honolulu. Oct. 22, 1873                     621 1y

 

JUDD & LAINE (Alani a me Laine.)

NA MEA KUAI MEA I o na lako ei a pau, na mea ulu, a me na mea hoomomona lio.  Halekuai malalo o ka Hale Mu, Alani Papu Honolulu.                  617 1y

 

KAUKA O. S. CUMMINGS, he

Lapaau Homeopathica,

O ke ano o ka haawi ana i ka Laau i

kupono no na mai

HUI, RUMATICA, FIVA,

a me na mai kaa loihi wale.

Aia kona Keena Oihana ma ka Hale Kauka o Kenede, Helu 63, Alanui Papu, Honolulu.                589 1

 

A I HANAI I KA MOA! - Mai keia wa aku, e kuai makepono loa aku no au i ka ai e hanai ai i ka moa, i ka poe e makemake ana a e loaa no ma Ulakoheo, Honolulu.  CHULAN & CO.

Honolulu, Mar 25, 1873  591 1y        (Kiulana ma)

 

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

Mokuahi Hawaii

KILAUEA!

Ian 14              Kaapuni ia Kauai

Ian 19              Kona

Ian 26              Hilo

Feb 2               Kona, e ku ana ma Kaunakakai, ma ka holo ana aku a me ka hoi ana mai

Feb 11             Kaapuni ia Kauai

Feb 16             Hilo

Feb 23             Kona a me Kaunakakai

Mar 2               Hilo

Mar 9               Kona

Mar 18             Kaapuni ia Kauai

Mar 23             Kona

Mar 30             Hilo

            E haalele ana ka mokuahi ia Honolulu ma na hora 5 ahiahi, koe wale no na holo ana e kipa ai ma Kaunakakai, oia hoi ma ka hora 10 o ka po e holo ai.

            Ma na holo ana i Hilo, aole e haalele ana ka mokuahi ia Lahaina mamua o ka hora 4 A M ma ka holo ana aku malalo nei.

            Ma na holo ana i Kona, aole e haalele ana ka mokuahi ia Lahaina mamua o ka hor 5 A M.

            Ma keia la aku, o ka ulu ohua o na eemoku, e hooko pololei loa ia ana. Na palapala eemoku ma ka Hale Oihana o ka Agena wale no e loaa ai.

            Aole e hihia ka Agena no na paiki i kakau inoa ole la, a me na ukana e ae i kakau inoa ole ia ka loaa ana mai.

SAMUELA G. WILA, Agena.

630-3ms

 

HALE KUAI HOU

ME NA

LOLE HOU

Ma ke kihi o Alanui Waianuenue me Alahaka.

UA HOOMAKA AKU KA MEA NONA ka inoa malalo i Hale Kuai i hoolakoia me na

LOLE PIO,

LOLE PAA,

NA LAKO mea ai haole, &c.

            O keia mau waiwai, ua wae ia, a o ke ano maika wale no, me ke dala kuike ke kuaiia ana, aole he waiwai kudala, a e kuai ia aku ana no kahi oia uuku: a no ka makepono o kaʻu kuai ana aku a me ka emi o ka hoolilo ana, aole e hiki i kekahi ke kuai i na waiwai o keia ano malalo o kaʻu.

            E naue mai a e nana!               JOHN WORTH

Hilo, Oct. 18, 1873                 622 4m

 

E HELUHELU I KEIA

O ka poe a pau i makemake e loaa

Ona mau kii

O ko lakou

MAU HOALOHA a me na MAKAMAKA,

O ka wa wale no keia e loaa ai ma na

Kumukuai Haahaa loa!

MA KA HALE PAI KII O

dickson

Helu 61 Alanui Papu

612 y

 

MA KEIA LA, ua haalele kumu ole mai kaʻu wahine mare Mele Ana Kamaka iaʻu ame kaʻu ai, a holo mahuka aku, nolaila, ke papa loa ia aku nei na mea a pau, aole e hoaie a hookipa iaia oia kekahi ano e aw,  Aole au e uku ana i na aie a pau ana e aie aku ai.  E hoolohe oukou i keia.

JNO. SILVA

Honolulu, Dec 19, 1873                      629 @

 

E IKE auanei na mea a pau, ke hookapu aku nei au i kuu kuleana aina e waiho ia ma Honokawai, mokupuni o Maui, oia o WAIHALE, aole e hele wale kekahi Lio, Bipi, Hoki, Miula, Kao maluna oia@: Ina e hele kekahi o keia mau holoholona, e hooukuia i 50 keneta no ke poo hookahi.  Aole e hele wale na kanaka e lawaia i ke kai, a e kii wale i na laau ma ke kuahiwi.  Ke hookohu pono aku nei au ia Mr. Maui, i Luna nana e nana i ka maluhia, a e hooko i ka oiaio o keia hoolaha.

S. PURVIER

Hoaeae, Ewa, De 16, 1873                 430 @

 

HALE PAI KII NANI,

MA ALANUI NUUANU!

UA PAU KO AKIONA HUI ANA ME AHI, ma ka

Hale Pai Kii Hoolele aka--Helu 65,

ma Alanui Nuuanu. Nolaila, ma keia hope aku, e pai aku no au i na kii me ka maikai loa a me ka uku makepono no hoi, ma ia wahi kahiko no. O na lole komo i ka wa e pai ai, eia no ia!u, kupono no na wahine a me na kane--kuka paina loloa, kaula wati, komolima, kamaa nuti, papale, a pela aku--pela no hoi ko na wahine, ua lako i na lole, peahi, komolima, gula pepeiao, na paa hoonani, a pela aku. O ka one ole i ka wa e pai kii ai. oia ka maikai loa. I ka wa e paiia ai, e haawi mua ia ka hapalua o ka uku, a pau ke kii i ka hana ia, a kii mai, alaila, hookaa pau loa. I keia wa, e hoolauleak u ana au a nui na hoa'loha, aole hoi e ike me ka wa aihi kapena mua ka piena.    AHI (pake).

            Honolulu, i ka 9, 1873.                                               607 6m

 

HALE KUAI O AHI & CO.

(Helu 63, Alanui Nuuanu, Honolulu)

E @ koke ia makai iho o ka

HALE KUMEKA KAMAA O AGIU

a me ka Hale Pai Kii o Ahi!

MALOKO O KEIA HALE KUAI, E LOAA AI na @ a pau malalo iho nei, ma na kumukuai haahaa a @, oia keia:

Palule                          Lole Wawae                            Mama@

Aila Lauoho                Wai-aha,                                  Kui-hao o na ano a pau

Ak@ ho@                   Aila kohoia                              Pena @                        Waniki

Sopa                            Poo Letia                                 Ipukukui o na ano apau

Pa                                Bola                                         Kiaha Aniani

Puna                            Ka@                                        Puhi o na ano a pau

Kaula Lio                    @                                            Ka@ Lio

Ipu paka                      Paka                                        Kika                P@                  L@ bale

            NA MEA AI:  Maia, Alani, Ipuhaole, Niu a me na ano waiwai a pau o Kina mai, a e kuai ia ma na kumukuai Hele  1 o ka makepono loa ma Honolulu nei.  E hele mua malaila i ike maka @ o ka hele ana i na Hale Kuai e aku.                        62@

 

WAI! WAI!

A HIKI I KA WA E HOOLAHA HOU ka aku ai, ke hai ikaika  @ ia aku nei o @ hookahakaha wai no @, ma hora 7a hiki i ka 9 A. M. @

T@     

Luna Hooponopono Wai