Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 32, 8 August 1874 — Page 1

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Pikake
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

E Pau na Pupupu Kahiko!

E pani me na Hale Laau!

PAPA, PAPA, PAPA

            O KELA ME KEIA ANO,

                        -A ME-

NA LAKO KUKULU HALE

            O KELA ME KEIA ANO, MA KA

PA-PAPA O S. G. WAILA MA!

            -KIHI O-

ALANUI PAPU me ALANUI MOIWAHINE, ao ke Kumukahi HAAHAA LOA! Ae like ka nui nae ka makemake.

            LAAU NOUAIKI!

NA LAAU KAOLA, NA PAPA MANOANOA, NA PAPA HELE, NA KUA, AAHO, AAHO LIILII, &c

            LAAU ULAULA!

Pili Cida keokeo, Pili Laau ulaula, Na Puka Hale, o na ano a pau, Na Olepelepe Puka, o na ano a pau.

                        Pepa Hale me na Lihilihi.

            NA LAKA PUKA

NA AMI-PUKA, NA AMI-PUKA LIILII. NA KUI NAO,

                        PENA, AILA-PENA, VANIKI, WAI HOOMALOO.

            PAAKAI HELU 1,

            O PUULOA.

            E lawe wale ia no na mea I kuai ia mai keia Pa Papa aku a I kahi o ka mea kuai mai, ina ma ke kaona nei, a me na Awa o keia Paeaina e like me ka aelike.

Aia maanei ke keena o ka

            MOKUMAHU “KILAUEA”

                        L. MARCHANT, Kapena.

                                    S. G. Waila ma.

HE MOOLELO KAAO

            -NO-

ROBIANA LO:

            Ka Hiwahiwa o ke koa.

HELU AKOLU O KA IKAIKA.

I unuhiia mai loko mai o ka Buke Arabia, mai ka Olelo Beritania a ka Olelo Hawaii.

                        MAHELE III –HELU 124

AIKE o Keahinoa, ua hoohokaia oia e ka mana o ka eke talena, i iho la oia, He mea kupunaha, ia ia la (Lo Hipa) ka hoi, hooikaika loa oe I ka ume ana mai ia’u, a ina paha he hapa ikaika ko’u, ina paha ua make au ia oe, nolaila, i keia wa ano, e kiola ana au ia oe me ka hoomanao hou ole aku, a na ka ua a me ka la e hoolilo ia oe i mea ole, a i punana hoi na na manu, a kiola aku la me ka manao aole he pomaikai e loaa ana ma o ua eke talena la.

            Oiai nae mahope iho o ko Keahinoa kiola ana aku i ka eke talena, huli ae la oia me ka manao e lalau lima aku ia Lo Hipa, aia nae, ua hookuu mua ae la kela ia Biuda kana ilio, me ka manao e lanakila ana oia maluna o Keahinoa, nolaila, i pane iho ai oia i kana ilio, i ka i ana iho, O oe wale no ko’u wahi kokua i koe, a ina no hoi oe e like ana me laua la, (pahi, eke talena) alaila, e komo pu ana kakou iloko o ka pilikia, aka, aole nae o’u manao, e like io ana oe me laua, no ka mea, he mea ola hanu oe, a he mea ole wale no laua, a o ko laua ikaika nae aia no a kokua pu ia aku e a’u, nolaila, e lele oe a nanahu aku ma ka puanai o kela kanaka, a e lawe i kona olama ka mana o kou mau niho, i ike ai hoi oe, aohe mana e ae ma ka lewa nei, iloko o keia aupuni e like me oe.

