Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 11, 14 March 1874 — Nu Hou Kuloko. [ARTICLE]

Nu Hou Kuloko.

He makehewa oa anaina haipale po ma Kaumakapiii ioa aole e oialamaia aua ka maluhia a me ke eehia o kahi hoado. Ua lohe mai makou, aa pae ae he mau kohola ma Laoai a me Molokai, aka, aohe nae he leta i ke Kuokoa no ia mea e maopopo ai ka oiaio. Kahi Puhi Ohk.— \fahope ako o keia wa e hoihoiia ani ka hooannea ana o ka poe Puhi Ohe i ke anaina o Honolulu, maloko okapa o Pohukaioa ma na Poaono aku oei o keia hope. Sk Kn o na. Moi —Ua hoohaiamuia na hale pai kii o tt «kou i keia inauja aku nei no ka makahehi e loaa o>ia m=iu kii o ka mo> make Lunalilo a me ka Moi Kalakaua. Ua hoike mai o J. L. Keaonui o Hanula, aia ma kona wahi ka ilio a Mary Lindsay i hoolaha ai ua oalowale. E kii aku ii#»i|ji. ■■■ Ua lawe loa ia aka nei ka lio hulu ole o N T u Holani mai, maluoa oka mokuaki Mikado, no ka hoikeikeia ma Kapalakiko, a hala loa aka i ka Hikina. Ke ku makaokaa nei ke Kanka 0. S. Cuminiugs, oo oa maoawa a pau a ka Moi e makemake ai iaia. A ma keia, ua maopopo oia ko ka Moi kauka. Ua lohe mai makoa, aa hoopuiwa ia ko Hilo, ma ka lohe a me ka hiki koke | aoa aka o ka lono, ua hookohuia o Hon. S. I Kipi, i Kiaaioa oo ia mokupuni. Ua ukoia ! kooa eha no ka maikai |CP Ua loho mai makoo, e hookohoia aoa o Saoford B Dole E«q. o keia kolana* kauhale, i Looakanawai Kaapnoi no keia mokupani o Oahu nei, no ka maoawa. Ua lobe n»ai makoo, ke makemake aei kekahi hapa o ka Ek«lesia o Kaumakkpili ia Rev. M Kuaea, e hoi mai e ooho Kahn ; a o kekahi hapa hoi, la W H Rice o Libae. Aia aawaeoa o keia mau Hawaii ka hailooa. No Maih. —Kc holo ae ke kona Jfet% Mera i keia ahiahi, alaila, e hoi aoa ke Kiaaioa hoo Jno. M. Kap9na, e maiama i kana oihaoa Kiaaina oo ka mokoponi o Maoi a me oa moko e ae e pili koke mai !a. O kahi paaha a N T u Hoa i pakoko mai uei i pakele i ka poka ok« Kaokoa, oa pueha ae la, a nai ka i keehi oia ka poka o ka bale iliaa «111. Kkr kiai, Heaha ka No Hou olaila ? |rp Ma ka la S*b»to ako «ei i hala, oa boike«ke mai o Rev. O. H. Kulika i ke kii 0 ka aiaa o lipaaa, ki waibo aaa, na mea 1 ikiia aaalaila. ao ka oihaaa «M»ooari ( ka beU aiakiikai au, ka ooho'aa »are poa ole, • o ka bope loa i» kii akaa e booma* mai ko UiU Üboi No hai aai ko Ukoo «|(Ba kii, eia oao, be poe «kanaai «o oa !<• pana ma kabi oiao han*. • laa ka baoa lole aoa, •• pab« lapooa, • peU ako.

