Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 16, 18 April 1874 — Page 4

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Dita Lei Ramler
This work is dedicated to:  Annie Hohu Ahuna

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ka Nupepa Kuokoa, me Ke Au Okoa i Huiia.

 

 

My Sabbath Song. Golden Center. p.6

1.Kani mai na leo mele

Ma na ala hele nei;

Oi nae ka leo lea

O ke mele Sabati.

Cho.   Hauoli au ke mele e,

kuu leoo mele Sabati,

Kuu mele nei.

Ka leo mele Sabati.

 

2.Hai ia mele i ke aloha,

I ka oli no na u,

I ka maha no na lahi,

I ke ola ia Iesu,

Cho.   Hauoli au, & e.

 

3.Mele mai na anela,

Hoomaikai i ke Lii mau;

Na na keiki n@e ke mele

No ke ola ia Iesu.

Cho.  Hauoli au, &c

 

4.I kuu wa e ola ana

Mau kuu niele Sabati;

A pii i ke ao maluna

Oia mau kuu mele e.

Cho.  Hauoli au, & c.      Hawaii

 

 

Always There

Golden Center. p.9

1.Noho anei no ka ua

Ma ka la Sabati?

Hele ole i ke kula,

I ke Kula Sabati?

Cho.  Hele mau Hele mau,

Hoopau ae i ke makau,

Hui me ke kumu a ʻ u,

Hoomaikai a pule p ū ,

Hui me ke kumu a ʻ u,

Pule a mele pu.

2.Oli no ka hora kula,

Nui, nani ka waiwai;

A, malaila, mau kuu hele,

Ole au e noho ae.

Cho.  Hele mau,&c.

3.Ia Iesu e auwana ana,

Anu, lahi, a luuluu,

Pii nae oia i ka mauna

Me ke @@ua e launa pu.

Cho.  Hele mau, &c.

4.Meia au e hoohalike,

Hele no ke ino e,

Ku a hele me ka oli

I ke Kula Sabati.

Cho.  Hele mau, &c.       HAWAII.

 

HAAWINA KULA SABATI

Ka Hapaha Elua o 1874. HELU 5, SABATI MEI 3.

KUMUHANA- Na mohai elima.Pauku Baibala- Oihanakab. 7:37,3837. Oia ke kanawai o ka mohaiku@i, o  ka mohuai, a o ka mohailawehala, a me ka mohaihala, a o na mohai poni, a me ke alana o na mohaihoomalu;

38 Ka mea a Iehova i kauoha mai ai ia Mose ma ka mauna Sinai, i ka la i kauoha mai ai oia i na mamo a Iseraela e kaumaha lakou i ko lakou mau mohai ia Iehova, ma ka waonahele o Sinai.  Pauku, Alakai. Hosea 6:6. "No ka mea, o ke aloha ko ʻ u makemake, aole ka mohai, a o ka ike i ke Akua mamua o na mohaik@ni."

Mele Him. 293- Rock of Ages. I. E Iesu ka mohai no ʻ u,

Holo au i loko ou,

 Kahe mai kou koko mau,

Me ka wai mai kou aoao,

Oia no ka puniwai,

Kahi a ʻ u e maemae ai.

 

 Pule no na aina naaupo i lohe koke lakou no Iesu ka mohaikalahala nui.

Na Ninau a na Kumu i na papa.

P. 37. Ehia mohai i hana mai ma keia pauku?

I Heaha ka mohai mua me kona kanewai, me na mea a pau e pili ana ilaila? Mok. 1:3-17. Na mea kupono i ka mohaikuai. I Na bipi kane kina ole. 2 Na hipa kane, a kao kane kina ole 3 Na manu kohukohu me na manu nene opiopio. Me ia mokuna ka hana, a me ka mok. 6:8-13 Heluhelu i maopopo.

II Heaha ka mohai ekolu? Mok.4; a pau ka mokuna; mok. 6:25-30 No ka lawehala i ka ke kanaka keia mohai e like me ke kanawai kivila.

IV Heaha ka mohai eha me ona mau mea pili a pau? Mok. 5:1, 5, 6  ke. He mohai hele aela, aole he mohai lawehala i pili ia i na hewa I ke Akua , e like me ke kanawai karai@ Hui kau no @@e keia mau mohai elua. Aka ua maopopo, he mau mohai no ka hewa laua a elua. Nana i na mok 6, me ka 7, kekahi.

V Heaha ka mohai elima me ona mau pili a pau?

