Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 14, 4 April 1874 — Page 1
| This text was transcribed by: | Kona Keala-quinabo |
| This work is dedicated to: | Ke Kula Kaiapuni o Anuenue |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Buke XIII. Helu 14 Honolulu, Poaono, Aperila 4, 1874. Na helu a pau 644.
E PAU NA PUPUPU KAHIKO
_________
E pani me na Hale Laau!
_________
PAPA, PAPA, PAPA!
O KELA ME KEIA ANO,
-A ME-
NA LAKO KUKULU HALE
O KELA ME KEIA ANO, MA KA
PA-PAPA O S. G. WAILA MA!
-KAHI O-
ALANUI PAPU ME ALANUI MOIWA-
HINE, KO KE KUMUKUAI HAAHAA
LOA! AE LIKE KA NUI ME
KA MAKEMAKE.
LAAU NOUAIKI
KA LAAU KAOLA,
NA PAPA MANOANOA,
HA PAPA HELE,
KA KUA,
AAHO,
AAHOLIILII, &c.
LAAU ULAULA!
NA LAAU KAOLA,
NA PAPA MANOANOA,
NA PAPA HELE,
NA KUA,
AAHO, POU,
AAHO LIILII,
MOLINA, &c.
Pii Cida keokeo, Pili Laau ulaula,
Na Puka Hale, o na ano a pau,
Na Puka Aniani, o na ano a pau,
Na Olepelepe Pua, o na ano a pau.
Pepa Hale me na Lihilihi.
NA LAKA PUKA
NA AMI-PUKA,
NA AMI-PUKA LIILII,
NA KUI NAO.
PENA, AILA-PENA, VANIKI,
WAI HOOMALOO.
PAAKAI HELU 1,
O PUULOA.
E lawe wale ia no na mea i kuai
ia mai kela Pa Papa aku a i kahi o ka mea kuai mai,
ina ma ke kaona neii, a me na
Awa o keia Paeaina e like me ka aelike.
Aia maanei ke Keena o ka
MOKUMAHU "KILAUEA,"
L. Marehaut, Kapena.
S.G. Waila ma
614, 3m
HE MOOLELO KAAO
-NO-
ROMIANA LO:
Ka Hiwahiwa o ke Koa.
HELU AKOLU O KA IKAIKA.
I unuhiia mai loko mai o ka Buke Arabia, Mai ka
Olelo Beritania a ka Olelo Hawaii.
Mahele III - Helu 114
Aia nae i ua wahi mapu elele nei i hele ahi ai a hiki imua o ka Moi,
ua lana maikai loa ae la kona manao, a o kona mau maka, ua piha loa i ka olioli.
A iaia hoi i hoohaahaa iho ai, me ka haawi pu ana aku i kana mau wahi huaolelo hoomaikai pokole imua o ka Moiwahine, Pane ma ka Moiwahine, Ua
lawe mai au i kau hoomaikai me ka maluhia, a ke ninau aku nei hoi au ia oe,
Heaha kou manao o ka hiki ana mai ianei i mauna mai ai oe i kou ola mai ka make aku a kuu mau kiai ikaika, a mai ka mana ae hoi o na olelo a kuu Puuku, ke pani paa o kee Halealii nei, no ka mea, ua loke no oe, he wahi kapu keia mai kinohi mai a hiki i keia la, koe wale no ka põe i kauohaia no ka manawa?