»» A hiki »•> i k» *>ora • 1 ho» »i c pai i ka k«ko« pept, «ole lo» » ko | (sai km aok«*bi !>«« leU KoU»«ka«b®le o M»leb*oa aai Kipalakiko Mi, k» moktt | * m»ko« « k*H o«» o ka !«teta m*i o •• j •ei ko« o «i aiw e ®* ••• *»- Ke k»Hi« oei ke ki»p« H««*»> JH« ro»f Berea>*»» m»i oke ko mai i*o«ū f Ai* naloM oo» u okiM » a»e M •*» * \ p»o do ke>« tn»keke. K« ko m»i oi», »!•- j iU, e hoohooha boo i« m»» »*>* ko k»koo o«keke ea« roe« hoo e ku»i »i i »* »*•' hoohi«l**i » k* poowai. Pok Himkxi Hor. —M* ke kn *o* ®»i o j k» oiokoitbi mai Kik*oe mti i k» 1* j ! »kn oei i hiU, o» hiki 011 he pook»o* m» j Ike mele »n* m»loo* ni»i oo». Ki* l*koo cn« Hooololu nei, » e h«t*i oiu «wle »»» j maaoei m» ieī» m»o po Ka Moi xa kk Kula Sabati. —M» kek»k»hi»ka S*b#ti »ko oei i h»U, oa hele kino ae k» Moi » me k» hooilio* Moi » noho he ra»o haoman» no k» papa kul» S»bati 0n» makoa m» K»wai»h»o. N» k» Moi 1 wehewehe ro»i i ke aoo o k» paaka 4 o ka mokaaa 6 o Epeso, » maopopo iho I» ke ! aoo ika poe hawae kai noi e pip: aoa »»" Ue i k» hoop&apaa» " i ' rJ f « mau loka hana alasci. —U» hoao j ae o Messers. Keaupuni, a me Keoni Ka* lima, i ko laua akamai m» ka hahao ana i Alanai pilipa iwaen» oke aa haoa o Kapapaakea Waikiki, u» maikai » naoī keU alanui, ua hiki pono ke holo ke ka» aai ka ipuka hale a loaa mai kahi laomani» o ko kula ; aole pela ia wahi mamua, he nani maoli keia—pela ka hoike a ko makoo nei Haa-a. He hoomahui maikai k» olua. |gy» 0 na kanaka Hawaii naaoao loa, ho pv>e ino \o» \»kou, a LaUna op>o maloko o kana haiolelo i mua o na keīki miBionari ma ka po o ka la 31 o lan. i hala. Pehe£ la i uoho lanakila ai o Lainna opio mawaena o ka poe ino loa ana e kapa nei? O kein iho laka makana a Laiana i ka lahi a kona inakuakane i hooikaika ai e oaaoao kakoa oa Hawan'. O na alanui a na kaa wai e hookahakaha ai i kei» po Poaooo, ei» mai : E iho mua ana m» ke alanui Papu mai na hu«na mai o na alanui Hoiele a me Papu. Ahi* ki i alanui Moi, huli i Waikiki, pii a komo iloko o Halealii. Puka mai Hnlealii ae, huli i Waikiki ma ke alanui Moi » Io»a ke alaoui Puowina, pii i oka. Hiki i alanoi Beritania, iho i lalo a hiki i ka huina o oa alanui Papu a me 6eritania, alaila, hookou ka huakai. ——— fgT* Ninau aku la kahi kanaka i ka mea kalewa pai kalo, " Heaha la ka huaolelo e lilo ai o 'nai 1 me 'uaku' i hookahi ?" E awala koke mai aoa o Pihikani, " Kupikimola," Laliluli iho la o Ukama, a puana'e la, "O! nninui akamai Pihi no ke kaoi." Hu ae la ka aka o ka poe o ka huina a Kale. A o kahi kanaka lawe pai liilii hoi keia, ke noke la i ka hoki i kahi lio e ake e hiki koke i