Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 27, 4 July 1874 — Page 3
| This text was transcribed by: | Christopher Seymour |
| This work is dedicated to: | Ka Haka‘Ula O Ke’elikōlani |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA KUOKOA, ME KE AU OKOA I HUIIA
Ma ke aha’ina nui i haawiia e ke Kuhina noho Ferani ma Lisebona, Pugotala, akahi no a ikeia ka Moi Lui e hele ana ia ahaaina. Iloko o na makahiki he umikumamakolu ae nei ihala o kona nohoalii ana, aole oia i hele iki aku i na ahaaina i haawiia mawaho, aia wale no maloko o kona mau Halealu, aka i keia, akahi no a hele kino.
FARANI
Parisa, Iune 10-Ua hoomaka hooia ka hoopaapaa no ka bila koho balota i keia la. Ua hooholoia ka pauku e olelo ana a 21 makahiki o kekahi kanaka, alila ae ia e koho.
Parisa, Iune 10-Ua hoonoho paa ia na koa kiwi maluna o na koa e lawe ana i na lunamakaainana mai Vaseila mai a i Perisa i keia ahiahi, i mea e keakea aku ai i ka poe mahope o na Alii Bonepate ke hana ino mai, oiai he keu aku a ko lakou manao ino ia Gamebeta. I ka hiki ana mai o ke kaa lunamakaainana mai Vaseila mai i Perisa, o ka mumulu mai la no ia o kekahi poe Bonepate ia Gamebeta, a houluulu hakaka mai la, me ka hoopuka mai i na huaoleloa Gamebeta i hoopuka ai iloko o ka Hale Ahaolelo.
Lodana, Iune 11-Ia Gamebeta e kali ana i ke kaa mai Vaseila mai, aia hoi, ua hoouluulu ia mai la oia a hoinoino maoli ia mai la no e kekahi poe Bonepate. A ua hoao maoli no kekahi e kui ia Gamebeta.
Parisa, Iune 12- O na hiohiona o na mea ikeia ai inehinei, aia hoi, ua hoike houia mai i keia la. I ka wa e holo ana ke kaa e lawe ai i na lunamaakaainaina i Vasaile mai Parisa aku, ua akoakoa lehulehu nui mai la na kanaka. Hoinoinoia mai na luna ahaolelo, a hure hoouluhua maoli mai no ma ke ano hokaka. Hoemu aku la na koa i na poe hoohaunaele, a hoopaaia he umikumamalua poe hoohaunaele. No keia hooweliweli ua hoomahuahua ia na koa e na makai.
I keia la, ua hoopuka ae ka nupepa La Pe he olelo ikaika launa ole e hoonaukiuki ai ia Gamabeta a me kekahi poe lunamakaainana e ae o ka aoao Republika. O kona manao maoli ka hakaka huikau lima me Gamabeta. Wiwowiwo ole no ia Papa Pai Palapala, ina no Hawaii nei, paa na puka i ke kakia ia.
Paris, Iune 12-Mahope iho o ka hopu kino ia ana o Count St Croix i ke ahiahi nei, no ke kui ana ia Gamebeta, ua hai oia i ka makai, i kui ka ia i mea e manao mai ai o Gamebeta e hakaka.
Paris, Iune 12-Mahope iho o ka pau ana o ka hoopaapaa no ka bila koho balota ua ninau aku na Lunamakaainana Repubalika i ka ke aupuni hana i ka poe Bonepate oihana.
Olelo mai o Mr Bethmont, me he mea la ma ka olelo a ke Kuhina Kalaiaina inehinei, ua hewa like ka poe makai a me ka poe hoohaunaele no ka hoopaa ana iaia ma ka oihana.
Hoololoiahili mai la o Picaro no ko ke aupuni ko i o ana e papa i ka nupepa La Pe. Eia wale no kahi olelo imua o ka Hale:ua malama pu na Kuhina i ko Makamahane hanohano.
Nonoi mai o M Bethmont e hoahewa i na Kuhina ma keia hana, a ma ke ninau ia ana, he 377 poe ma ka hoapono i na kuhina, a he 326 ma ka hoahewa.
Ke manaolana nei no na hoa repubalika e komo mai ana na hoa ma ka Akau o ka IJale me lakou, ma ka hapai hou ana e loaa ona aha kuhina hou.
Lodana, Iune 13-Mai ka mea kakau mai o ka nupepa Manawa ma Parisa i loheia mai ai, ai, ua hele na alanui a lehau i na kanaka. Ke ikeia akula ka lapalapa mai o ka ula o ke ahi ma ka aoao akau o ke kulanakauhale. Ke aa ia la e ke ahi kahi waiho ukana o ke alanui kaa ahi ma ka akau. Ke holo awiwi la ua kaa kinai ahi i ke kahua o ka popilikia. He mau tausani o na makai a me na koa e holo awiwi la i ke kahua. Ua hoomaka ka a ana a ke ahi i ka hola umi o ka po nei.
Parisa, Iune 13-Ua hookomo mai nei ke Kuhina Kaua he kanawai e hoomoakaka loa ai no ke olu ana i na koa no ka wa e alu mai ona ai kaua.
A ka la apopo, e laweia mai ana iloko o ka Hale Ahaolelo he Bila ano Kumukanawai, e ka aoao Ripubalika. A e koi ikaika ia mai ana. Aole e maopopo ana ka hui o ka aoao hema a me ka akau o ka Hale ma keia mea, aia wale no a hiki mai ka hope loa.
