Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 19, 9 May 1874 — KE AU O KALAKAUA. Na hana o ka Ahaolelo. [ARTICLE]

KE AU O KALAKAUA.

Na hana o ka Ahaolelo.

La Hasa 2 Mei l, H<>ra !0 a m Halawai ka Hale. Hon. C- R. ma ka ooho Pule ke Kahunapale. Ueluheluia ka moolelo o ka U i haU a apenoi*.

Hoohikiia ka looa o Wailukn o Hon. Mr Kepaikai e ka Lunakaoawai Kiekie E H Allen.

Helohelcu ka palapala hoopii malalo NEI.

Mai Wailuka uiai, e kne ana i ko ka Hale ae ana aku i na hooluli Kumukaoa wai.

Mai Wailukn raai, enoi anae hoonohoia i ek»lii ageua oka papa ola ma na apana pakuhi

Mai Wailuku niai, e noi ana e haawaiia ka maoa hookoiokolo i ka Lnnakau>twai Apina o Wailuku maiuua aku o ka $500.

Mai Wiiiluku uiai, e noi anu, o k« olelo Hiiwaii ka olelo na htua Aupani. Mai Wailuku ana e weheia o Kahului i awa kanioku.

Mai Hilo mai, e noi h na, e hoopania ka auhau mod«la o ka Ilio.

M«i 11.10 mai e ooi ana, e hookaawaleia i $3 500 oo ke alahaka ma Honolii.

Mii Hin ilei mai, e hooemiia ka nkn o ka Moi i 535.000 a i elua wale no Kohin;*,

Mitt Hniiilei uiai. e noi aua 1 $1.000 no ke knU Brritania malaila.

mai o Hoo. Mr. Nawahi he olelo hooholo, e kauohaia ke Kuhina KaUiaina e whīlio mai i oa palapaU hoopii la Mr Kepoikai o VVailuku. Waihoia ma ka papa a hiki i ka wa o ih palapal » hoopii.

Waiho mai ka Peresidena i na Komite ku niiiu o ka Uale ni=»Ulo iho nei :

Komite no ko ka Aiva e—His. Ex. J O Doiniuis, Hon H. A Kahanu, S. Kipi, C K Kaknni, C. K. Knpule.

Komite W^iwai—Hona J. I Dowaott L. Ahol ►, P. l«enberg, D. H. Nahinu J. Kauai.

Kom:te no ka Hoonaauao—Hons. L. Aholo, P. H iupu, P. lseoberg, J. Moaoauli W C L.op,

Kom:te Malama Oi.a—ĪTons. W. T« M«rt.n t S G. \Vndcr, J. A. Kaukau, S. M N<iokan», D. KauUahn.

Komite Kalepa MaH'ai ame Hana Lim\—Hons D. 11. N'ahino, J. I. Di»\VBett, G W Napaepae, P. F. Kuakaou, R. P. Kuik»hi.

Kumitb o na Aha Hookolokolo—Hon§. ! S. G. Wild r, J. Komoikehuehu, D. YV. Kaiue. L Aholo, D. Kaukaha. K<»mitb o xi Aina Aupuni a me ha llana h 'U — llona 1». Isei.berg. E. Mikalemi, S. K. N. Kepoika», J. H. S. Martin. Komite Koa—Hong W. L. Moehonua, : J A. Cumrnin«, A. S. Clcghoro, 11. Kuihelani, T N. B rch. Ko>iite Ho iai> Bili Kanawai—His Ex. J. O D >mioiß, Huna J. P. Pdrfcer, J Nawahi, W L Mneh.mua, J. Kakloa. Komjte o na Bukk HEl.u—H<»os. A S. ; Cleghurn, L. Aholo, D. S. Kupahu, J. P. Parker. J Kahai. I K< MiTE Pai Palapala—H»« Ex. H. A. | Widemann, His Ex A S H rt rtwell. Hoolaha m«i ka L«.i o Kuhina, e lawe | mai ana ia i oa B»li malalo iho. I —He Bila e hoopaa ana » ka māre aoa o o* wahioe Hawaii me na Pake i ike oie īa ka mn* moa aoa. 2—He B.la e hoopoaopooo ai i o» hoa o ka II %le A^poielo. 3—He Bila e hookaawaleai i ka Mana Nui Hooko i ka wa e inake ai ka Moi me ka Hooilina o!e. i 4—He Btl* e hookaawale »i i ona Hooift o Bake oo na Malama Buke Hela o ke Aupuni. s—He Bila e hoohoihoi ai i oa Laioa ! Huoholo mokuah. me oa Aina e. 6—Ue B.la e hoomana aoa i kela a me ; keia aoao e boc<aii> n-i lakou iho. I—Ue Bila e haawi aoa i ka maoa i ka i Moi e hoapono a e hoole i kekahi mau Ha* aw.na o ka B«la Ha*w«oa. B—H® Bila e hoopouopooo ai i o* kole- j aoa e koiia mai aoa e oa mamo. 9—He Bila e h**wi iq» i ka aaoa i ke- > «ahi Komiaioa e hoopooopooo i oa Kaoa*i i. I 10—He B4a« book«aw*le »na i k% hoo- I kolokolo aoa o na Ahi hoopoaopooo wai- ) wai hoiiioa. u«

