Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 34, 22 August 1874 — NA KANAWAI O KE KAU O 1874. [ARTICLE]

NA KANAWAI O KE KAU O 1874.

HE KANAWAI E pili ana i na olelo hooholo e hoapono ana i na hoolilo wniwai paa a na Lunahooponopono Waiwai a me na kahu E hooholoia e ka JHoi a me īea Hale Ahaolelo o ko Haiūūii Pae Aina, i akoahoa iloka o ka Jlhaoleio kau Kanawai a ke Aupuni: Pauku 1. I mea e hooko ioaia'i na hoolilo waiwai paa i na Lunahooponopono Waiwai, a me na Kahu, e kakau kope ia lakou ma ke Keena o ka Luua kakau kope ma Honoluln, he kope o ka olelo hooholo e aponoia T na ia hoolilo ana e ka Lunahooponopono Waiwai a kahn paha, iloko o na la he kanakolu mai ka laaku e hoopukaia'i ua oloio hooholo la. Pauku 2. E lilo keia i Kauawai mai kala akn i aponoia'i. Aponoia i keia la 18 o lulai M h 1874. KALAKAUA H. HE KANAWAI B hoopau ai i ka Oihana Kuhina Kana a me na Manuwa. JS kookoloia e ka Moi a me ka Uale JJh/toUlooleo Hawaii Pae Mua, i akoakoa iloLo o ka Jlhaolelo Kau Kanawn o ke Jlupvai. Pauku 1. Mai ka la aku i hooholoia 7 i keia Kanawai. ua hoopau ia, a ke hoopauia nei ka Oihana Kuhina Kaua, a me na manuwa, a e hiki no i ke Alii ka Moi, ma ka Palapala Hookohu ku i ka wa, e haawi ako ka hoopouopono ana o ia oihana i ka Alihikaua, aka hoi, aole no e loaa i ka Alihikaua kekahi ukuhou ae no kona lawelawe ana ma ia oibana T a eia hoi kekahi, aole no e hiki ke kikoo ia, ma ka Waihonadala o ke Anpuni, oo ke kauwahi o na haawina i hookaawale ia oo ka oihana koa, ke ole i kauohaia e ka Alihikaua, a nana oo e hoike pakahi no ia mau lilo, imua o ka Ahaoleio, i kela t& me keia elua makahiki. Paokū 2. £ lilo keia i Kanawai mai

ki la aku i hoohoioia'i. a o ua Kanawai a me na h ip \ kauawai e kue ana i keia, ua hoopau ia no. Apouoia i keia la 1 o Atiig. M H 1874. KALAK.AUA R. HE KANAWAĪ ! E hoololi ai ka Pauku 646 o ke Kana-1 wai Kivila, e pili ana i na Palapala ae holo. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Jlhaole lo o ko Havaii Pae -iina % ak-oakoa iioko o £a Jihaoklo A'tt< Kanamri o ie Aupuni : E hoololiia a raa keia un hoololiia no ka Pauku 646 o ke Kanawai Kivtla, me ka pakui aku ua huaolelo hou penei: "5 0 na palapala kaobi a pau i kue ana i ka haawi aua i kekahi palapala ae holo, e kakauia ma ka pepa i hoailona pai ia, i hoolakoia mai e ka Luna l)ute, a e ohi ia na dala ekolu no ia pulapala. Aponoia ikeīula 13 o lulai M u 1874. KALAKAUA U. HE KANAWAI E ae aku ana i ko Kuhiua Waiwai e hooaie no na dala kula a ka Papa Hoonaauao. No ka mea, iloko o na makahiki elua e hele nei, e hiki aku ana i ka manawa e ukuia'i na dnla kula a ka Papa Uoonaauao e waiho neiilokooka Waihoii«i Dala o ko Aupuni ; a No ka mea, o ka uku panee wale no o ia dala ka i lawelaweia no na pono o ka Papa malalo o ke kanawai, a ua liaawiia ka uku pauee he uinikumamalua hapahauei'i no ka makahiki maluuao ia dala iloko o ka mauawa i liala ae nei. Nolaila, E hooholoia e ka Moi a me ka Hale AhaaUlo O ko llawaii Pae Jiina, « akoakoa iloLo o ka AhaoUlo Kau Kanaioai o ke Aupuni : Pauku 1. Ma keia, ua ae ia 'ku ke Kuhina Waiwai me ke kuka pu a me ka aponoia o ka Moi iloko o ka Aha Kuhina, e hoopuka hou ia, i ka wa o hookaa ia 7 i i na Bila Dala. me na hoike pu o ka ukupaneo, no na dala Kula a pau e waihoia nei uia ka waihona dala o ke Aupuni, oia hoi, he Iwakaluakumainalima tausani ine eonohaneri