A no keia ninau a ka Moiwahine, pane akula ua wahi mapu nei, e ka Moi maikai, mamua o kou lohe ana i ke kumu o koʻu hiki ana mai i kahi kapu ihiihi nei, he mea pono iaʻu ke kaena mua ae i waena o ke ao holokoa, a imua hoi ou i keia la, he mea haohao no ia i koʻu manao, ma ka ike ana iho nei i kou kulana, ua anoe no ia mai kou mau kupuna mai, a mai kou mau makua ae hoi, no ka mea, i ke au o ko lakou mau la, he wahi kapu io no keia, e like me kau olelo, pela no koʻu lohe i ka olelo a koʻu makuakane, aka, no kuu ake e loaa ia oe ka pomaikai mau loa a me ka lanakila naueue ole, nolaila, ua mauna mai au i kuu ola i keia wahi kapu, a ininaa wau e make e mai nei i ou mau kiai, alaila, ua hanohano a kaulana ia make ana oʻu, a ina hoi au e hiki ola mai imua ou e like me keia, alaila, nou ia pomaikai, ke hooloke nae oe i kaʻu, a ke oiaio hoi e like me kuu lohe, ua hoololi ae nei oe i ke Kumukanawai o ko aupuni, no kou makemake e ike pono i ke ano o na mamo a Adamu a me ka lakou mau hana mana, a laila, e ike io ana no oe, a e loaa ana no hoi ia oe ka pomaikai, me kou ike pu no hoi i na hana mana. Eia nae kaʻu kauoha ia oe, ina he makemake io kou e ike, me na hoomaikai wale no oe e pno ai imua ona, e kapae i kou ano alii, a e kulou haahaa aku imua ona, no ka mea, ua like kona ano me ko Alahe, oiai aia no ma ka poho o kona lima ka makemake a me ke ola, nolaila, aohe mea ikaika e hiki ke manao iho, e lanakila ana oia ke ku aku imua ona.
I ka lohe ana o ka Moiwahine no keia mau olelo, pane aku la oia imua o kahi mapu elele, O na mea a pau au i olelo mai nai, ua lawe mai au me ka mahalo, a ke nonoi aku nai au ia oe, e alakai mai iaia imua oʻu ina o ka mamo io a Adam, a ua oluolu nae kona manao e halawai pu me aʻu, a laila, e e hookuu akea ana au i kuu Halealii nei nona, a e hana aku no oia e like ma kona makemake. Aka, mamua nae o koʻu hookuu ana aku ia oe, he pono ia oe ke hahai mai i ke ano o kana mau hana a me na mea a pau au i ike ai nona.
A mamuli o ke noi a ka Moiwahine lana maikai loa ae la ka manao o kahi mapu elele, a i aku la , O kona ano aole no ia i like me ko kakou, aka, o na hiohiona nae ma kauwahi, ua like no, a o ka hapanui aole like; he keu oia o ka ui a nani hoi, mohala maikai na maka, lupalupa maikai kona lauoho, nahenahe oluolu kona leo, he kali kona huhu, aole wikiwiki i ka inaina; he ano akahai, ina oe e hana aku i ka maikai, he maikai mai no kana, a ina no hoi o ka ino kau mea e hana aku ai, a laila, ina paha he tausani ka nui o ka poe e lele aku ana i ka manawa hookahi maluna ona, e pau loa ana lakou i ka make, aole loa e koe kekahi mea i ahai lono. A no ka mea hoi, ma ko makou hui ana i kinohi, ua minamina au no ko laua mau ola, me kuu olelo aku ia laua e hoi koke ia manawa, i pakela ai ko laua mau ola me hii kaena pu aku no hoi na keia aupuni, aohe kipi e pakele ke komo mai iloko nei o keia aupuni, mai kinohi mai a hiki i keia la. Aka, pane mai nae kela, aohe, kanalua o kona manao no ia mea a e hilinai ana oia mamuli o ka ikaika o kona mau lima a me ka mana o kana pahi wakawaka.