Parisa, Iune 15-O ka Bila Kumukanawai a ka aoao Repubalika i hoolala e ai, ua laweia mai iloko o ka Hale Ahaoleloi keia la, me ke noi mai e hana kokeia.ia no ke ano nui o ua bila la:
1. He ekolu mau mana nui iloko o ke Aupuni, Ka Hale AhaoleloKiekie, ka Hale o ka Poaikokoia a me ka Peresidena.
2. E hooloihiia ko Peresidena Makemahome noho Peresidena a hiki i ka 1880.
3. He hiki no ke hoololi kapaia a hoololi holookoa paha i ke Kumukanawai mamuli o na ano Bila Kumukanawai e laweia mai ana.
Mahope o ka ae ia ana, ua waihoia keia bila iloko o ka lima o kekahi Komika he kanakolu lala.
A kohoia ke Komike a pau no keia bila, ua waiho mai kekahi lunakamaainana o ka aoao alii he olelo hooholo penei:
“Ke hooholo nei keia haleAhaolelo, o ke aupuni o Farani, he aupuni alii, o kona nohoalii ua lilo i ke poo o ka Hale o Farani; a o Ilimuku Makamahune, e lawe oia i ka inoa Lutanela o ke aupuni; a o na hana pili lahui, e hooholoia mamuli o ka ae like mawaena o ka Moi a me ka Ahaolelo o ka Poeikohoia.”
Mahope o ka heluheluia ana, ua ala mai na ano hoopaapaa, aka i ka ninauia ana, ua kiola loa ia ua olelo ho holo la.
Mai poina oukou e na makamaka, e hoomanao. Ina oukou e nele i la Nupepa ma keia, a mahope aku o keia Helu, e hoomanao ae oukou, o ke kumu no oia nele, oia hoi ko oukou hookaa ole ana mai i ka uku nupepa no ka hapa hope o ka makahiki 1874.
Olelo Alii Kuikawa.
Hale Alii Iolani Iune 22, 1874.
E na Lii a me ka Poeikohoia:
I kela a me keia manawa, ua ike pinepineia, ua hiki ae ka wa kupono ma ka hooponopono aupuni ana, na ke aupuni e kokua ma ka ale ana i-oa dala, i na oihana mikiala, o kona poe kapa, i ka wa hoi i ike na hilinai nui ia ka pomaikai o ka lehulehu mamuli o ia oihana mikiala.
Ua akaka lea no ia’u, a pela auanei ia oukou kekahi, e na ‘Lii a me ka poeikohoia, iloko o na makahiki i hala iho nei, aole no i hoomahuahuaia na oihana loaa iwaena o kakou nei, e like me ka mea i ku i ko kakou kulana oiaio.
Ua nui ka waiwai maoli o ka aina, ke lawelawe maikai ia, aka, no ka haole haahaa loa o ke kumukuai o ko kakou mau mea olu maloko o na makeke e kokoke ana, a me ka nele o kakou iho i ke dala, oia na mea i kaohi na holomua ana o ko kakou oihana hookahi e waiwai ai.
Ano keia mau kumu, me he mea la ua ku i ka naauao, e lawelawe kakou ma ke ano ale aupuni, i mea e hiki ai i ko’u aupuni ke haawi aku i ka lima kokua i na oihana mikiala o ka aina.
Oiai e noonoo nui ana Au i keia mau kumu manao, nolaila, ke waiho aku nei au ina he pono, e imi aku kakou iwaena o na lahui nui a waiwai no hoi, i ke dala a kakou e makemake nei, a i manaoia hoi, ma ka nana ana i ko ano waiwai io o ko kakou aina nei, e loaa ana no ia dala ke kiiia’ku.
Ke hoopuka aku nei Au i Ko’u manao imua o oukou, he mea pono ke hooholoia kekahi kanawai e haawi ana i ka mana i Ko’u aupuni, e aie aku i kekahi puu dala, e like ka nui me ka mea i manaoia ua ku i ka manao, a e lawe ai hoi e hoopaa i na haawe kaumaha e kau nei maluna o na oihana mikiala o ka aina, a e hapai hoi i na hana hou e hoopomaikai ai i ka lehulehu, a e hooulu mai ai ano, e hahai aku kakou i ke ano i hana mau ia e na aupuni kahiko a me ka naauao o ka honua nei, i kanalua ole lakou i ka aie aku ma keia ano, ke ike hoi he mea ia e pomaikai ai ka lahui holookoa.
E na ‘Lii a me ka Poeikohoia, ke waiho aku nei au i keia mea ano nui na oukou e noonoo akahele ai, a ke pule nei au, e alakai pono ia ko oukou kuka maikai ana, a e hooholo no ia me ka noiau, a e lilo ka mea a oukou e hooholo ai i mea e hoomakaia ai ka holomua ana o ko kakou waiwai.
Ke hooili pu aku nei au me keia, he palapala hoopii, ano ka loaa ana mai ia’u, mai ka poe makamua o ka Oihana Kalepa a me ka waiwai o Honolulu, e nonoi ana lakou, e hapai koke ia ke kuka ana i mea e loaa mai ai ona Kuikalu Panai Like me Amerika Huipuia, oiai o Amerika Huipuia ka aina i kokoke ia kakou, e kuai aku ai ko kakou mau mea ulu, nolaila, e loaa ana ka pomaikai nui, ke hooponopono hou ia ka oihana kalepa mawaena o ia aupuni a me kakou nei.