HooUha mai o llon Mr. KuihelaM e (<s- : «rp mm aoa i* he bila e hooioli ai i ka Pau- i ku 870 o ke Kivil«, n» mea e piii an» ) io« K=»u Hookulokolo «» o<» Aha K*»paui | Ho<jiaha mei oMi Mika'eoii he i;»ia e j ho pau loa aoa i ke iiati%w*i hookaeaaka- j ena Nei ra»i o Hoo Mr. Wilder, e hoopahee keia hale, a e haawi «ku ! ka hoalonalob<» an« ia Mr C A Cactle be luoi auponi i make, ma ka he!t kmio aoa oka Hale i kona hoolewa i keia *b*ah>. H<rohoi<iia.« Hoopaoee ka hale a ka hura 10 ā. m. o ka le ap< po. La Hana 3—Mei 2 Hoomakaim na hana e iike me ka ho ipanee aoa. N'i PALAPaLA H'K?!I Helohelo roai o Hon Mr. Kepoikai be bo<>p;i no WailnWu e noi ana, e ho<'kuo>a \ ns makua i <»la elima keiki, mai ka iiuhao ! • i'io a me auhau kuia inii ; 2 e hookuui* oa j m-»kua i ho<»un<i ina keiki » ti.i kuia w«p. j Wa»hoia ike Komile Waiwai 3—E uoho | kekahi k»o hookolokoio Kaapnni o Maui ma Wailuka. Waihoia i ke Koni le Kuipooo. • Ueluhelu mai o Hon Mr. P. Haupa he ; hoopii. I—E ooi niia, e hoeemi ka uku m«f ka Moi • i na Luoa Aupuoi ilalo, koe Lunaknnawai ame na ninkai. Wuihoin, ike Komile Kupono. 2—M*i ae i keknhi luna aupuni e o-'ho ika H >le Ahaolelo ; aka e malama ika Ukou m*u oihana 3-0 ka olelo Hiwaii. oia kn oleio mua Waiho ia i ke komilu Kupono. 4—Mai ae i kenahi | haole e noho iuna auponi aia • ike i ka | oieio Hawaii, a ina aoie, aiaiia oana oo e | uku i kona niaheie olelo. Waihoia ike 1 komite kupouo. | Heiuhelu mai o Hon Mr Kah&i he hoo- ! pii no Hoooluiu he 300 tn?M, e noi an», e j ae ia o Kauka Akana i K iukb no na iLile- i mai pake ma Kalihi ame Molokai. Wai i huia i ke komite kupono | Heluhelu mai o Hoo Mr. Kankao he j hoopii mai kona »pa.yi aiii e ooi ana, e j hoeeniia ka uku oot luin aupnni mai ka j : M<*i a hiki ilalo ; a e hookaawaleia i lawe | • : let« no Miui Komohana. Waihoia ike . komite kupono. Heluhelu inai o Hon Mr. Kau.ii be hoo- ; | pii no Waimo i. e noi ana e hoemi i ka uku j ! o ki Mui i $35 000 ke hui puia kana kaka- : : u >l(>io ame Ka Puuku 2—E hook*>twuleia i $1500 no ke kukuhi «na i Hale Hookolo- | k»»lo a Prt.ih:*o mt W.iime-*. 3— E hoopau- i ia na Komiaina Aiua Lei Aln, a ua ka Moi ! e hooliiUrtlitna aku i nd aina lei ulii i oa kn- | o<ika e uoho aaa mnlooa iho o na aiua. 4-K : hookaawnleia i $ōOiJO no ka haoa am i ' aianui e kokoke «oa i ka muliwai o W<tiuiea. Waihoia ina koiuite kupono a pau. | Heiulielu mai o Hmu Mr. N *w,ihi he huo i pii no Koolauloa e noi ana, e hoopau loa ia : ke kuai ana ona wai ooa. | Iloike inai ke Ki-i «ui'lelo, aia ma kona ; pakauknu ne hnike n ke Kulnna Wuiwui u i ine ku Papa Ola a me oa huololi Komukaj nawai i h»oi«haia e like tue ke kuhikuhi a | ke Kumukanawai. | Waiho mai o Hoo Mr. Wilder he olelo | hooholo, oka hana oka oia na 1 hooluii K.uinukamwai. Hooholoia. { Waiho niai oMi Naukaua oe olelo hooj holo e hoopauia ke Kuhiua Wuiwai. Ila- ] lahu ma«aho oka ruia [a hoihoi hou ia i Waialua ka olelo hoohoio.] Iloolaha oiai o Mi Kepuikai he biia k«na e iawe mai ana e hoololi i ua pauku 527, 530 a uie 015 o ke Kivila a ine ka pauku l 0 ke kauawai i hoohuloia i IBt>B e pili aoa 1 ka P»pa Oia. Hooiaha enai o Hoo Mr. Kuihelani i kāoa e hoololi ai i ka pauku 488 o ke Kivila e pili aoa i ka auhau aiaoai. Noi oiai o Mi Kaukaha e hoolakoia mai kei» Uale me 50 ko|>e o oa oupepa pakahi HaWaīiao Ouzette, P. C. Advert>ser, Kuo* koa ame Hawaii Poooi. Iloohoioia." Noi oiai o Hoo M«rtine lawe keia Halei no roU o 1872. Uooholoia. Kol ta»i o Hon, Martiu e kohoia t Komile Hoopooopooo t oo olelo Hawaii a me ka o M biia knoawai. Mahopo oka •••» «• Hooholoia. Mi Kaioa he olelo hoohoio, oo hoa me aa buke kaoaolelo hoo* nakai o ka Hala e liii oka Hale, k>be 010 ia. Aki «mhoii Komifioeboloia. loO«btrg. I Kmlia, i **

