Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 23, 6 June 1874 — No ke Anaaina Aupuni. [ARTICLE]

No ke Anaaina Aupuni.

Iloko o ua makahiki elua » hala ae nei. uu holo uo iinuti keia haoa, aole oae paha i hik» loa aku i ka mea i makemakeia e na kokua oia oihana aupuni. Oka hookumu ana i na hana o keia auo, he mea akuhele maa uo, a aia wale no o ka poe i ike maoli o lakou ka poe e hoomaopopo ana i ka nui o ka hana i pau, a me ka ikaīka o ka poe e laweUwe aaa. E hai mua paha kakou i na mea i pao i ka hanaia, alaila, e hiki ke noonoo ia na hana i koe. E hoomnnoaia paha, iloko o ka makahiki mua o keia hana, ma Maui kahi i anaia*j ke kahamoe nui, a me na huinakolu nui oia hapa o keia Pae moku. Ua

hookui aku « Kahoolawe a i Haleakala ke ana huinakolu ana, aole nae i hei pono me Lanai a me Molokai, oiai ua koino ta mau Mokupuni iloko o ia Apana anaaina, Ua laweia nae ka Apaoa o Makawao a me Hamakuapoko i irahi e bsna ai ke ana hope loa i maopopo ke ano oia hana. Mahope ae o ka Ahaolelo o 1872, ua anaia ke kahamoe o Oahu uei (D&* Kulao* kahoa. Ma ia kahainoe aku ua hookumu ia ke ana huinakolu, a pau na kikowaena nni a pau o keia hapa o Oahu, e laa o Puu Ohia, Konahaanui, Kaimuki, Leahi, Makapun, Mokapo, Leilono a pela aku. 0 na kiekie o keia mau wahi a pau ua aoa ia, eia nae, aole keia o ka hana nui f o ke aoa hoomoe loa, oia ka hana nui, a he mea hoohoihoi maoao wale no ke Ana kieklo ; oiai ua kaoalima paha nana ana o ka Ohenanahuina i mea e hoonoho pono ai i kekahi kikowaena, a hookahi wale oo paha oaoa ana no kona kiekie. E laa o Kooa* tioaoni, nana pololei loa ia kela piko koabiwi, aole i mea e loa« wale ai kooa kiekie, »ka. no ka raea, o ke alaoui kupono hooUhi kela e hiki aku ai ke aoa mai keia kahamoe a i ua wahi a paa o na Koolau a L'loa. Pao keia, o ka bolo ako ia o ka poali Aoaaioa i Hawaii. e ana ai i kahamoe no ia mokopooi ; aaa Puakapu kahi i aoala» bo 2757 kapuai ke k*kie mai ka ilikai aku o ka walau komohano o «a kahamoe la, be eloa miie iwka hapa ka ioa. Ilai ia kahawoe ako oa koomoliaiaia ae ke aoa keioakole, aean poo pakahi o īa aina ka nee aaa. ako a ka« oa hae hoaiioaa aa na piko a Maaoakea % me Haalalai, me ka ■aaaa e kapaa »a mb bo«il<»a i kahaiooe »«i «o«a ka«e epea o Hawaii, ahookei »e ll«* »0 ka «uiea i Paiapala Aioa - Pi>e»oko t a kakao *o ke paewaewa o oa Alft*ftli;tar»okQ a ea haole mali- » iloM e

M<qb4 Ke«, bc ISsO5 kipon, wla fnbt i t.icni kapoai k* *ui *e o k«t« kiehie m»i k« pol<ji«i loa Oko M*oo« HokUUī hoi ; be 0275. Ke koe net oo o M«aa« Loa. 3tl»i H»waii oi«! r hoi hoa i o*ha, ®e k« I tn»Q«o e boiboi i kekahi b«p% o na p**hi- ; oa e b*n« i k* P«Up*U Ain* o ILon* oei, | a o kekehi b«p« i 3J*ui, e b«M>paa i ko Ui> |la ao* huīoakola Eia nae, a* ka«oh*i« mai e k« poe ia iakoa k* eoana e ao* poao i oa- kapakai a paa o Paaloa, i maopopo on oie* aialail*. Vol*il*, aa hooraob*t« bou la ke * komo i* mau aioa * pao o Ewa, * m* ia mau buta*knla i hookumoia ai ke ana liilii » paa pono si ka | PaUpal* Aina o la mau kapakai a pau, a ! me te aoa boboou o ke awa komo e waiho ; oei ma ka lima oke aupuni. He waiwai mau oo ia Aua aua t,o keia aapaoi o kakou e like toe oa aapuui naauao a pan, e ao» makalii »ei i na w*hi a pau o ko lakou mau kupakui Ke koe oei ke Kaoeuhe, ko Kahului, a pela aku. MaiUiU >uai hoi ka hana o ka imi lnl i i na paleoa aioa anpuni, a me ua koena aioa aupuoi. 0 iv uUokahua, o Makiki, kekahi oia mou wahi i hanaia. Ano ka pau o ka haawini dala o ke aupuoi, ua hanaia kekahi mau ana nui o £«ra, a pela nku. Na Ka poe meu aioa no i uku ma', eia uae, ua hoipuia ka ka huoponopono aoa i ko iakou mau palena tne ka hookomo ana iloko o ka PalapaU Aina nui o Oahu nei, nolaila ke paa oti kona kii ;na ke Keeoa Oih.ina, me ke kn o Hawoii Akau. E pouo e hooioanaoia, o ka hanwina o keia hana, he iiaawina kupono i ka Puali Anaaina Hookahi wale no ; ina o ka poe e hele ana i ke anaaina aupuoi o Kalepooi paha, a o Nukilaui paha, aole e lawa ua puali elua, oiai aia iloko o ka puaii hookahi ka poe e piha pooo ai kela u me keia mahele o ka haaa. Ua hali iki ia na rula mau o ka pii a me | ke eini ana o ke kai ma ūawaii nei, u ua i oana pinepiae ia no hoi ka aui aoa o ke kui (Dug-enet: o ke panaua, a me kona loli an t mai na m-ikahiki i kauhope ae nei Ue 9 degt k re 12' Uikina kona aui ma Ouhu uei, ma n» wahi kaawale mai na kuahiwi I ako, Bka ma na kualapa a tne na awnwa ; he okoa loa kona ana He 40' =§ dtg<-re ! kona ioii ana iloko o na makahiki he '25, he loli hoomahualiua keia. O kekahi hana iuhi o ke poo o keia Oi-1 hana, oia k > huii ana i na papa inoa aina ; aupuni, me ku hoomapopo ana i kahi i liio a me kahi i koe, oiai ua hnikau loa keia laia oka oihana m.nmua iho nei. Ke lana nei ka manao e ikeia ka hua o keia iuhi , ma keia hope aku. E hoolaha ia ma keia hope akn kekahi mau papa kiekie a me na papa loa o na wahi i ana ta.