dala-$25,600.00-e like ka nui o kela me keia Bila I)ala, me ka mea i manaoia ua kupono, a no ka munawa e like me ka mea i hooholoia a e kakauia hoi ma ke alo o ia mau Bila l)ala, ma ka ukupanee aole e oi aku i na hapahaneri he umiknmamalua uo ka makahiki, i kela a me keia hapalua inakahiki e hookaa ai ka ukupanee. E kakau iooaia ua mau Bila I)ala nei e ke Kuhiua Waiwai, a me ka Luna Buko Helu Dala o ke Aupuni. Pauku 2. Ma keia, ua ae ia'ku ke Knhina Waiwai e hoopuka i na Bila Dala, me na hoike pu o ka nkupanee, no na dala kulaa pau i waihoia ? ku ma keia hope ae, e malamaia maloko o ka Waihona Dala o ke Aupuni,e ka Papa Hoonaauao, a e kau ia ka ukupanee maluna o ia mau Bila Dala, aole « oi aku i ka mea i hai ia maloko o ka Panku maluua iho. Aponoia i keia la 1 o Aug. m h 1874. KALAKAUA K. HE KANAWAI E hoikala ai i ke Kuhina Waiwai, no ka mea, ua ihea maki Palapala Hoike a ke Knhioa Waiwai, i waiho ia raat m» ka U 30 o Aperiia i hala ae nei, oa hoolilo ia 'ku na puu dala i haiia mttialo ae nei, aiaoiali o ke kauoha o ka Aha Kokamalu & me ka Aha Kuhina oi* hoi. No ka hoolewa ana i ka Moi Kamehameha V. i mukela, $11,661.62 Xo ka hoolewa aoa i ka Maii L'ioalilo i make «k"i ia, 11,958 50 Hoopaa poho Hote!e 1.686 00 Laiua mokomahu o Webb, 22 000 00 Na mak&i o Oaho, 1,462.65 0 ka huioa a paa, be $48,7«8 77 A do ka roea, ua oo> na> ke Kuhioa Waiwai e haikalaia oia no ka hoolilo aoa oia mao poo dala : nolaila, E hooholoia e ka Moi a me ,fca Hale Ahaoklo o ko Hawah Pat Aina i akoakoa iloko o ka JlhaoUlo Kau Kamamai o ke Aufmn: Paukū 1. E hoikak ia a e hookuo loa ia ak« ke Kahioa W«ūwai ao oa poo d*la 1 hoolilo ia i haiia ae la malooa, a o k«la eaao dala i hookooioi» ma ka P«pa Hoīke o oa lilo o ka Waihoma DaU Aoponi oo na makahiki eloa i pae ai ma ka la 30 o Ma* raki M H. 1874 Ke «pooaia oei. Apoooia i keia la 552 o I'ulai U. H. 1874. KALAKAUA K. HE KANAWAI hoopao af i ka Paako 6oke Kaoawa! " £ feaehi ai i ka hiha aan o lta mai Le-, pela. * I apoooia m» ka 1» 3 o laooaei M. H. !§s». JS hooholoia e ka Mūi a me ktt Hale Akaolelo o ko Haumii Pm Jlaa i akoakoa iloko o k*JlkaoUlo Kau Kanawai o he Jlupu*i : Paceo 1. B hoepaola « oa keia oa hoopao !oa ia 00, ka Pao'ko 6 o ke Kaoawal I

kapti* "He Kaaawii e kiohi &i i ka Uh» ana o k« m»i LeoHa. n Paiku E hlo keit i Kaniwai mai kona !a i »pouaji a*. Apooo>« i keia U 13 o īoUi. M H. IST4. j K ALAKAL'A H. j HE KANAWAI E »i i ka P*oku 1. o ke " E hoopoiiopona am i na Ooa o u% B'pi, Lio» MiuU, Koki*kc, Hip», Kao a me n» Poa» i hoailona oleia » knni olpis e likp roe ke Kauawai, a e holo aoa me ka Hihio a ine ko Akea m« na » n» o keii% Auponi. " I apoooi» «n» ka la 1S o Iul«i 1870. E ho&holoia t ka Moi o me ia Hile lo o ko Hawni Pat > ai oakoa il .ko o ka Ahaolelo Kau Kanamn o kt Jlupun'i : Pauko !. E hoololiia a ma koia ke h>v». loliia nei ka Paaka I o ke Kannw.it. " K 1 hoopoonpuno ana i na Ona o ua Bipi, Li<>, Minla. Kekake. Hipa, K»o a mo n» l*ja;i i hoailona oleia a kuni olei» e like m« ke Kanawai. a e holo ana me ka hihin » mo ke akea ma na aina o keia Aupuni, w nia ka hookomo ana i na huaolelo hou aia ia P.*uku. A penei e hehiheloia ai ua Pauku nei. Pauku !. 