Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 5, 31 January 1874 — Na olelo wehewehe no na Oihana a na Lunaolelo. [ARTICLE]

Na olelo wehewehe no na Oihana a na Lunaolelo.

MOKUNA XIV. P. 18. ''I ka laua oielo una » koia mau mea, mai hiki ole no ia ke hoopaa mai ; i kunaka, i ule lakoa e kaumaha aku nu ; laua." Ua man?io paa na kanaka o Lusetera he naau akua o Panlo laua ene B:irena* ba, a uneene hiki ole ia iakon ke munaoio | aku i ko laua hoole ana ia* laua iho, aohe he i akua. Ua rnaa na laoaolelo, i ka wa a la ; kou e haiolelo ai imua o na luel&io, i ka la- ' we ana mai i na olelo mailoko mai o ke Kauohakahiko ; 1 ka wa nae a lakoa e : haiolelo ai imua o ko na ain» e, ua kuhiku- : hi lakou i na mea i maopopo lei, a i ae like ; ia iloko o na mea pili i ke ano o ke Akua. 1 ka wa a Paulo i hooike ai. Aole i waiho : wale ke Akua ia ia iho me na hoike ole, na . hoike aku oia ua lawa ka poe pegana i na hoike e akaka ai ko ke Akua mana loa noho : akua ana, a me kona pono. Ma Roma 1 :"20, i un hoike mai oia i kahi i hoike ia mai ai ■ ka ike no ke Akua. | P. 19. Hele mai la kekahi poe ludaio ' mai Anctioka mai, a mai Ikonio mai, hoo- ; konokono ae la i ka nhakanaka, u hailuku | oo in Piiulo. Aole i iawa ka makemake o na poe ludaio manao awaawa nei ma ka lak. u kipaku ana i« Paalo mai Aneiioka aku a me Ikonio, ua hele aku no lakou i Lusej tera e hoomaau a e pepehi aku ia ia. Ke ! ike nei kakou ua hookonokono na iudaio i { na kanaka. a ua hailuku ia Paulo ; no ka | mea, o ka hailuku i ka pohaku, he hoopai | ana ia i maa i ka poe ludaio. Ua hoike i aku lakou, a ua kono aku i kanaka o Lusei ! tera e manaoio mai lakou he mau mea wa- | hahee o Paulo me B irenaba, e hana ana | ma ka hoopunipuni, a ua hoola laua i ka : mea oopa ma ka haoa ano hoopanipuoi. A i ua makaukau ub ahakanaka naaa lole Ina I nei, e hoomana aku ia laua, a pau ia, ua ; makaukau no lakou e pepehi aku me na ! pohaku. Pela no hoi kela poe roa lerosa> I lema, ua hooho ae lakon. " Hosana i ka ( mamo a Davida." Mat. 21:9, a he mau la ! iki iho mahope, kahea ho«» lakou ika laua. i " £ kau ia ia ma ke kea." Loka 23:21 j " Kauo aku la ia ia mawaho o ke kuiaaa | kauhale, manao iho la lakou, ua make loa ! ia »raila, iho la lakoo ia ia. He ; hiki i na ilio ke ai mai ia la; a ioa no paha [ e kii mai na makamaka a kaou ia ia, ua \ pono no, he mea ole ia la lakou. Ia Paalo | i hoike mai ai i koua mao popilikia a me j na hoomaaa ana, ua bai mai oia. " Akahi o'u | haiioku ana i na pohako.