No laila, ke waiho maikai aku nei au na ke Ahaolelo e noonoo pono ia keia palapala hoopii, a ua lana ko’u manao, mahope o ia noonoo pono ana, e hooholo ana oukou i ka mea e pomaikai nui ai ke aupuni.
KALAKAUA R.
HUAKAI OHI DALA
Ma ka Mokuahi o ka la 6 o Iulai, e holo ana ka Hope Lunahooponopono o keia nupepa ma kana hana mau he OHI DALA no ka nupepa. Nolaila, ke paipaiia aku nei na Luna Kuokoa a me ka poe lawe nupepa e hoomakaukau i ko lakou mau uku nupepa o na wa i hala a me ko keia makahiki, a e waiho ma kahi e loaa pono mai ai ia makou. Ina aole e hookaaia na nupepa, alaila, e hoopauia ka ike ana o oukou i na nupepa a me na waiwai maloko ona. Mahope aku o Iulai 1, aole loa e loaa ana hookahi nupepa i ka mea uku ole. Ua paa ko makou rula pela e hana ai.
E pae mua ana ma Kailua, a malaila aku i Kona Hema, Kau, Puna a me Hilo. Mai Hawaii mai, hoi i Maui, lele ma Makena, a malaila aku i Kaupo, Kipahulu, Hana, Koolau, Makawao, Wailuku, a me Lahaina. E hoomanao oukou o nele auanei.
H.M. WINI, Luna Hoopuka, Honolulu, Iune 27, 1874.
O ka poe a pau i hookaa mai i na Dala Elua, e loaa ana no ia lakou ke KUOKOA a hiki i Dekemaba 31, 1874. Ia oukou wale no aole hoi i ka poe e ae e loaa ai ma keia mua aku.
OLELO HOOLAHA
E kuai kekahi ana na lio a me ka Hoki @@@ma ka pa aupuni ma Walawa, Ewa, ke huki aku i ka la 10 o keia Iulai, hola 9, o ka poalima @@@a i ka la 14 o Iulai @@@me ka hoki. @@ ka po@@@@ hora 3. Ke ano o ka lio me ka @@@kuai malalo nei, Lio K @@@@@@maikai @@@@@ i ka@@@@ keokeo @@@ @@ @. Lio w ula@@@ bana kap@@@ keokeo, hao aku me ke keiki @@@@@@. Lio K kiko keokeo ma ke kua, me ke kaula i ka a-i. hoelo ekekei hao J-I. Lio k keokeo ano ku. @@@@@@ a puakea kua ano puka hao hema.Lio K ulaula @@@@@@ kuapaka i kapuai keokeo makapaa hao ak. Hoki w ano hulu lole mau hulu hauli hulu. a-i mumuu, hao aku. J KAHAUOLONO Luna Pa Aupuni
Walawa, Iulai 2, 1874.
EIA iloko o ka Pa Aupuni o Pauoa, Apana o Honolulu, na Lio 3, e kuai @@@@@@ ana, ke like aku i ka la 6 o Iulai, 1874., hola 12 awakea. Poakahi, he 1 Lio K @@@@@@@ wiwi kuopuka 1 w keokeo ak @@. 2 lio e kuai koolalaia ana ke hiki aku i ka Poaono, la 11 o Iulai, hola 12 awakea- Lio K hulopala @@@@@@ wiwi kuapuka 2 w keokeo ak 0 me na hua O loko. Lio w ulaula hauliuli aole 1 ikeia kona hao. W PANIHALE< Luna Pa Aupuni o Pauoa, Iulai 4, 1874. 657 @@@
MAI KEIA LA, a ma keia hope aku, aole lua ana au e hookaa i kekahi aie a mau aie paha i hanaia ma ko’u inoa, ke ole na ko’u lima ponoi i kakau ia palapala hoopaa aie. E hoolohe i keia, o poho auanei. W.T. NAAPUELUA. Manoa, Iune 29, 1874. 637 41@ 663
puelua.
E ike auanei na mea a pau, ua haalele kamu ole mai ka’u wahine mare o Mrs. Keano Apo ia’u a me ko maua wahi moe, a ua lele aku oia me be manu la, mamuli o ka leuka o ke kino, nohula, ke papala aku nei na haole, na pukiki, ua pake a me na ano kanaka a pau, mai haole mai lala, o pobo auanei ookea, mai bookipa hoe iala ma ke ano bewa, o hoopula e a’u ma ke kanawai.
APO (pake) Kaniuwela, June 22, 1874.
E ike ananei na mea a pau loa, owau o ke hookapu loa ia aku nei na kanaka a me na wahine, aole e hele wale ma ke kai o kou aina kuai ma OMOKAA, Kona Hema, mokupuni o Hawaii, me kuu ae ole. Ina o ka mea kue i keia kauoha a’u , a malima ole, he mana hiki i kuu hope Luna a’u i hoonoho aku ai, oia o Puii, Le hopa aku e like me ke kanawai paa o ka aina.
KIEKIE 1. Omokaa, Kona Hema, H., Iune 24, 1874.
E ike anauei ua mea a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au i ka aina o Kepuhi, e waiho ana ma Palolo, aole e hookou wale i na holoholona Bipi, Lio, Hoki, Alinia, Hipa, Kao a me ka Puaa. Ina o ka mea a mau mea e hookuu wale i kekahi o keia mau holoholona i haiia maluna, he mana no ko kuu hope ola o Kauhane, e hopu. He $1.00 ke uku o kela a me keia holoholona. Ina o ka mea kue i kela, e hoopii no au ma ke kanawai. E lilo kela i kanawai paa.