Ma muli o kana mau olelo, aole no au i hoomaopopo, aka, hoomanao iki no nae au no ka huaolelo mana; a me ke kaua mua ana, ua ike io au i ka nana o ka pahiwakawaka, he ani wale ana ae no, kamailio mai ana ke poo i kahe e, a ua manao au oia wale iho la no la hoi. eia ka auanei, he wahi eke kekahi, a he hiki loa nae i ua wahi eke nei ke moni aku i mau haneri mapu i ka manawa hookahi. Aia no hoi me ia kekahi wahi omole wai ola, a he hiki iaia ke hoola hou i ka mea i make. O ka Alihikaua a me na tausane mapu i lele aku ma luna ona, ua pau loa i ka make, a owau wale no ka mea i koe mailoko ae o ia mau luku nui ana, ma muli o ka maikai o kaʻu mau olelo a me ke kali ana hoi o koʻu inaina, a ina paha wae e lele kamoko aku me ke kuhihewa, ina no la owau no ke make e i kinohi, eia ka auanei e liko ana au i waha olelo nona imua ou i keia la. A o kana mau hana a pau, ua ku no i ka weliweli. A o ke kua ana o ke Kumukanawai i na mano o Adamu, ua oiaio no, eia ka he poe akami io no i na hana mana.
Ku ae la nae ua wahi mapu elele nei, a kii akula ia Lo Hipa, oiai oia e noho ana ma kahi hoonohoia, a i aku la, Ua loaa ia kaua ka pomaikai, ua ae mai nei ka Moiwahina ia kaua e komo aku iloko, a ua haawi mai nei oia i ka mana a pau o ka Halealii ia oe, a e hana no oe e like me ka mea hiki ia oe, a o ka pono a me ka hewa ma kau hana ana, aole no he mea nana e hoahewa mai, no laila, e ku ae oe, a e komo koke aku kaua iliko i keia manawa. Pane akku la o Lo Hipa, Mamua ae o ko kaua komo ana, heaha ka hua i haawaiia mai nei no kaua e komo ai? I mai kahi mapu, E komo no kaua e like me ke kauoha a ka Moiwahine ka mea nona ka mana ma keia aupuni. I mai o Lo hipa, Ae, ma na aupuni a pau o ka honua a me ka lewa nei, he mea mau no ia , a o ka olelo kauoha a ka Moi, i haawi pu ole ia mai me ka hua komo, aole no ia he mea e lohi ai o ka mana o ka mea kiai puka. A ina kaua e hoopaa loa aku mamuli o ke kauoha, e hopu pio ia no kaua ma ke ano kipi. Nolaila, e hele koke aku oe e noi i ka hua komo o keia la, a ina aole oia e haawi mai , aole no hoi au e ae aku e like oia i ka mamo a Adamu e like me kona makemake, a e ku no au a hele aku ma ke alanui e hiki aku ai i kahi i manaoia, ka mea nona ke aloha i loliiia no na makahiki he nui.
Ma keia olelo a Lo Hipa, eu poo wale ae la no ua wahi mapu nei, a hele aku la me ka mano kanalua. A hiki nae oia ma ka puka, ma kahi no hoi ana i halawai mua ai me ka Puuku, a hoano aku la oia me ka mano e komo, kaupale ia mai la oia me ka ninau pu ia mai, Heaha ka hua? Pane aku ua wahi mapu nei, Aohe hua, aka, e hele aku ana au e like me ke kauoha a ka Moiwahine. Pane mai ka Puuku, Ma ka mana o kahi aʻu e ku nei, aole loa he mana o ka olelo kauoha a ka Moiwahine, ke ole oe e hoike pu mai me ka hua komo, nolaila, ina wau e ae aku ia oe e komo iloko me ka loaa ole hoi o ka hua, e kailiia auanei ka hanohano mai oʻu aku, a e like auanei koʻu kulana me kou.
