Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 15, 11 April 1874 — Nu Hou kuloko. [ARTICLE]

Nu Hou Kuloko.

HE MAIKAI LOA ke ola o na Moi i hele aku nei ma ka laua huakai kaapuni ia Hawaii, a pela no ma Maui. He mea olioli nui na kakou na makaainana. I keia ahiahi e holo ana ka mokuahi Kilauea i ka hora 5:30, no Lahaina, Maalaea, Makena a me Kalawao. E holo ana na Hoa o ka Papa Ola e ike i na lepera. O ko makou Kakauolelo pu kekahi. MAKENA UA POHU O KONA.- Ua lohe mai makou ma ka na kuna "Parina" a me "Ualama" huakai hope i hoi mai i Honolulu, ua hookuoiliia laua ma ka pohu lai pu o Kona. Ua aneane elima la ko laua pohuia ana, a huki hope ia e ke au. Ua pii loa ke kumukuai o ka poi i keia manawa ma Honolulu nei, a me he mea la, e wi ana paha. Ke hoomaamaa nei kahi poe i ka ai laiki, a me he mea la paha, e kahe aku ana kahi poe malaila, ke pii loa mai ka poi. No ka mahiai ole no nae ka mea i wi ai. Ua lohe mai makou, ke makemake nei ko Kalawao poe e loaa ona mau hale kula a me ona mau kumuao. He mea paha keia e pai mai ana i ona mau ninau, a naauao na lepera, loaa anei ia lakou na oihana aupuni owaho nei? Ma ke ahiahi Poaha aku nei i hala, ua hoopau ia ka Puali Kaua Lio kahiko a ke ohi hou ia nei he puali hou he 50 paha ka nui. Ua manao wale ia, e lilo ana ke Keiki Alii Leleiohoku i kapena no ia Puali. A ina pela, e ahiuhiu alii mai ana paha lakou la, ke lilo io ae. KAI A MALOO.- Ma keia mau la e hele nei, oiai i kekahi poe kanaka hele kahakai i hoi mai ai, hai mai la lakou he keu keia a ke kau maloo, ke hele la ka maloo a hiki i ke poi-na nalu. Kahi noho keia o ka hee, he oki loa aohe kai, aohe no he noho ia e ka hee. E like me ka wi mai o ka aina pela no hoi e nele mai ai na kuaau i ka ia ole. Ua lohe mahui mai makou, ma keia ku ana mai ka a ka Mikado e kau pu mai ai na kamana nana e kukulu ka halepule Bihopa ma ke kahua i hoolalaia ai. O ka ike aku ia o kakou i na kinohinohi o na pohaku mabela a ma na hale bele ewalu e kani kui lua ana i na la Sabati. Mamua iki iho o ka hora 5 o ke ahiahi Poakahi iho nei, ua holo aku la ke kuna Kinau, kapena Iualiki no ka Pae Aina Nuuhiwa. Na ka Papa Hawaii keia moku i hoouna aku nei, ma na lako ai no na misionari a me na kokua e noho hooikaika la ma ka hana a ka Haku. Ua holo pu aku na Rev. J. F. Pogue a me J. Kauhane ma ke ano he mau Elele e nana a hoike mai i na Ekalesia Hawaii no ka hana a ka Haku ma ia Pae Aina. KA HALE AHAOLELO HOU.- Ua paa loa keia hale nani a moni dala nui wale o kakou. Ua pau na hana a ka poe kapili hale, a o ka na kamana keia e noke mai nei i ka hoopalahinu ia loko i na keena. Nunui a oluolu na keena i ka nana aku, a me he mea la, o ka hale helu 1 keia o Hawaii nei. Ina he aupuni waiwai kakou ina u puana koke makou, ua makepono na dala elua haneri tausani a keu i maunaia no keia hale. O ke Keena Ahaolelo, aia ilalo ma ka aoao ma Waikiki. He keena loihi, kupono no paha o ko kakou wahi heluna uuku.