IOELA KAUWE Honolulu, Iulai 4, 1874.
Aina kapu!
Ike auanei na mea a pau ma kela Olelo Hoolaha, ke nana mai, ke hookapu a papa loa ia aku nei na holoholona o na ano a pau, aole e hookuu wale, maluna o ka aina i kapaia o MAILI, ma Puna, Hawaii ; ina e loaa ana na holoholona helehewa maluna o keia aina, e hoopili, no ma ke Kanawai. KAHOOWAIWAI Honolulu, Iulai 4, 1874. 657 2ts 658
AINA o LANAI!
No ka mea, ua lilo mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke Ahupuaa o KAOHAI, Lanai, ma ka hoolimalima, nolaila, ke papaia aku nei na mea holoholona helehewa e laa na Lio, Bipi, Hipa, Kao, Puaa a Pelehu maluna o ia aina. WALTER M. GIBSON. 657 3TS 659
E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai i kela, o ma lou o ka poe nana na inoa malalo nei, ke hookapu aku nei makou i na wahi i ilio o ke Ahupuaa o HALAWA, oia hoi na wahi i koe i ka hoolimalima mua, oia hoi kela malalo nei.
1. Ke kai o Koholaiki, Waiaho, Muliwai, Kaliapala, a me na Puuone Makalana, me na loi kalo ma ka pa aina, me ke kia o Nohopue, Nalameheiwi a me na kumu alani mauka. O keia mau wahi i hoikela maluna a me kekahi wahi e ae i koe i ka hoolimalima mua, ua lilo ia makou i ka hoolimalima, a ke hookapu aku nei makou i na kanaka a pau o kela ano keia ano, aole e hele wale ma ke ano helehewa, a lalau, a lawe wale i na mea a pau e waiho ana maluna o na wahi i hoikeia maluna, aole no e ae ia na holoholona e hele wale maluna o ia mau wahi. O ka mea kue i keia, e hooukaia oia i $1.00 no ke poo. E lilo keia i kanawai paa mai ka la e puka ai ma ke Kuokoa. O makou no, Keahona Kuailiahi, Kaulualoha, Makahewahewa. Iune 26, 1874. 657 @@@ 660
E ike auanei ua mea a pau e nana mai ana i keia, mua lilo mai ia’u ma ka hoolimalima na aina Aupuni o Kupahua, Kalapana a me Kapaahu, e waiho la ma Puna, a me ke koena o Makena a me ka aina o R. Keelikolani o Hululanai a me Kahaualea a me na aina o Waaiki i @io ai la Lono, a me ko Naahumakua, ma ia okana aina i Puna. Nolaila, ke hookapu, a ke papa loa ia aku nei i ka poe kuleana ole, aole e hookuu wale a kii wale i na holoholona o na ano a pau maluna o ua mau aina la i halia ae la. Ina e loaa 1 o’u mau Lunam oia o Kamalonohoiwa a me Hauanio ka poe kue, alaila, e hopu ia a hooukuia e like me ke kanawai. L.KAINA. Honolulu, Iune 15, 1874.
$50.00 MAKANA!
E ikea ma keia Olelo Hoolaha, ke papa loa ia aku nei na kanaka a pau loa, aole e ho-a wale i ke ahi maluna o pa palena o ke kula o WAILUKU, a kuni wale i na Bipi ma ke kula, me ka hoa ole io ma na pa kupono e kuaiia’i a me ka hoa wale ana i na holoholona mai ke kula aku, ke ole e loaa ka aela mai na mea aku nona ua inoa malalo iho, a i ko laua mau luna paha.
Ua papa pu ia no na ilio e hele wale ana ma ke kula ; a ua hookapu loa ia no hoi ka mahiai ana maluna o kekahi Apana o ua kula nei.
E haawiia no ka uku makana i oleloia maluna, i ka mea a mau mea paha nana e hoike mai, i ka mea a mau mea paha i uhaki i na hoakaka ana o keia Olelo Hoolaha, e pili ana i ka ho-a ana o ke ahi, a i kapono hoi ke hoopili ma ke Kanawai. H. CORNWELL, A. P. LEONOLO 6@@ @m 658 Wailuku, Iune 12, 1874.
Kulahanai Keikikane o Haleakala.
E hoomaka hou ana keia ku a ma ka la i o Iulai e laki mai ana. Ua hooakeaia ka hale hookipa, a he hiki pono ke hookipaia na keiki he kanaono ma ke kula. Aia kela kula ma ka Apana o Makawao, ma kahi oluolu loa o ke kau o ka aina.
E like me na kau i hala ae nei, e malamaia ana keia kula he Kua Hana Lima, a e ahi ana na keiki i ka hua o na dala paa i loaa mai mamuli o ko lakou hooikaika ana.
E hana ana na keiki ma kakahiaka, a e kula ana ma ka auinai la no na hora ekolu. O na makua, kahu paha, e manao ana e hookomo aku i ko lakou poe keiki i keia kula, na mea pono ka lakou ke hoke aku i ko lakou makemake i ke komu o ke kula, oia o Mr. F L. CLARKE, ma ke kula, a i ole ia, e hele e i ke Keena Hoonaauao ma Honolulu. He pono i ka poe e hoouna ana i ua keiki i ke kula, ke hoolako pono i loie hana, lule kula, me kekahi paa lele hele Sabati, me ua kihei moe, kapa apana, a lole huluhulu paha, me ua pale uluna, me kekahi pahu kupono kahi e waiho ai ua lole.