A no ka pakela nunui loa o na leo o laua nei, ua paia loa na pepeiao o na Moiwahine nei i ke kulikuli., nolaila, kahea mai la oia i kona Puuku, Owai hoi kou kokoolua e ninui nei ko olua mau leo i ka mea kulikuli? Pane aku ka Puuku, E ka Moiwahine maikai, e kala mai i kuu hewa, aole au i hooko e like me kau kauoha i ka hora i hala ae, aka, ke hana nei no au e like me ka mana i hooiliia iho maluna oʻu, no ka malama ana i kou maluhia, ma ka ae ole ana e komo hou aku haku mapu i kamailio pu iho nei no hoi me oe, a hoi aku nei, a eia no la ua hiki hou mai nei, aohe nae he wahi puolo o la lima, a ke makemake nei no e komo hou aku iloko, e like no ka mea kau kauoha iaia, a no kona hoike ole mai me ka hua komo, no laila, ua hoole au i ka ae ana aku iaia e komo, a no koʻu hanalua no hoi kekahi nona, no ka hikiwawe loa o kona hoi ana aku nei a miki koke mai nei no, me he mea la he mano kona ma ou la. e lilo mua nana e ou ka omaka o kou noha maluhia ana. Pane ae ua wahi kauwa nei, Aohe pela e pono ai, a mai hooili hoi oe i ka hewa maluna o ka paono, aole hoi i kou kuko ana i kou haku maluna iho oʻu, no ka mea, he kauwa no wau malalo o koʻu haku, a mamuli o kana olelo, ua hoounaia mai nei au e hai aku i kona manao imua o ka Moiwahine, a ke hoole nei hoi oe, me kou hoike pu mai nei no i kou manao kuko i kou haku. Aha, ina wau e komo ana ma keia hana ana, a i loaa iaʻu ka mea i manaoia, ke kahi aku nei au ia oe, haʻu no e hooneenee aku i kou mau kapuai mai kahi au e ku nei, a e like auanei oe me na mapu kuawa e moni ana i ka makani, aole hoi e ike ia kahi e hoomoeiaʻi ko lakou mau poo i ka po, no ka mea, ua hooili mai oe i ka ino au e hoopuupuu nei a ku ke ahua, a hookahi no huna ahi, o ka lilo no ia i puu lehu. Nana aku no ka hoi oe, makena hihi no ka koi ua Puuku nei i ua wahi keko elele nei.
Oiai no laua nei e hoopaapaa ana, kahea mai ana no ka Moiwahine, Hookuu ia mai hoi ha ua wahi mapu la. O ke komo aku la no ia o ua wahi mapu nei, a ku ana imua o ka Moiwahine, a i aku la , O kau kauwa o kuu haku, ua koi aku au iaia e komo mai maua e like me kau kau kauoha, ua ae no kela, aka, ia maua nae e makaukau ana, ninau mai la kela, Heaha ka hua i haawiia mai nei no kaua e komo aku ai? Hoole aku nei no hoi au, a o ko ia la i mai nei no ia, Ina pela aole no hoi au e ae aku e ike oia i ka mamo a Adamu e like me kona makemake, a e ku no au a hele aku ma ke alanui e hele aku ai a hiki i kahi i manaoia, ka mea nona ke aloha i loliiia no na makahiki he nui.
Pane mai mai ka Moiwahine, He oiaio, ua haawi aku au iaia i ka mana a pau o kuu Halealii nei, me ke kono pu anaʻku iaia e komo mai, a no kuu manao no hoi he wahi ano kipi kona, e makahehi mai ana oia i ka pomaikai i loaa iaia me ka luhi ole, a ma ka puka himi e hoikeia ai kona ano kipi, nolaila, ua aua au ia oe i ka haawi ana aku iaia i ka hua komo o keia la, ua kapaia no ia ma ke ano o ua haku la ou, oia hoi, "mamo a Adamu." Nolaila, e hoi oe a hai aku iaia i keia mea, a e hai pu aku no hoi oe i ka nui o koʻu mahalo no kona akamai a naauao no hoi.
