Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 5, 31 January 1874 — Ka pule: Heaha kona Kumu? Mahea ka hoomaka ana! Mahea ka pau ana? Pule anei lakou ma ka lani? Pule anei ma ka po? [ARTICLE]

Ka pule: Heaha kona Kumu? Mahea ka hoomaka ana! Mahea ka pau ana? Pule anei lakou ma ka lani? Pule anei ma ka po?

1. Re kumn o ka pule. Ka hem«hema paha kekahi kumu. Ua like kakou me na keiki liiiii Hanauia mai la lakou me ki hemnhema. Neiena kmo i ka lole ole Ko-! mo kehana mai iloko o keia ao. Palupalu. ' hiki ole ke ku a hele. Ike ole i n» mea e ; pono ai. Hiki ole ke pale aku i -na ino : Hiki ole ke hookomo i ka lole i ka mea e ■: / { mahana'i. Noi ka hemahema. Ow-u ka mea e pono ni ? ma ke aha hoi e maopopo ; ui so lakou makemake ? O ka makua piba : ka mea e pono ai. A o ke noi ana paha ka ; mea e maopopo ai ka makemake. 1 ka w?» ; liilii, h'.'ike ke keiki i kona noi ma ka uwe ana. Uwe oia ke pololi, a ke mai hoi, a i enakemake e loaa ka mea e oluulo ai. | A nui ae ke keiki, noi inaoli oia i ka ma- j kua ma ka waha, n hai maopopo i ka mea ! ana i makemuke ai. Pehi kakou, he poe keiki hemahema, a ! palupalu kakou. Ke Akaa ka makua nui, ; oia ka i ike i ko kakou mau hemahema a pau, a oia hoi ka inei e pau ;ti. Ma ke ahinue e pau ni ? Ma ka noho waie anei, a noi ole aku ? Pela anei na keiki ke hemahema, a makemake e loaa mai kekuhi mea mai ka mnkua mai ? Noho wele anei lakou me ke noi ole aku i ka makua ? A pehea na holoholona, na keiki holoholona, na manu liiln, ke pololi, a ke kaawaie aku na makua ? Aole auei he ano noi ikaika ko lakou uwe auu, alala ana, piopio ana, holoholo tin i io iunei i mea e ko ai ko lakou makemake? Pela palia. A e hai aku anei na keiki, na holoholonii, na maou i ko lakoa makemake ma ke noi ana, a noho wule kakou ? Aole paha. He mea ia i imawiia mni e ke Akua, o ka mea paipai muloko, e noi aku, e pule aku i ke Akuu uo ka ike ana, ua hemahema, u, o ke Akua ka mea e pau ai ka hemahema. Nui ko k>.ikou mau hemahema. He mau hemahema pili ole paha i ka hewa ; ak i, no ka hewa mui paha k;i nui. Ua hana hewa kukou u pau mai ka mea nui a i kumea uuku ; u noluila e kau mai nei na pilikia he nui w.le miluna o kakou. Owai ka mea e pau ai ? Ke Akua ka makua. Ma ke aha e pau ai ? Ma ke noi una'ku, ma ka pule aku ia ia. 2. Mahea ka hoomaka ana o ka pule ? Ma ka luni auei ? Aole paha i hemahemu ko laila poe, a pono ke pule i pau ka hemahema. Ma ka mala o Edena anei ? Ua hemolele Ad.nmu ma mamua ; aole hoi i hemahema. Ina ua hemahema, aole paha laua i ike ia hemahema. Nolaila, aole paha laua i puie malaila mamua o ko laua haule ana. A hewa laoa, ulaila ike ia ko laua hemahema, utt neie i ka mea e nhi ai i ke kino. Akahi no laua a ike, ua olohelohe ko laua mau kioo. Aole nae laua i pule la wa. Ua piha i ka makau, a me ka hilnhila. A hele mai ke Akna e hookolokolo ia laua me ka hoopas hoi, aole paha lana i pule, i noi aku i ke Akua e oluolu mai, e ka!» mai, e hoopakeie i ka hoopai ana. Akaka ole ia wa he mea pono ke pule. A kau mai ka hoopai, hookokeia 'ku lau» ma waho o Edena, a ike maopopo i ko lau» hemahema, me ka pilikia; alaila hoomaka laua i ka pu!e. Ma ko ke Ako» hoopai ana, ua ike laua, ua hui pu ia ke aho nai, ke aloha, kekahi mau hua olelo hoolan» i ka manao me ka hoopai »na. E poka mai ana kek&hi hua na ka wahine, he mea mana, he mea paopao i ke poo o k* naheaa. A, ma ia man hua, mana lau* e pononua Ihoh me n* mamo m»hope, e hiki ke pule, ke mihi, ke kalaia, a oia oa ahane. Nolaila, oa maopopo paha, o* hoomaka i» ka pnle mawaho o Eden i mihope koke iho o ko Ad»mo m» huokokei» *o**ku na* waho o ko oa mal». Malail* m*i k» pule *na o kekahi poe a hiki i keia la. Aole p«h* he w», he 1» hookahi i oel* i k* me* pule o!e. Lehulehu no k* poe pole ole » keh*hi m»n»w*. A hoiiu ke Aku» i kont ioama eo ko lakoo pole ole o» k* laka »n» 'ku i* lakou mai k* hoooa »ko O k* h*p* i boom»o i k* pole, oia ke ke Akoa i aloha'i, * * hoop»kele *i * hoopomaikai mai. 3. M»he* k* p*a *na o k* pole ? M* k* w* e p»o •» n* heoiahen», o* pilikie, u bewa } n* k*o*, n* hauoaele, a* hooa»*n» koe o «eie oe, * poh* m*i k* !» o k* mi!e-! j Ke e*n* } ke nei k»koo i kei* w* ( e ike, j a* noi !o* ne hem»hea*. n* bew* t o* koe, | II k*o«, o* boo»»n»k»*. A ke hookaewa- | leia oei he mao 1* haipele «e k* m*B*o ( o | k* boi *o* o n* pole he noi w**e e k* poe f haipnle h>, oi« kek*h» me* noi e heohiki | v*we mi» •» i ke «i*o*we e pan *i k»i* |