Lc.*a o *a Hasa Actc!<1 —V* lohe mai m»koo t o» hookehoi» o Mr. Rikimaoa ka haole o»o» • iho w i ka Hale AW j olelo hoo ma Milīlam, i I«b* «o m { Hoo. oaakemake ke Makawao looama*»»ioaoa • h»lawat me koM Oiao *aka m»ka»io*aa m»Ioko oka liikioi kehiki ak« i ka l» 20 o Apenla o«i- K hele o«i ae ookoo. ■ Ua loheia mai oei ke kialoa miaiouan Hokwmo. lia oo ke holoholo )a ma m mokopani l«ilii o 0* il* ' kek»hi wa, a oa heoo oo om ka poioo ooi ole E hiki aa» p»ha oi» i» oei mamoa ae 0 iulau ooohi »eoei o Alaoi W. Kaoka 1 kon» hoi ros k» Q»lekoai mea ai m»I»lo 0 ka Hale Ma. » aia iho 1« no i kooa boa~ hui ame kek»hi w»bt ukulii hoom»kaulit daU. Ke Uo» nei k<> Uaa maoao, e hahai ia Uu» e ka pomaikm. Heaha va Holoholona mua o HAWAn nki ?—Ua waihoia mai keia aioia na ka* kou oa na Hawaii e paoe »ku. Aka, ma ka aiai aoa i kekahi kakaolelo kaalao», ua haiia mai, mamoa aku o k» hiki ana mai o Looo, eia oa holoholooa ia w», ka paaa, ilio. lole, ame ka moa oka moa wale no ka tuaou kahiko, a he okoa hoi oa maoa hihio. ■ Oalawai makaalhana. —Ua konoia mai makou e na Innamakaainaoa o Molokai a me Lsmi, e hai aku iko Uaa m»u hika makaainaoa, ua makemake laoa e halawai me ookou ma Kaluaaha i ka Poakahi e hiki mai aoa. ApenU 20 no ka ooonoo aoa 1 kekahi mau mea a ka apana e hookao mai ai na laua e hana. Ua oiake hikiwawe loa ia o A. M. Kahalewai ma Lahaina ma ka U PoaWolu aku nei, Apenl» 8, ine ka mai ole. Eholo ana oia nmluoa o ka lio ma ke aUnui Lahainaluna, aka haole iho U oia a m»ke loa. Ua noho na Kiure tCorouelo ma ia ahiahi e naoa i ke kumu o kona make, aole uae loheia mai ka elelo hooholo. Kupanalia maoli ina pela ka hopena o ko kakou mau kanaka naauao e hele aku ai. Ma ke ku ana mai oka mokuahi Tata iloko o V0 U mai Kikaoe mai, iua ke ala ae o Kan tdivu, ua loheia mai, ua ili ka mokuahi Magareia malaila, a mamoli o ke kiolaia aoa o ua ukana, oa hemooia me ka puka pu malalo ae o ka iwikaele — Ua hoohikilele pu ia no hoi na ohua o ke Tala mamoli o ke ku aoa ae malalo i kekahi pukoa, m9hope o ka haalele aoa ia KBnadavo. Hoopuoho hkwa.—l kekahi maa keooi> mana e hoi ana ma ke alanui Hale alii i na po mahina aku nei, hiki aku la Uoa mawaho ae oka Hale koa, oke alaaluia mai la oo ia, me ka ninaa ia mai, heaha ka oloa maanei ? Pane aku la n» keooimana, e hoi ana maoa i ko maua home ia manawa, paoe mai ke koa kiai, aole o oakoa kuieaua e hele ma keia wahi i ka po. He kuleaoa no ka kahi o na koa i ka poee hele maikai ana ma ke alanui. Mamalahoa.—O keia puali o na kanaka Hawaii e hoomaamaa nei ma ke kaka pahi a me ke ki pu, malalo oka ooho ao an« a ka Mekia Moehonua, ua ike iho makou ma ke kakahiaka nui Poakolu iho nei, i ko lakou eleu maoli a me he kamaiii la kanaka makua, i ka ka mea o ka mama o na wawae i ka lele, k* halaoa o na laau i ka maka, ka hoolei wawae a me oa hiohion» no a pau oke koa. Auhea ookou, he haoa maikai keia ke malama pono ia, aole boi ka polehe e hoopahemohomo wale ai, aia no ka pouo i k» hao a ku ka puali. Imoa, eia la he ike loaa wale ia ookoo. E Haumia paha auanei ?—He mau mahioa paha i hala ae, ua panepaoe ku mai kekahi mau nupepa o Honolulu oei, no ko ke Kuokoa hoopuka i oa me» haumi», itc. Mamuli o k» maoao koho wale i ke kaooa 0 ka huaolelo me ke akaka ole ; aka hoi, ma ka poka ana ae a kahi oi» mau oupepa 1 keia pule, i ike iho'i ka mea paoe, i kahi mau mea aoo noi ma kahi mao lalaoi mele penei :—•• Ooe paha oa 010, A wao oei la aole." be noi no na aoo 'Olo,' aka nae, o ka ola o ke kaooa o oa mele la, oa ko i ka haumia, ame ka pelapeU. E hooiaio mai auaoei ka pauko 4 o oa mele Vioe«a la, i ka'o e ike oei, a pela oo na olohe mele ike oiaio e hooi» mai ai, peoei aa paako la : " Ikaika ka maoao hope ole mai loko, E ake a ike bui kioo kaoa," etc. Ke ao mai nei oa pepa ia me kaoa mele, • hookoia ka haomia ioo mahope oka ike i aoa he maka he maka. Pela oo ke mele Pua Pikake, k« hoaiai mai aei ia i ka poe opio o kakoo, e hoomahoi ma na koko ioo o ke kioo, e like ow oei : " Nee mai kaoa e pili, I mehaoa pooo iho boi »0," etc. • peU oo kekahi m»o mea o keia aoo m» na Koihooo» a ne •» oele • ae I hoopoka>a • lakoo U-oo ka a«a, •• Q J B a»i i» •oo • p»o oo oa koao haoaia wale 00, a holo oo ke kaona ilala. Eia oae ka apa, īoa oo ke Kuokoa ia paiale aoa ae la, ke kolopeka la, e hoooluhoa u i ka Lob Kobiaa—a me oa hoiao be ooi Pohe». e haumia paha aoanei oloa ? ( Poooi me No Hoo.) aa me» maa ole ika haoai». A » V 5 !I ihm " b ®°*Pep« baomia ke Kooko».' Mimnaihl wale •ka OUiki ' ka hoikao • oa makaa i Wailoa.