m*u iopi>> e em Lua4k4ii>t*ii Ki<* lie «o* ke kanawai; 7—« ka Hae Hawaii. Ua na koeoa ma* eono i na koaiite kapouo, io ka hiko. ua hoomo*-ia roa k» papa Na Mi B»rch mai W-*ileko m*i, e kaoia ona auh»u maion* l> na oala kuhiki e ho«rkom<>i« aiai aoa ; 2—e ka auhau 1" i5O keoela. Wuihoia ina kon»ste kupooo. Waiho mai o M> K >iae he oielo bfKiholo e hookaawale ana i $2 000 oon% aianni mi Moiokai. ijo ka roea u» iiaawna neia b-a«i--n* aole nae i hioai». Waihoia a laweu mai ka B<ta Haawma. Waiho msi o Mi K*kao« be olelo hoohoio. e hooiako mai ka inakai oka Hale me ona mau poo leta i na hoa o ka Hale. liooholon. Waiho mai o Mi Mikalemi he olelo hoohoio e hapoi hou ana i ka uooooo •oo na nopepa iho /holuia ika Poaoou. Mahoue o ka noopaapaa aoa, ua hooleia ka luwe ana i oa uapepa. Hooiaha mai o Mi Mart n he bila kaoawai ina eae ana tee kauwa e uku i ka hoopai, aole e lawe i kefeabi op*na e ako, e like me ke kaoawai ooa Haku ame oa Kauwa. Hoolahi mai oMi Kapole he b ; la e hooioli aoa i ka pauku ?S0 o Ke KiVila. Hoolaha mai o Mi H M»rtin he bila e iiooponopouo ai ika loie aoa o ua kao a me na hipa. Hapaiia ka haoa o ka la, oia Wa hoololi i ka pnuku 20 u ke Koinokanawai iloko o ke Kofnite o ke» Haie. Nono oMi Aholo ma ka uoho. Ma ke ooi a Mi Kaiue ua hoopauia ke Ko<uite o ka Hale, a ooho hou i kekahi U bku. Ma ke ooi, ua hapaiia ka hoololi Kumu kunawai o ka pauko 45 o ke Kuniukanuwai iloko o ke Komite o ka Hule. JM*o Mi Aholo oia ka noho. • Poe kue i ka hookaawaie aha i elua hale, o Mi K iai, lioiknnu, Kakina. Kiuai, Kaukaha, Bihopa, W r ideinauo. W r *lder, Green. Aka o na pomuikai a me ka pono o ka nookaawttle -iOH i na hale eiua, oa wehewehe inoakakaia mai m e u i Mi Mik»lem», N.*ukan«, Hipoku, NiWilii, Aholo ame kn Lou» Kuhiua Hartweil. Ua waiho moakakaia rn*i n» kumu kopono e hiki ai ke hookuawale i eluahale e ka L »io Kuhioa, me ka hoike aoa i ka inana a me ka waiwai o ke ku kaokao ana o na hale. Ma ke noi, ua hoopauia ke Komite <i uoho hou i ka la apopo. Ma ke noi, ua kap ieia oa ruls, a na wai hoia niai ka olelo pane i ka haiolelo «lii e ke Koinile. Apoooi-i ka hoike aua kauohaia e waiho aku imua o ke Alii ka Moi. Hoopanee ka H»ie. La Han t a 5 Mei s—Uulawii ka H'ile e like me ka h iopanee aua Hon C R B>hopa mi ka nohu. Hoomakaia ua haua e like me ka mau. Na Palapala Hoopii. Mai Wailuku inai na Kepoik<ti, ehoopau loa i kekahi m »u hana hou ; 2— 3 hoolimaiimaia ua aina aupuni i oa kanaka mai ka 10 hapa hnneri oko lakou loaa maieahiki no ka hooiiinalima o ka aina, 3—o ke ka-