No ka poni ana i na kahu@@ keia mohai. Nana ia Pukana 29:1-14. Ua huipu me keia, ka mohai aloha o na mohai hoomalu. Mok. 3:1-5. 7:11.

P. 38. Nawai i kauoha o na mohai? Mahea i kauoha mai ai? Ua hookoia anei? ( E hai aku na kumu i ke ano nui o keia mau mohai.)

Mele Him. 98- Leo, Nuholani.

 

I

Eia mai ke mele hou,

O Iesu ka mohai mau,

Nona ke aloha mai,

Ke aloha e ola ʻ i.

2

Pilikia pu kakou,

Mai p@@o i ka po,

Pomaikai, ua loaa mai

Ke aloha e ola ʻ i.

Na ninau a ke Kahu.

 

   Papa makua. Ua pau Pukaana. Owai ka inoa o keia buke hou? Nohea ka inoa? Ka buke ehia keia o ka Penetekuka? Nawai i kakau? Heaha na mea nui iloko o keia buke? He mau moolelo anei kekahi maloko? Ekolu no moolelo, hiki anei i ke kahi o oukou ke hai mai i ka mua, i ka loa, i ke koiu? hiki ia wai? Hiki ole ka. E imi a hai mai i kela Sabati.

    Na kanawai, na hana aha ka i kakauia ma Pukeana?  He mau kanawai mohai anei kekahi. Ma hea i kakauia ʻ i ia mau oihana?

   Papa Keikikane. Mahea i kakauia ʻ i na mohai mua?  Kin 4:3. 4.  He mau mohai aha ia? Heaha ka mohai e Noa i kaumaha ʻ hu ai? Kin. 8:20,21.

    Owai, ka i kauohaia e kaumaha aku i kana keiki ponoi, i mohai aha? Kiu. 22, 2. Owai kona pani? p. 13. Owai kekahi elemakule i mohai i mau mohai i kona heleana e ike i kana keiki?

    Owai kekahi makua i kaumaha aku i mau mohai no kana mau keiki? Ioba 1:5. Owai ka mea nui, Mose? Ioba?

     Papa kaikamahine. Owai na mokuna e hai mai ana i na oihana mohai?  Mai ka mok. I a pau ka mokuna 7, e hia mohai okoa i hoikeia mai?  Heaha na mea i mohaiia?

      No ke aha na mohai?  Pau anei na hewa i na mohai holoholona?  Hai paanau mai Hebera 10:1-4. Pau ka hewa ia wai?

  Na pokii.   Pohuhihi anei na mohai kahiko. Ae, aole maopopo ia makou. Pela paha, aka, hiki ia oukou ke hoomaopopo, he mau hoailona ka nui no Iesu ka mohai nui; ka mea i pepehina ma ke kea, i mea e ola ʻ i oukou.

    Hoopaa nunu oukou i keia mau pauku. " E nana i ke keiki hipa a ke Akua nana e lawe aku ka hala o ke ao nei." Io. I:29.

"Aohe kala ana ke hookahe ole ia ke koko." Heb. 9:22 Na ke koko o Iesu Kristo o kana keiki e huikala mai ia kakou i ko kakou mau hewa a pau." I Io. I:7.

    Heaha na mohai a oukou e haawi aku ai na Iesu?

    Ke Kula a pau. Owai ke kahuna nui i kakau mua ia ma ka Baibala? He hoailona oia nowai? Owai na kahuna mamua aku o Aearona ma?  Ua maopopo anei na mohai mamua aku o Mose ma? He mau mohai hala anei mamua? Heaha ke ano o na mohaimua? Nohea mai na mohai hala? Hiki anei i kanaka hewa, lakou wale iho no, ke noonoo a hookumu i mau mohai hala? Heaha ke ano o na mohai ma Hawaii nei mamua aku? Ehia mohai ma keia haawina kula Sabati? Owai? Owai? Hai mai i ke ano o na mohai kuni, a me na mohaiai. ke ano o na mohai lawehala, me na mohai hala?

    Mahea ka like ole? Na mohai pani, na mohai hoomaalu, heaha? nowai? Owai ka poe pono ke kaumaha aku i na mohai? Hemolele anei ia poe kahuna? O ka poe lawe i na mohai, me ka naau aha e lawe ai? Pono anei na mohai ki@a.

    Owai ke kahuna nui hemolele, aloha nui? Hai paa naau mai Heb. 4:14,15. 7:25-28. 9:11-14. Heaha na mohai kupono i ko ke Akua makemake? Hoopaa Rom. 12:1. Ka pauku alakai, hai mai.