LA BMU >A W«tl» j ke ai L*h*«o«lon», »»lisi«t [ l£ lofce »%H«tdefo oMbuMßi« | ipokaa*», »» W*»«ieo e L»h»iu«. i fc» bo«w ! 10, Pooko, Mei !• T. S E. Bihofa. | Lob«iMloQ«, Aperi»« 7, 1874. ! KA *4K« axa O Miaa O*AXA wahūu,- 1 i o keio Diir* ote, i ooho b«o» ; | mmialo o k« Miaioo» Amenk», oo o» ro»k»- ! | hiki be kholehu, ot oiēke tku I* m» k* | j ioiot!» Po*!iait i h«U. I k» Po«h« »e, | i hsl»w*i oi» • n» eihioo m»o»w»li», ! • p»« i» hoi »ku 1» i kon» h»le noho tn» | | AUnni Kokoi. A ui» i k»alo »e »i | w»bo o kona p» h»le, pooiooia iho 1» oi», '• » hio» iUlo. I koo» h»p»ii« ao» »e, »i» [ hoi, o» olaUo k»o» olelo, » me i» »no oi» j I ilooho »i » m»ke »ka 1« I k» 1839 koo» ' [iiiki »na mai i H»«r»ii oei, ree KamaUoi, | L. Aoart» » mo P. J. Kolika ma. I k» Po- . ; »loa aku oo mamu» o kel» pole koo» hoo* i mao»o »n» i k» poni »n»a o n makahifei he 145, m» k» h»le o K»m»l»ni w»hioe. M» ; k» Poaonoaku oei i haU, o» kaoo i» koo» i i kioo kupapau ma k» Ilioa o Ka*»iahao : | I He 83 ka noi o kooa mau makahiki, » m»- | | ke »ko 1» iloko o k» Hako. i Na mea Kakau svtz?a. —U» lohe m»i ; makou me ka meoeoieue, no k» hookipa * • kaheie ole ia o ko makoa mao bo«ioha kak»Q nopepa o k* aoao pannioni mai i okali ' aku nei i k» hu*kai «lii-M» Kaalaalu i k» ; wa i Uwei» aka ai o ka lio a pili i k» w»a* pa a kau m«i ka mea k«k«a o k« -Vu Uou iluua o ua lio nsi tue k« on» no nooa k» ; lio mamo» o k« ooho, » oi aU iho U aaho ( pe. Ia «ti aua mai oo o k» lio e aolo mai 1 iaia » kula hookuu iho, o ko iaU palemo | aku U no ia noho ana iloko o ke kai, e ole i ose hoi i» ao«u wahi kai o Kaalo»la. | — 0 ka mea kakau īho hoi o ka Haumii \ | Ponoi hoohele wawae ia me ho kamalii j | kamaaioa la, mai Mahukoaa «ku • Kohal» | loko, he loa ia hele malihioi »n» aka 1«, h« | j 12 mile. E ole nae hoi i» ike i ka aioa j | haaheo o Kohalu. Mai noho oukou e ko i Hawaii a h<ai peU ka heahea ole mai, no ! k« mea, he mau kaoaka Uo nui keia, ke j paoe mai iohe mai Kaula » i Kumukahi. | " i Hoopau loa u ka Puali Koa Pukaa — | M» k» po Poaono U k iß o Mar. »kn ne! i i hala, u» hoopau loa i» kela Puali e kau ae ; la uialuoa e ka Alihikaaa J O. Oominia. 1 | M« ke kauoha a ke Kuhina Kaa« W. L. Greeo. £ hoomanaoia o keia kekahi o oa 1 Poali koa eleu loa, oa keia Paali i mala- j ma i k» hookani aloha an» i n» pukuniahi o Puowm» i k» w» e ku mti ai na manuwa o na aina e, « nae na 1» kolaia o ke aupuai, mai ka wa i hoopani» ai na ko» kiai Alii Kumau e ka Moi Laoalilo i make, na kei» Puali no hoi i malam» i ka inaluhi» o k» Pa 'lii a me U Koi, JBi« jho m«lalo nei ke kope o k« Olelo Kaooha » ke Kuhi* na Kaoa i keia Puali e hoopau loa : Keeoa o ke Kiihinn Kana, l Hoooluln, Mar. 28, 1874. ) Olelo Kauoha Helu 2. 