Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 31, 1 August 1874 — Emi na Lilo Aupuni! [ARTICLE]

Emi na Lilo Aupuni!

E ke Kuokoa e ; Aloha oe :— Ile mea nenea, a leulea no hoi no ke kumn pepeioo o kekahi, ka luana ana me ba nanea maloko o ka rumi Ahaolelo o keia Kau, oiai i ka wa o na hoa hanohano (Hon.) e kukakuka ana no ka pono o kc aupuni, ka pomaikui hoi o ka lahui. 0 kau wahi kauwa nei kekahi i hoopomaikai ia mai ma ka loaa ana o ka haawioa pomaikai o ka hoonanea ana maloko oia Keena, a ina paha oe e maalo ae ia manawa, ina ua ike mai oe ia Holoholopinaau e "hilioai ana Puna kalele ia Kau," malana o kekahi o namoho i hele a hinuhinu i ka vaniki, kohu maka hanohaoo maoli no. Mamua nae o ko'u hooloihi loa ana i ka manawa, (oiai, o kou molowa mai paha koeia'u) e h-ii aku au no kekahi mau mea a'u i ike, a i lohe ai hoi, oiai au malailu. He mau la i au aku la, aole no hoi i liulin loa, ua noi ia, a ua hooholoia kekahi mau kanawai. A no ka pomaikai nui e loaa mai ana i ke anpuni me na makaainana ma ia mea, ua ili mai ka manaolana maluua o'u, e hoike aku imua o na makamaka o kaua, no ko'u mahalo nui. Ua halawai ka Ilale e like me ka mea mau, hora 10 o ke kakahiaka, a ua hoomaka na hana. Ia la, na hoomaopopo au i ka hahana ino o ka we!a okala, ai ka aneane ana e hiki aku i ka auioa la, ua ike aku Ia au i ke ano ikiiki onamea Hanohaoo. Ua loihi loa ka hoomanawanui ana o kekahi poe, a o kekahi hoi, ua haalele iho la i ko lakou mau noho, a puka iki aku la mawaho, no ka hooluolu aoa. Ia mauawa, e nalu