 

    Mele Him. 142. Leo- Pythner. C. C.Saua p.161.

1.

E ala e mele ae

I mele no Iesu,

Na leo na naau a pau,

E ala a mele pu.

2

\No koaa make e,

No kona ale hou,

Apii iluna e @wao,

I ola mau kakou,

 

    Pule i kaumaha aku kakou a pau i ko kakou mau kino, uhane, waiwai, keiki, na mea a pau i mau mohai oluolu na ke Akua.

    Haawina Kula Sabati no Mei 10 Oihana Kahuna 23:4-6, 15-21, 33-36.   Hawaii

 

E Malama, O ilihune auanei ma ka Lani.

 

     He ilihune anei ma ka lani?  Kai noa he wahi lako loa ia i na pono, i na waiwai maikai a pau loa  Heaha kau e paipai nei. E malama oe o ilihune auanei ma ka lani?  Ua pono no ka ʻ u paipai ia oukou, ia kakou pu no hoi, E malama o ilihune auanei  ma ka lani.

E nana i ko kakou ano ma keia ao. Ua ilihune kekahi, ua waiwai kekahi. Aole nae i like ka ilihune, aole i like ka waiwai. Ua ilihune loa kekahi poe, a pilikia maoli no ka ilihune. Ua hapa ilihune kekahi poe, aole nae i pilikia no ia hapa ilihune. Ua emi nae ka pomaikai, a me ka lako ana . Pela hoi ka poe waiwai, ua waiwai loa kekahi poe, a lako i na pono kino a pau. Ua hapa waiwai kekahi poe, a nolaila, ua hapa ko lakou mau lako a me ka pomaikai kino.

     No ke aha ka ilihune a lako ole, a lako paha ma keia ao? Malama no ka hana a mau ka hana.

    Ma ka hoopili ana. He mau degere waiwai ma ka lani. O ka degere ilalo loa, ane like ia me ka ilihune.  Oia ka poe e kapa ia ana, he poe uuku loa iloko o ke aupuni o ka lani ma Mt. 5:19.  Oia hoi ka poe e komo pilikia ana iloko o ke aupuni o ka lani, a ane hiki ole ke ola ma Mareko 10:23 I Petero 4:18.  E komo mai ana no na poe iloko o ka lani, e komo mahunehune ana no nae, e like me ka poe i pakele mahunehune maiwaena mai o ke ahi.  Ua pau ka hale i ke ahi me ua waiwai iloko, koe ke kino wale no me kahi lole paha e pili pu ana.

     Ke degere waiwai ilalo loa ia ma ka lani. O ke ola wale iho no o ka uhane, me kahi lako uuku loa. A mai ia degere lalo loa ka pii ana o ka waiwai o ka lani a hiki aku i ke degere luna loa, oia ka degere waiwai o na anela, a o ka poe bemolele loa ma keia ano.

   Aole o Iesu i makemake e ilihuni kekahi o kakau ma ka lani. Oia ka i iho mai, mai ka lani a i keia ao, a lilo i mea ilihune i hoowaiwai ia ʻ i kakou. A kauoha mai oia penei, E  hoahu ae oukou i waiwai no oukou ma ka lani. A, me ka waiwai oiaio ole, e hoomakamaka ai oukou, i hookipa lakou ia oukou iloko o na hale pau ole, i ka wa e haule ai oukou.

   E nana i ke poo o keia manao paipai , E malama oe o ilihune auanei ma ka lani. Heaha ka hana i pakele ai i ka ilihune ma ka lani, a e loaa mai ai ka waiwai he nui wale?

    1   E haalele i na mea a pau no Iesu.  Olelo Iesu i ke kanaka ui e makemake ana e ola, E hele oe e kuai lilo aku i kou waiwai apau, a e haawi aku na ka poe ilihune, a e loaa ia oe ka waiwai iloko o ka lani. Ke ano nui o keia kauoha, eia no ia: E hoomanao, no ke Akua no ko kakou waiwai a pau. Nana no ia i haawi mai, ke kino, ka uhane, ke dala, ka aina, na holoholona. Ina aole oia i haawi mai, ina aole oia i kokua mai, ua nele kakou. Ua haawi mai ke Akua i keia mau mea, i keia  mau waiwai ia kakou, e malama nona.  No kakou no kekahi, i hiki ai ke hana nona. Ke ai nei, ke inu nei, ke aahu nei i ka lole, ke noho nei iloko o na hale, no ke aha? I pono, i malu, i ikaika na kino, i hiki ke hana no ke Akua, i hiki ke aloha i na hoalauna, a kokua i ka hoonaauao ana i ka poe naaupo ma na aina hoomanakii.