0 na hipi, tio, miula, kekake hip«, kuo. puaa, i haU na malama be umikuiuamalua, » i hoailoua 010 ia a i kuni 1 oleia e Hke uie ko Kanawai, a e holo aita mo ka hihm a me ko akea, a h»U na a»li> i ina eono maiuna o oa aina o keia Aupnni e lilo loa no Inkou i wiiwii oo na oas a mea paha <> na m*u ami la kahi e holo mau at ua holoholona i kuaka* ' kaia mnluua. Paikl- O na Kmawni a mo ns hap« Kunawai a pau e kue an» i keia Kanaw«i m:i keia un hoopani*. Aponoia i keia la 13 o luUi M. H. IRT4. KALAKAUA K. HE KANAWAI E hoopan loa i ka Othana Lanakanawai Knapuoi o ka mokupuni o U.»hu. E hooholoia e ka Moi a me ka Hale Jlhxol*lo o ko Haieaii P<w Ainn, i akonLoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanmeii o ke Jlupnni : Pauku !. Mai ka la uka i hooholoia ai keia K uoHwai. e hoopauia a raa kein ua hoopauie no ka Oih<ina liunakanuwi Kaapuni o k;t moknpuni o Oahu. Paikl* *Z. 0 na hoopii hoa mai ka Lunakana«rai Hoomaln a me na LunakaiuWiii Ap:iu« o ka moknpuni o O.nhu, e laweia imuu o kekahi o na Luoakanawai o ka Aha llookolokolo Kiekie ma ke Keona. e like no me ka hana aua oia man hoopii imua o na Lnnnknnawai Kaapnui o na Aha Kaapuni e ne ; a ina ua hoohalahaia kekahi oo ka olelo hooholo o ua Luoakanawai nei o ka Ahu Kiekie, oa hiki no iaia ka hoopii hon ae iinna o ka Aha Kiekie. Paiku 3. 0 nn hihia a pao a me na hana e ae, i hiki mai imoa o ka Lnnakanawai Kaapnni no ka mokopnoi o Oahu i koho hope ia iho nei, aoie nae i hana la. kona wa i waiho maiai i ka oihana f e waihoia a ma keiake wniho ia nei imua o kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo Kiekie, amakeia na haawi ia iai» ka mana e hoolohe a e hooholo ia ua roao hihia nei. Pauku 4. 0 na hihia a pau maUlo o keia Kanawai aa hiki no e hooloheia e kekahi o na L'inakanawai o ka Aha Kiekie ma ke Keena ma Honolnlu, a i ole ia ina ka Apana, kahi nlu mai ai ua hihianei. a ua kaoohaia na Luoakanawai nei, a h«l« Kaapuni ae i ka mokuponi o Oaho aole e emi mnlalo o eha hele pna iloko o ka mikahiki heokahi, i mea e hoolohe ia M iloko o keU a me keia Apana o ia mokopani, i na hoopii bou ae a me na hana e ae i iawe | ia mai imaa ona, a e hoolaha ako oia i ka iohe i hookahi hel>e«iom» mimna, iluko o kela me keia apana, e hai an» no ka maniwa a me kahi e kukula ia 'i kooa Aha ; e kapili aku ka olelo hoolaha ma kahi knpo oo m&Ioko oia apana, a o kekahi Lonakinawai e hoolohe ana i kekahi hihia maUlo o ka mana o kei> Kanawai ua haawiia iaia na mana a pau i haawiia e oa Kanawai i na Lonakanawai Kaapuni o na Apana Hookolukolo Kaapuoi e ae ma oa bibia o U aoo. 5. 0 oa koina e anhao ia mainoa o n» hihia hoohaiahala malalo o keia K»nawat e kike no ia me na koiaa i kan ia e ke Kaoawai ma ka Aha Hoemalo o Honolulu. i Pauku 6. Ina m&nawa a pao ioa ua ku- | peno oie a hiki ole p«ba i kekahi Lonaka- ! oawai Hoomalo a Apana paha, ma ka mo koponi o Oaho, e hoolohe a e hooholo i kekahi hihia, no kekahi kuma maUlo o ke Kaoawai, aUila oa hiki oo ke Uwe ia ka hoopii oo oa hihia Ma imua o kekahi o na Laoakauwai o k» Aha Kiekie « noho hookahi ana. e like me he mea 'U, ua Uwe ia mai ma ke ano be hoopii hou ae. B kauia oa koioa ma na hihia o keia aoo, e lika me ka mea e auhaoia f na, loa ** lawe maoli ia mm hihia 'U, im«a o ka Lonakaaawai Uoomalo a Apaoa p»Ua. Pauku 1 O oa Kanawai a me na hapa Kanawai i koe i keia Kaoawai, a me ke Kaaawai t k»p»ia •* Ue Kauawai • hoopa« ai i ka Aha Kaapani o k* Apaaa Qo> okolokolo A^ahi" i apoiwūa ai a»a ka 1« 10 o Jao«afi M. H. 1865, oahoopao !oa ia. Aponoiai kaiaU 13 o loUi. H H 1874. Ealakaūa r. •— - i ■ ■ u >.>ai