| aoa o loko o kau wahi kauwa nei, *' Owai . la auaQeiJ(_a mea.uoiau nui nana e imi i po- I no, i i kotno nana e |>ale ae i keia pilikia ku i ka-wa, oo ka mes, o na leo no keia o ; na makaaioana, a ina e loohia lakou i ka ' popilikia, aiolepaha, e kau mai ana kekahi pom&ikai ma ka lakou mau noonoo ana, o na makaainaoa no iu." Aolo noe i haawi ia mai ka maunwa loihi no ia nulu ana me ke ano aloha, oiai, ua ike aku la au i kekahi o na hoa hanohano, e wauwau ana i kona poo # me ka haka pouo o ria maka i ka paia hikina o ka rumi, a komo koke mni Ia ka noonoo ana iloko o'u, ( e hooikaika ana ia e imi i mea nana o pale 1 ae keia mea nana e hoolnuwili nei kona lu- • naikehala, a hulopooo ole ai na hauao ka Hale. , Aole no i liuliu ike aka la au i kona ku I ana ae iluna, hookomo malie iho la na lima i ka pakeke o ka lolewawae paina hinuhinu, alawa malie ae la na maka me ke anapuni aua i ka loa me ka laula o ka rumi, a me ke ano oke kanaka naauao,. a hauohano, (i neia wa ua hoomaka ko'u nakaana, ua paa ' iho la ko'u manao he inea nui, u kamahao, no ka pono o ka lehulehu, a o ka oili mai koe, puana ae la me ka leo nahenahe, i neia mau mapuna olelo hoalolmloha ; '• K ka Peresidena, ke noi nei au e kauohaia ka makai o ka Hale e hoolawa inai i wai Hau no na hoa o keia llale, i kela la keia la,'' Manawa ole, ua kokunia, aua hooholoia, akahi uo au a hanu pono mai, me ka i iho, " 0 ka aneane 8e nei keia e hala na mahina ekolu, a ukuhi no a liolo kekahi kanawai a'u e kapa aku ai he hoemi lilo, a he hooluolu hoi i ka manao o na makaainuna." Nolaila, ke maoao nei au, ua kopouoloa I ka mohalo ana i ka mea nana i imi keia pomaikai nui o ka Lahui Hawaii, a i ekola huro no na hoa i kokua mahope o ka mea i mahalo ia. He ioaina nae ko'u ika poe ia i lukou ka hoolako ana, no ka poinaana ikeia inea, oiai, ua maouopo no hoi paha, ho poe keia i maa i ka inu nna i na wai Hau ma ko lakou mau apana—hoopalaleha wale iho no. Maholo ia ka mea Honohano. Ina no e makemako ea ? Nui mai e hoomoe ia i Paipu wai hau i hoomomona ia me na wa i ko, mai ka hale hana hau aku. Pono no, he tnea ia nana e hoopau ka ha o ka leo, oiai, ua ike ia no o kuu hana mau la o ke kamailio me ka heoikaika—Nolaila, he kuinuemi no ia no na lilo. Akahi kanawai a'u i ma* halo ai, a eia mai ka lua.— I kekahi la mahope mai nei, ua hele hou no wau, a e like me mamua, ua lohe mai au i kekahi o na kuma nui e emi ai na lilo anpuni. Ua noho aku ka Ilale a anoane e kupono ka la iluna, hoomaka ko'u haohao ana i ke ano nunanakea mai o na mea Hanohnno, a lia mai la ka ili me ka manao he mai ahulau, a e lele mai auanei papapau he aa ko ka hale. Lohe aku la nae au i ka uakulu o ka opu o kekahi o na mea Hanohaoo, me ke ano hakahaka o na maka, a komo mai la ka manao, ua hookina loa ka paha i ka waihau, a no ia inea ua howai mai la paha oloko. Aloha ino no ka hoi ! la'u nae e noonoo ana no keia mau mea, me ko kulou o ke poo ilalo, ua hoopuoho ia ae la ko'u nanea ana e kekahi leo kalakala, me he la ua haia ka hualulu- " Mr Peres:dena, ke noi nei au e kauohaia ka makai o ka hale e hoomakauknu mai i mea ai i kela a me keia aina awakea." Ile poe puni hoemi lilo ka hapanui, ua hooholo koko ia. Ua ku mai kekahi mau mea Hanohano e pale, aka, no ka pili ole o ka hoomoe ana i ke noi, ua hooleia ka laua pale e ka hapa nui. Pehea la kou manao? He mahiilo ko'u la! Ka lua keia na kanawai koikoi, a pomaikai no hoi o ka lahui ; aole no hoi o kana mai 0 ka hooikaika o ka mea Hanohano nana ke noi, ua hele a kakau ke aa ma »a kumu pepeiao, e kiki ana ka hou o ka lae mao a inaanei i kau a mea'he hooikaika no ka pono iahui. Mahalo ia; ua ike kela ika ha- ; kahaka mai oloko, nolaila, na maopopo ! 1 na e liuliu aku no piliwale na Iloa, a hiki ole ke hana, nolaila he pomaika» no ka lahui ka loaa ena o ka mea nana e hooikaika hou mai o loko, a holo pono ka hana. Pono no ! lna e makemake kauo aku ka Holele Ha waii a kokoke, maikai no. Emi iki mai na lilo oke aupuui. Oka lua keia 0 na kanawai nani a'u i inahalo loa ai—o ka huihui ae o ka wai hau, pumehana aku 1 na bola kr»pe me na paapaa paiaoa roe ka waiu bata, kamau mai la ke kai Supa i lomi puia me ka uala kahiki, he penu ka hana; o kahi pala koe iho, miki la ae la na pauku naau kolee komo i na pakeke o ke kuka. Huhu loa no au ika poe nana e hoolako, no ka hoopoina ana, oiai, ua ike no hoi he poe i inaamaa i ka ai palaoa me ka waiu b ,ta hoopalaleha wale iho no. Hookahi mea i koe. Oia ke kali aoa'ku, owai Ia auanei ka mea noiau nana e imi hou mai ua kanawai i oi ae ka pii ikaika ana oka pomaikai nui o na makaainana mamua o keia mao kanawai hoopau pilikia a hoemi lilo. Me he Ia o ka bila ai mea ono kihikihi kekahi kanawai maikai ina e hapai ia ana. Nolaila ke mahalo nei an, a e hnipa mai ana no paha ka lehulehu me a'n e hoomai- i kai aku i na hoa hanohano o ke kau Ahaolelo naau'o, no ka hooikaika i ka pono o ke anpuni, a me ka pomaikai o na makaainana. Hoemi lilo ole wale ! Mahalo piha ; Aloha no ! loane Paawela. '