Hoi aku la ua wahi mapu elele nei nei a hoike aku la ia Lo Hipa, no ka hua komo a me ko ka Moiwahine amhalo piha. A i ka lohe ana no hoi o Lo Hipa, o kona ae koke aku la no ia, me ka i aku, Akahi oia a ike i ka mamo a Adamu, ua haawi mai la oia i ka hua no kaua e komo ai. Pane aku kahi mapu, No koʻu maa ole ma keia mea, na hana aku wau me ka naaupo i mua ou, eia ka oiaiono kau e olelo mai nei, a ina oe e hooko mai mamuli o kaʻu, ina io no ua hopu pio ia kaua ma ke ano kipi. Pane aku o Lo Hipa, Ina no o oe no ke hopu ia, a pakele mai no au, no ka mea, he ala iki ko kahuna, aole e loaa i ka hookoloia, nolaila, ke hai e aku nei au ia ie, A i hiki aku kaua imua o ka Moi, mai pihoihoi oe, no ka mea, aole ia he mea e nani ai no ka ike alii ana.
Eu ae la laua nei a hele aku la, a hiki ma haki a ke kiai puka hoopono e ku ana, a hikeke aku la. Pane mai ke kiai puka, Heaha ka hua? Pane koke aku la no laua nei, Mmo o Adamu.
O ka wehe koke ia ae la no ia o ka puka, a komo aku la laua iloko, a i nana aku ko laua nei hana, hewa i ka wai ua mea he nani oloko, oiai ua hoohiwahiwa loa ia ka hanaia ana.
(Aole i pau).
NA OLELO HOOKAAU!
He aha ka i-a i oleloia, aia mawaho kona naau? He paakai, no ka mea, o ke kaula i hauhoaia mawaho o ke io paakai, oia no kona naau i oleloia.
Heaha ka manu nana e pepehi i ke kanaka i kona wa opio? He O-u, no ka mea, ua oleloia, "O-u ka maka o ka wauke oi opiopio."
Heaha hoi ka manu nana e kiai i ka baka a me na mea ulu e ne? He O-u.
Heaha ka mea i kapaia ai o ke kanaka i hookapakahi ae i kona papale, he moku? No ka oleloia ana, Kapakahi manuia Keokoi ka moku.
Heaha ka mea i like ai o ke kaikamahine nani me ka pua o ka wiliwili? No ka oleloia ana, Pu-a ka nani o ka wahina maikai, nanahu ke kanawai, pu-a hoi ka pua o ka wiliwili, nanahu ka mano.
Heaha ka mea i hoohalikeia ai ai o ka Lae o Kaena me ka omuku noho-lio? No ka mea, ua oleloia,
"Makuu halala Kaena i ka malie."
O ke aha ka mea i ono ia e ka puu? O ka Uhu, no ka mea, ua oleloia,
"Akahi ka ono o kuu puu-la, I ka Uhu maalo i kuu maka-la."
Heaha ka mea i like ai o ke ao me kekahi ia o ke kai? No ka olelo ia ana ma ka nake, kuu ia nona ke ao? He Iiao.
O ka mea e kapa aku i kekahi mea "By George" oia hoi "Bai Koki" he kanawai ikaika ia no Canada; a o ka mea e lohe ia ana e hoopuka ana i keia huaolelo e hoopaiia oia he $10 dala.
Heaha ka manu nana i kiko i ke kua o ke kai? He Noio, no ka mea, ua oleloia e ka poe haku mele:
"Noio maoli oe,
Kela manu ai i-a,
Nana i kiko i ke kua,
Kuapuhi ai ke kai."
Owai la ka manu e hoohalahala mau nei no kona nele ana i ka aina? O Nene, no ka mea, e kani mau ana oia, Unele! Unele!
"Ihea kou wahi i ao ia ai i ka ike?" wahe a kekahi kanaka ua oo. Mai na makapo mai, wahi a ka pane, no ka mea o lakou ka poe i hookolo i ko lakou alanui me na laau mamua o ko lakou hele ana, alaila ua ike lakou.
Owai ke kanaka lawaia? O Iona, no ka mea, ua aleia e ia ka mano.
Eha maka o ke kanaka wai a kekahi mea, o na maka aniani a me na maka maoli.
Aloha ino ka makua!