     E noho me ka makaukau  e haawi aku i ka waiwai, i ke dala, i na holoholona, i na keiki ke noi ia mai i mea e pono ai na kanaka, me ke aupuni o ke Akua.  E noho me ka makaukau e hookipa i ka poe mai, i ka poe pilikia, me ke kokua pu no hoi.

 

2     E hoomahuahua i na makemake ma na hana manawalea, na hana e pomaikai ai kanaka, kamalii, na hana e kinaiia ʻ i na hewa, na ino, na poino.  E komo iloko o na hale e paipai i na ohana e haalele i ka ra@a, i ka wahahee, ka nuku, ka hoopaapaa, ka hakaka, ka moekolohe, ka moe manuahi, ka pepa, ka hua, na mea pono ole a pau. Huhu paha lakou mamua, a hoino mai, aka, mai maku i ko lakou huhu, ko lakou hoino ana mai. Hoomanawanui no ma ka paipai ana, ma ke kinai ana i na hewa, a no ka hoopakele ana ia lakou i na poino he nui wala.

 

3    Ma ka hoahu ana i ka waiwai ma ka lani.  Elua ano o keia hoahu ana. No ka lani kekahi, a, ma ka lani kekahi,

        Ina e hoon@@@aoia  kekahi poe e kakou. a imiia , a hoihoiia mai, a hoohuliia mai, a hoomakaukauia, a make e lakou, a komo iloko o ka lani, he waiwai ia i hoahuia no kakou ma ka lani, he waiwai i hookomoia, a hoomaluia ma ka baneko o ka lani i ka hiki ana aku ilaila. E like ana lakou me na keiki aloha i na makua, i na kumu, i na kahu. Lakou ke hauoli mua, a wikiwiki e hookipa aloha ia kakou iloko o ka lani. Hoolakoia, hoonaniia, hoohauoliia mai ko kakou mau keena lani ia lakou. Hauoli pu kakou i ka lohe ana i ko lakou mau leo mele lani.

 

A o @a hoahu ahe hoi i ka waiwai no  ka lani, oia ka hana mau ana, ka hooikaika mau ana i holi mai na kanaka, na kamalii, maanei, ma na aina e, i makaukau lakou e hele pu aku i ka lani me kakaou. A hiki aku ilaila , e hiki ke olelo aku, Eia makou me na keiki au i haawi mai ai na makou. A hooho oli ko ka lani poe a pau. E komo mai oukou me na keiki a oukou e lawe pu mai nei. A e lohe ana kakou i kekahi mau huaolelo ma Daniela 12:3. E holi a heluhelu. E like ana ka kakou me na hoku ia ao aku, ke aha nae kakou?

   E malama kakou o ilihune auanei ma ka lani. O hele elohelohe aku, aole e lawe pu ana i kekahi poe e ae, aole hoi e ike ana ilaila i kekahi poe a kakou e hoohuli e mai mamua. Mehameha, lako ole ko kakou mau keena ma ka lani!    Hawaii

 

Apaiana, Okatoba 6, 1873

 

Rev, J. F. Pokue: Aloha oe, me ka ohana , a me na hoahanau a pau o kaua mai Hawaii a hiki loa aku i Niihau. E aloha nui ia ka Moi Lunalilo, a me kona mau Hoa Hanohano o ke Kulanakauhale alii.  A no ka Papa Hawaii hoi kekahi aloha me kona mau hoa a pau loa.

  No ka Kakou Oihana- Ke neenee nei no imua na hana maikai, a me ka hoomanawanui ana o na kumu Hawaii, ma na ano ino a pau o keia mau Pae Aina. Ua mau na kula ma kahi mau kihapai, aole mau ma kahi mau kihapai. Ua mau na halawai mahina hou, a me na halawai wahine, me na Kula Sabati. A ua huli hou mai kahi poe i ka pono, a ua hookomo houia iho nei kekahi poe i ka ekalesia Penei: Aia ma ko ʻ u ekalesia o Butaritari he iwakalua. (20.)  Aia ma ekalesio o Kumu eono, (6) aia ma ka ka ekalesia o Tapiteuea elima, (5) aia ma ka ekalesia o Marakei eono, (6) He mau ekalesia hou keia ekolu i keia makahiki. Eia kahi nuhou e hauoli ai ko kakou manao; ua hoi mai hoi kahi poe i haule iloko o ka hewa.