0 k« manao okoa o ka enaheie 6 o ka Olelo Kaooh» Helu I, o ka la 27 o Feb 1874 i hoolahaia ma keia «a hoopauia. O ka Puali Koa Pukaa pualu o Ka Haleu o Hawaii Poooi i ooho Luna iho nei o C<>pt4in Joo. A. Hassinger t e hoike ia aka ana Ukou mawaho ae o ka oihana a e hoopan loaia ko Ukou ooho koa ana e ka Geoerala J. O. Domioiß Luoa nui o n» Puali koa o ka mokupuni o Oahu oei, ma k« loaa an« aku o keia kauoha. W. L. Greew, KohinA Kao». Na ka Looa mai J. BdU's Dick«on Mekia a me Kokoa, i ka Lokaoela nui o na koa Puka» o K« Haka Hawaii PoooL Ka fo« Kiri i hooko lokoloia,—-Ma ka Poakahi iho oei, oa hoomalia ka hookolo* koloia o ka poe kipi oana i hoohaanaele ma ka U koho Moi, me ka uulohia « et« ko Ukoo hopen« : Po«k«hi~Ke lii kae ia K«oe«lii, K«Ukua, Paweoweo, KiniUo, « me K«i«. m». Ho»hew«U f «he elo« koe no KiniUu. Po«la«-Ke lii kne ia Kahelemaon«, Kihei, Kuaaoa, Kaailuwale « me Koalii. ! Ua hookuo wale i» o Koalii, a o ke koeo», u» hoahewai». * Ke lii kue i« K«pil»o, J. K«o---lehea, Pa«o»o, P« « me Kapole. Hoopao wale i» o K»pii»u » me Kapole, « o« hoahewaia ke koeoa. i Po«koio-Ke lii koe i« Maik«i # N«oo, K«makea, Kaihehaa, W«fk»k»i « me Kaloa. Hoop» Q w .| e Q Kaiaa, hookuni» o Maik.i . me N.oo, o Kaoaake» a m« Kaiheh»o o* hoahewaia. K e lii koa ii W. BroWo, Moio, K*poo, Eekaa oe Kai>ep*i«i. Hwpaa W»le lio Kapoa. Hoo- _ P ,n » k» poe i koe ibo. Po.h.-Ke 1, l kae u K..|i„ Ke.k.,, K.hele, K.10.„. b ,, ' » Hoop»a w»lei» o K«lo«, hooko» ke Kiore i« Mahoe » ■» O «e koena, ho«hevb»i». Umo, H.p ( , Hoopii, k.oai, K,Kap *'*- O Mih.loo., Pii. HooHi. K.iai, hookuuia e ke Kiur« o K«mok«»o. » o ke hoahew«i«. 4

* < £ olooiu oe eka " nupepa Kuoj koa." e hoike ak« 1 o'a mao hoa aloka e ] noho 'U ma kaa aiaa makoahine »'o i boo ! īpo ai, oia koi ma KaUopap» i Molokai. U* ; haUwai mai aa rn« ka »ke «oa ioa »«• i ! ho>ke i« ma ka Hiwiii Poaoi o k» U ehike I o Ap«rila nei, 110 n» «e» • pil» «o» i ked»U, a na mai tepera i b»awi ai 00 ka apeoa. f Ke hoike aku nn »0 «• k« oiaio C» kaawi m»i oJ. H. N»peU >•'" ' dal» b®okahi bao«ri me kaoakolokumamaono me b»pab» data koe hookahi baoeri me amike- | mamakolo me ekolo hapaha Aia k»a p«o • m*i kei» q«q daia aUila e hooao» «ko no waa Ika upeoa, oia kei«, hooka?»» hano olon», hook»hi P»pa ua, ft me hoekalii w«9, no n« dal« $250 00. A ke Un» nei no ko'o m»u«o e nook»» aku an» 00 o J. H. Nftpe!a ika oukoo mau d»lft ft P«a, ft e lilo nonft keia maa nei 1 hoike i». O»»o 00 oko oukou hoa aloha oiaio. S. K. Kuriflxa. Hooolulo, AoeriU 9. 1874