KA UKU.
No kela keiki keia keiki, he............$50.00 no ka makahiki.
No ke keiki hookahi ke uku mua la, $11.00 no ka hapaha.
No na keiki elua a oi, ina na ka mea
hookahi e hoouna.........................$10.00 no ka makahiki.
H. R. HITCHCOCK, Kahukula Nui. Keena Oihana Hoonaanoo, Honolulu, Iune 16, 1874.
UAHOOKOHU PONO IA ka mea nona ka inoa malalo iho, e F. S. Lyman, ka Lunakanawai Kaapuni a pana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, i Lunahooponopono no ka waiwai o W J. KAULIA (k), o Waiohinu, Kau, H. i make aku nei me ke kauoha ole. Nolaila o ka poe a pau ana i ale aku ai a me ka poe i ale mai lala, e hoike mai ia’u ma Waiohinu, Kau, e like me ke kanawai.
H. R. HITCHCOCK, Kahukula Nui. Keena Oihana Hoonaanoo, Honolulu, Iune 16, 1874.
Mamuli o ka mana o ka Olelo Hooko i hoopaka ia e J. Montgomery @@@., Lunakana wai Hoomalu o Honohila, e kue ana la T. CLARK, ma ka hoopii a Downett & Co., na mea hoopii, ua kaa mai malalo o ko’u mana, a e kuaiia aku ma ke akea malama o ka aioe, ma ka Poaono, la 23 o Iulai 1874, HOOKAHI HALE LAAU, e ku la ma ke Alanui Nuuanu, malalo mai o ka Hale Hookipa ma Nuuanu. @@ hoo@@@@ ka hale @oko o ua la he umi mahope o ka lilo ana.W. C. PARKE, Liamuku. 6@@ @@@ @@@ Honolulu, Iune 28, 1874.
E IKE MAI na ano kanaka a pau, owau a ka @@ ea loaa ka luna malalo iho, ke papa aku nei au i ka poe waiwai, na haole, na pake a me na kanaka a poe o kela a me keia ano, mai @@@@@ mai oukou i ka@ wahine mare ia.
Mrs. Kanohowai Akika,
no ka mea, ua haahele kumu ole mai oia ia’u, nolaila, aole au e hookuu i kona mau ola, mai keia la aku, a o ka poe hookipa @@la ma ke ano e ae, e hoopii no au ma ke kanawai.
AKIKA (Kamana) Hilo, Hawaii, Iune 18, 1874.
OLELO HOOLAHA
A. S. HARWELL, (HAKAWELA).
LOIO!
Ua makaukau au e hana, a e hooponopono hoi i na Palapala Hoolima, Palapala kuai, palapala moraki, a me na mea a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E @@@@ ana mai ka poe pikikia, a na’u no e wehe aku i na pilikia.
CANTON HOTEL!
(Liliikawai)
KE WEHE IA NEI KA HALE HOKELE. LILIIKAWAI i hale aina, inu-ki a inu-kope, no na kanaka Hawaii,e ko oukou makamakao ka papa hookahi. ASA & Co. @@@@@@@ Aper.17 , 1874.
O KEKAHI a mau kanaka hoi, e kuhikuhi, @@@@@, a @@@@@@@ wale i na palena o kuu apana aina, e waiho ia ma Waikiki, waena, Kona, Oahu, kapaia o Siukakahi. A o ka mea kuai aku i kekahi kihi o ua apana aloha, me ka manao he kuleana kona, me kuu lohe ole, e hoopuka ia kou no ka aihue a me ke komohewa, a e hoopiiia ma ke Kanawai: a o na palapala a pau i hana maluna me @@@ kakauia ole aku i kuu inoa, he mea ole lakou. A o ka poe e makemake ana e hoolimalima, e loaa no au ma ka Hale Pai o ke
“Kuokoa”, ma Honolulu. Owau no o JWM KAUHAO. Hooilina a Hooko Kauoha o Kauhao.
Honolulu, Iune 16, 1874.
E hooko ana i ka Moraki!
O wau o Joseph Corea, ka nono elua ma kekahi moraki, na hanaia e John Joaquin o Honolulu, na make aku nei, a me Felismios Ferreira kana wahine mare, ma ka la 16 o Iune 1870, a ua kopeia ma ka Hale kakau Kope ma Honolulu. I oleloia ma ka Buke 31, a ma na Aoao 128 a me 129, ke hoolaha aku nei au, ua hookaa olel na dala i hoopaaia malaila, a e hooko aku au ka morakai, a e hoolaha, a kuai aku i ka waiwai i morakiia malaila.
JOSEPH COREA, e kona hope, J. Roberts. 655 3@@ 657
HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!
Poakahi, Iulai 6.......5:30 pm..Kona me ke ku ana ma Kaunakakai malalo aku nei a maluna mai.
Poakahi, Iulai 13.......5:30 pm.....................................................................................................Hilo
Poakahi, Iulai 24.......5:30 pm..........................................................................................Nawaliwali
Poakahi, Iulai 27.......5:30 pm................................................................................Kaapuni ia Kauai
Poakahi, Aug. 3.......5:30 pm...Kona me ke ku ana ma Kaunakakai malalo aku nei a maluna mai.
Poakahi, Aug. 10......5:30 pm.....................................................................................................Hilo
Poakahi, Aug. 19......4:00 pm.................................................................................Kaapuni ia Kauai
Poakahi, Aug. 21......5:30 pm...............................................................................Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Aug 31.......5:30 pm...Kona me ke ku ana ma Kaunakakai malalo aku nei a maluna mai.