   Mamuli e ike oukou i na ano o na kihapai o Maikonisia nei ma na hoike kihapai, aia maluna o Hoku Ao. Ke kakau wale iho no au i keia wahi leta, e hiki aku ana paha, aole paha?

  No ka Ahaolelo o Kilipati nei.- Ua akoakoa na lala a pau o keia Misiona ma Apaiana nei. A ua hoomaka ka hana me ka maikai wale no, aole mea kue.  a na hookolokolo keia mau misiona i na kumu i hele mawaho o ka rula.

 

 

    No ka Hoku Ao. - Ua nui loa kana hana me makou: Ua nui ke au ma ka moana , a me na makani Lauwili, a me ka pohu kekahi.  Ua luliluli ino loa au i ka luai. Ua hai pu ka laau  ihu o Hoku Ao i ke aumoe a makou e holo hikina ana, i hele aku ka hana e muu mai ana iloko o ke kai, a ia ao ana ae, i nana aku ka hana e hamole mai ana ka  ihu o Hoku Ao, i kohu no ka hoi ke kanaka i ka ihu, a pela no hoi ka moku omole pu o ka hoi.  I ka ka hulipahu wati ka hai ana o ka laau ihu o Hoku Ao, o Manuela ka mea ku hoe, he haole Pukiki oia.

 

   Ua ili o Hoku Ao ma ka lae hema loa o apaiana nei, no ka pii pololei ana o kona laau ihu iluna o ka aina, a ua paa oia ma kona kau ana iluna o na pohaku, ua luli ino oia i oia nei. A ua uleu ke kapena me kona mau lalo iho, a me makou pu, a ua laweia kahi heleuma uuku a kahi hohonu; hooleiia ilaila; a malaila makou i huki ai a panee iki i kai, no ka hapaia e ka aui nalu, a e hoomaka ana ke kai e pii, oia kahi kumu i hemo ai, a no ka nalu ole o kahi i ili ai kahi kumu i pakele ai i ka pilikia.  Ua nui loa ko makou mahalo ana i ke Akua no kona hoopakele ana mai i kona moku. Ma ka Poaha ka ili ana Hoku Ao, oia ka la 2 o Okatoba.  Ua haahele mai oia ia makou ma ka la ekolu ae, ua lawe ia Haina i Tarawa, a holo loa aku i ka Pae Aina o Makaia a me Kalolaina. A e hiki mai ana paha io makou nei i ka malama o Aperila.

 

   No ka Hoonohoho ana i na Kumu.-

Penei: Rev. R. Maka, oia mau no ia ma ka ekalesia o Koma.  Owau nei, ua lele loa mai, a ke noho nei au ma Apaiana nei.  Ua waihoia kela ekalesia i keia makahiki, a hiki i ko ʻ u hoi hou ana ilaila. O Haina, ua hoi hou oia i kona kihapai kahiko o Tarawa. O Kanoho a me Z. Kabure, oia mau no laua ma Maraket.  O Lono, ma Maiana , Oia mau no, aole i hooneeia ae.  O  Leleo ma Nonouti, oia mau no, o kona hoa o T. Kaehuaeu, e hoi aku ana oia i Honolulu.  O Kapu me Nalimu oia mau no, aole i nee.  O Mote Nakanoaro kekahi hoahanau o ka ekalesia o Butaratari, oia ke kumu o Apemama i keia wa, kela aina paakiki o ke alii, aole makemake i na misionari.  Aka, ua wehe mai ke Akua i ka puka o kela aina e komo aku kana olelo. Ua oluolu loa ke alii i ko makou huipu ana meia ma kona aina. Ua hanai mai ia makou i ka ai, a u hoa@n mai na makou i ka wai, a ua ae mai e malama ia M. Nakanoaro a me kana wahine, e hanai i ka ai, a ua makou e hoaahu i ka lole, pela kana pane mai ia makou.

 

 Na Hunahuna  Manao.