            Aka, mamua ae nae o kona lele ana aku e nahu ma kahi i oleloia, hookala mua ae la oia i kona mau niho me kona alelo. A iaia i manao ai e lele aku, wehe ae la oia i kona waha, pii ae la kona a luna a kiekie maluna o ke poo o Keahinoa, a o kona a lalo hoi, eku hele mai la ilalo, a o kona alelo hoi, hele kapakahi ae la ia ma ka aoao akau o Keahinoa, me ka manao e apo aku a ume mai hoi iaiai iloko o kona waha, kahi o ke puhi a me ka nau, kahi hoi e hiki ole ai i ka mea ikaika ke pale nona iho, aka i keia kamaeu hoi, ua lilo ae la ka ikaika o Biuda i mea ole, no ka mea, oiai oia e hele mai ana me ka huhu, aia hoi o Keahinoa, e ku ana me ka makaukau, a no ia la (Biuda) hoi ke kokoke loa ana mai, a e aueane aku ana e ale aku iaia nei, a he mea weliweli no ia i ka ike aku, aka, e lele aku ana keia a ku ana iloko, a keehi iho la kona mau wawae i ke a lalo, a o kona mau lima hoi, koo ae la ia i ke a luna, a ua hiki ole i ka waha o ua ilio nei ke upoi iho, no ka mea, ua like iho la o Keahinoa me he laau la i kooia ae. A hala paha na hora elua, nawaliwali loa iho la ka ikaika o ka ilio, a like iho la oia me he mea la ua make.

            A ike hoi o Keahinoa, aohe hana a ka ilio i koe, lele aku la keia a ku ana iwaho. A no ka maloeloe loa o ka waha o ka ilio, ua hiki ole ke upoi iho.

            A ike o Lo Hipa, ua pilikia kana ilio, pau loa ae la kona hoomanao ana, he lanakila kona main a kokua mai o waho, ka poe no lakou na hana kaulana o ka wa i hala –a hookahi wale no hoi mea i koe, o kona iho kino maoli aku me kona mau lima, ka mea ana i hoao mua ole ai i na kau i hala.

            Aka, mamua nae o ko Keahinoa lalau ana mai ia ia nei, nana mua iho la keia i kona mau lima, ua hele a kukai ka ula o ke koko, a manao iho la oia, aole no e lanakila ana o Keahinoa maluna ona, a nolaila, i iho la oia, Ke hilinai nei ko’u pomaikai maluna o olua, na mea i hanau pu ia mai me a’u, a o ka maka mua no hoi keia o ko’u hoao ana ia olua, i pomaikai no kuu kino holookoa, no ka mea, i na kau i hala ‘ku, ua pale ia ko’u mau pilikia e na kokua mai o waho, kahi waiwai hooilina mai ko’u mau makua a me o’u kupuna mai hoi, aohe a lakou mea nui e ae i haawi mai ia’u, o kela wahi eke, keia wahi buke a me kela pahiwakawaka wale no, a ua kokua nui ia au e lakou mamua, aka, i keia la, ua hala ka lakou mamua, aka, i keia la, ua hala ka lakou mau pono, a ma o olua la ko’u hilinai i keia wa, a ina e ole ae, e komo kino ana kakou iloko o ka pilikia, a na ka mana ike ole ia e hoopakele hou mai.

            Aole nae i hiki aku i ka amama ana o kana mau olelo, lele koke mai ana no o Keahinoa malua o ia nei, me kona mau lima wela i like me ke ahi, e alo ae ana o Lo Hipa, a o ka hala no ia ma ka hopu mua ana. A iloko o ia hala ana, huli papu mai la o Lo Hipa a i mai, Ua ike no au, e lilo ana au i pio malalo ou, a nolaila, o kela wahi eke auanei la a me kela pahi, e haawi mua mai oe ia’u, oiai ua hoohikiia laua, e hele pu me a’u ma na wahi a pau a’u e makemake ai e hele, ina e make au, e kanu pu ia laua me a’u, ke ole nae e loaa ana he hooilina ponoi no’u, alaila, e ili aku no ia maluna ona Pane mai o Keahinoa, Aole au he kauwa nau, e kii ai au i kau, ina no he minamina kou, nau no e kii, aole o makou manao ia mea, heaha ka laua waiwai, ua oi aku anei ko laua nei nani imua o na eke a me na pahi e ae, i lilo ai ia i waiwai hooilina no oukou ? “No.” Ma na aupuni o ka honua a me ka lewa nei, he aupuni o ka honua a me ka lewa nei, he aupuni a he mau waiwai ka mea hooilina, aole e o na mau wahi mea lapuwale; a ina oe e makemake ana e kii, e kii no.