oawui aiare, ain a ba-iw<ia mai ka palapala ae mare a na makua a kahu malama. Wai-

ho'a i n» komīte kupono. Na >li Uaupu 00 Uilo aiai, e noi ana e haawiia ka ae o kuai i ka aw« mal><ko o ka laikini, aol» i na Kauka. Waihoia ma ka papa a laweia mai ka biia. Na Mi Kiuknu no Kaanapali mai, e nni ana e hoemiia ka uku o ka >Joi i $30 000 ; hoopau ioa ia ka noho luou aupuni ana o na huole. Waihoia i na Komite Kupono. Na Mi Kaiue no m*i, e hookuu akeaia ka wai ona. Waihoia i ke Komile Kupono. Nd Mi Kaai no Kooa mai, hooknoia na auhao o nm makua i loia na keiki elnua ; e hoopauia fc.a uku medala iiio ; e hoopauīa ka auhau ho kea ; e hoemua ka auhau alanui i $1.50i maluna o oa kaoaka, a i $3.00 maluna o na haole ; e hookawaleia i $2.000 uo Konu Hema. Waihoia i oa Koui te Kupooo. Na Mi Miknlenoi, naai ilooololii mai, e hoopauia ka hoohsoa aoa i na Paahao ma oa moku. Waihoia i ke Komite Kupooo Na Mi B»rch, mai Hoouaula mai, l--« hooooaia iia ia a pao ; 2—-e aeia na Kahuua l&paau Hawou e Upaau ; —3 e hoopau io ke kanawai oki mare o 18T0. Waihuia i aa Komile Kopono. - Waibo mai o Mi Aholo he olelo hooholo • kaaoha noa i ke Kakauo<elo e iawe h >u i K* B«U • hoopooopouo aoa i na hi r* tI«M o na paahana t hoapono ole ia e ka tiōi i ke l;aa i hala. r HooUha cmī o Mi W. T. Martia he hila lktl e laii* nai ia» e popi aoa i ka |>te> o«* bereoa a me aa mea 000. HoMie «»ai fce Komiie «alanoa ola no k* Waiioko poe • pili aoi i l^a • jfttfcel« t ehooi»oe ma ki ptpa ■ laweia 'Ml inl lwiHee • ka Papa Ol> No ka hooilUi r Bot aao ia Kauka AkaWoi toiu«o <>» «ii e hoo «II 14 * iaweia nii ka hoike e 1«, oia ka hooioli •P*<** 45e pili ane i HalO Kl«a. Ma ka