* 2 Kor 11:25, : o keia no ua wa U i hailuka ia'ī. | P 20 " I ke ku poai ana mai o na ha- . umana ma o na la, ala iuai la ia, a hele 1 mai la iloko o ke kulanakauhale." Oiai, aa ka manao wale ana, aole i ike ka poe hoo- ; maau i kona hoi hoa aua iloko o ke kolaoaj kaohale, na aaoao ia mahope paha, o ka i napoo ana o ka la ia hoi hoa aoa. O na | haamana i ka poai mai ia ia, oia no ka poe 1 i aaoaoio i ka euaaelio i bai ia aai e laoa | | me Bareaaba; iwaeoa paba o lakon keiei*j ī kl opio, o Tirooteo, ka boabete a me ka ' hoahanan po »e Paolo, ka mea hoi ieba I pu mei*. Oibana 16:1, iee2 Tiqb 3:10, 111. Aole i hoike ia aai ma ka hana maoa | ko Paulo ola boa aoa. I ka ua« 1o aoie | ia i aake, e like ae ka maoao o kooa poe Neemi. Aka, oa pa p«ba i aekahi pohako, | a poniunio a aaele iko 1« ; kohihewa ai | lakoe aa make; koke oaiaaa f oia, a ala iluoa. Aoie i ae aai ke Akoa e loaa ii ta ka poi&o e make ai. 1 kebb> la aai, aa bele po oia ae Barenaba a ii oere*

be He kula&«k»Bfe*le o Defebf ■» *a hs-1 iko « Les«t'r», oi* <t« paieo* p«o o :! * > P*uk> imilki niaiouH i kci& w* i P. 21. " Hai mti U Sm* « k*o!«lo o»i* i k»i i ko i* k«Uo*iiatth*s«, a hoob»«ai*oa m*t U i k« K»f\s poe be o*i», mUtU, boi %ko j i-i » * ®e Ikooio, »me Ao«tio'k- v . ?% 1 f AoJ« ; U e k t tkAf»« o k» p«e D»?reb« m« ko j L&aetera ; »ole Ukoo i houonna aku sa Paulo 014, aot« oo boi «buo(atau *ko l o* lu» ptba o «* poe ī ko«luiQ[RaQ4 h >G*»o, ks mea i oW-i U ma Oīhaoa 20:4, a o k» mea pth« * I ?aoe i paiapaU «ko *i i k«oa opcsetale ekolo. Ua ike i« ke «no koa lo» o Paalo me Bireo »bi t»« ko Ua» hoi boa ana » L»s*t*r4. kshi a !iq» i koopilikia oqī i» ; ak» t *o)e |pia i minaniioa ī ko Ua& ola, i ko Uua imi an \ *« huoU i oa ahaoe o kauakii. Oih»n» •20:>4. P -2. "Hookopa* ae U Uaa i ka oa« au o na hiuioiaua"—m ko ;\o an», a ma fca hool.ina aoa i ko Ukau manao. " E hooikaika ana ia hkou e ku paa nn ka maoao—oiai, ua h&awi ia ka olelo fvoopocoaikai 00 ke oU mau loa i ka pt>e wal» oo i hoo. mau «ku'a hiki i ka hopena. Xf»i. IC:*22. L ! <% hoike ia mai ke ano o keknhi poe ke ano t» hua i helelei m« k?»hi hapap». Mat 13:5.6 Ua apo Ukoa i ka oielo me ka olioli, a koaio i ka ekaleaia ; aka, aole emo hoi h»a Ukou i hope, a ilaio i kwpo. Mat. 13:20 *21. He nui loa o ko Hawaii nei i | hanu pela i ka makahiki 1837 me IBSS Ua paipai no hoi hioa ia Ukou e makaala, n e kupaa imua o na pihkia, a tne na hoomaau anu, ene ka hoiko akn, o ke «U e hiki ai i kn Uni, aia no «;i inawaena o na piiikia he nui. In.i aole na kuko o ke kino. a me na hoino ana o ka poe hewa, a me na hoowalewale ana a ka diaba!o, ina ua oluola loa ke aU e hiki ai i ke oU. O na mea waiwai nni a pau, aia ma ka hooikaika aoa e lona ai Uti imi o lesu i ka lani no kakou me kona eha nui « ine k<ina make ana. Pela o Paulo i paUpala ai ia Timcteo. " Ina i make pu kakou. e ola pu no hoi kttkou ; ina e hoomanawanui pu ka* kou, e noho pu no hoi kakou i ke aupuni/' 2 Timoteo 2:11, 12. R 23. " A hoonoho iho U Uua i poe lun ikahiko innluna o lakou, maloko o kela ekalesift, keia ckalesia. Ua kapa ia lakou 1 kahi wa he poe himk.ihiko, h he poe ho<>huli, a i kahi wa na kapa la he mau bihopa, a he poe luua. Aole i ike ia ke ano o ko lakou hooaohoia 'na. I ka nana 'ku, ua koho ia pah'i lakou e ka ekalesia, a m Pnulo me