 

    Ua nui ka wela o keia mau la.- Aia no ka o Hoku Ao i Tarawa i keia la, kahi i kalipiha ʻ i e kamana o keia moku i ku iho nei, no ka mea, ua lohe makou i kona @i@a ana i kono wa i ili ai ma Apai@@a nei. A ua akaa ia kona keleawe, - Ua maimai o H B@namu ma luna o ka moku, a ua ano wiwi, a emi mai kona kino.- Ke mau nei no keia mau aina i ka manao kaua; ua hee aku nei kahi puali kaua, aia i Tarawa.- Ua wi loa keia aina i keia wa, no ke kaua. - O ka ia me ka wai zekarewe, he wai mailoko mai ka lolo- Aloha ino kakou nei e hookuli nei, aole hooloheia o na o ʻ elo ao-Aloha nui oukou a pau loa.- Owau iho no o kou pokii iloko o Iesu.  J. W. Kanoa.

 

 No Maikonisia.

Jelu@j, Masala Islands, Dek.9,1873.

Rev. J.F. Pogue

   Aloha oe, a me ka ohana ou. Eia maua i ka aina a maua i noho m@@ ʻ i, e like me ka hooholo ana o ka makou misiona; a o S. P. Kaaia ma, ua hala laua i rno; a o S. W. Kekuewa ma, ua hala i Mejro; a o S. Kahaemauna ma i ko laua wahi no o Mila, pela iho la ka hoonohouoho ia ana o ko makou mau kihapai, a he mau kumu kokua nae kekahi, no Namerik, Mejro, Arno. Ua hoakaka ia ko lakou ola M. H. iwakalua dala, mai ka mahina hou mai o keia Pae aina.

   Na hana ma keia Pae Aina. he holo mama ka hana; a kokua nui mai ka Uhane Hemolele i na kamaina o keia mau  aina. Ma Mile, Eboa, Namerik, a me Jel@@j nei, na aina au i ike ai me ka maka, nui ka poe mihi, a nui ke kuai ana o na kanaka i na buke. Loaa no ia ʻ u i ka la a ʻ u i hoalele ai  i ka moku., a noho ma ka aina nei, na dala oi aku i ke kanakolu no na buke mai, aole hoi i nele i ke dala i kela la keia la no ka aila.

     No ka aina. He mokumoku liilii ka aina ia wahi uka ia wahi aku; o ka waa ke alanui mau o keia aina, mai kau wahi a kau wahi.

     Ua kukuluia na halawai elima, a koe no kekahi mau apana, he mamao na kowa.

    Elua no a ʻ u hele i komo aku a malama i ka hana @o kula, a halawai, mai ko makou hiki ana mai a keia was, no ko ʻ u pilikia i ka hoomakaukau i ko makou ponana e hoomoe iho ai.

     He oluolu ae kuu ola, a he nawaliwali ko ʻ u haku wahine iloko o keia mau la. He oluolu ke ola o na kamaaina, a me ka noho ana maluhia, o ka poe i lohia e ka malamalama. Ke noho nei maua iwaena o na haole kalepa o keia Pae Aina, me ka loohia mai no e na mea hoikaika manao.

     Ian.7,1874. No ka holo koke o keia moku Geremania i Samoa, no laila ke hooili e nei au i ka ʻ u mau palapala ia oe i keia wa. Ke ae mai ka Haku, e holo aku au ma kekahi aoao o ka aina i ka la apopo. e like me ka hoolaha ana, a malama malaila i ka ahaaina a ka Haku, me ka hookomo ana i 13 ma ka ekalesia.  O ka nui o na hoahanau ma keia ekalesia 18, no na komo ana ekolu mamua. aloha nui.     D. Kapali.

 

Hoku Ao ma Maikonesia.

 

   (He mau manao i unuhiia noloko o ka palapala a Rev. D. Kapali ia Rev. J. F. Pogue, mai ka holo ana o Hoku Ao Iune 9, a ku ka moku ma Mile, Pae aina o Makala, Oka. 13, 1873.)

 

     ʻ Ua haalele mai o Hoku Ao ia Honolulu, la 9 o Iune 1873.   Maikai ka makani i hookahi bebedoma, a ano e i ka lua o ka bebedoma.  A hala na la 19 ma ka moana, hiki makou ma Arorae, oia ka la 28 o Iune    Launa iki makou ma kela aina, a holo aku ma Nukumau, a launa o Binamu me na kumu o Samoa, nolo aku a ku ma Peru. Pau makou na kumu ka i holo iuka. Eha kumu Samoa ma keia aina; nui na kanake, a ua kulanalana maikai na kumu ke nana ʻ ku.   He hoike kula, makaukau no ma na mea i alakai ia.   Holo hou a ku ma Taputuea, Iulai @    Hele iuka a launa me Mr. K. pu , a me Nalimu.   Holo maanei aku a ku me  Nonouti. Launa koke mai i G Leleo, a me T. Kaehuaea; a holo pu a hiki ma Apemama, kahi kumu ole.  Eha la ke ku ana ma keia aina, a holo aku a k@ ma Maiana i ka la 10 o Iulai. Eha la ke  launa ana ma ia aina, alaila holo i Marki i ka la 16 Makai ka noho ana, ke kula ana, ka h@epule &c.