            Na ia la hoi ka hua kena e kii, o ko ia nei kii aku la no ia, a lalau iho la i ka eke talena, a hookomo iho la iloko o kona pakeke, a i ka pahi hoi iloko o kona wahi, a hoi aku la a ma kona kulana mua.

            Aia nae iloko o ia wa, lele hou aku la o Keahinoa, me kona manao paha e lanakila ana oia maluna o Lo Hipa ma ia lele ana, aka, ua eo mua nae oia i ka malihini, no ka mea, ia lele ana mai no a Keahinoa, e hopu koke aku ana no o Lo Hipa, a loaa aku la ma ka hapalua o ko ia la kino, a pau ae la na iwi o ia wahi i ka haihai, a i paa wale no i ka alualu, oia hoi kahi e oleloia nei he opu ahe puhaka. No ka mea hoi, o na kanaka a pau ia wa, ua lawa paa loa ka ke kino o kanaka, aia nae ma kela hopu ia ana o Keahinoa e Lo Hipa, ua pau ae la na iwi o ia wahi i ka haihai.

            Iloko o keia poino i loaa ia Keahinoa, ua make anei oia ? Pela ka hoonoelo a ka mea ninau. Aole, ua moni koke oia i ke koko o ka inaina, a kuu pau loa aku la oia i kona ikaika, a ua hiki ole ia Lo Hipa ke pale nona iho, a haawi pio aku la iaia, a hoopaaia aku la ma kahi e hoopaa mau ia ai na pio; a ina e hala ana na anahulu elua a oi, o ka make no ia ; a he mea mau loa no ia no na pio a pau i hoopaaia malaila, aka, i ka kakou wahi moho nae, ua hala ka rula paa o ua aupuni la, no ka mea, ma ka mana o ka lio, ua puka ae oia mai loko ae o ka buke, ahoi aku la i ke aupuni kanalima kumamalua, a ku ana imua o Hipa a me ka wahine dia.

            Aia nae iloko o ia manawa, puili like ae la lakou i ke aloha pumehana mawaena o lakou, no ka mea, ua nui na la o ke kaawale ana, akahi wale no ko lakou hui hou ana.

Mawaena hoi o na hooluana ana ninau mai ka wahine dia, Pehea ka oukou huakai, a heaha hoi ke kumu o kou hoi hou ana mai i hope nei, a haalele ia aku la hoi ka haku o kakou, no ka mea, ua hoounaia oukou a make mamuli ona ? Kahili ae la ka lio me kona huelo, a i mai, Aohe palena i koe no ko makou mau ola, oiai ua pau makou i ka hopu pio ia, a ina hoi e hala na anahulu elua a oi, e pau loa ana makou i ka make ; aka, mai ka lanae o makou i hoopaaia ai a hiki i keia la, ua hala ke anahulu a me na la keu elua a hookahi wale no anahulu i koe a me na la ekolu.

I ka lohe ana nae o Hipa, kaumaha iho la kona manao, a i aku i ka wahine, Pehea auanei ka pono o ke keiki a kaua, no ka mea, ua lohe pu ae la no kaua, he anahulu a me na la keu ekolu wale no koe ? I mai ka wahine, Pela iki iho, e lele ae au i ke kupunakane, (ke’kua poowalu) anoai aia no iaia ka mea e pono ai, a lele aku la.