Hamohamo. Ua lanakila xa pio—Ma ka Poaha nei, oa lohe mai makou, ua olaolu* i ke Alii ka Moi ka hookuu ana ako i keia mau paahao malalo iho \ pau ole na manawa hoopai ; a ua huikaia puia oo hoi lakou. Akina pake. be wawahi hale. Beni, Sol. Miner, Haawi waiooa i kanaka. W B Mahu, Hoikewahahee ke kino ohai. Palea, Hoohiki wahahee. Kahiamoe, Aihue. Koamoo, " Ua hiki mai ka luhile, O u hoi oukou na pio e." Kula Loio.—Ke hoomaka oei o D. B* Mahoe, he Kula Ao Kanawai oo ka poe e makemake ana i ka Oihana Loio, ma Ha* na Maoi O ka noi o na haumana, eoi aoa mamu» oke kaoakolu. U» haawiia ako he Inoa hoo iaia mamuli o kana oihana ; a oa oloolu o Mahoe e lawe ia Inoi, «ma keia hope akd e hea ia oi» o Gameriela Darida B Mahoe, Komo Ao Kanawai. Ahaaika aka Puali Hklu 4.—M» k» hora 12 o kei» »wakea Poaono. e haawi am na loo» »me oa lala o ka Puali Kinai Ahi Helu 4 i ahaaina e hoohanohano aka ai i ka Moi, oiai, he ho» h»na kahiko no ia Poali mai k» ro»kahiki 1857 m»i, a he Loo» Hoob»n» no na makahiki i hal» ekolo. M» k» wa »o» i haaleie ai i k» «oho »o» lona booh»n» » koho hoo i» »i i paoi oooa oia k» po i make ai ka moi i aloha ooii» Luoahlo. Nolaila, me he meala, o» k«pooo maoli oo kooa hlo »o» i MoL "Hookahi lso mai o a o. n —Oi» ke poo okekahi paUpal» kakaolima i hooooai» mai i ko makoo oei keeoa. me ke ake pah» e hoopok»i» »k«. Aole oo be ioo» poooi 0 k» met nana i hoouna m»i, » oa pili noi oae, me he mea I», e owehe »na i k» oobo •o» Moi o ke Alii k» Moi, m» k» ap»o« o Hilo. Na k» baī ole m»t oka nae* k»k»« 1 kooa ino» poooi, aoUIU. n «aaao bm. koo, b« alapahi ioo lo» kela. Heah» 1« ka mea i a» «»i »i o k» me» Upewale e ba«» pei». Helen» k»bi eke mo, e hoohapa» kapai a»i oei, **I ka wai «a Uaa Malie."

O k» b*»DLi » «•»» »•» no P e P» ° ; ao k» »*ke o Hoo. J. W Laoo ! ke p» makoai w*le »bo oo i», »obe be o»Hx Ai* no ko aoea H»oobooo ke ol» U. ! | keia ahi<«b> mowmeo» o oa hor« 3 » me k* 5, e ike •»» •» ke Ali» ka Moiwahtne i o» w»h»oe » poe o Hooololo oei m«loko o H»te»iii lolmoi. Pel» k» bool»b» a»U!o o ke k»oob». g hoo<n«em«e boo i» »o» kn lio k»kele o k» i»o»o», ( K»l»oe»,)* oo kihi m»a bebc<lom», e ho*>m»k» »o» ®» k» I® t> o ApenU. ok» loihi. »ohe in»opopo, oo k« me», e n*a»i» »n» n» w»b» hem»keo»» » pau oo». ■ Ma fc» Po»b» oei i helelēi ibo »i o» w»hi p»k» o» m» Hooolula oei ; » me he I» e booh»ole hoo a»i «n» 00, oo k» me«, ke poloiuhi e w»le m»i nei no. M» k» Po»koia »ku hoi be ooeooe »oo uwahi k»i pahoU «e me n» »o polalulii, » m» k» po iho, he m»o mapoo» owil» k» i o m»i me a» oi'o» pob«ko ( bek>li) m-i u» »o m»i. Ka Lvsa M I».vi»a*a —M» ke ko ao» m»i » ke kuo» Kinau i k« Pr.