     Holo hou aku, a i ka po o ka la 17, ku ma Apaian.  Oluolu o G. Haina ma, me na ohana.

     Ua hooholoia e kukulu i ka Misions o keia Paeaina ma Apaiana nei. Nolaila, ua kii o Hoku Ao ia Kanoa ma, ma Butaritari.  Mai ka la 22 o Iulai, a i ka la 8 o Augate, ku mai ka moku me Kaaoa ma.  M ia ia no hoomaka i ka halawai, a hookau ma ka la 15.

     Okatoba 2. Haalele ka moku ia makou Augate la 18, akahi no a hoi mai, mai kona hoaki hoihoi i na hoa o keia misions, @l@hua maoli makou.

   No ka nui o ke au, a me ka pono ole o ka makani, na kumu o ka lohi ma keia mau kowa; lilo na la 46, a ike hou ia mai.

 

Ua ili ka moku i kahi e hooko no ana i Apaiana; mai @ahaha malaila, no ka nalu ole kona pakele; pahole no one kona kua.

    Okatoba 3, haalele ka moku is Apa ʻ ana a lawe ia Haina ma i Tarawa. Malaila, loaa kekahi haole akamai e luu, a kapili lapaau mai ka moku. La 8 holo aku i Butaritari e hoihoi i kahi haole.

   Oka. 12, ku ka makou ma Mile, ka pae aina o Makale.  La13 hiki ma kahi o S. Kahelemauoa ma. Hauoli ka mano i ka ike ana i ke ano e o keia ohana mamua o Kilipati.     D. Kapali

 

I Ko ʻ u Poe Makamaka Hawaii:

 

    Aloha oukou: - He kanaha makahiki ko ʻ u noho pu ana me oukou ma keia Pae moku , a he hoike ike maka au no na mea i hana ia i waena o oukou iloko o ia wa.   He manao ko ʻ u e waiho aku nei imua o oukou no ko kakou noho ana me keia mua aku.  He wahi kiko uuku loa ko kakou aina i waena o ka moana nui ; aka , no ka oluolu o ka noho ana - aole anu, aole hoi he wela ino- he nui na haole i oluolu ke hele mai na aina e mai a noho ma keia aina.  Ma kekahi mau mea ua holomua keia pae aina, a ma kekahi hoi, ua emi i hope. Ma ka naauao, ka waiwai, a me ke kuonoono o ka noho ana, ua holomua kakou.  Ma ka hele ana mai o na haole i nei e imi waiwai ai, ua lilo ia i mea e mahuahua ae ai ka waiwai o ka lahui. Ua pomaikai nui no hoi ka lahui ma ka hana a na misionari, na kumu ao, a me na Baibala, a me na buke hoonaauao a pau i hoolaha ia.  Aka, ua hala kela wa.  Ua make ka nui o

na kumu misionari kahiko, a o ke koena e noho nei, ua nawaliwali, he mau la helu koe, a haalele mai lakou ia oukou,  Aka, eia no iwaena o oukou kekahi poe haole e noho nei, ma ke ano, he poe makamaka oiaio no ka lahui Hawaii. Ma ko oukou noho like ana me lakou  ma ke ano kuikahi pu, a ma ka hoolohe ana i na olelo ao pono, ma laila e hoomau ia ai ko oukou noho kuokoa ana.

O ke kuikahi panailike i hapai ia e na Kuhina o ka Moi i make aku la, ina i ko pono ia mea, he mea no ia e pomaikai ai oukou, e kokua ana i ke ano kuokoa o ko oukou aupuni. Na ko oukou poe makamaka oiaio ia mea i hooikaika , aole nae i hiki. Ua kue ua, a ua haule ia pomaikai o oukou.

    O ka noho ana pono, a me ka mikiala o kanaka i ka hana, a me na kanawai maikai, oia ka mea e paa ai ke aupuni, a e pomaikai ai ka lahui kanaka. Ina e nele i keia mau mea, o ka ilihune loa no ia.  He mea ole ke gula a me ke dala, ke ole ua mea la.