Poakahi, Sept. 7........5:30 pm.....................................................................................................Hilo
Poakahi, Sept. 18......5:30 pm......................................................................................... Nawaliwali
Poakahi, Sept. 21......5:30 pm..............................................................................Kaapuni ia Hawaii
Poakahi, Sept. 25......5:30 pm..Kona me ke ku ana ma Kaunakakai malalo aku nei a maluna mai.
Uka Eemoku mai Honolulu aku
A hiki i Kaunakakai, a pela maluna mai................................................................................ $ 5 00
“ Maalaea, “ “ ................................................................................. .. 6 00
“ Makeua, “ “ ................................................................................. .. 7 00
“ Mahukoua, “ “ ................................................................................. .. 8 00
“ Kawaihae, “ “ ................................................................................. ..10 00
“ Kaulua, “ “ ................................................................................. ..10 00
“ Kaawaloa, “ “ ...................................................................................10 00
“ Hilo, “ “ ...................................................................................12 50
“ Kau, “ “ ....................................................................................15 50
Uku kaapuni ia Hawaii,.............................................................................................................22 00 A hiki i na awa o Kauai,............................................................................................................ 8 00
Uku kaapuni ia Kauai,...............................................................................................................12 00
Uku ohua Hawaii oneki,.............................................................................................................2 00
Aole aie no na uku ohua. Ma ka Hale Oihana e loaa ‘i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai. SAMUAL G. WILDER (Waila). Agena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o alanui Papu a me Moiwahine. 632 3m 663
Lole Makepono ke Kuike!
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE,
E LAA NA
AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO,
Pena, Aila, Aniani, Na Mea Piula, Kopa, Aila Honua, Aila Hoomaloo,
Kui Kakia, Pakele,Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu-palaki, na Pulumi.
A he Agena no hoi no ka ka Mokupuni o Hawaii nei no na
LAINAKINI-NAO, LAINAKINI-MAOLI, PALULE KALAKOA
ALAPIA, KELEPA, KILIKA,
Na Lole Kupono i ka wawae, Palule Holoholo, na Lole Holoholo, Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipine, Lihilihi, a me ia mea’ku
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c.
A HE
LAAU LAPAAU KAULANA LOA
A Dr. JAYNES.
Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko,Laau Hoopau naio, Penikila, Huaale,
A me na Laau Hamo, A pela ‘ku. 656 ly.
KO KALEPONI
LAAU KUNU OLA!
A ME KA MAI HANO.
I KA LEHULEHU
NO NA MAKAHIKI ELUA AENEI I HALA, UA LOOHIA AU I KE KUNU KALEA, O KE aiwa loa nae i ke kakahiaka i ke ala ana ae mai ka hiamoe. Mahope iho, loli ae nei ke ano o ka mai a kohu hano ikaika maoli; he mai mau keia i ko oukou ohana. I ka mahina o Augate aku nei, 1874, oolea loa iho la la loaa ana i ka hano, kunu au a paupauaho, me he mea la e kaili ae ana i ka hinu. Aole e hiki ia’u ke ai, mr ka eha ole ma ka umauma a me ke aku. Ua hele au i ka hale o kauka, ua haawiia mai au i ka laau, no ina aole nae he oluolu mai. Koiia mai au e hele i ka aina mehana o ka noho ana, hele no au i San Jose, aka, aohe loaa iki o ka maha. Ia’u i haalele ai i San Jose, aohe o’u manao i koe e ola ana. O ko’u hoao iho la no ia i keia laau, nana i hoo@@@@@ mai, a ma hope o ka hoomau ana i ka inu, o ko’u ola ma@n@@a. I keia wa, ua ola loa ia au, a ua hoi e like me ko’u ola mua. Ua hoikeike aku au i kekahi poe ae no keia lapaau @@@ halawai lakou me na hopena olioli e like me ko’u. Ano hoi, ke @@@@@@ aku nei au i ka lealeaia, no ko’u manao io he laau ola keia no ka hano, aohe ona like.
Aole au i hoikeike aku nei i keia LAAU KUNU OLA ME KA MAI HANO i mea o ke akea me ka olelo aku, he ola nae wale no, o ka ikaika, o ka hoihoi ae i na mea e pili ana i na mea paahana o ke ake. O ka pau ana o na ohe o ka puu, oia na mea e loaa ai i ka hano, a o keia laau ola @@@@@@@ ka mea nana e paahana aku a ola ka poe i loohi ma keia mai make. Na keia laau no e hooiaio mai i kona waiwai ke hoohena ia. Ina aole e ola ana ka mea i loaa i keia mai ke @@@@@@ ola nei, mahope o ka hahai ana i na kuhikuhi, hoihoi hou aku no au i ke dala. O kekahi keia o ko Kaleponi mau mea ulu. He aikoma i hooholo kahiko ia iloko o na noonoo o ka @@@@@@@@. oi me a pau, aia no hew lau nahelehele ka mea i hoomakaukauia e ola ai, eia wale no ka mea pilikia, o ka l@@@ kupono ole o ka lau nahele e pili pono ana ia mai. O ka hano, he mai weliweli loa ia, a ua hel@@@ @@@ mai na @@ papa o na mai ola ole, a no na au he loihi oia ka mea huli nui a na kanaka lapaau i huli ai e ako o ka loaa. Owau no, a pela aku. FRANCIS L. SUCH.
HE NUI KA PALAPALA MAI NA HAOLE E AE E HOOIAIO MAI ANA I KE OLA IO MAOLI O KEIA LAAU KUNU A HANO.