-cn*ri hemahem* »e oa hew* h>b !eh«*eh« . I i l **- Nai ks ī kooio iloko o o* *h* b*i- ' pule. M» k* n*D* o k* po!e ko lakou p*o-1 [ lele ooi aaa. t • i N* k» m*na o k* pole e booo*oweowe | j »e, a ibo oa onn« o ka po, o* hewe. > i o* hiaueie, aa haeanmkii, t lioopok» omi | i k* ia o*ni o k« milemo a»e k« UoakUa io* l 1 »n* oke «upoai o leai m* k* hoou* o«». 1 4. Paie «oei («koa om ka t*oi ? He he- j mahem* *oei ma ka laoi e pnie »i ko i*i!a i poe ? Ua iohe kakou, he wahi <ak«» k» 1 > lani, *oie wt»hi iki. Ua hemo- | lele loa lakou. Aohe hew* hookahi e pil» [ ; aoa i oa hoa lam. j Aohe mai, *ohtr poioli, aobe makewai, » j ilihune, a kaumaha, a iunluo, akaoikau. i No he ah* ka puie ? Mal».» paha he puīe i maiaiia no poe mu ka hoooa nei Ke l«v : ! he oei kakou, »ia oo lesu ma ko !:ma akan | oka makua, e uwao aua oo ko ke ao oei. ; loa pe!a, malama he pt»e kokua malaiU i īko leaa uwao ana. Aale oae he pnle maiaiia oo kakou iho fee hiki aku ilaiia. Ua ! pan loa ko kakou tuaa heunhema, aole hemahema hou, aole hewa hou. 5. Pule anei lakou ma ka po ? Aole pa- ; hu. Ina he pnle, heaha ke ano ? heaha ka | mana ? He pule make hewa no. He nnhi make hewa. fle wahi hoopai kela. He i hale paahao, he lua ahi. Ua pau ka hookoI lokolo nu» a ka Lunakanawai kiukie loa. j Ua hooholo oia, e hoolei ia'ku ka poe he- ■ wa. ka poe pule i le, ka poe hoomaloka iloko jo ke ohi pio oie, melaila e honpaa ia'i 8 | mau loa aku uo. ! Auhe wahi, aohe aha, aohe Lunakawai e ;ae e hnopii aku ai i hookuuia'e mai ka po j mai. Pehea ku ole maanei ? E ala, e pule i hoopakeleia i ka Ina ahi pio ole. Hawaii