Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 34, 22 August 1874 — Kapu Loa ke Kalepa Kanaka. [ARTICLE]

Kapu Loa ke Kalepa Kanaka.

Kt hoike oa»t oei oa nupepa hope mai nei o Kioa, ua hoopuka ae ke aapuai o Potogtl« he olelo kuahaua, e papa !oa ana i i k« Uwelawe hou ia ana o ke kalepa olii 1 pake ma ke awa o Makao, oia hoi ko ke | aupuai Pukiki panalaau, a oia ke kahua e | loaa mai ai i ke aiuponi o Peru na pake. ' Ua koho walo ia aUu, ua hiki paha i ke kaoaba taosaoi poe i iawelawe iho nei ia haoa maewaewaho kalepa kino kanaka, ke helu ! ia mai ua poo kiekie mai a i ka lima kakau-, ka baaba«i aihoe kaoaka. I keia wa, ona moku aoaoei keia e holo mai ana mai Peru j a me Cuba me ka manao o ka lakoa ukaoa j he nau kioo uhane ole, e hoka ana lokou ! ne ka hilahila oui . Mailoko mai oka heluoa pau o oa pake i Uwe malaia aku maluna o na moku 110 Pera a me Cuba, he | eiwa hapaumi o lakou he poe kanaka kuanina haalele loa oloko o waena konu o ka aioa, i hiki i kahakai m»mul« o ka hoopumpuuiia ma ka hoohainu Uauia, ka hoohainu rama la a me ke kipe hoopnmpuni loa ia. He mau laoeau» o lakou i hahau kaulna mamuli o ke kue maoli i ko lakou makemake ae e holo inaluna o ka moku. lua ao'e e loaa aoa na pilikia ma ka ho!o ana i ka moana, alaila, e halawai mai j ana ma ka aioa malihini. Hoemi loa ia ko j Ukoa mau uku hat:i» a haahaa, aole loa !akou e aeia e ku imua o oa Aha hookolokolo, aole o lakou maua, a e hoohanaia lakou me be mau kuapaa loa la no. Oka nupepa Eki Leia koia o Kina ma Honakaooa, o a hoi ka uupepa īkaika lea i ke kue i keia haua, a o konu lunahooponopooo he ike kumaka no keia mau hana, ua hoolaha oia he papa iooa loihi o na popilikia o ka oihanaka- | lepa pake mai ka Ibs'2 mai a hiki i ka 1872. Maloko oia mau imakahiki he iwakalua, he 192,000 na pake i haalele iho ia Makao uo lakou ka hapa nni e loaa aku no e noho paaoa ana ma oa aina o ko lakou hooluhi ia. Ikawa i hoolahaia'i keia papa inoa, aia i keU manawa e ku ana he umikuma| malna mau moku Pera e kali ana o ka loaa ona pake. E hoomaikaiia ke Akua, no ka mea, e holi hoi aku ana lakou me ka hoka ma ka loaa ole ooa wahi ukaoa kino kanaka. Mamua iki iho oka hoolahaia'na o keia nupepa, aa hoopuka ae ke Kuhina noho o Potugala he olelo kuahaua, peuei ke ano : " Mamuli oka hoolohe aon ioa kauoha a ke aupuni o ka Moi, o ka lawe | ana i na pake i ikeia ma Makao mamua, ! ke hookapu loa ia aku uei." Ua hoopuka ; mua ae no hoi ke aupuni o Kina, he olelo kuahaua o ia ano mauiua, e papa loa aoa i | ke kalepa kino kanaka.