O KEIA KA LAAU OLA A MR. F.L. SUCH NO NA MAI
-MA KE-
Ake-Mama, ka Ha o ka Leo, Ke Anu, ke Kunu, Kunu Kalea, Na Eha a pau ma ka Puu.
E OLA NO HOI NA MAI HANO IKAIKA, KA UMII KA HAUPO
A o ka poe Mai Ai-ake e loaa no ka oluolu nui ia lakou, ke ai i keia Laau.
nO LOKO MAI O NA LAU NAHELE KEIA LAAU, AOHE MEA INO O LOKO NA KA POE E LAWE ANA E IKE I KA OIAIO.
Na Rula o ka inu ana.
No Kanaka -makua-2 puna nui. i ekolu inu ana i ka la.
No Kamalii- 1 puna nui, i ekolu inu ana i ka la.
No Kamalii Aiwaiu-1 puna ti-i ekolu inu ana o ka la.
A ina e mau ana no ke koii o ke Kumu, inu iki no mawaena o na inu ana ekolu.
No ka Hano-E inu i ka wa e hiki ai ka ho, a mahope iho.
No ke Anu-Aia no i ka wa e inu ai, o ka po a me ke ao.
No ka Puu Eha- E hoonui e inu pinepine a hiki i ka emi ana o ka eha.
No ka Ehoohe- E inu liilii me ka hana mau nae.
No ke Kunu Kalea- E inu no e like me ka ikaika o ke Kunu.
No ke Kaniai Eha- He pono inu no, a aole e emo o ka pau no ia o ka eha, a poha maikai ka leo.
E loaa no keia laau lapaau ma ka Hale Kuai o DILLINGHAM & CO., Alanui Alii.
OLELO HOOLAHA
A MAHOPE AKU NEI, AOLE LOA AU E hookaa ana i kekahi aie, i aie ia ma ko’u inoa., ke ole e loaa mai ia’u aku he palapala e ae ana. JOS. NAWAHI. Honolulu Iune 4, 1874.
L. MAKALE
HE LOIO, a, he kokua no na hihia o kanaka, koe na hihia hewa. Aia kona keena ma ka hale hookolokolo.
NA NOHO LIO KIKANE KUAI,
I HANAPAKAIA E KA MEA NONA ka inoa malalo iho, i ana papaloalu a pau. O na noho lio a pau i kuaiia ma kela Hale, e nana ia me ka uku ole.
P. DALTON. Alanui Moi. 6@2 3@@ @56
FRIEL @ LAINE (Alani ame Laine.)
NA MEA KUAI MEA AI o na lako ai a pau, na mea ulu, a me na mea hoomomona lio. Halekuai malalo o ka Hale Mu, Alanui Papu, Honolulu.
617 1y
I NA KANAKA HAWAII!
EMI LOA NA KII maanei a makepono loa no hoi, malalo iho o ko na Hale Kuai Ku e ae o kela kaona. Aia ma Hale Pai Kii o KEIKI. E haawi ana ka mea nona ka inoa malalo iho, i kona mau mamu a pau e ku ai i ko na kanaka Hawaii ano.
A. G. SMITH. (Alapaki Kamika).
654 3m
Moku holo mau no Molokai!
E HOLO MAU ANA KA MOKU KUNA
“ MILE MORRIS.”
i na hebedoma a pau, no Kaunakakai a me na awa ma ka aoao Kona o Molokai. No na ukana a me na ohua, e muau ma ka moku ia.
Kapena J. LEMA. 632 3m 653
Hoolaha a ka Luna Hooponopono Waiwai Hooilina.
OIAI, na hookohu pono ia ka mea nona ka inoa malalo nei, i Luna Hooponopono no ka waiwai KAMALII (k) o Wahiawa, Kauai, i make aku nei ma Wahiawa. Nolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea, i ka hale laau o Kamaili e ku nei ma Wahiawa, mokupuni o Kauai, e kuai kodala aku ana au ma Wahiawa, ke hiki ku i ka la 18 o Iulai. M. H. 1874, oia ka Poaono.
KAIO, Lunahooponopono Waiwai.
Koloa, Kauai, Iune 13, 1874. 655 3ts 637
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU o kela ano keia ano, mai Hawaii a Niihau, o ka mea nona ka inoa malalo nei, ka makua ponoi o ka Moi W C LUNALILO, ke hoike aku nei, ma ka waiwai o na Moi i make, ma ka waiwai o Kaikioewa alii i make, i hooiliia no Kamehameha III., a i hooiliia no Kekaninohi, ma Lahaina, ia hoopili kane, i hooiliia no Mose K. ili aki ai i kona kaikuahine ia Y. Kamamoto, a V. Kamamoto i hooili ai no Lota Kamehameha V., a o Luanalilo i kona mauakane, nona ka waiwai i keia manawa.
Nolaila, ke hoike nei au, owao ka mea pili ia waiwai, ma ka moolelo e waiho nei ia’u a me na hoike oiaio, nolaila, ke hoike ne au, e waiho ana au i keia moowaiwai o ka han@ ana aoao Moi imua o ka Aha Kiekie, imua o Alieu, Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Me ka mahalo. CHARLES KANAINA.
Haimoeipo, Honolulu, Mar 27, 1874. 613 3m
S. MAGNIN!
ALANUINUUANA kokoke i AKANUI MOI, Honolulu, KE KUAI AKU NEI OIA INA LOle hoa loa maikai, i kuaiia ma Amerika, me na kumukuai me he kodala la. Mawaena o ia mae waiwai, oia
Na Kalekoa, a me na Nehe—Makepono loa!