Iaia nae i lele ai a hiki i ke aupuni waoakua, e noho mai ana no ka makuakane, a ninau mai la, Heaha ka hana a kuu hiapo o ka hiki ana mai? Noho mai nei paha oe a manao ua make au, mai nei paha oe a manao ua make au, hele mai nei oe e makai? Pane aku ke kaikamahine, Auhea oe, o ko moopuna, ke keiki hanai a maua, aia la ua hoopaa ia i ke aupuni o Keahinoa, a he mau la wale no i koe, a e make ana, nolaila, ina oe ua ike i ka mea e pono ai, e hahai mai oe, a hoi ae au, o naauauwa e mai auanei ka makuakane. I mai ke kupunakane, He wahi mea iki wale no, a o ka hemo no ia, nolaila, e kii mai oe a poalo ae i kekahi maka o’u, a me ka wale o ia maka oe e hamo ai ma kahi o ka puka i hoopaaia’I, a e hemo wale mai no ia; a o ka opu hipa hoi a me ko pahi, e lawe pu no ia mau mea, a ina e huhu o Keahinoa, a manao e lele mai maluna ou, e hoohamama koke ia mai auanei oia a poholo ana iloko, a malaila mau oia e noho ai a hiki i kona mau la hope, a e hoihoi pu mai no hoi a na olua ka malama. A e hookuu aku no hoi oe ia Lo Hipa e hele lanakila a hiki i ka palena o kana huakai.

A mahope iho o ka pau ana o ka laua mau kamailio, hoi aku la ka wahine dia a hiki i o Hipa ma, a hahai aku la i na mea a pau a laua i kamailio ai.

A mamua ae o ka napoo ana aku o ka la, lele aku la ka wahine dia a me ka lio, a hiki ana i ke aupuni o Keahinoa, aia no oia e holoholo ana mawaho o kahi i hoopaaia’I o Lo Hipa.

Aia nae a ike mai oia ia laua nei, he he mea e kona olioli nui, i ka loaa hou ana o kona mau hoa hakaka. Haawi mai la oia i kona aloha, me ka i mai, Ina he huakai ka olua no ka makaikai, e hookuu aku no au ia olua e like me ko olua makemake a ina he huakai no ka hakaka, ke i aku nei au ia olua, e ku olua a hoi aku me ka maluhia, no ka mea, aohe kupua e lanakila ke hiki mai ianei. I aku ka wahine dia, He huakai hakaka ka maua, a ia wai ka mua? Pane mai o Keahinoa, Ia olua no ka mua. Na ia la ka hua kena, e hoohamama aku ana ka wahine dia i ka opu hipa-aole ka na la i oakalea ae, moniia mai la ua o Keahinoa e ka mana o kahi opu hipa, a naku hele ana iloko, oia no oe o ka ia i ku i ka makau la ke kiwi.

A paa o Keahinoa, hana aku la ka wahine dia e like me na mea i kuhikuhiia mai ai, a hemo ae la. A i ka ike ana mai o Lo Hipa i kona makuahine, ua hoohui koke ae laua me ka olioli, a uwe iho la me ke aloha.

A pau na olelo hoalohaloha mawaena o laua, hoi aku la ka wahine dia ma kona alanui. A i mea hoi e hookoia ai ka wanana a Keahinoa 1, (kupunakane) kii aku la o Lo Hipa e hoala i kona hiamoe, a hahai aku la oia i na mea a pau i hanaia, a me ka paa ana o Keahinoa 2. Pane mai ke kupunakane, E paa no ia a e pono, no ka mea, he naau hookiekie, a he pepeiao hookuli.

Mamua ae nae o ko Lo Hipa haalele ana iho i ua aupuni la, waiho iho la oia i kana olelo kauoha ia Keahinoa, i ka i ana iho. O oe no ka haku maluna o keia aupuni, a o na pomaikai a pau e loaa mai ana, maluna iho no ia ou, aka, o ka maluhia, oia kau mea malama loa; a in a he malihini e hiki ana maanei, e hookipa mai oe me ka maikai, a hookuu aku me ka maluhia, aole me ka hana ino, o kailiia na pono mai oe aku.

A pau kana mau olelo, kau ae la oia maluna o kona lio, a lele aku la, a lele aku la, a o ke aupuni Mahina no ka ihu.

