Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 4, 24 January 1874 — Ke Kanawai Hookamakama! [ARTICLE]

Ke Kanawai Hookamakama!

Ua houpokaīa ma ka oopepa haoie 0 ka I Papa Pai o "Ko Haweii Ponoi," o ka la 27 0 Dekemaba ako oei » hala, ka makemake oia aloka poo e hapai hoo ia ke Kaoawai; Hookauiakama i hookoi;i iho uei me ka hi-! lahil» i ke ao o kela Moi i hala, a ka lahoi' mai oa o i kue &i t no keia mua ako. Oia I hoi keia, e ae ia oa palapaia iaikini i oa wahine, a e kiiia mai ko lakou malohia, a I e nana wale ia. Ike Kau Ahaolelo aku ' oei i hala, ua laweiu oa wahine i haawiia na palapala laikini īmoa 0 ke Komile Ma I lama Ola, a mamuli o ia hana aoa, oa ikea! ua mea hilahila loa i laweia malalo olaila, ! eka poe houko. Ano ia knmo, oa hoo-1 pau ia kela Kauawai, aka,-ua koe oae kr| hoapono aoa mai o ka Moi. | He hana kapakahi loa keia, ka holiia ana ! o ka wahine wale no aole hoi ke kune, oi;.i \ 0 lauii nae ana no ia ma ke auo hookahi. U«i maopopo ma keia, ua haawiiu ka rnana 01 loa aku i na mukai nanu e hopu 1 na wa-1 h»ne, mauiua oka mana oka MOl. A eia ! hoi, ua pupa fee ua muluhia 1 ke kino o ke kaoaka, aka o k'iia, me kn hookolokolo ole ia o ka wahiue, ua onoonou ' ia oia e lawe i ka laikini, a ina e]awe »le, ; e hoopaahaoia aun ma Kawa. , | Inu e makemake uum i Kanawai o keia uno, he pono e uaoa aknheleia, aole hoi ke kii a hupai hou «nai i ke kauawai nona na hoino a ka lah'ui i kunukuou ui mamua. I ! kanawai maikai e ae. j Me he mea la 1 ka nana aku, ke hapai | hou mai uei ka papa pui o " K.o Hawaii j Ponoi,'' i ke ks»nawui hookamakama lapu- ' wale loa, no ka manao uui e ioaa ua uku ■ makahiki o ia oihaua i kekahi inea kokoke ' no lakou, aole hoi uo ku* nana pouo aua i , ke ola oka lahui. He hana uko ole keia. ■

He mea aha la 1 ko inakou mau makainnka pi mioni, ka hoeueu aua mai e noii 1 na hewa o ko inakou nupepa uia na mea a lakou e ohikihiki mai oei, me he poe la nona ka oleloia ana, "e hele ana oe 1 kai o Pakaka ika ohikihiki." Ika haliu ana e nana i ka moolelo liona ka hewa e alua

ia mai nei, inai ko makou inau nana pono ana mamoa o ku puka io ana mai ka papa pai ae, aole i hiki iki ia inakou ke ike i na olelo Hawiii moakaka lea i ikeia ke ino. Mnli a ma ka una i na olelo hoolealea a hoohialaui o ke kaao aoa, ua koho hewa lakou nei, 4he mea ;naoli no

kela, a o ka meu ken.' A ina ia hana ana, 1 upu ae ai Inkou peln, a nui loa, aole nae ma ka olelo monkaka e ku ai i ke ano ino maoli, e like me ke ao a kekahi uupepa. Ai« wale no me ke koho walo iho o ka manao, e hiki oi ia oukou ke hoohewa mai, aka, ina nae e huli ma ka olelo mookika e ku ai i ke kannwai, ua halahu loa ma.waho aku. Un hiki no paha ia oukou ke haku aku i na olelo epa a pau e nui ai, aka, «ole makon i mnkau no ia mea. Ina hoi no ,na mele keknhi hoahewa ana, alaila, e like pu no nuanei na hopena me ka lio makapaa. Nui wale n r i huaolelo Hawaii ma ka haku ana e hooleale&'i i na kaao a me na mele, ua ano ku no ia i ke kaona a ka mea haku, aka, aia nae ma-ka wehewehe ana, e loaa ai na ano okoa he nui. Nolaila, pela no keia. No ia mea, he makehewa i na nu>pepa e ae ke lili makehewa inai. A iiu ka mea hoi f aole makou e hoohalike ana i ko makou nnu hoa me na Hiena, Tiga t a ine na Konga; iko hkou wa o houpelewalewa loa ai 1 ka nele i na mea koko, e kii aku no lakou i na iwi kahiko i hele a holiolio, a e eli i lalo i na kupapao. Aka nae, he hiona wale 00 ko ko mokou mau hoa i like me ia, aka, o ka lili aoa ka oi o ka ino. Pela hoi, o na komu rula o kekahi maa kekahi mao hoike oiaio o waho mai ; e like jr.ha me ka Hoakaku 21 oka Mole Jlnahomta, oia keia "O na manao koho wale ; he .nau manao -hoike wele 110 ia, aohe maopopo kooa oiaio ana." Ina pela, alaila, eia ka ka make o na hoa i keia hailoD*-he ulaleo. Eia paha ke ano oka manao o na hoa i ulu mai : noloko mai no ia o ka huahua, opu iooino, makee, kopekope, poupou nohooio, holoholo olelo,, welawela, kinai pouo, imihala, kuko i ka hai, lili wale, a pela'ku Aka, iaa he mau ano KariBtiano ua hoa, ua īko p»ha laua i ke kauoha ; " Mai imi haia oe i kon hoanoho." " Mai kuko oe i kekahi mea a kou hoalauua." " Mai lawe ohumu iloko o oukou iho 110 ka mea, "Me ke ana an e ana aku ai, pela aoanei e aua ia mai ai oe. w