Ua hala kuu makua,
i ke ala hoi ole mai,
Auwe! Auwe! Aloha ino,
Ua oluolu i ka mea mana loa i ka lawe ana aku i ke ola o Henry Lohiau Kailiili. Ua make oia ma Maunaihi hale kona Home noho, ma Waikiki-waena, ma ka la 10 Feb. 1874, he pua ma ka opu kona mai i make ai. Ua hanau ia oia ma Olaa Puna Hawaii. Ka uka waokela ana manu O o e mukiki ai i ka wai o ka lehua, ma ka la 2 o Feb. 1835, o ka nui o kona mau la o kaluakaha ana ma keia ao poniuniu, he 39 makahiki a me 8 la, a new hookahi aku la ma kela huli.
Ua hipuu ia maua ma ke kaula gula o ka mare e Rev. H.H. Pareka, ma ka la 31 o Ian, 1870. Ua waiho iho oia mahope nei, he wahine mauaole, he mau kaikuaana, a he mau keiki a me na kini makamaka, i poe nana e kanikau aka ma keia kae aku o ka lua, i loko o
"Kopouli ke aloha a kanehoa,
Aohe eo i ka haua e ke anu,
Ua oni wale i ke oho o ke kupukupu,
Naoho like pua kau ao a i ka la.
I ke kaiele hoiele ia e ke aloha."
A no ia kapouli no o ke aloha i ka makua, ua haku iho au i wahi kaaaenae aloha nona.
He kanikau aloha keia nou e H L Kailiili, Kuu kane mai ka male hale o Mauanaihi, Oia home a kaua e hoolei ai, E luakahaai i ka la wela o ka makalii E popoe ai hoi i ke anu o ka Hooilo.
Aloha kanepuna i ka wai huihui
aloha mauoki i ka wai luupoo,
Aloha ia wahi a kaua e pili ai.
Auwe! Kuu kane-e. kuu kane ho-i,
Kuu kane mai ka malu hale o Imiola,
Oia malu hale e uhai a holo ai i ka pono o ka uhane, (haule mai)
E aloalo aku ai i ke aloha o ka Haku e
Haula ke kane kuu makua hoi-e.
ALha no hoi ka ua lililehua a Palolo,
E kahiko mai la i ukao Kuauhelemoa,
Aloha ia wahi a kaua e hale ai,
Kuu kane-e, kuu kane ho-i,
I ka poli no ko kane ia o ka hele no ia,
Kuu kane mai ka ua Kuahine o Manoa,
Mai ka uka anu ia e Kahoiwai,
I waiwai ko aloha naʻu e hiipoi nei me ka waimaka
I makamaka noʻu ko aloha no ka aina malihini
I hoa oliumu hoi no ka po ke moe.
I moe au e hilu ae, e kula ana o oe no-a,
Aloha ke kane ka hoa uili o ke anu e---a,
Kuu kane mai ke kula loa la o Kahua,
Aloha ka ihu o ka lio e hu nei ka makani,
Aloha ia kula a kaua e alo koolua ai,
Aloha ka hele kuilua kanihoue o Kawaiahao,
Ua haohao au ia oe e ke aloha e noho nei,
E kuu aloha e hoi mai no kaua,
Aloha Ulakaheo i ka hooke a na kanaka,
Aloha no hoi ka ia mililima oia kaha,
Aloha ka ai uwahi ole o ke kaona,
Aloha ka la welawela o Honolulu,
Ua wela maule au i ko aloha e noho nei.
Aloha ke kane aohe he makua no-a
Kuu kane mai ka ua popo kapa o Nuuanu,
Ua anu huihui au ia oe e ke aloha e noho nei,
E noho a hoomanawanui ae ana ia [aloha] oe e ke
Aloha ka makani holo uha o Kaholoakea [hole]
Aloha Nuuanu i ka ua Apuakaea o Mololani,
Aloha Waipuhia e koiawae nei i na pali,
Aloha Nuuanu i ka kawelu holo o Lanihuli.