  He au malamalama keia. Ke oni nei na lahuikanaka nui imua. Ina e pani kakou i na mak i ka malamalama, e pau auanei kakou i ka make.  Ke imi ikaika nei o Kina a me Iapana i ka pono o ko na aina e, ka naauao, na kumu ao, a me ka pono o ke Akua.

Ua haule ino o Ierusalema, no ka mea aole oia i ike i ka la hoopai o ke Akua; a he mea maopopo, e haule ino ana kakou ke malama ole i na pono i haawi is mai eke Akua. Aia a lanakila ka hookamakama, ka ona, a me na ino e ae maluna o ka aina, alaila, ua kokoke mai ka hopena. E Hawaii! E hoolohe i ka leo kahea hope loa o ke Akua

   Na ko oukou makamaka,   H. Dimond (Kaimana)

 

Na Buke

I Hoolahaia e Ka Papa Hawaii

me ke

Kumukuai o Kela me Keia

 

Baibala Hemolele Nui Ili Gula Nani me na kuhikuhi ma na aoao................................$12.00

Baibala Hemolele Nui iii eleele kaekae wai gula...............................................................5.00

Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula.....................................................................8.00

Baibala Hemolele pa@anaiki iho ili eleele.........................................................................4.00

Baibala Hemolele ili eleele.................................................................................................2.00

Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi..........................................................................3.00

Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula...............................................................................1.00

Kauoha Hou ili eleele............................................................................................................75

Kauoha Hou Hapa Haole......................................................................................................75

Lira Hawaii 1848 me ke kanawai..........................................................................................25

Lira Hawaii 1863...................................................................................................................25

Moolelo Ekalesia...................................................................................................................50

Haiao ili lahilahi.....................................................................................................................10

Hele Malihini ana...................................................................................................................25

No ko ke Akua ano.................................................................................................................25

Lira Kamalii............................................................................................................................25

Hoike Palapala Hemolele........................................................................................................25

Moolelo o Heneri Opukahaia..................................................................................................25

Hoike Akua.............................................................................................................................20

Wehewehehala........................................................................................................................20

Ninau Hoike ili manoanoa......................................................................................................25

Ninau Hoike ili lahilahi...........................................................................................................15

Kumumua Kula Sabati............................................................................................................15

Buke Lawe Lima.....................................................................................................................15

He Buke no ka Pope...............................................................................................................10

Ui Kula Sabati Helu 3.............................................................................................................20

Ui Kula Sabati Helu 4.............................................................................................................05

Ui Kula Sabati Helu 5..............................................................................................................20

Buke Buanetto o Ioane............................................................................................................15

Himeni Hawaii.......................................................................................................................1.00

Himeni Hawaii ili nani............................................................................................................1.70

Kumu Leo Mele.........................................................................................................................15

Kumu Leo Mele ili nani.............................................................................................................50

 

NA KAUOHA HOU PAKEKE

Ili gula nani.............................................................................................................................1.50

Ili eleele kaekae nani...................................................................................................................50

Ili eleele.......................................................................................................................................35

KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU

Ili gula nani................................................................................................................................1.75

Ili eleele kaekae wai gula...............................................................................................................60

Ili eleele..........................................................................................................................................50

Buke Wehewehe Huaoleleo Baibala, elua ano........

Buke Wehewehe Ano Mataio................................................................................................

NA HALELU PAKEKE

Ili Gula nani....................................................................................................................................50

Ili eleele kaekae wai gula.................................................................................................................30

Ili eleele...........................................................................................................................................20

Ka Hae Hoonani (Buke Mele) ........................................................................................................25

EIA NA BUKE HAAWI WALE.

Palapala Liilii-

Helu 4-Makemake anei oe i ke ola?

Helu 6- E hele i o Kristo la.

Helu 7- Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.

Helu 11- No ka hoohiki wahah@@ i ke Akua.

Helu 16- Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Bapeti@@ ana.

Helu 17- Mai hana ino i na holoholona.

Helu 18- No ka mahi ana, juai ana a me ka inu ana i ka Awa.

Ka Davids Malo Kumumanao.

Ka Moolelo o Batim@@ Puaaiki.

Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii me  ka haina o Alanui B@@la ma Alanui Kalepa, @ kokoke E ana i ka Hale Leta.    J.P. Pokur

Kakaaleta o ka Papa Hook@ o ka Ahahui @u@@@he o ko Hawaii Pae Aina.