Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 6, 7 February 1874 — Kumumanao. [ARTICLE]

Kumumanao.

f HenhA ke at»o oka liuaolelo Kali» I 5 i r«v\*aa ? Aole no e loaa kona aiio ke loh .• ole ku moolelo. ina e 10-ia ka ui'*o}elo,?j * ' £ * no ke ano, pono uo au ke hai poko-| he aku i ku moolelo ; a peuei no ia :-0 ? ' [kekahi kupu>* i ka wa iau walo ka ia| oia o Kaiuapaaa ka luea uaua i aihuol ke kapu moa a Oiopnna ka moi o o<\hu.| No ka pau ana oia kapu moa ua pau ia| Kamapuaa, a no keia paa ana o ka mo t ua hoouna aku ka moi Olop«na ina ko i| hookahi mauo, e kii'e lawe mai ia mapuaa a e pepehi a kau i k i lele ma| ka heiau o Knwaewae i Kaneohe i K.o-j olaupoko. i ko lakou hopu auaia Knnm-| paaa a paa i ka nakinaki a amo aku la| n i koa me ka manaoUmi eko ana koi lakou uiakemake, a meka makemake j 0 ka. moi Olopana. £ Aia nae ia lakou e auamo ana i ka| puaa a hiki i Kupinai, ka hea mai la kejj kupunawahine penei.: u O oe ia e Uan-3 nuu, e Haulani, e Kamano o ka ia mūl 1a e uilani." Uilani ae la u\ puaa nei| ;T hemo, a o ka hoomaka aku la no ia i| ka lukn i na kanaka koa a pau i ka mn-J ke, a koe wale no kanaka, a oial |no ka ahailono nana i lawe aku i ka lohe)| la hai aku ia Olopana, i kr* i ana aku, Ua§ ipau loa nu koa i ka make, a owau walel |i i la i hookoe ia mai nei i ahailono el ihai aku iinua ou e ka Moi. | 1 Aia nae a iohe o Olopana i keia ole-| |io, ulupuni koke ae la oia i ka hnhu, a| ikena ae la i kana mau kukini mama, e| iiiai aku i ka lohe i na kanaka a pau i| Ikupono no ka helo ana i ke kaua, e no-| Iho ana a puni o Oahu nei. A mamuli 1 > ke kauoha Alii, ua akoako i mai la na ikanaka, a ma ka heluia ana, ua hiki aku Ika heluna nui i ka eha mano, oia ma kaj ihelu a Hawaii nei, a ina h >i ma ka hehi iiiaoie, aiaila, ua like me 16.000. 3 Ma keia hoouna hou ana ake alii, ua liike no ka hoouna mua ia ana, ua pau Hioa kela eha mauo i ka make, a koe no Hhookahi kanaka, a na keia kanaka no i| ■iawe aku 1 ka lono poino a hai aku iai HOlopana. § I Makeia. poino hou ana, ua eu kino! Hmaoli ae ka Moi Olopana, me na koa i| hele a hewa i ka wai ka nui oua meai he kanaka, me kona lohe no hoi he ki-! no papalua ko ka puaa, he hapa i ka puaa a hapa i ke kanaka, aka, hooulu no oia i ke kaua. no ka minamina i kana kapu moa, aole nae he 'minamina i «e kanaka. Ke iae nei hoi o Keeauinoku ia Kiwalao, "0 ka niho ka kau uiea malama, aohe manao e o ka hnlu makua ?" Pela hoi o Olopana, oke kapu moa kana i minamina, aole nae o fce kanaka, ka paku e paa ai kona aupuni a e mau ai kona noho alii. A ma ke ano mana o Kamapuaa. ua ike no oia i ko Olopana manao a me ke kaua huliamahi e hiki mai ana, nolaila, olelo aku oia i na makua, na kaikuaana i me ke kupunawahine, E pono paha e iawe au ia oukou e hona iluua o ka pa-

Ili, no ka mea, ei ae ka ntfake a hiki mai i o kakou nei, oiai he haliamahi ke ka* ua, a o ka wa pono no keia. A hala he mau la, lawe ae la «a Kamapuaa nei i kona ohana, a hiki i kekahi wahi ōloli, e kiekie ana kona piko i ka welan pali o luna loa, (ma ka ike a ka poe pii pali, ma ka hookuukou kau la ana t he elua haneri anana a oi aku), me kona olelo aku, O keia mau awawa ko kakoo maa waa a'u e hoopii aku ai, a ioa e hiki ole oukou ma nei waa', alaila, ma kahi waa iki paha. A no ka makau o ke kupunawahine, ua hoopiiia lakou ma kahi waa uuko, a ua noho lakou maluna o na anp pali o Kaliuwaa me ka malahia a hiki i ka lanakila loa ana o Kanuapuaa. Ua kapaia o Kaliuwaa, ma ka hoopii ia ana o kona ohana maluna o oa waa &o& i kapa ai o Kaliuwaa, oia kela inoa » hiki i keia ta. Na ka puaa i kapa ka haiano a me ke paniinoa, oia keia ke haiia, "Kaliawaa." 0 ka wailele kokoke no i na waa, a o ke kiowai aoaa, ei aka maaka, a malaila

k ilu m ikaikni u nn m ilihiiū k.-iuiielo e iUHM :»i. oke kiekio m.ii ka piko o wailelo m vhin i I>a a hiki i k?i wmUolo «> I iki a i ke kiowai hu*u. na m.ui io an ho IH.OOO k ipu ii ke kiekie. A o keiu wahi e oleioia nei, ai;i no raa Kalu inui, lvool iulo i. He nui nu moolelo e pili ana 110 keia *\vuwi o Knliuw^*. J. L. fCEAn.UMOKt.