E ani peahi mai ana iaʻu me [kuu aloha] he lima la no
Aloha ka makani wehe papale o Nuuanu,
Wehe mai nei oe e ke aloha hookuu i ka
pili a kaua,
Aloha ke kane, ka makua hoi-a,
Kuu kane ho-i, kuu kane-a,
Kuu kane mai ka hae kowelo o Kaimiku,
He hoaaloha no kuloko a kuwaho ia no ke
ao nei,
Aoke kau e maalili ai ke aloha e Lohiau [aloha,]
Aloha ke kane, ka makua hoi-a,
ALoha na la laelae o ke kuona,
Aloha Puowina i ka uwahi poepoe,
E hoonaueue ana i ke poni pau o ka puu [wai]
Ua naueue kulanalana au e noho nei,
Ua hala oe ka makua, ka luko ka makaukaa.
Ua waiho iho oe iaʻu e noho hemahema,
Hemahema ke kaiki makua ole ua pili wale,
Auwe! kuu Lohiau aloha e,
Aloha ke kane ka hoa pupua o ke anu,
Kuu kane ho-i. Kuu lei mae ole-a,
Kuu lei aloha mai ka huikau la o Ainahou,
Mai ka piha kanaka la e Kilauea,
Ea mao ole ke aloha ia loko e hana nei,
E iniki malu nei i kuu manawa me he ipo la
I ipo aloha naʻu ka waimaka e noho nei,
Aloha ke ka-ne ka makua hoi-e,
Kuu kane mai ka ihu la o Kilauea,
Mai ka ehu kai la o Mamala, (aloha)
Ka malama mau nei au i ka mea nui he
Aloha Laeahi e au mai nei i ke kai,
Aloha Kawaihoa e au aenei mamua,
Aloha Makapuu e nana mai la i ka poe
hono moana,
Aloha Kaiwi i ke kai ehuehu,
Aloha Kalaeokalaau e kiai mai nei mamua
E kali mai ana e hookipa malihini aku ia
Lohiau aloha, (Ina)
Aloha ke ka-ne ka hoa alo o na ale huli-
Aloha Pailolo i na ale kawahawaha,
Aloha, Molokai e wahi mai nei ma ke kua,
Aloha Lanai e kiei mai nei ma ka aoao,
Aloha Maui o Kama i ka hono o na moku,
Moku oe e ke kane la kaawale kaua,
Kuu kane mai ka lai o Haaola,
Aloha Lahaina i ka malu ulu o Lele,
Aloha ko aloha e lele mau mei nei me he
ao opua la,
Aloha ke kai honehone o Keawaiki,
Ua ikiiki paila wale au i ko aloha e noho nei,
Aloha Mokuhinia i ka wai lana malie,
E hoomalielie ae ana i ko aloha aole e na,
Aloha ke ka-ne ka makau hoi-a,
Kuu kane i ke kai leo nui o makila,
Ua kila paa ia ko aloha i kuleana noʻu e
nono nei,
Aloha Lahaina i ka ua Paupili,
I pili paa ia e kaua ka po a me ke ao,
Aloha Lahaina i ka makani anu la he Ka-
uaula, (e pohai mai la i ka uka)
Aloha no hoi ka malu kukui o Kaukaweli,
I lei mae ole ko aloha naʻu e kui mau nei,
Aloha Auwaiawao i ka wai huihui hoonaha
puuwai, (oia uka Iuano)
Aloha ao hoi C N Kalama ka makemake
E heahea mai ai i ka malihini e maloko
mai hoi,
Aloha ke ka-ne kuu makua hoi-a
Kuu kane mai ke anu maule la a Manua-
hoomaha,
E kilohi ana ka uhane i na hono o Piilani,
He lani nui ko aloha naʻu e hiipoi nei,
Aloha ka leo o ke kane i ke kahea mai, e
mai kaua,
Kuu kane hoi kuu kane-a,
H.K. Kailiilii.
Waikiki-waena, March, 17, 1874.