Barenaba i ao aku, a haawi pu i ko la ua hoomiikui ana. Oiai, ua Uua i kokua i ka hoonoho ana ia poe, me ko iaua hoapono aku, ua oleio ia na laua ao i hoonoho. " Pule aku la a tne ka hookeai, a haawi aku U ia lakou i ka Haku, i ka inea a la. koa i manaoio aku ai " Ua ike pinepine kakou i ka hoohui ia pnle me ka hookeai iloko o ka Bnibila. Ma ka haalele aoa i ka ai no kekahi wa, uu kupono ka ahine no ka hoomaua aua i ke Akna. He pono ie hui pu la ka hookeai me ka hai ana aku i ka Ma ka puU ko Paulo me B:irenaba haawi ana'ku i na hoomana i ka Ha ku; oia hoi, ua pule l<»ua e miiami mni oia 3 e alakar ia Ukou. E haua no ka Haka lesu pelr« e like me ko lakou hilinai ana i kona lokomaikai. P. 24. " Kaahele ae U laua mawaena o Pisidin"—o ko Uua alanui keia e hiki ai i Anctioka, e kowoke aua ia ma ka palena akau o Pisidia. " Hiki ae U i Pamepolia," he aina ia ma ka hema o Pisidia. P. 25. "Hai mai U Uua i ka olelo ma Percge, alaila, hele ae U i Atalio. T ' l)a hele mua no Uua i Perego, (nana Moklina 13:13.) He kuUnakauhale o Atalia ma kahakai, ma ka hema akn o Anetioka o Pi«idia. P. 26. " M*l hU ko laua holo ana akn a Anetioka"—ma Suria. " Ikahi o Uoa i haawi ia'ko ai i ka lokomaikai o ke Akui, no ka hana a laoa i hoopau 8i " Ma Anetioka kahi i loaa ai ia Paulo me Barenaba ko Uua kauohi e hai aku i ka euaoeho i ko na aina e. Mokona 13:1—5. Pomaikai oa mieionan i hoopau pono ka haoa i waiho la mai iloko o ko Ukou man lima. He miaio» nari oo ka Hako iest>, a ua hoopao pono oia i kana hana ma ke aoo enaikai )oa. A ma ke kea ua poana aeoia, " Pao aku U M loaoe 16:30. P. 27- " Hoakoako» mai la Uu* i ka | eksleBia," m* Anetioka, " a hai m%i U i na mea a ke Akoa i haaa mai ai ne Uaa.'* He : mea o!e ka mea oana i kaoa, a he mea ka mea oaoa > hookahe i ka wai ; aJka, o ke Akoa ka mea oana i haawi i ka hoa I 3:7 - He avi na mea i baaa ia e Paalo me.Bareoaba na keia hoakai hele * Uoa. a be ooi ko Uua mau pilikia, aole nae laaa i manaoe kaeoa. Aole > manao o Paulo e kaena m» ka nea e ae, mk ke kea w»le no oka Hako leao. GaUtia 6:14. ** Me koo* webe aoa i ka puka o ka maeaeio i ko n» aina e." Ma ka vebe aoa i ka paka o ka eaaaaoio, oa wehe pa ia ka p«k» o ke oU omo loa •» o ka maoaoio )* ā loane 3:3 i, a me Eoeeo 9:8 Ua kapa ia ka poka o ke oU e lesa be pukmpiHHm. Mat 7:13; aka, aa wehe U kēla poka,a oa kamama, he biki i sa Mi • f»aa » make■ake e komo P. M Nolio liolie laaa melaile ae i» bo<niu H —me Aoelioke keia. Ua maoioia elaa makahiki o ko l«oi bolo mi

tUtU ; »*•„ «ol«! ia kako» k« hooro*o - pop*> p«'® U» (B«opopo no n*« e h%\ fa*& ikn alelo i* «r«. Ok« k*Q»k* i hik» d« i>Moe «« k» Paolo i pa *n» •», m *qw« *u ke h«i ot« *ku i k* «««neHa," l fvorMi*tr> 9:16. loa he m>» ntQ* « hoopio i k\»u> tn*»»o ik» k» H*ku. «ole oa k» boi oA* puni i ko k<*t* »* qoUv> aoa oluolo C like rnc lesu. p«!a n-t i UwfU*r <ni a& k« h«u* o koo« fn»kua Lak* 3.49 { *&>lt ī