Aia nae i ka hiki ana aku o ia nei i ke aupuni Mahina, a komo aku la iloko o ka Halealii nani, a o na hiohiona a pau ana i ike ai ma ka hihio, aole o lakou mea i ano hou ae, a o ka rumi on a i hookipaia ai, e waiho ana no me kona nani, a o ka mea nae nana i hookipa, (Kauiokalewa) aole oia malaila; a noke aku la keia i ka huli ma na rumi a pau o loko o ka hale, he neo wale no, eia ka auanei, ua hoihoiia kela i ke aupuni i ka lihilihi o ke anuenue.

A ike nae o Lo Hipa, ua nele oia ma kaua huakai, huli ae la paha oia a nana aku la i kai, a ike aku la i ka pii ae a ke ao opua mai ka moana ae o ka lewa, puana ae la paha oia i keia mau lalani mele:

"I aloha i ka opua makai la,

Ke hina ae la i Awalau-la,

A lau ka manao a loko-la,

Ke noho mai la i Hoona-la,

Hoona mai ana ke aloha-la,

Aohe hale e noho ai-la,"

A no ka loaa ole iaia o kekahi mea nana e kuhikuhi mai, a e hoike mai hoi i ko Kauiokalewa wahi i noho ai, nolaila, hele makaikai ae la oia i ka mala pua, me ka manao e kali no kekahi mau la, a ina e ole ae,

            "Hoi nele i ke kaha loa,"

aka, aia nae iloko o ia wa, lele ae la ko Kauiokalewa hauli, a huli ae la oia a nana i ke aniani nui o ka ike, aia hoi, ike aku la oia i kana kane hoopalau, a nolaila, kena ae la oia i kekahi o kona mau manu kiai, e kii. Aole no hoi i hala ae ka hapaha hora, hiki ana. A ia ike ana aku no o Lo Hipa ia Kauiokalewa, puana ae la paha oia i keia mau lalani mele ma ke ano kanaenae, penei:

"Kuu ipo kui lei,

Hanu lauae o ka pali,

Nae aala no kuu hoa,

No ia mau pua ke lei,

Hai i ka pua o ka ilima,

Puia pu i ke onaona,

E aloha mai ia'u-e,

E maliu mai i ka ualo-a."

            Ia ike ana mai no hoi o Kauiokalewa, kii mai la oia a hookipa aku la me ka aloha pumehana. A mahope iho o ko laua hoaoia ana, noho iho laua he kane a he wahine me ka oluolu maikai, a hiki wale i ka hanauia ana o ka laua hiapo.

O ka Helu hope loa keia o ka Mahele 3, a o na mea a pau ma ia mau mahele, aole no paha oukou e poina ana. Ua manao au e hoomaha loa ma ka hoopuka ana, no ka nui loa o na keakea mai mawaho, aka, no kuu aloha ia oukou e na hoa kuwili o keia Moolelo, no laila, e hoopuka aku ana au i ka Mahele 4 ma keia pule ae, no na mea e pili ana i ke keiki a me kana mau hana, a na oukou no e kaana no oukou iho. Aloha no.

B. R. KALAMA.

Ka lei aloha he keiki, ua hala aku la ma kela aoao o keia ola ana.

E KE KUOKOA E; ALOHA OE:

E oluolu kou Luna Hooponopono, e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau koramu, i kela mau hua e kau ae la maluna, i ike mai ai na makua, na kupuna a me na pilikana a pau o ka mea i make, kuu kaikamahine aloha hoi i haalele mai la i ka pili aloha me ka makua. Ua hanauia o Hariata Lota, ma keauhou, N. Kona, H., na Ana K Lota a me J K Lota, ma ka la 10 o Novemaba 1872. Ua noho pu oia me kona mau makua a me ka ohana a pau o ka makuakane iloko o ka makahiki hookahi a me 5 malama, a ma ka malama hoi o Aperila, pule elua paha, ua haalele aku la oia a me kona makuahine, kona pokii uuku loa elua pule, i ka ohana a pau o kona makuakane, a holo aku la no Honolulu. Ua noho no me ka oluolu maikai o kona ola ma ka aina malihini no ka pule hookahi a oi, a mahope o ka pule hookahi a oi, ua loaa iho la i ka mai hikoko a me ka nao. Nui kona uwe i ka mea o ka eha. Ua haawiia ka laau hoopaa-hi, aole nae he oluolu iki. Ua kaa oia i keia mai no na la he 10, a ma ka la 12 o Mei 1874, make iho la oia, ma Mana, Honolulu, koe na makua a me kona pokii uuku.