ī» o3i, i fo'a» m»i ai ouio ; ke ai la oo o Hoo. L«ouo4e» i kalo mo», aohe i m»ke, ua oluotu «e oi». Aohe makou i mah»lo i kahi poe mahaoi o M«ui i holo mai i o»hu nei e hoopnoipuni »i m» ke Kilauea o k» Poaooo oei i hal», '* u» makei» k» Lunamakainaoa. He pooo ole !oa ia hoopuupu an». Ua hele o» keiki hoewaapaa o ka Mui a eleu. Ua hoohalikelikeia na kap» •me oa papaie. No lakou ka pulaheke aku, me he pua i o la k» ua mea ho holo, a pel» paha ka like aoa: '* He uwila hiki aumoe, He pikuikui holoholo, Be kuluna mapuna hee, , £ kooewa i ka oui o k» holo," Me he U o k» waapa nani no k«ia huakai a ua o Kalini, oia no ke Koaheahe, i Hee aku i ka nalu—Ae oi-e, I ka ualu opuu—Ae oi-e. Hb MiD MiKUA E LEWA AMA —U» lohe mui makou. u» kii mai oei o Rev Oromeli H. Kulik» i kona inau maku» p<slup«tlu e ola hapauea oei maaoei, e lawe i ko {Kuliki« opio kihapai misiooari hou m« lapan». oka la 2 »euei o Aperila ka U e kau nui ; ai m»luna o ka mokuahi a holo aku no lapaoa ma ke ala ae o Kapalakiko I oh luaui e h&alele iho ai i ko Uua aioa hookupa nei, ke noooi nei makou i oa lokomai* kai oluna mai, e koku» ma ka lau» huakai, ; a hoopae pono aku ma ka aio» malihiui, kahi oka lau» keiki e Uwelawe hana ana i 00 ka pooo. Pela pu no hoi ko makou ake no ka hana e ka laua keiki. ! 18?* Ma ka la 31 o lanuarl, oia ka la i haiolelo ai oa Lunamakaainaoa o ka apana o Hana, ma ka halepole o Wanaoalu» ; • mawaeoa o k» haiolelo a E. Helekunihi, heluheluia ako la oa pauku kanawHi e pili ao» uo ke koho balota una, oia ke Kanawai K-araim» Mokuna 86, Pauku 28 2)0,31, a me ke Kanawai Kivila Pauku 809, 811, 812. Ua hoohaunnele koke ia ae e kekahi poe, eha ko lakoo noi. A, oua poe la 1 keakea ai i ka heluheluia ana o ke kanaw»i e pili aoa i ke Koho Balola ana, o lakou no ka i keakea i ke koho kuokoa aoa o ke kanaka, a e kauo aoa ma ka balotn i makemake ole ia ma ka 1» koho balota. He makemake ko lakoo e ike ole oa kaoaka i k» malamalama. O ka Huakai Hookahakaha » kaOihana Kinui Ahi o Honolalu oei, e hoomaka an» ke kai anama ki. hora 7|, a hele ma na aUooi i hoomakaukaiia e ka Luna Kinai Abi i.oi, ame kooa mau kokua. E hoomalamalamai» aoa ka Ha!e Bele nai me na kuikni ooa ano like ole, ao oa kaa wai pakahi iho, e hookelakela ao» kela » ine keia, e like me ka oani.a me ka hiwahiw» »o» loo» iho i ma&ao ai oia ka hekt E paa aoa kekahi lima o na hoa kioai ahi me oa ihoiho koikoi, a o kekahi )im* hoi me kekaoUe hoki »i. E ulnmahiehie ana keia po i oa keiki Kioai ahi o ke kaona» Aole hew» i ka poe palaoalelo hele po e pau oui ae e makaikai ika hana »0» keiki iliwik.ni. Hoomaikai i oa inoa 108 oka Apt Qt Kobo o Haoa, »« e oa ioo» 38 •ka tpina Koolao kiaui. Welio» eukoo. E 010010 oukoo e o» inoa 108, oia ka poe » hookomo . ko lakoo mao haloU m» k» p». bo b»Iot» o Haoa nei, no ko l.koo kupaa w» i mai a» kaooia aoa aku ©Ua z maoao ole »n. i ke ktMkj| koho ko» ao», » me ke Kao«w»i D0 ke Koh« B.loU aoa. A p«U oo boi in. joo . 