n»f» >ui» »o«, qi is nop-iie* t4 k* I«»I». i pea*i oni loo«u*k»»iQ«rn Ka poe i *•'«, M*rt;n. N *hi»*T\ K'fp<hn. K'pi, Kiai K*k*n ! , N%p -?&«e, K*uk*u. B»rch, K»pote. Kopihea. M "«hooa», Kakiu», ffom«iike hueho, C»n(nins, K»u*ah* f Koakaoo. Hni me n i lii ko ka m*vem*ka. ī h<»oksbi h*le Po« mn k * h*»k i ela* hale. W <J»m»nn, Hart*eH, N»w*bi, Koiknhi, H4«p9, Ah«»o. Kep<,ikat, K»iue, Mikalemi, Naokana, Lane, K«ua«. lUpiM» ha h«v>ioli ok* paoko 20 o Kumokioa»»! i ke Kom»te o ka Haie. Noho ka S. K'pi ma k« nt>ho. Mh k* noi. u* hoopauia ke Komite a oa hooleia ka hot>lo!i Hapaua ka hool li oka paukn 42 oke Komukanawai, * ua honpanee !*>» H -paiia ki» noololi «> ki pau-iu62o k»> Kumukanawai, am* We ooī ua hooholo ioa ia. H«*paiia ka hoo!o'» oka paukn 63 oke Kuomkanawai a ke uoi, ua hooU »loi t ka ht)ololi llapaiia ka hoololi o k;» pank»i 65 oke KumukaoaWii, a ma ke ooi, ua loa ia ka lioololl. HoOpineeia. La Hana 6. Mfi 6—Hooniakaia oa bana e like me k * m-.u. Na Palapala Hoopii. N% Mi H aopo, o».ii II I) in »i, l-e aeia o KauKa Asio pn«e i n > u apana, V— na na haku hana t» hoolako i na paahana nie na I•>!*». Waihoi i i n» Komite Kup oio Na Mi Knukaii in;ti Kaan.ipuli iiihī, e papa loa ia ke knai wai ona. Waihoia i Ke Kouiite kupono. Na Mi Nahinu uiai Kona Hemn mai, Ie hoonohoia i ola rm n » apana a pau, 2-e auh.iui i na lio e like me na w tiw ti e ae, 3—e'hoihoiia na lo » i o na aiua iei alii i fea waihoua aupuni, 4— l hoonohoia i hook »ln w*le no Kohina n i na kakunolelo e II HI3, 5-e hoemiia ka uko o ki M >i i $30, (100 no ka makiihiki, a i pa §3,000 «» » nn Kur»iu,i iiin e4, a ina ho.K,i;!i i $6,000. Wmiioia i ke komit? knp »no. Lloike in;ii ke Kakauo'elo i ka wiihoi;» aoa aku o na Hoike a Paoa Hoonaauao a me ka LunakoiiaWai Kiekie ma koua pakaok»u. Ma ke noi a ka Loio Kuhina. ua ae ia ka h one aka Lunakauawai Kiekie a na kuuoliaia e pai. Hooiaha mai o Mi H. M irtin he biU k <- oa e hooloii ai i k*> Kan.'iwai e pili an » i Me kanawai ooa iio keiki a me ka auhau ilio. Ho<»laha mai oMi Haupu he bila kana no ke kuai ake* aoa i ka awa. Ma ke noi, ua ae ia aku <> Mi Mikalemi e heluhelii ma i nuii i «aoa bil * e hoop-iu 10-i ana i ke kuu ivvui 11 oohol"ia ma ka helohelo m »a. Iloolaha mai »> Mi Mikalemi. he b ; l » e hi»»i>au loa ana i k » oauku b o ke K »uawai e pili aiia i kn lefera. Hool-iha m ii o Mi Nahion, h« b'la kan » e |ot ai i na pauku 118, 119, 120 I n ine 121 o ke kanawai o ua lio kea. H ip'iia na haua o ka la, oia ua hoololi Kumukana wai. Ma ke noi, ua hoopanee loa i» ka noonoo ana no n!» h"o!»>li o ka paoWu 71, 43, 52, 49, 51, 53 54. 55, 75 a u»e 80. Ma ke iioi, ua k;tpiieia na r >la, ana boiipooo ka hnle t ka hoike a ke Koiuite pane i kn Hnolelo Alii. Ma he noi, u t hoopineeloa ia ka noonoo nna no ka hoololi o ka paunu TG o kr Kuoiukauawai. K;»p>»ein na rnia, a ua waiho mai ke Kuhina K> l linīoa he olelo hooholo, e h'iokaawal« i $'J 000 no ke kukulu ana i h »le no ka L'»n > MaKai a me ka Luuaauhau, m.tloko oke kue »o ka Haie Aupuui. Halahu o ka ruia. Ma ke uoi, ua kapie loa ia na hoololi Knmokamwai o na pauku 4, 14, 15, 26, 85». 29 3i», 31, 33, 44. 47 a uie 70. 1100 aneia k » H ile.