He kaikamahine keia i aloha nui ia e maua a me ka ohana a pau, a ke noho nei makou me ka minamina pau ole nona. He oiaio, "Na ke Akua i haawi mai, a naaa no i lawe aku. E hoomaikaiia kona inoa."

No ka nui o ke aloha a me ka minamina nona, nolaila, ua haku iho makou i wahi kanaenae aloha nona.

He kanikau aloha keia nou e Hariata Lots,  Kuu kaikamahine mai ka malu hale o Mana E hoonana ae ana i ko aloha aole e nalo, Haiia mai e ka waimaka, i ikea no i ka ue ana iho,

Kuu kaikamahine mai ka la wela o Kona e Mai ka makani wehe launiu la he eka, Wehe oe i ka pili aloha me na makua la kaawele,

Pau hoi ka ikena i kou mau helehelna, Pau hoi ka lohe ana i kou leo i ka hea mai e "Papa."

Auwe kuu mea'loha o kuu kaikamahine e,

Kuu kaikamahine mai ka la hulili mai i ke

Mai ka piina ikiki o puu o Kamuela, (kula Hoomaha;ku kakou i ka uka anu o ka aina Oia wahi a kakou e noho kokookolu ai, Kuu kaikamahine mai ka malu hale o HaMai ka wai huihui o Mahiwai, (lerose, A he waiwai nui ke aloha nau e hiipoi nei, E lia mau ai o ka po me ke ao, (auau ai, Aloha wale ia wahi a kuu kaikamahine e Auwe kuu mea'loha o kuu kaikamahine e.

Kuu kaikamahine mai ka uka anu o Puuhinahina,

Oia uka hoolaukanaka i ka leo o na manu, Aloha ia eka ohia loloa a kakou e hele ai, Elua mana hookahi hoi oe e ke keiki Kuu hoa hele mai ka la wela o Kona-e, Hoomaha aku i ka malu niu o Waikuaaala Kuu kaikamahine mai ka malu o Helani, A he lani nui ke aloha na'u e lia mau nei, Auwe kuu mea'loha o kuu kaikamahine-e.

J. Lota.

He kanikau 'loha keia nou e Hariata Lota, Kuu kaikamahine mai ka pohu lai o kona, Mai ka uihi ae mauka o Helani, Mai ka mahani wehe launiu o ka aina, Mai ka nalu haimuku la o Kaulu, Mai ka malu launiu la o Huia, Aloha wale ia wahi a kakou e hele ai e, Elua maua na makua hookahi oe ke keiki Auwe kuu kaikamahine e, kuu aloha pau ole ia oe e,                                                                                             Keauhou,

Kuu kaikamahine mai ka iliili nehe la o Aloha wale ia wahi a kuu kaikamahine e Eia wahi a kaua e auau kai ai, (holoholo'i Kuu kaikamahine mai ka wai pumehana o O ia wai a wili pu me ke kai, (Kualalua, Kuu kaikamahine mai ka hale hoolaukanaka i na keiki,

Mai na leo kupinai o ka hale imi naauao, Kuu kaikamahine mai na maka lae o Keaumai ke kai leo nui o Haikaua, (hou, Kuu kaikamahine mai ke a maka uliuli o Mai ka hele kuilua o Helani, (Kona, He lani nui ke aloha na'u e hiipoi nei, E kuko ai o ka po lia i ke ao, E ake ana o kahi e ike lihi aku ai ia oe, Auwe kuu hoapili o kuu kaikamahine e. Kuu kaikamahine mai ka wai huihui o Waipunakaa,