39 „ k.Ap.». » Kmd.«, k. poe i b6oko i k , K.0.w., o ke Kobo B.l uU koo «ka hoi 1 ke k.n.k. . „ oho m, k«"«k e iho. A p«U eo boi poe U*ee)« i ko*. b.lou • «„ w »~.m1.10 .B. k onlo k , 1... o | e^o ,* »• 0» hai Oiaoli M mui PO | , k#kth - ' B» o fc. h... » ko i,t,T *° ®»,a - -« k. Ab*oi«le J k hoike iki «mii ī k»»« e » ' '* " e ike ,i | * * k * ko «- ko. l»k

* pn boo mai ot i ke kum«ku«i o ka pi>i i keia m«o 1» He hiohiooa oko wi I», ke pel« ole n« knli • m»bi kilo. Mau Maboe.—M* k» w»na»o o oehinei Po*ha, u» baomo oa«i oa D. Ke»loh«p«o--ole me K*b»kub»akoi be mmo mahoe, be keikikaoe » be kmikammhioe. Ke hooooaka mai oei kahi nakika o ke »l»noi Kaahomaoo e ohoma mai, aole ! mi ka pololei, ak« ma ke ko»moo no i pe ku kthi ia mai e> i i kela la hauohaoo ako nei Nohe» ole oo he kim«lii. Ua lohe cd«i makoa ma keia Ssbsti iho nei i h»l» # o» hooioikaokao ae kekahi anaina wihīne, ma Kapookolo i ahaaioa ma ti. ei« o»e ka me» kop»n»h», aole • lakou b»rao», o ka lakoo b*raoa ino ti ai he kilo, ho oo hoi k«ap» i Hawaii imi loa. H* K AHUXA Ak»*sa r*HA, HE Kaūla paha U» lohe rn»i makoo, i kekahi la iho nei o keia hebrdom», a>a hoi, ua hele ae la kekahi kanaka Molokai, a halawai me kekahi m»o keooimana o Honolnlu nei, waiho koke oo i kaoa oinan i kekahi o laua peoei : " Pehea koo manao, ehia la makabiki e ola ai keia Moi hou ?" Hai ke keonimana i ninaoia ako ai, "I ko'a manao he | kaoaha makahiki i koe, a pau ia make " Kokua msi hoi ke kokoolna me ka olelo aoa, i "Aeoko maoa maoao like ako la ia, he | kanaha mak»hiki a keo " Loliluli iho la ke j pon o ke kahuoa naoa ka oinao, a paoe mai ! la, " 1 ko'o maoao. aole e hala hookahi | makahiki, no ka mea, aole keia Moi i hoo--1 kuu i na paahao a pao, a nolaila, ua awaawa ka aina." He haomana paha keia oa | ka wihine nana ka wanana, i wanana hoI hewa ai mamua iho nei, o ka poe kau i oa | haioaka a līpioe olaola, o lakoo ke pakele i ana i ka mai aholau. A pakea hou mai hoi ; ka waoan», ina e hoopaaia, oia alaila, e hlolo ! aoa ka Hule Hookolokolo a oahaha o Kawa loa be haomana ia nana, he pono e i hopuia nia no ka hoopiopio e kela miu keo--1 nimaoa, aole m»ke makao ako i kana epu mai. Hookkhi wale no mea nana e pepehi • e hoola. aole o kanaka lupuwale.