Lawa ka holoku no Ehiku hapawalu.
Elima iwilei no ka Elima hapawalu.
Na Kamaa Bali, na kamaa maoli a me na kamaa haahaa.
Na Lipine, na mea hoohiehie kala, a pela aku. E kuai wikiwiki ke ia ano\a keia mau lole, nolaila, e hele mai a ike kumaka no oukou iho. He @ini ia’u ke kuai hoopehe loa aku a oi ae mamua o ka na poe o aa.
Hoaoluhu, Mei 1, 1874.
648 3m
HOOLAHA HOOKOLOKOLO.
AHA Kiekie o ko Hawaii Pae aina, ma ka hooponopono waiwai, mokupuni o Oahu, Hawaii pae aina. SS. Ma ka waiwai o JOHN LOE, no Honolulu i noa ke. Olelo kauoha, e koh ana i ia e hoolalo ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana.
No ka mea, ma ka la 10 o Iune, M. H. 1874, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a J Loe, 1 make aku ia, a me ka palapala hoopii, e noi ana, e hooiaioia kela palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala Luna Hooko no Naumu (k), ua waiho ia mai e Naumu. Nolaila, ua kauohaia, o ka Poaha, oia ka la 16 o Iulai M. H. 1874, ma ka hora 10, ma ka rumi hookolokolo oi a Aha ma Honolulu, ma Aliiolani Hale, oia ka la me ka bora e hoolalola’i la palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala Luna Hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu, iloko o ke Kuokua a me Au Okoa, he nupepa i paiia a hoolahalaia ma Honolulu. A ua kauoha houia, e hoopukaia na palapala kena no na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea i make, ma Honolulu, Oahu, e hele mai a e kue i kela palapala kauoha i ka wa i oleloia.
Kakaula ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina, Iune 19, 1874.
CHAS. C. HARRIS.
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Juo. E. Barnard, Hope Kakauolelo. 656 313 658
AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina. SS. Ma ka waiwai o MARY KANOENA (w), i make Olelo kauoha, e koho ana i la e hoolalo ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana.
No ka mea, ma ka la 15 o Iune, M. H. 1874, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi palapala i oleloia, oia no he kauoha hope loa a Mary Konoena (w), i make aku la i a me ka palapala hoopii e noi ana, e hoolaloia kela palapala kauoha, a e hoopuka hoi ka palapala luna hooko na Joseph N. Gilman, ua waihola mai e.
Nolaila ua kauohaia, o ka Poaha, oia ka la 9 o Iulai, M. H. 1874, ma ka bora 19, ma ka Hale Hookolokolo o ia Aha, ma ka Hale Aliiolani ma Honolulu, Hawaii Pae Aina, oia ka la me ka hora e hooiaioia ’i ia palapala kauoha a e hoolohe hoi no ia noi ana mai a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kuaoha a me ka hoopuka ana i na palapala lana hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu, iloko o ka “Hawaiian Gasette” a me “Kuokoa & Au Okoa,” na napepa i paiia a i hoolahala ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopukaia me palapala kena i na hoike no ia palapala kauoha a me na hoopiliia o ka la kauoha i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Iune 15, M. H. 1874.
CHAS. C HARRIS. Ikea: Lunakanawai o ka Aba Kiekie. Jno. E. Barnard, Hope Kakauolelo.
R. H. Stanley, Loio no ka waiwai.
655 3ts 657
EDWARD PRESTON!
(LOIO PELEKANE.)
HE KOKUA OLUOLU NO NA KANAKA I pilikia ma na hihia Karaima a me na hihia Kivila ma na Aha Kanawai a pu ma keia mau mokupuni. Aia kona Keena Loio ma ke Alanui Kalepa, ma kai pono iho o ka Pa Kuai Papa o Lui ma. He keiki kamaaina no ia oukou kekahi e noho pu ia me ia malaila, nana ae e mahalo pono aku na hana a oukou a pau me ka oiaio. Honolulu, Oct. 22, 1873 621 1y.
U IKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa ia aku nei na kane , wahine, keiki, kaikamahine, aole e hiki ke hele a lalau i ka niu, haniu, lononiu a me ka aaniu maloko o kuu aina niu, ma Waialae-iki, oia ka aina a’u i hoolimalima ai me Keo (Pukiki). A ke papaia aku nei ka lio, bipi, hoki, miula a ka puaa, aole e hele maluna o ka apana kula o Makalii , a me ka loko-ia o Molokahana, Waialae. Ina e hele maluna o kahi i hookapuia ai, e hopuia e ko’u mau luna, oia o Kalolo, Uilama a me Nooloa. O ka uku hoopai o ka mea e lawe i na mea i papaia, he $5.00; a o ka holoholoia e komohewa ana maluna o ka aina, e hoopaiia i $1.00 no ke poo hookahi, a ina e ole, e hoopii @@ @@ e like me ke Kanawai.
W C A KALAUKI. Honolulu, March 7, 1874. 644@@@@
E HELUHELU I KEIA
O ka poe a pau makemake e loaa
Ona mau kii
o ko lakou
MAU HOALOHA A ME NA MAKAMAKA
O KA WA WALE NO KEIA E LOAA AI NA NA
Kumukuai Haahaa loa!
NA KA HALE PAI KII O DICKSON, Helu 61, Alanui Papu
612 y