Oia wai akuu kaikamahine e auau ai a, E walea'i i ka malu o ka loulu, Kuu hoa moe o ka po kane ole he keiki, Kuu hoa noho o ka hale, Kuu kaikamahine mai ka uka anu o ka aina Mai ka malu inia a Halerose, Mai ka wai huihui o mahiway, (ai e, Oia wai anuhea a kuu kaikamahine e anau Aloha wale ia uka anu a kakou e noho'i e, Ka hoa pupu@anu o mana he kaikamahine, Ka hoa hele o maua o ka nahele, (keiki, Elua maua na makua, hookahi hoi oe ke Auwe kuu lei aloha o kuu kaikamahine, Kuu kokoolua o ka hale kane he keiki, Kuu hoa hele o ka ohia loloa o Puuhinahina Oia uka anu a ke aloha i noho ai e, Auwe kuu kaikamahine, kuu minamina pau ole ia oe e, (haluu, Kuu kaikamahine mai ka malu niu o KaOia wahi a kaua e hele kokoolua ai, Kuu hoa aukai o na keiki, Aloha wale ko leo i ka hea mai, e Mama e Kuu kaikamahine mai na kai elima, Mai ka ale kuehu o Alenuihaha, Mai ka poebele i ka nuku o Mamala, Kuu kaikamahine mai ka la wela o HonoMai ka huikau lua o ke kaona e, (lulu, Akahi la a ko aloha i hiki mai ai, Ke koi mai nei ia'u e uwe, e uwe no au e, Auwe kuu kaikamahine, kuu minamina pau ole ia oe e, Aloha wale ka leo o kuu kaikamahine i ka uwe mai i ka eha, Wehe oe i ka pili hookoo me ka makua, Auanu kuu poli ua hele oe e, Ua haalele i ka pili a kaua e, Auwe kuu kaikamahine e, kuu aloha pau ole ia oe e.                                                                A. KAPAHUPIULA.

He kanikau aloha keia nou e Hariata, Kuu kaikamahine mai ka pohu lai o Kona, Mai ka piha kanaka o Keauhou. Aloha ia wahi a kakou e noho ai, Pau ka makou lohe ana i kou leo, Ua haalele mai oe i ka pili aloha he makua Kuu kaikamahine mai na iliili nehe o KeMai ka la hulili mai i ka ilikai, (auhou, Kuu hoa pupuuanu o ke kulu aumoe, Moe au hoolono ana o ko leo, I ka uwe kapalili mai hoi e, (ole ia oe e, Auwe kuu kaikamahine e, kuu aloha pau Kuu kaikamahine mai ka malu niu o Kaha Aloha ia wahi a kakou e hele ai, (luu, Kuu mea minamina nui hoi e noho nei, Kuu lei nani mae ole o kuu kaikamahine, Ua ahi wela paila loko i ko aloha e noho nei He aloha ke kai halana o Keauhou, Ia wahi hoi a kaua e auau ai e, He aloha ka malu o ka hale, Oia wahi au e holoholo ai ma uka ma kai, He aloha ka lau niu luli mai i ka makani, Auwe kuu kaikamahine e! Kuu kaikamahine mai ka ihu o ka moku, Kuu hoa alo ehukai o ka moana, Aloha ka have kowelo o -? (kaua, Me he mea la e hea mai ana e hoi mai no kuu kaikamahine mai ka huikau o ka uaMai ka huikaulua o ke kaona, (po, Mai ka la wela o Honolulu, Pale ka hoea aku e holoholo mai ana oe, Mahea hoi oe i niau hele iho nei, Ka mea poina ole a kuu manao o kuu kaikamahine, Auwe kuu kaikamahine e!

                                                                                                            KINI KAHOOHULI.